Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / ఖుద్దసిక్ఖా-మూలసిక్ఖా • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
౫. పకిణ్ణకనిద్దేసవణ్ణనా
5. Pakiṇṇakaniddesavaṇṇanā
౫౩. ఇదాని పకిణ్ణకం దస్సేతుం ‘‘సఙ్ఘిక’’న్త్యాది ఆరద్ధం. తత్థ యో భిక్ఖు ఇస్సరో హుత్వా సఙ్ఘికం గరుభణ్డం అఞ్ఞస్స దేతి, తస్స థుల్లచ్చయం సియా. థేయ్యాయ అఞ్ఞస్స దేతి, యథావత్థు పారాజికాది సియా, దుక్కటవత్థు దుక్కటం, థుల్లచ్చయవత్థు థుల్లచ్చయం, పారాజికవత్థు పారాజికం సియాతి వుత్తం హోతి.
53. Idāni pakiṇṇakaṃ dassetuṃ ‘‘saṅghika’’ntyādi āraddhaṃ. Tattha yo bhikkhu issaro hutvā saṅghikaṃ garubhaṇḍaṃ aññassa deti, tassa thullaccayaṃ siyā. Theyyāya aññassa deti, yathāvatthu pārājikādi siyā, dukkaṭavatthu dukkaṭaṃ, thullaccayavatthu thullaccayaṃ, pārājikavatthu pārājikaṃ siyāti vuttaṃ hoti.
౫౪. కుసాదిమయచీరానీతి ఏత్థ ఆది-సద్దో వాకఫలకం సఙ్గణ్హాతి, కుసమయచీరం వాకమయచీరం ఫలకమయచీరన్తి. తత్థ కుసే గన్థేత్వా కతచీరం కుసమయచీరం. వాకమయచీరం నామ తాపసానం వక్కలం. ఫలకమయచీరం నామ ఫలకసణ్ఠానాని ఫలకాని సిబ్బేత్వా కతచీరం. కమ్బలం కేసవాలజన్తి కేసజం కమ్బలం వాలజం కమ్బలం, కేసకమ్బలం వాలకమ్బలన్తి అత్థో. కేసేహి తన్తే వాయిత్వా కతకమ్బలం కేసకమ్బలం. చమరివాలేహి వాయిత్వా కతకమ్బలం వాలకమ్బలం. సమయం వినాతి నట్ఠచీవరకాలం ఠపేత్వా. ధారయతో ధారయన్తస్స. లూకపక్ఖాజినక్ఖిపన్తి ఉలూకపక్ఖిఅజినక్ఖిపం. తత్థ ఉలూకపక్ఖీతి ఉలూకసకుణపక్ఖేహి కతనివాసనం. అజినక్ఖిపన్తి సలోమం సఖురం అజినమిగచమ్మం. నట్ఠచీవరకాలం ఠపేత్వా ఇమేసు సత్తసు వత్థూసు యం కిఞ్చి ధారయతో థుల్లచ్చయం సియాతి అత్థో.
54.Kusādimayacīrānīti ettha ādi-saddo vākaphalakaṃ saṅgaṇhāti, kusamayacīraṃ vākamayacīraṃ phalakamayacīranti. Tattha kuse ganthetvā katacīraṃ kusamayacīraṃ. Vākamayacīraṃ nāma tāpasānaṃ vakkalaṃ. Phalakamayacīraṃ nāma phalakasaṇṭhānāni phalakāni sibbetvā katacīraṃ. Kambalaṃ kesavālajanti kesajaṃ kambalaṃ vālajaṃ kambalaṃ, kesakambalaṃ vālakambalanti attho. Kesehi tante vāyitvā katakambalaṃ kesakambalaṃ. Camarivālehi vāyitvā katakambalaṃ vālakambalaṃ. Samayaṃ vināti naṭṭhacīvarakālaṃ ṭhapetvā. Dhārayato dhārayantassa. Lūkapakkhājinakkhipanti ulūkapakkhiajinakkhipaṃ. Tattha ulūkapakkhīti ulūkasakuṇapakkhehi katanivāsanaṃ. Ajinakkhipanti salomaṃ sakhuraṃ ajinamigacammaṃ. Naṭṭhacīvarakālaṃ ṭhapetvā imesu sattasu vatthūsu yaṃ kiñci dhārayato thullaccayaṃ siyāti attho.
౫౫. సత్థకేన కత్తబ్బం కమ్మం సత్థకమ్మం, తస్మిం సత్థకమ్మే. వత్థిమ్హి కత్తబ్బం కమ్మం వత్థికమ్మం, తస్మిం వత్థికమ్మే. సం నిమిత్తన్తి అత్తనో అఙ్గజాతం. తం ఛిన్దతో థుల్లచ్చయం సియాతి సమ్బన్ధో. మంసాదిభోజనేతి ఏత్థ ఆది-సద్దో అట్ఠిలోహితచమ్మలోమాని సఙ్గణ్హాతి. తస్మా మనుస్సానం మంసఅట్ఠిలోహితచమ్మలోమభోజనపచ్చయా థుల్లచ్చయం సియాతి అత్థో.
55. Satthakena kattabbaṃ kammaṃ satthakammaṃ, tasmiṃ satthakamme. Vatthimhi kattabbaṃ kammaṃ vatthikammaṃ, tasmiṃ vatthikamme. Saṃ nimittanti attano aṅgajātaṃ. Taṃ chindato thullaccayaṃ siyāti sambandho. Maṃsādibhojaneti ettha ādi-saddo aṭṭhilohitacammalomāni saṅgaṇhāti. Tasmā manussānaṃ maṃsaaṭṭhilohitacammalomabhojanapaccayā thullaccayaṃ siyāti attho.
౫౬. కదలేరకక్కదుస్సానీతి ఏత్థ కదలిఏరకఅక్కవాకేహి కతాని వత్థాని ధారయన్తస్స దుక్కటం. పోత్థకన్తి మకచివాకేహి కతం పోత్థకదుస్సం. సబ్బపీతాదికన్తి ఏత్థ ఆది-సద్దేన సబ్బలోహితకసబ్బకణ్హకసబ్బమఞ్జేట్ఠికం సఙ్గణ్హాతి. తత్థ సబ్బమేవ నీలకం సబ్బనీలకం. ఏవం సేసేసుపి. నీలం ఉమ్మారపుప్ఫవణ్ణం. పీతం కణికారపుప్ఫవణ్ణం. లోహితం జయసుమనపుప్ఫవణ్ణం. కణ్హకం అద్దారిట్ఠకవణ్ణం. మఞ్జేట్ఠికం లాఖారసవణ్ణం. ఇమేసు అట్ఠసు వత్థూసు యం కిఞ్చి ధారయన్తస్స దుక్కటం సియాతి అత్థో.
56.Kadalerakakkadussānīti ettha kadalierakaakkavākehi katāni vatthāni dhārayantassa dukkaṭaṃ. Potthakanti makacivākehi kataṃ potthakadussaṃ. Sabbapītādikanti ettha ādi-saddena sabbalohitakasabbakaṇhakasabbamañjeṭṭhikaṃ saṅgaṇhāti. Tattha sabbameva nīlakaṃ sabbanīlakaṃ. Evaṃ sesesupi. Nīlaṃ ummārapupphavaṇṇaṃ. Pītaṃ kaṇikārapupphavaṇṇaṃ. Lohitaṃ jayasumanapupphavaṇṇaṃ. Kaṇhakaṃ addāriṭṭhakavaṇṇaṃ. Mañjeṭṭhikaṃ lākhārasavaṇṇaṃ. Imesu aṭṭhasu vatthūsu yaṃ kiñci dhārayantassa dukkaṭaṃ siyāti attho.
౫౭-౮. హత్థిస్సురగసోణానన్తి హత్థిఅస్సఉరగసోణానం మంసం అట్ఠిరుధిరచమ్మలోమాని. సీహబ్యగ్ఘచ్ఛదీపినన్తి సీహబ్యగ్ఘఅచ్ఛదీపీనం మంసాదీని. తరచ్ఛస్స చ మంసాదిం ఉద్దిస్సకతమంసఞ్చ అనాపుచ్ఛితమంసఞ్చ భుఞ్జతో దుక్కటం సియా. దకతిత్థాదికన్తి ఏత్థ ఆది-సద్దో వచ్చపస్సావకుటియో సఙ్గణ్హాతి. తేన యాతానుపుబ్బం ఆగతప్పటిపాటిం హిత్వాన వజ్జేత్వా నహానతిత్థఞ్చ వచ్చకుటిఞ్చ పస్సావకుటిఞ్చ వజే వజేయ్య గచ్ఛేయ్య, దుక్కటం తస్స సియాతి అత్థో.
57-8.Hatthissuragasoṇānanti hatthiassauragasoṇānaṃ maṃsaṃ aṭṭhirudhiracammalomāni. Sīhabyagghacchadīpinanti sīhabyagghaacchadīpīnaṃ maṃsādīni. Taracchassa ca maṃsādiṃ uddissakatamaṃsañca anāpucchitamaṃsañca bhuñjato dukkaṭaṃ siyā. Dakatitthādikanti ettha ādi-saddo vaccapassāvakuṭiyo saṅgaṇhāti. Tena yātānupubbaṃ āgatappaṭipāṭiṃ hitvāna vajjetvā nahānatitthañca vaccakuṭiñca passāvakuṭiñca vaje vajeyya gaccheyya, dukkaṭaṃ tassa siyāti attho.
౫౯. సహసాతి వేగసా వేగేన. వుబ్భజిత్వానాతి అన్తరవాసకం దూరతోవ ఉక్ఖిపిత్వా, వ-కారో సన్ధివసేనాగతో. పవిసేతి పవిసేయ్య. వచ్చపస్సావకుటికన్తి వచ్చకుటికం పస్సావకుటికం. విసేతి పవిసేయ్య. యో భిక్ఖు వచ్చపస్సావకుటికం సహసా పవిసేయ్య వా నిక్ఖమేయ్య వా, ఉబ్భజిత్వా వా పవిసేయ్య వా నిక్ఖమేయ్య వా, ఉక్కాసికం వజ్జేత్వా తం పవిసేయ్య, తస్స దుక్కటం సియాతి యోజనా.
59.Sahasāti vegasā vegena. Vubbhajitvānāti antaravāsakaṃ dūratova ukkhipitvā, va-kāro sandhivasenāgato. Paviseti paviseyya. Vaccapassāvakuṭikanti vaccakuṭikaṃ passāvakuṭikaṃ. Viseti paviseyya. Yo bhikkhu vaccapassāvakuṭikaṃ sahasā paviseyya vā nikkhameyya vā, ubbhajitvā vā paviseyya vā nikkhameyya vā, ukkāsikaṃ vajjetvā taṃ paviseyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti yojanā.
౬౦. నిత్థునన్తో వచ్చం కరేయ్య దన్తకట్ఠఞ్చ ఖాదన్తో, తస్స దుక్కటం సియాతి అత్థో. వచ్చపస్సావదోణీనం బహి వచ్చాదికం వచ్చపస్సావం కరేయ్య, తస్స దుక్కటం సియా.
60. Nitthunanto vaccaṃ kareyya dantakaṭṭhañca khādanto, tassa dukkaṭaṃ siyāti attho. Vaccapassāvadoṇīnaṃ bahi vaccādikaṃ vaccapassāvaṃ kareyya, tassa dukkaṭaṃ siyā.
౬౧. ఖరేన చావలేఖేయ్యాతి ఫాలితకట్ఠేన వా ఫరుసేన వా గణ్ఠికేన వా పూతికట్ఠేన వా సుసిరేన వా అవలేఖేయ్యాతి అత్థో. కట్ఠన్తి అవలేఖనకట్ఠం. కూపకేతి వచ్చకూపకే. ఊహతఞ్చాతి గూథమక్ఖితఞ్చ. న ధోవేయ్యాతి అత్తనా వా న ధోవేయ్య పరేన వా న ధోవాపేయ్య. ఉక్లాపఞ్చాతి కచవరఞ్చ. న సోధయేన సమ్మజ్జేయ్య.
61.Kharenacāvalekheyyāti phālitakaṭṭhena vā pharusena vā gaṇṭhikena vā pūtikaṭṭhena vā susirena vā avalekheyyāti attho. Kaṭṭhanti avalekhanakaṭṭhaṃ. Kūpaketi vaccakūpake. Ūhatañcāti gūthamakkhitañca. Na dhoveyyāti attanā vā na dhoveyya parena vā na dhovāpeyya. Uklāpañcāti kacavarañca. Na sodhayena sammajjeyya.
౬౨. చపుచపూతి సద్దం కత్వా ఉదకకిచ్చం కరోన్తస్స ఆచమన్తస్స దుక్కటం సియాతి అత్థో. అనజ్ఝిట్ఠోవాతి అనాణత్తోయేవ. థేరేనాతి సఙ్ఘత్థేరేన. పాతిమోక్ఖన్తి పాతిమోక్ఖుద్దేసం. ఉద్దిసే ఉద్దిసేయ్య, దుక్కటం సియా.
62.Capucapūti saddaṃ katvā udakakiccaṃ karontassa ācamantassa dukkaṭaṃ siyāti attho. Anajjhiṭṭhovāti anāṇattoyeva. Therenāti saṅghattherena. Pātimokkhanti pātimokkhuddesaṃ. Uddise uddiseyya, dukkaṭaṃ siyā.
౬౩. అనాపుచ్ఛాయ పఞ్హస్స కథనే, అనాపుచ్ఛాయ పఞ్హస్స విస్సజ్జనే, అనాపుచ్ఛాయ సజ్ఝాయకరణే, అనాపుచ్ఛాయ పదీపజాలనే, అనాపుచ్ఛాయ పదీపవిజ్ఝాపనేతి ఇమేసు చతూసు పచ్చయేసు తస్స దుక్కటం సియా.
63. Anāpucchāya pañhassa kathane, anāpucchāya pañhassa vissajjane, anāpucchāya sajjhāyakaraṇe, anāpucchāya padīpajālane, anāpucchāya padīpavijjhāpaneti imesu catūsu paccayesu tassa dukkaṭaṃ siyā.
౬౪. అనాపుచ్ఛా వాతపానకవాటాని వివరేయ్య వా థకేయ్య వా, తస్స దుక్కటం సియాతి సమ్బన్ధో. వన్దనాదిన్తి ఏత్థ ఆది-సద్దో వన్దాపనం సఙ్గణ్హాతి. యో భిక్ఖు నగ్గో వన్దనం కరేయ్య, వన్దాపనం కరేయ్య, గమనం కరేయ్య, భోజనం కరేయ్య, పివనం కరేయ్య, ఖాదనం కరేయ్య, గహణం కరేయ్య, దానం కరేయ్య, తస్స సబ్బత్థ దుక్కటన్తి సమ్బన్ధో.
64. Anāpucchā vātapānakavāṭāni vivareyya vā thakeyya vā, tassa dukkaṭaṃ siyāti sambandho. Vandanādinti ettha ādi-saddo vandāpanaṃ saṅgaṇhāti. Yo bhikkhu naggo vandanaṃ kareyya, vandāpanaṃ kareyya, gamanaṃ kareyya, bhojanaṃ kareyya, pivanaṃ kareyya, khādanaṃ kareyya, gahaṇaṃ kareyya, dānaṃ kareyya, tassa sabbattha dukkaṭanti sambandho.
౬౫. తిపటిచ్ఛన్నకం వినాతి ‘‘అనుజానామి, భిక్ఖవే, తిస్సో పటిచ్ఛాదియో జన్తాఘరప్పటిచ్ఛాదిం ఉదకప్పటిచ్ఛాదిం వత్థప్పటిచ్ఛాది’’న్తి (చూళవ॰ ౨౬౧) ఏవం వుత్తా తిస్సో పటిచ్ఛాదియో సమాహటాతి ‘‘తిపటిచ్ఛాదీ’’తి వుత్తం. తిపటిచ్ఛన్నకం ఠపేత్వా పరికమ్మం సయం కరేయ్య, పరం కారాపేయ్య, తస్స దుక్కటం సియాతి అత్థో . యో భిక్ఖు నహాయం నహాయన్తో కుట్టే వా థమ్భే వా తరుమ్హి వా కాయం ఉపఘంసేయ్య, తస్స దుక్కటం సియా.
65.Tipaṭicchannakaṃ vināti ‘‘anujānāmi, bhikkhave, tisso paṭicchādiyo jantāgharappaṭicchādiṃ udakappaṭicchādiṃ vatthappaṭicchādi’’nti (cūḷava. 261) evaṃ vuttā tisso paṭicchādiyo samāhaṭāti ‘‘tipaṭicchādī’’ti vuttaṃ. Tipaṭicchannakaṃ ṭhapetvā parikammaṃ sayaṃ kareyya, paraṃ kārāpeyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti attho . Yo bhikkhu nahāyaṃ nahāyanto kuṭṭe vā thambhe vā tarumhi vā kāyaṃ upaghaṃseyya, tassa dukkaṭaṃ siyā.
౬౬. యో భిక్ఖు నహాయన్తో కురువిన్దకసుత్తేన కాయం ఘంసేయ్య, కాయతో కాయేన అఞ్ఞమఞ్ఞం ఘంసేయ్య, తస్స దుక్కటం సియాతి సమ్బన్ధో. యో అగిలానో సఉపాహనో బహారామే బహిఆరామే చరేయ్య, తస్స దుక్కటం సియాతి సమ్బన్ధో.
66. Yo bhikkhu nahāyanto kuruvindakasuttena kāyaṃ ghaṃseyya, kāyato kāyena aññamaññaṃ ghaṃseyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti sambandho. Yo agilāno saupāhano bahārāme bahiārāme careyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti sambandho.
౬౭. సబ్బనీలాదికమ్పి చాతి ఏత్థ ఆది-సద్దో లోహితోదాతపీతకణ్హమఞ్జేట్ఠమహారఙ్గమహానామరఙ్గరత్తాదయో ఉపాహనాయో సఙ్గణ్హాతి. యో భిక్ఖు సబ్బనీలసబ్బలోహితాదికం ఉపాహనం ధారేతి, తస్స దుక్కటం సియాతి సమ్బన్ధో. యో భిక్ఖు రత్తో రత్తచిత్తో తదహుజాతాయపి ఇత్థియా నిమిత్తం పస్సేయ్య, తస్స దుక్కటం సియా. యో భిక్ఖు భిక్ఖదాయియా భిక్ఖదాయికాయ ఇత్థియా ముఖం పస్సేయ్య, తస్స దుక్కటం సియా.
67.Sabbanīlādikampi cāti ettha ādi-saddo lohitodātapītakaṇhamañjeṭṭhamahāraṅgamahānāmaraṅgarattādayo upāhanāyo saṅgaṇhāti. Yo bhikkhu sabbanīlasabbalohitādikaṃ upāhanaṃ dhāreti, tassa dukkaṭaṃ siyāti sambandho. Yo bhikkhu ratto rattacitto tadahujātāyapi itthiyā nimittaṃ passeyya, tassa dukkaṭaṃ siyā. Yo bhikkhu bhikkhadāyiyā bhikkhadāyikāya itthiyā mukhaṃ passeyya, tassa dukkaṭaṃ siyā.
౬౮-౯. యో భిక్ఖు ఉజ్ఝానసఞ్ఞీ హుత్వా అఞ్ఞస్స భిక్ఖునో పత్తం వా పస్సేయ్య, తస్స దుక్కటం సియా. ఆదాసాదిమ్హి ఉదకపత్తే అత్తనో ముఖం పస్సేయ్య, తస్స దుక్కటం సియా. ఉచ్చాసనమహాసనే నిసజ్జాదిం నిసీదనసయనాదిం కరోన్తస్స భిక్ఖునో దుక్కటం సియా. ఉక్ఖిత్తానుపసమ్పన్ననానాసంవాసకాదీనం వన్దనేపి దుక్కటం సియాతి సమ్బన్ధో. తత్థ ఉక్ఖిత్తోతి ఆపత్తియా అదస్సనే ఉక్ఖిత్తకో, ఆపత్తియా అప్పటికమ్మే ఉక్ఖిత్తకో, పాపికాయ దిట్ఠియా అప్పటినిస్సగ్గే ఉక్ఖిత్తకోతి తివిధోపి ఇధాధిప్పేతో. అనుపసమ్పన్నోతి ఇమినా భిక్ఖునిసామణేరసామణేరిసిక్ఖమానపణ్డకఇత్థిసిక్ఖాపచ్చక్ఖాతకా గహితా. నానాసంవాసకాతి లద్ధినానాసంవాసకా గహితా. ఆది-సద్దేన ఛిన్నమూలకా గహితా.
68-9. Yo bhikkhu ujjhānasaññī hutvā aññassa bhikkhuno pattaṃ vā passeyya, tassa dukkaṭaṃ siyā. Ādāsādimhi udakapatte attano mukhaṃ passeyya, tassa dukkaṭaṃ siyā. Uccāsanamahāsane nisajjādiṃ nisīdanasayanādiṃ karontassa bhikkhuno dukkaṭaṃ siyā. Ukkhittānupasampannanānāsaṃvāsakādīnaṃ vandanepi dukkaṭaṃ siyāti sambandho. Tattha ukkhittoti āpattiyā adassane ukkhittako, āpattiyā appaṭikamme ukkhittako, pāpikāya diṭṭhiyā appaṭinissagge ukkhittakoti tividhopi idhādhippeto. Anupasampannoti iminā bhikkhunisāmaṇerasāmaṇerisikkhamānapaṇḍakaitthisikkhāpaccakkhātakā gahitā. Nānāsaṃvāsakāti laddhinānāsaṃvāsakā gahitā. Ādi-saddena chinnamūlakā gahitā.
౭౦-౭౧. యో దీఘాసనే పణ్డకిత్థీహి పణ్డకేన వా ఇత్థియా వా ఉభతోబ్యఞ్జనేన వా ఏకతో నిసీదేయ్య, తస్స దుక్కటం సియా. అదీఘే ఆసనేతి రస్సే ఆసనే. యో భిక్ఖు రస్సాసనే మఞ్చే వా పీఠే వా అసమానాసనికేన ఏకతో సయేయ్య, తస్స దుక్కటం సియాతి అత్థో. ఫలపుప్ఫాదికన్తి ఏత్థ ఆది-సద్దేన వేళుచుణ్ణదన్తకట్ఠమత్తికాదయో సఙ్గహితా. కులసఙ్గహత్థాయ ఫలపుప్ఫాదికం దదతో దుక్కటం సియాతి సమ్బన్ధో.
70-71. Yo dīghāsane paṇḍakitthīhi paṇḍakena vā itthiyā vā ubhatobyañjanena vā ekato nisīdeyya, tassa dukkaṭaṃ siyā. Adīghe āsaneti rasse āsane. Yo bhikkhu rassāsane mañce vā pīṭhe vā asamānāsanikena ekato sayeyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti attho. Phalapupphādikanti ettha ādi-saddena veḷucuṇṇadantakaṭṭhamattikādayo saṅgahitā. Kulasaṅgahatthāya phalapupphādikaṃ dadato dukkaṭaṃ siyāti sambandho.
౭౨-౩. యో భిక్ఖు గన్థిమాదిం సయం కరేయ్య, పరం కారాపేయ్య, తస్స దుక్కటం సియా. యో భిక్ఖు జినేన వారితపచ్చయే పరిభుఞ్జేయ్య, తస్స దుక్కటం సియా. అబ్యత్తో బాలో యో భిక్ఖు ఆచరియుపజ్ఝాయే అనిస్సాయ నిస్సయం అగ్గహేత్వా వసేయ్య, తస్స దుక్కటం సియా. యో భిక్ఖు అనుఞ్ఞాతేహి మాతాపితుఆదీహి పుగ్గలేహి అఞ్ఞస్స పుగ్గలస్స భేసజ్జం కరేయ్య వా వదేయ్య వా, తస్స దుక్కటం సియా. సాపత్తికో యో భిక్ఖు ఉపోసథప్పవారణం కరేయ్య, తస్స దుక్కటం సియాతి సమ్బన్ధో. తత్థ జినేన భగవతా వారితా జినవారితా, జినవారితా చ తే పచ్చయా చేతి జినవారితపచ్చయా, తే జినవారితపచ్చయే. ద్వేమాతికాఅప్పగుణతాయ అబ్యత్తో.
72-3. Yo bhikkhu ganthimādiṃ sayaṃ kareyya, paraṃ kārāpeyya, tassa dukkaṭaṃ siyā. Yo bhikkhu jinena vāritapaccaye paribhuñjeyya, tassa dukkaṭaṃ siyā. Abyatto bālo yo bhikkhu ācariyupajjhāye anissāya nissayaṃ aggahetvā vaseyya, tassa dukkaṭaṃ siyā. Yo bhikkhu anuññātehi mātāpituādīhi puggalehi aññassa puggalassa bhesajjaṃ kareyya vā vadeyya vā, tassa dukkaṭaṃ siyā. Sāpattiko yo bhikkhu uposathappavāraṇaṃ kareyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti sambandho. Tattha jinena bhagavatā vāritā jinavāritā, jinavāritā ca te paccayā ceti jinavāritapaccayā, te jinavāritapaccaye. Dvemātikāappaguṇatāya abyatto.
౭౪. యో భిక్ఖు ఆభోగం వా నియోగం వా వజ్జేత్వా ద్వారబన్ధాదికే ఠానే పరివత్తకవాటకం అపిధాయ దివా సయేయ్య, తస్స దుక్కటం సియాతి సమ్బన్ధో. ద్వారబన్ధాదికేతి యేన కేనచి పరిక్ఖిత్తే అబ్భోకాసేపి రుక్ఖమూలేపి అన్తమసో ఇమినా లక్ఖణేన యుత్తఆకాసఙ్గణేపి. అపిధాయాతి అపిదహిత్వా. వినాభోగన్తి ‘‘ఏస ద్వారం జగ్గిస్సతీ’’తి ఆభోగం ఠపేత్వాతి అత్థో. నియోగన్తి అవసట్ఠానం, అత్తనో అవసం బహుసాధారణట్ఠానం ఠపేత్వా. ‘‘సవసో’’తి వా పాఠో, సవసో హుత్వాతి అత్థో. దివాతి దివాకాలే.
74. Yo bhikkhu ābhogaṃ vā niyogaṃ vā vajjetvā dvārabandhādike ṭhāne parivattakavāṭakaṃ apidhāya divā sayeyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti sambandho. Dvārabandhādiketi yena kenaci parikkhitte abbhokāsepi rukkhamūlepi antamaso iminā lakkhaṇena yuttaākāsaṅgaṇepi. Apidhāyāti apidahitvā. Vinābhoganti ‘‘esa dvāraṃ jaggissatī’’ti ābhogaṃ ṭhapetvāti attho. Niyoganti avasaṭṭhānaṃ, attano avasaṃ bahusādhāraṇaṭṭhānaṃ ṭhapetvā. ‘‘Savaso’’ti vā pāṭho, savaso hutvāti attho. Divāti divākāle.
౭౫. ధఞ్ఞన్తి సాలి వీహి యవో గోధుమో కఙ్గు వరకో కుద్రూసకోతి సత్తవిధం ధఞ్ఞం. ఇత్థిరూపన్తి దారులోహమయాదిఇత్థిరూపం. రతనన్తి ముత్తాదిదసవిధం రతనం. ఆవుధన్తి సత్తితోమరాదిసబ్బావుధభణ్డం. ఇత్థిపసాధనన్తి ఇత్థియా సీసాదిఅలఙ్కారం. తూరియభణ్డన్తి ధమనసఙ్ఖాదిసబ్బం తూరియభణ్డం. ఫలరుక్ఖేతి ఫలితరుక్ఖే. పుబ్బణ్ణాదికన్తి ముగ్గమాసాదికం. ఆది-సద్దేన వాకురకుమినాదయో గహితా. ఏతేసు యం కిఞ్చి ఆమసేయ్య, తస్స దుక్కటం సియాతి అత్థో.
75.Dhaññanti sāli vīhi yavo godhumo kaṅgu varako kudrūsakoti sattavidhaṃ dhaññaṃ. Itthirūpanti dārulohamayādiitthirūpaṃ. Ratananti muttādidasavidhaṃ ratanaṃ. Āvudhanti sattitomarādisabbāvudhabhaṇḍaṃ. Itthipasādhananti itthiyā sīsādialaṅkāraṃ. Tūriyabhaṇḍanti dhamanasaṅkhādisabbaṃ tūriyabhaṇḍaṃ. Phalarukkheti phalitarukkhe. Pubbaṇṇādikanti muggamāsādikaṃ. Ādi-saddena vākurakuminādayo gahitā. Etesu yaṃ kiñci āmaseyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti attho.
౭౬. ససిత్థోదకతేలేహీతి యో పన మధుసిత్థకతేలేన వా ఉదకమిస్సకతేలేన వా యేన కేనచి చిక్ఖల్లేన వా. ఫణహత్థఫణేహి వాతి దన్తమయాదిఫణేన వా ఫణకిచ్చసాధకేహి హత్థఙ్గులీహి వా కోచ్ఛేన వా కేసమోసణ్ఠనే దుక్కటం సియాతి అత్థో. ఏకస్మిం భాజనే భోజననిమిత్తే దుక్కటం సియాతి అత్థో.
76.Sasitthodakatelehīti yo pana madhusitthakatelena vā udakamissakatelena vā yena kenaci cikkhallena vā. Phaṇahatthaphaṇehi vāti dantamayādiphaṇena vā phaṇakiccasādhakehi hatthaṅgulīhi vā kocchena vā kesamosaṇṭhane dukkaṭaṃ siyāti attho. Ekasmiṃ bhājane bhojananimitte dukkaṭaṃ siyāti attho.
౭౭. ద్వే భిక్ఖూ ఏకత్థరణా సయేయ్యూం, ద్వే భిక్ఖూ ఏకపావురణా సయేయ్యుం, ద్వే భిక్ఖూ ఏకమఞ్చకే సయేయ్యుం, తేసం దుక్కటాని హోన్తీతి సమ్బన్ధో. పమాణతో అధికం వా ఊనం వా దన్తకట్ఠం ఖాదేయ్య, తస్స దుక్కటం సియాతి యోజనా. తత్థ అధికన్తి అట్ఠఙ్గులతో అధికం. ఊనన్తి చతురఙ్గులతో ఊనం.
77. Dve bhikkhū ekattharaṇā sayeyyūṃ, dve bhikkhū ekapāvuraṇā sayeyyuṃ, dve bhikkhū ekamañcake sayeyyuṃ, tesaṃ dukkaṭāni hontīti sambandho. Pamāṇato adhikaṃ vā ūnaṃ vā dantakaṭṭhaṃ khādeyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti yojanā. Tattha adhikanti aṭṭhaṅgulato adhikaṃ. Ūnanti caturaṅgulato ūnaṃ.
౭౮. యో భిక్ఖు నచ్చఞ్చ గీతఞ్చ వాదితఞ్చ యోజేతి వా యోజాపేతి వా, తస్స దుక్కటం సియా. తేసం నచ్చానం దస్సనం, తేసం గీతానం సవనం, తేసం వాదితానం సవనఞ్చ కరోన్తస్స దుక్కటం సియాతి అత్థో.
78. Yo bhikkhu naccañca gītañca vāditañca yojeti vā yojāpeti vā, tassa dukkaṭaṃ siyā. Tesaṃ naccānaṃ dassanaṃ, tesaṃ gītānaṃ savanaṃ, tesaṃ vāditānaṃ savanañca karontassa dukkaṭaṃ siyāti attho.
౭౯. వీహాదిరోపిమేతి వీహిఆదీనం రుహనట్ఠానే. బహిపాకారకుట్టకేతి పాకారకుట్టానం బహి. వచ్చాదిఛడ్డనాదిమ్హీతి వచ్చపస్సావసఙ్కారచలకాదీనం ఛడ్డనవిస్సజ్జనపచ్చయా దుక్కటం సియాతి అత్థో. దీఘకేసాదిధారణేతి దీఘకేసధారణే దీఘనఖధారణే దుక్కటం సియాతి అత్థో.
79.Vīhādiropimeti vīhiādīnaṃ ruhanaṭṭhāne. Bahipākārakuṭṭaketi pākārakuṭṭānaṃ bahi. Vaccādichaḍḍanādimhīti vaccapassāvasaṅkāracalakādīnaṃ chaḍḍanavissajjanapaccayā dukkaṭaṃ siyāti attho. Dīghakesādidhāraṇeti dīghakesadhāraṇe dīghanakhadhāraṇe dukkaṭaṃ siyāti attho.
౮౦. నఖమట్ఠకరణాదిమ్హీతి ఏత్థ ఆది-సద్దేన రజనకరణం గహితం. సమ్బాధే లోమహారణేతి సమ్బాధే ఉపకచ్ఛకముత్తకరణట్ఠానే లోముద్ధరణే. సఉపాహనో భిక్ఖు పరికమ్మకతం భూమిం అక్కమేయ్యాతి సమ్బన్ధో.
80.Nakhamaṭṭhakaraṇādimhīti ettha ādi-saddena rajanakaraṇaṃ gahitaṃ. Sambādhe lomahāraṇeti sambādhe upakacchakamuttakaraṇaṭṭhāne lomuddharaṇe. Saupāhano bhikkhu parikammakataṃ bhūmiṃ akkameyyāti sambandho.
౮౧. అధోతఅల్లపాదేహీతి యో భిక్ఖు అధోతపాదేహి వా అల్లపాదేహి వా సఙ్ఘికం మఞ్చం వా పీఠం వా అక్కమేయ్య, పరికమ్మకతం భిత్తిం వా కాయతో ఆమసన్తస్స దుక్కటం సియాతి అత్థో.
81.Adhotaallapādehīti yo bhikkhu adhotapādehi vā allapādehi vā saṅghikaṃ mañcaṃ vā pīṭhaṃ vā akkameyya, parikammakataṃ bhittiṃ vā kāyato āmasantassa dukkaṭaṃ siyāti attho.
౮౨-౩. సఙ్ఘాటియాపి పల్లత్థేతి అధిట్ఠితచీవరేన విహారే వా అన్తరఘరే వా పల్లత్థికం కరేయ్య, తస్స దుక్కటం. దుప్పరిభుఞ్జేయ్య చీవరన్తి తిణ్ణం చీవరానం అఞ్ఞతరం చీవరం దుప్పరిభోగేన పరిభుఞ్జేయ్య. అకాయబన్ధనోతి కాయబన్ధనవిరహితో భిక్ఖు గామం వజేయ్య గచ్ఛేయ్య. యో భిక్ఖు వచ్చకం ఉచ్చారం కత్వాన ఉదకే సన్తే నాచమేయ్య ఉదకసుద్ధిం న కరేయ్య, తస్స దుక్కటం సియాతి అత్థో. సమాదేయ్య అకప్పియేతి భిక్ఖుం వా సామణేరాదికే సేససహధమ్మికే వా అకప్పియే నియోజేయ్య, తస్స దుక్కటం సియాతి అత్థో. సభాగాపత్తియా దేసనారోచనపచ్చయా దుక్కటం సియాతి అత్థో. సభాగాతి ఏత్థ వత్థుసభాగతావ ఇధాధిప్పేతా, న ఆపత్తిసభాగతా.
82-3.Saṅghāṭiyāpipallattheti adhiṭṭhitacīvarena vihāre vā antaraghare vā pallatthikaṃ kareyya, tassa dukkaṭaṃ. Dupparibhuñjeyya cīvaranti tiṇṇaṃ cīvarānaṃ aññataraṃ cīvaraṃ dupparibhogena paribhuñjeyya. Akāyabandhanoti kāyabandhanavirahito bhikkhu gāmaṃ vajeyya gaccheyya. Yo bhikkhu vaccakaṃ uccāraṃ katvāna udake sante nācameyya udakasuddhiṃ na kareyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti attho. Samādeyya akappiyeti bhikkhuṃ vā sāmaṇerādike sesasahadhammike vā akappiye niyojeyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti attho. Sabhāgāpattiyā desanārocanapaccayā dukkaṭaṃ siyāti attho. Sabhāgāti ettha vatthusabhāgatāva idhādhippetā, na āpattisabhāgatā.
౮౪. న వసే వస్సన్తి యో భిక్ఖు వస్సం న వసేయ్య న ఉపగచ్ఛేయ్య, తస్స దుక్కటం సియా. విసంవాదే సుద్ధచిత్తేతి ఏత్థ సమ్పదానత్థే భుమ్మవచనం, పటిస్సవం విసంవాదేన్తస్స సుద్ధచిత్తస్స దుక్కటం సియాతి అత్థో. వస్సం వసిత్వా అననుఞ్ఞాతకిచ్చతో అననుఞ్ఞాతకిచ్చేన భిక్ఖునో గమనే దుక్కటం సియాతి యోజనా.
84.Na vase vassanti yo bhikkhu vassaṃ na vaseyya na upagaccheyya, tassa dukkaṭaṃ siyā. Visaṃvāde suddhacitteti ettha sampadānatthe bhummavacanaṃ, paṭissavaṃ visaṃvādentassa suddhacittassa dukkaṭaṃ siyāti attho. Vassaṃ vasitvā ananuññātakiccato ananuññātakiccena bhikkhuno gamane dukkaṭaṃ siyāti yojanā.
౮౫. ఆపదం వజ్జేత్వా తరుస్స ఉద్ధం పోరిసమ్హా అభిరుహణే దుక్కటం సియాతి సమ్బన్ధో. ఆపదన్తి అన్తరాయం. తరుస్సాతి రుక్ఖస్స. పోరిసమ్హాతి ఏకపోరిసప్పమాణా మజ్ఝిమస్స పురిసస్స పఞ్చహత్థా. అపరిస్సావనో యో భిక్ఖు అద్ధానం గచ్ఛేయ్య, యో చ భిక్ఖు తం పరిస్సావనం యాచతో న దదేయ్య, తస్స దుక్కటం సియాతి యోజనా. అద్ధానన్తి అద్ధయోజనమేవ అన్తిమమద్ధానం.
85. Āpadaṃ vajjetvā tarussa uddhaṃ porisamhā abhiruhaṇe dukkaṭaṃ siyāti sambandho. Āpadanti antarāyaṃ. Tarussāti rukkhassa. Porisamhāti ekaporisappamāṇā majjhimassa purisassa pañcahatthā. Aparissāvano yo bhikkhu addhānaṃ gaccheyya, yo ca bhikkhu taṃ parissāvanaṃ yācato na dadeyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti yojanā. Addhānanti addhayojanameva antimamaddhānaṃ.
౮౬. అత్తనో ఘాతనే దుక్కటం సియాతి సమ్బన్ధో. యో భిక్ఖు ఇత్థిరూపాదిరూపం కరేయ్య వా కారాపేయ్య వా, తస్స దుక్కటం సియా. మాలాదికం విచిత్తం ఠపేత్వా జాతకాదివత్థుం సయం కరేయ్య, దుక్కటం సియాతి సమ్బన్ధో.
86. Attano ghātane dukkaṭaṃ siyāti sambandho. Yo bhikkhu itthirūpādirūpaṃ kareyya vā kārāpeyya vā, tassa dukkaṭaṃ siyā. Mālādikaṃ vicittaṃ ṭhapetvā jātakādivatthuṃ sayaṃ kareyya, dukkaṭaṃ siyāti sambandho.
౮౭. భుఞ్జన్తముట్ఠపేతి యో భిక్ఖు భుఞ్జన్తం ఉట్ఠాపేయ్య, తస్స దుక్కటం సియా. భత్తసాలాదీసు వుడ్ఢానం ఓకాసం అదత్వా నిసీదతో దుక్కటం సియాతి యోజనా.
87.Bhuñjantamuṭṭhapeti yo bhikkhu bhuñjantaṃ uṭṭhāpeyya, tassa dukkaṭaṃ siyā. Bhattasālādīsu vuḍḍhānaṃ okāsaṃ adatvā nisīdato dukkaṭaṃ siyāti yojanā.
౮౮. యానానీతి వయ్హం రథో సకటం సన్దమానికాదీని. కల్లకోతి అగిలానో. అగిలానో యో భిక్ఖు యానాని అభిరుహేయ్య, తస్స దుక్కటం సియాతి అత్థో. వదే దవన్తి కేళిం వదేయ్య, రతనత్తయం ఆరబ్భ కేళిం వదేయ్య, తస్స దుక్కటం సియాతి అత్థో. అఞ్ఞపరిసాయ ఉపలాలనే దుక్కటం హోతి.
88.Yānānīti vayhaṃ ratho sakaṭaṃ sandamānikādīni. Kallakoti agilāno. Agilāno yo bhikkhu yānāni abhiruheyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti attho. Vade davanti keḷiṃ vadeyya, ratanattayaṃ ārabbha keḷiṃ vadeyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti attho. Aññaparisāya upalālane dukkaṭaṃ hoti.
౮౯. కాయాదిన్తి ఏత్థ ఆది-సద్దో ఊరునిమిత్తం సఙ్గణ్హాతి. కాయం వా ఊరుం వా నిమిత్తం వా వివరిత్వా భిక్ఖునీనం న దస్సయే న దస్సేయ్యాతి అత్థో. లోకాయతం తిరచ్ఛానాదివిజ్జం న చ సయం వాచేయ్య, పరఞ్చ న వాచాపేయ్య. పలితం గణ్హేయ్య వా గణ్హాపేయ్య వా, తస్స దుక్కటం సియాతి యోజనా.
89.Kāyādinti ettha ādi-saddo ūrunimittaṃ saṅgaṇhāti. Kāyaṃ vā ūruṃ vā nimittaṃ vā vivaritvā bhikkhunīnaṃ na dassaye na dasseyyāti attho. Lokāyataṃ tiracchānādivijjaṃ na ca sayaṃ vāceyya, parañca na vācāpeyya. Palitaṃ gaṇheyya vā gaṇhāpeyya vā, tassa dukkaṭaṃ siyāti yojanā.
౯౦-౯౨. యత్థ కత్థచి పేళాయం పక్ఖిపిత్వా భత్తం భుఞ్జన్తస్స దుక్కటం సియాతి సమ్బన్ధో. పత్తహత్థకో యో భిక్ఖు వాతపానం వా కవాటం వా పణామే పణామేయ్య, సోదకం పత్తం ఉణ్హేయ్య ఉణ్హే ఓతాపేయ్య వా పటిసామేయ్య వా, వోదకం పత్తం అతిఉణ్హేయ్య అతిఠపేయ్య, తస్స దుక్కటం సియాతి అత్థో. యో భిక్ఖు పత్తం భూమియం వా అఙ్కే వా మఞ్చే వా పీఠే వా మిడ్ఢన్తే వా పరిభణ్డన్తే వా పాదే వా ఛత్తే వా ఠపేయ్య, తస్స దుక్కటం సియాతి సమ్బన్ధో. భూమియన్తి యేన కేనచి అనత్థతాయ పంసుసక్ఖరమిస్సాయ. అఙ్కేతి ద్విన్నం ఊరూనం మజ్ఝే. మిడ్ఢన్తేతి మిడ్ఢపరియన్తే. పరిభణ్డన్తేతి బాహిరపస్సే కతాయ తనుకమిడ్ఢియా అన్తే. యో భిక్ఖు చలకాదిం వా పత్తే ఠపేయ్య, పత్తే వా హత్థధోవనే హత్థస్స ధోవనప్పచ్చయా తస్స దుక్కటం సియాతి సమ్బన్ధో.
90-92. Yattha katthaci peḷāyaṃ pakkhipitvā bhattaṃ bhuñjantassa dukkaṭaṃ siyāti sambandho. Pattahatthako yo bhikkhu vātapānaṃ vā kavāṭaṃ vā paṇāme paṇāmeyya, sodakaṃ pattaṃ uṇheyya uṇhe otāpeyya vā paṭisāmeyya vā, vodakaṃ pattaṃ atiuṇheyya atiṭhapeyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti attho. Yo bhikkhu pattaṃ bhūmiyaṃ vā aṅke vā mañce vā pīṭhe vā miḍḍhante vā paribhaṇḍante vā pāde vā chatte vā ṭhapeyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti sambandho. Bhūmiyanti yena kenaci anatthatāya paṃsusakkharamissāya. Aṅketi dvinnaṃ ūrūnaṃ majjhe. Miḍḍhanteti miḍḍhapariyante. Paribhaṇḍanteti bāhirapasse katāya tanukamiḍḍhiyā ante. Yo bhikkhu calakādiṃ vā patte ṭhapeyya, patte vā hatthadhovane hatthassa dhovanappaccayā tassa dukkaṭaṃ siyāti sambandho.
౯౩. ఉచ్ఛిట్ఠం ముఖధోవనం ఉదకమ్పి పత్తేన నీహరన్తస్స భిక్ఖునో దుక్కటం సియా. యో భిక్ఖు అకప్పియం పత్తం పరిభుఞ్జేయ్య, తస్స దుక్కటం సియాతి అత్థో. తత్థ అకప్పియం పత్తన్తి దారుమయపత్తాదిం.
93. Ucchiṭṭhaṃ mukhadhovanaṃ udakampi pattena nīharantassa bhikkhuno dukkaṭaṃ siyā. Yo bhikkhu akappiyaṃ pattaṃ paribhuñjeyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti attho. Tattha akappiyaṃ pattanti dārumayapattādiṃ.
౯౪. యో భిక్ఖు ఖిపితే ‘‘జీవా’’తి వదే వదేయ్య, తస్స దుక్కటం సియాతి అత్థో. యో భిక్ఖు పరిమణ్డలకాదిమ్హి పఞ్చసత్తతి సేఖియే అనాదరో హుత్వా న సిక్ఖతి, తస్స దుక్కటం సియాతి సమ్బన్ధో.
94. Yo bhikkhu khipite ‘‘jīvā’’ti vade vadeyya, tassa dukkaṭaṃ siyāti attho. Yo bhikkhu parimaṇḍalakādimhi pañcasattati sekhiye anādaro hutvā na sikkhati, tassa dukkaṭaṃ siyāti sambandho.
౯౫. యో భిక్ఖు భణ్డాగారే పయుతో మాతుయా పితునో చ భణ్డకం గోపేయ్య, అస్స భిక్ఖునో పాచిత్తియం సియాతి సమ్బన్ధో. తత్థ పయుతోతి భణ్డాగారే బ్యాపారవసేన యుత్తప్పయుత్తో. గోపయేతి గోపేయ్య. యో భిక్ఖు దవాయ హీనేన జాతిఆదినా ఉత్తమమ్పి వదేయ్య, దుబ్భాసితం సియాతి సమ్బన్ధో. తత్థ హీనేహి వా ఉక్కట్ఠేహి వా జాతిఆదీహి ఏవం ఉక్కట్ఠం వా హీనం వా ‘‘చణ్డాలోసీ’’తిఆదినా నయేన ఉజుం వా ‘‘సన్తి ఇధేకచ్చే చణ్డాలవేననేసాదా’’తిఆదినా నయేన అఞ్ఞాపదేసేన వా ఉపసమ్పన్నం వా అనుపసమ్పన్నం వా అక్కోసాధిప్పాయం వినా కేవలం కీళాధిప్పాయేన వదేయ్య, దుబ్భాసితం సియాతి.
95. Yo bhikkhu bhaṇḍāgāre payuto mātuyā pituno ca bhaṇḍakaṃ gopeyya, assa bhikkhuno pācittiyaṃ siyāti sambandho. Tattha payutoti bhaṇḍāgāre byāpāravasena yuttappayutto. Gopayeti gopeyya. Yo bhikkhu davāya hīnena jātiādinā uttamampi vadeyya, dubbhāsitaṃ siyāti sambandho. Tattha hīnehi vā ukkaṭṭhehi vā jātiādīhi evaṃ ukkaṭṭhaṃ vā hīnaṃ vā ‘‘caṇḍālosī’’tiādinā nayena ujuṃ vā ‘‘santi idhekacce caṇḍālavenanesādā’’tiādinā nayena aññāpadesena vā upasampannaṃ vā anupasampannaṃ vā akkosādhippāyaṃ vinā kevalaṃ kīḷādhippāyena vadeyya, dubbhāsitaṃ siyāti.
పకిణ్ణకనిద్దేసవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Pakiṇṇakaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.