| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಖುದ್ದಸಿಕ್ಖಾ-ಮೂಲಸಿಕ್ಖಾ • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
೪೧. ಪಕಿಣ್ಣಕನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ
41. Pakiṇṇakaniddesavaṇṇanā
೩೩೫-೬. ಸದ್ವಾರಬನ್ಧನೇ ಠಾನೇ…ಪೇ॰… ಸಯನ್ತೋ ದುಕ್ಕಟಂ ಫುಸೇತಿ ಏವರೂಪೇ ಠಾನೇ ದಿವಾ ಸಯನ್ತೇನಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಸದ್ವಾರಬನ್ಧನೇ (ಪಾರಾ॰ ೭೭; ಪಾರಾ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೧.೭೭) ಪನ ಠಾನೇ ಯೇನ ಕೇನಚಿ ಪರಿಕ್ಖಿತ್ತೇ ಅಬ್ಭೋಕಾಸೇಪಿ ರುಕ್ಖಮೂಲೇಪಿ ಅನ್ತಮಸೋ ಇಮಿನಾ ಲಕ್ಖಣೇನ ಯುತ್ತೇ ಆಕಾಸಙ್ಗಣೇಪಿ ಸಯನ್ತೇನ ದ್ವಾರಂ ಬನ್ಧಿತಬ್ಬಮೇವ। ವಿಞ್ಞುಮ್ಹಿ ಪುರಿಸೇತಿ ಭಿಕ್ಖುಮ್ಹಿ ವಾ ಸಾಮಣೇರೇ ವಾ ಅನ್ತಮಸೋ ಉಪಾಸಕಆರಾಮಿಕೇಸುಪಿ ಅಞ್ಞತರಸ್ಮಿಂ ಸತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ‘‘ಏಸ ಜಗ್ಗಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ಆಭೋಗೋ ಚಾಪಿ ಕಪ್ಪತೀತಿ ಕೇವಲಂ ಭಿಕ್ಖುನಿಂ ವಾ ಮಾತುಗಾಮಂ ವಾ ಆಪುಚ್ಛಿತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ। ಸವಸೇತಿ ಅತ್ತನೋ ವಸೇ, ಅಬಹುಸಾಧಾರಣಟ್ಠಾನೇತಿ ಅತ್ಥೋ। ತಂ ವಿನಾಕಾರನ್ತಿ ತಂ ಪುಬ್ಬೇ ವುತ್ತಪ್ಪಕಾರಂ ದ್ವಾರಥಕನಆಭೋಗಕರಣಸಙ್ಖಾತಂ ಆಕಾರಂ ವಿನಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಚಿತ್ತಕಾಪತ್ತಿಕಿರಿಯಾಯಂ ಸಙ್ಖೇಪೋ।
335-6.Sadvārabandhane ṭhāne…pe… sayanto dukkaṭaṃ phuseti evarūpe ṭhāne divā sayantenāti sambandho. Sadvārabandhane (pārā. 77; pārā. aṭṭha. 1.77) pana ṭhāne yena kenaci parikkhitte abbhokāsepi rukkhamūlepi antamaso iminā lakkhaṇena yutte ākāsaṅgaṇepi sayantena dvāraṃ bandhitabbameva. Viññumhi puriseti bhikkhumhi vā sāmaṇere vā antamaso upāsakaārāmikesupi aññatarasmiṃ satīti attho. ‘‘Esa jaggissatī’’ti ābhogo cāpi kappatīti kevalaṃ bhikkhuniṃ vā mātugāmaṃ vā āpucchituṃ na vaṭṭati. Savaseti attano vase, abahusādhāraṇaṭṭhāneti attho. Taṃ vinākāranti taṃ pubbe vuttappakāraṃ dvārathakanaābhogakaraṇasaṅkhātaṃ ākāraṃ vināti attho. Acittakāpattikiriyāyaṃ saṅkhepo.
೩೩೭. ರತನಾನೀತಿ ಮುತ್ತಾದಿದಸವಿಧರತನಾನಿ। ಧಞ್ಞನ್ತಿ ಸತ್ತವಿಧಂ ಧಞ್ಞಂ।
337.Ratanānīti muttādidasavidharatanāni. Dhaññanti sattavidhaṃ dhaññaṃ.
೩೩೮. ಸಿತ್ಥತೇಲೋದತೇಲೇಹೀತಿ ಏತ್ಥ (ಚೂಳವ॰ ೨೪೬; ಚೂಳವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೨೪೬) ಪನ ಯೋ ಮಧುಸಿತ್ಥಕತೇಲೇನ ವಾ ಉದಕಮಿಸ್ಸಕತೇಲೇನ ವಾ ಅಞ್ಞೇನ ಕೇನಚಿ ವಿಕಾರೇನ ವಾ ಕೇಸೇ ಓಸಣ್ಠೇತಿ, ದನ್ತಮಯಾದೀಸು ಯೇನ ಕೇನಚಿ ಫಣೇನ ವಾ ಕೋಚ್ಛೇನ ವಾ ಹತ್ಥೇನ ವಾ ಫಣಕಿಚ್ಚಂ ಕರೋನ್ತೋ ಅಙ್ಗುಲೀಹಿ ವಾ ಓಸಣ್ಠೇತಿ, ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟಂ ಹೋತೀತಿ ಅತ್ಥೋ।
338.Sitthatelodatelehīti ettha (cūḷava. 246; cūḷava. aṭṭha. 246) pana yo madhusitthakatelena vā udakamissakatelena vā aññena kenaci vikārena vā kese osaṇṭheti, dantamayādīsu yena kenaci phaṇena vā kocchena vā hatthena vā phaṇakiccaṃ karonto aṅgulīhi vā osaṇṭheti, tassa dukkaṭaṃ hotīti attho.
೩೩೯. ನೇಕಪಾವುರಣಾತಿ (ಚೂಳವ॰ ೨೬೪) ನ ಏಕಪಾವುರಣಾ। ತುವಟ್ಟಯುನ್ತಿ ನಿಪಜ್ಜೇಯ್ಯುಂ। ಕಿಂ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ? ಯದಿ ಏಕಪಾವುರಣಾ ವಾ ಏಕತ್ಥರಣಾ ವಾ ಏಕಮಞ್ಚೇ ವಾ ತುವಟ್ಟೇಯ್ಯುಂ, ನ ವಟ್ಟತಿ, ದುಕ್ಕಟಂ ಹೋತೀತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಏಕಮ್ಹಿ (ಚೂಳವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೨೬೪) ವಾ ಭಾಜನೇ ನ ಭುಞ್ಜೇಯ್ಯುನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ।
339.Nekapāvuraṇāti (cūḷava. 264) na ekapāvuraṇā. Tuvaṭṭayunti nipajjeyyuṃ. Kiṃ vuttaṃ hoti? Yadi ekapāvuraṇā vā ekattharaṇā vā ekamañce vā tuvaṭṭeyyuṃ, na vaṭṭati, dukkaṭaṃ hotīti vuttaṃ hoti. Ekamhi (cūḷava. aṭṭha. 264) vā bhājane na bhuñjeyyunti sambandho.
೩೪೦. ಚತುರಙ್ಗುಲತೋ (ಚೂಳವ॰ ೨೮೨; ಚೂಳವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೨೮೨) ಊನಂ ದನ್ತಕಟ್ಠಂ ನ ಖಾದೇಯ್ಯಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಅಧಿಕಟ್ಠಙ್ಗುಲನ್ತಿ ಅಟ್ಠಙ್ಗುಲತೋ ಅಧಿಕಂ। ತಥಾತಿ ನ ಖಾದೇಯ್ಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಕಲ್ಲಕೋ (ಚೂಳವ॰ ೨೮೯) ಲಸುಣಂ ನ ಖಾದೇಯ್ಯ।
340. Caturaṅgulato (cūḷava. 282; cūḷava. aṭṭha. 282) ūnaṃ dantakaṭṭhaṃ na khādeyyāti sambandho. Adhikaṭṭhaṅgulanti aṭṭhaṅgulato adhikaṃ. Tathāti na khādeyyāti attho. Akallako (cūḷava. 289) lasuṇaṃ na khādeyya.
೩೪೧. ಹೀನೇಹಿ (ಪಾಚಿ॰ ೩೧ ಆದಯೋ) ವಾ ಉಕ್ಕಟ್ಠೇಹಿ ವಾ ಜಾತಿಆದೀಹಿ ಏವ ಉಕ್ಕಟ್ಠಂ ವಾ ಹೀನಂ ವಾ ‘‘ಚಣ್ಡಾಲೋಸೀ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ಉಜುಂ ವಾ ‘‘ಸನ್ತಿ ವಾ ಇಧೇಕಚ್ಚೇ ಚಣ್ಡಾಲಾ, ವೇನಾ, ನೇಸಾದಾ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ಅಞ್ಞಾಪದೇಸೇನ ವಾ ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಂ ವಾ ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನಂ ವಾ ಅಕ್ಕೋಸಾಧಿಪ್ಪಾಯಂ ವಿನಾ ಕೇವಲಂ ದವಾಧಿಪ್ಪಾಯೇನ ವದೇ, ದುಬ್ಭಾಸಿತನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ।
341. Hīnehi (pāci. 31 ādayo) vā ukkaṭṭhehi vā jātiādīhi eva ukkaṭṭhaṃ vā hīnaṃ vā ‘‘caṇḍālosī’’tiādinā nayena ujuṃ vā ‘‘santi vā idhekacce caṇḍālā, venā, nesādā’’tiādinā nayena aññāpadesena vā upasampannaṃ vā anupasampannaṃ vā akkosādhippāyaṃ vinā kevalaṃ davādhippāyena vade, dubbhāsitanti attho.
೩೪೨. ನಖೇ ವಾ ಕೇಸೇ ವಾ ನಾಸಲೋಮೇ (ಚೂಳವ॰ ೨೭೫) ವಾ ದೀಘೇ ನ ಧಾರಯೇತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಂಸಪ್ಪಮಾಣೇನ ನಖೇ ಛಿನ್ದಿತು’’ನ್ತಿ (ಚೂಳವ॰ ೨೭೪) ಚ ‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದುಮಾಸಿಕಂ ವಾ ದುವಙ್ಗುಲಂ ವಾ’’ತಿ (ಚೂಳವ॰ ೨೪೬) ಚ ವುತ್ತಂ। ನ ಲಬ್ಭಂ ವೀಸತಿಮಟ್ಠನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಏಕನಖಮ್ಪಿ ಮಟ್ಠಂ ಕಾತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ ಏವ। ‘‘ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ವೀಸತಿಮಟ್ಠಂ ಕಾರಾಪೇತಬ್ಬಂ। ಯೋ ಕಾರಾಪೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸ (ಚೂಳವ॰ ೨೭೪)। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಲಮತ್ತಂ ಅಪಕಡ್ಢಿತು’’ನ್ತಿ (ಚೂಳವ॰ ೨೭೪) ಹಿ ವುತ್ತಂ। ತಸ್ಮಾ ನಖತೋ ಮಲಮತ್ತಂ ಅಪಕಡ್ಢಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಸಮ್ಬಾಧೇ ಲೋಮಹಾರಣನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಸಮ್ಬಾಧೋ ನಾಮ ಉಭೋ ಉಪಕಚ್ಛಕಾ ಮುತ್ತಕರಣಞ್ಚ। ‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಆಬಾಧಪಚ್ಚಯಾ ಸಮ್ಬಾಧೇ ಲೋಮಂ ಸಂಹರಾಪೇತು’’ನ್ತಿ (ಚೂಳವ॰ ೨೭೫) ಹಿ ವುತ್ತಂ।
342. Nakhe vā kese vā nāsalome (cūḷava. 275) vā dīghe na dhārayeti sambandho. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, maṃsappamāṇena nakhe chinditu’’nti (cūḷava. 274) ca ‘‘anujānāmi, bhikkhave, dumāsikaṃ vā duvaṅgulaṃ vā’’ti (cūḷava. 246) ca vuttaṃ. Na labbhaṃ vīsatimaṭṭhanti ettha ekanakhampi maṭṭhaṃ kātuṃ na vaṭṭati eva. ‘‘Na bhikkhave vīsatimaṭṭhaṃ kārāpetabbaṃ. Yo kārāpeyya, āpatti dukkaṭassa (cūḷava. 274). Anujānāmi, bhikkhave, malamattaṃ apakaḍḍhitu’’nti (cūḷava. 274) hi vuttaṃ. Tasmā nakhato malamattaṃ apakaḍḍhituṃ vaṭṭati. Sambādhe lomahāraṇanti ettha sambādho nāma ubho upakacchakā muttakaraṇañca. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, ābādhapaccayā sambādhe lomaṃ saṃharāpetu’’nti (cūḷava. 275) hi vuttaṃ.
೩೪೩. ಯಥಾವುಡ್ಢನ್ತಿ ವುಡ್ಢಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ಲದ್ಧಬ್ಬಂ। ನ ಬಾಧೇಯ್ಯಾತಿ ನ ವಾರೇಯ್ಯ। ಸಙ್ಘುದ್ದಿಟ್ಠಂವಾತಿ ಉಪಾಸಕಾದೀಹಿ ಯಥಾವುಡ್ಢಂ ‘‘ಅಯ್ಯಾ ಪರಿಭುಞ್ಜನ್ತೂ’’ತಿ ನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾವ ದಿನ್ನಂ ಸೇನಾಸನಾದಿ। ‘‘ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಉದ್ದಿಸ್ಸಕತಮ್ಪಿ ಯಥಾವುಡ್ಢಂ ಪಟಿಬಾಹಿತಬ್ಬಂ। ಯೋ ಪಟಿಬಾಹೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಚೂಳವ॰ ೩೧೩) ಹಿ ವುತ್ತಂ। ಅಧೋತಪಾದೇಹಿ (ಚೂಳವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೩೨೪) ವಾ ಅಲ್ಲಪಾದೇಹಿ ವಾ ನಕ್ಕಮೇತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಸುಧೋತಪಾದಕಂ ವಾಪೀತಿ ಧೋತಪಾದೇಹೇವ ಅಕ್ಕಮಿತಬ್ಬಟ್ಠಾನಂ। ತಥೇವಾತಿ ನಕ್ಕಮೇಯ್ಯ ಸಉಪಾಹನೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ‘‘ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಅಧೋತೇಹಿ ಪಾದೇಹಿ, ಅಲ್ಲೇಹಿ ಪಾದೇಹಿ, ಸಉಪಾಹನೇನ ಸೇನಾಸನಂ ಅಕ್ಕಮಿತಬ್ಬಂ। ಯೋ ಅಕ್ಕಮೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಚೂಳವ॰ ೩೨೪), ಹಿ ವುತ್ತಂ। ‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಚ್ಚತ್ಥರಿತ್ವಾ ನಿಪಜ್ಜಿತು’’ನ್ತಿ (ಚೂಳವ॰ ೩೨೪) ವುತ್ತತ್ತಾ ಪರಿಭಣ್ಡಕತಂ ಭೂಮಿಂ ವಾ ಭೂಮತ್ಥರಣಸೇನಾಸನಂ ವಾ ಸಙ್ಘಿಕಂ ಮಞ್ಚಪೀಠಂ ವಾ ಅತ್ತನೋ ಸನ್ತಕೇನ ಪಚ್ಚತ್ಥರಣೇನ ಪಚ್ಚತ್ಥರಿತ್ವಾವ ನಿಪಜ್ಜಿತಬ್ಬಂ।
343.Yathāvuḍḍhanti vuḍḍhapaṭipāṭiyā laddhabbaṃ. Na bādheyyāti na vāreyya. Saṅghuddiṭṭhaṃvāti upāsakādīhi yathāvuḍḍhaṃ ‘‘ayyā paribhuñjantū’’ti nissajjitvāva dinnaṃ senāsanādi. ‘‘Na bhikkhave uddissakatampi yathāvuḍḍhaṃ paṭibāhitabbaṃ. Yo paṭibāheyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (cūḷava. 313) hi vuttaṃ. Adhotapādehi (cūḷava. aṭṭha. 324) vā allapādehi vā nakkameti sambandho. Sudhotapādakaṃ vāpīti dhotapādeheva akkamitabbaṭṭhānaṃ. Tathevāti nakkameyya saupāhanoti attho. ‘‘Na bhikkhave adhotehi pādehi, allehi pādehi, saupāhanena senāsanaṃ akkamitabbaṃ. Yo akkameyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (cūḷava. 324), hi vuttaṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, paccattharitvā nipajjitu’’nti (cūḷava. 324) vuttattā paribhaṇḍakataṃ bhūmiṃ vā bhūmattharaṇasenāsanaṃ vā saṅghikaṃ mañcapīṭhaṃ vā attano santakena paccattharaṇena paccattharitvāva nipajjitabbaṃ.
೩೪೪. ಸಙ್ಘಾಟಿಯಾ ನ ಪಲ್ಲತ್ಥೇತಿ ಅಧಿಟ್ಠಿತಚೀವರೇನ ವಿಹಾರೇ ವಾ ಅನ್ತರಘರೇ ವಾ ಪಲ್ಲತ್ಥಿಕಾ ನ ಕಾತಬ್ಬಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಪರಿಕಮ್ಮಕತಂ (ಚೂಳವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೩೨೪) ಭಿತ್ತಿಆದಿಂ ನ ಅಪಸ್ಸಯೇ। ‘‘ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಪರಿಕಮ್ಮಕತಾ ಭಿತ್ತಿ ಅಪಸ್ಸೇತಬ್ಬಾ। ಯೋ ಅಪಸ್ಸೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಚೂಳವ॰ ೩೨೪) ಹಿ ವುತ್ತಂ। ತಸ್ಮಾ ಸೇತಭಿತ್ತಿ ವಾ ಚಿತ್ತಕಮ್ಮಕತಾ ವಾ ಭಿತ್ತಿ ನ ಅಪಸ್ಸಯಿತಬ್ಬಾ। ನ ಕೇವಲಂ ಭಿತ್ತಿಯೇವ, ಪರಿಕಮ್ಮಕತಾ ದ್ವಾರಕವಾಟವಾತಪಾನತ್ಥಮ್ಭಾದಯೋಪಿ ನ ಅಪಸ್ಸಯಿತಬ್ಬಾ। ಏತ್ಥಪಿ ಲೋಮಗಣನಾಯ ಏವ ಆಪತ್ತಿಯೋ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಸನ್ತೇ ಉದಕೇ ನೋ ನ ಆಚಮೇತಿ (ಚೂಳವ॰ ೩೭೩; ಚೂಳವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೩೭೩) ನೋ ನ ಆಚಮೇತುಂ, ಉದಕಸುದ್ಧಿಂ ಅಕಾತುಂ ನ ವಟ್ಟತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸನ್ತೇತಿ ವಚನೇನ ಅಸನ್ತೇ ಅನಾಪತ್ತೀತಿ ದೀಪೇತಿ।
344.Saṅghāṭiyāna pallattheti adhiṭṭhitacīvarena vihāre vā antaraghare vā pallatthikā na kātabbāti attho. Parikammakataṃ (cūḷava. aṭṭha. 324) bhittiādiṃ na apassaye. ‘‘Na bhikkhave parikammakatā bhitti apassetabbā. Yo apasseyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (cūḷava. 324) hi vuttaṃ. Tasmā setabhitti vā cittakammakatā vā bhitti na apassayitabbā. Na kevalaṃ bhittiyeva, parikammakatā dvārakavāṭavātapānatthambhādayopi na apassayitabbā. Etthapi lomagaṇanāya eva āpattiyo veditabbā. Sante udake no na ācameti (cūḷava. 373; cūḷava. aṭṭha. 373) no na ācametuṃ, udakasuddhiṃ akātuṃ na vaṭṭatīti attho. Santeti vacanena asante anāpattīti dīpeti.
೩೪೫. ಅಕಪ್ಪಿಯಸಮಾದಾನೇತಿ ಭಿಕ್ಖುಂ ವಾ ಸಾಮಣೇರಾದಿಕೇ ಸೇಸಸಹಧಮ್ಮಿಕೇ ವಾ ಅಕಪ್ಪಿಯೇ ನಿಯೋಜೇನ್ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟಮೇವ। ‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಬ್ಬಜಿತೇನ ಅಕಪ್ಪಿಯೇ ಸಮಾದಪೇತಬ್ಬಂ। ಯೋ ಸಮಾದಪೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಮಹಾವ॰ ೩೦೩) ಹಿ ವುತ್ತಂ। ಸಭಾಗಾಯ (ಮಹಾವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೧೬೯) ಆಪತ್ತಿಯಾ ದೇಸನಾಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ವತ್ಥುಸಭಾಗತಾ ಇಧ ಅಧಿಪ್ಪೇತಾ, ನ ಆಪತ್ತಿಸಭಾಗತಾ। ‘‘ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಸಭಾಗಾ ಆಪತ್ತಿ ದೇಸೇತಬ್ಬಾ। ಯೋ ದೇಸೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಮಹಾವ॰ ೧೬೯) ಚ ‘‘ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಸಭಾಗಾ ಆಪತ್ತಿ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತಬ್ಬಾ। ಯೋ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಮಹಾವ॰ ೧೬೯) ಚ ವುತ್ತಂ। ವತ್ಥುಸಭಾಗಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆವಿ ಕಾತುಮ್ಪಿ ನ ವಟ್ಟತಿ, ತೇನ ವುತ್ತಂ ‘‘ಆವಿಕಮ್ಮೇ ಚ ದುಕ್ಕಟ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಅಹಂ, ಆವುಸೋ, ಇತ್ಥನ್ನಾಮಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜಿಂ, ತಂ ಇತೋ ವುಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ಪಟಿಕರಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಅಞ್ಞಸ್ಸ ವಚನಂ ಆವಿಕಮ್ಮಂನಾಮ।
345.Akappiyasamādāneti bhikkhuṃ vā sāmaṇerādike sesasahadhammike vā akappiye niyojentassa dukkaṭameva. ‘‘Na, bhikkhave, pabbajitena akappiye samādapetabbaṃ. Yo samādapeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (mahāva. 303) hi vuttaṃ. Sabhāgāya (mahāva. aṭṭha. 169) āpattiyā desanāyāti attho. Vatthusabhāgatā idha adhippetā, na āpattisabhāgatā. ‘‘Na bhikkhave sabhāgā āpatti desetabbā. Yo deseyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (mahāva. 169) ca ‘‘na bhikkhave sabhāgā āpatti paṭiggahetabbā. Yo paṭiggaṇheyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (mahāva. 169) ca vuttaṃ. Vatthusabhāgaṃ āpattiṃ āvi kātumpi na vaṭṭati, tena vuttaṃ ‘‘āvikamme ca dukkaṭa’’nti. ‘‘Ahaṃ, āvuso, itthannāmaṃ āpattiṃ āpajjiṃ, taṃ ito vuṭṭhahitvā paṭikarissāmī’’ti aññassa vacanaṃ āvikammaṃnāma.
೩೪೬. ಇತರಸ್ಸ ತೂತಿ ಅಸುದ್ಧಚಿತ್ತಸ್ಸ।
346.Itarassatūti asuddhacittassa.
೩೪೭. ಪೋರಿಸನ್ತಿ (ಚೂಳವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೨೮೪) ಪುರಿಸಪ್ಪಮಾಣಂ ಅಭಿರುಹಿತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸತಿ ಕರಣೀಯೇ ಪೋರಿಸಂ ರುಕ್ಖಂ ಅಭಿರುಹಿತುಂ, ಆಪದಾಸು ಯಾವದತ್ಥ’’ನ್ತಿ (ಚೂಳವ॰ ೨೮೪) ಹಿ ವುತ್ತಂ।
347.Porisanti (cūḷava. aṭṭha. 284) purisappamāṇaṃ abhiruhituṃ vaṭṭatīti attho. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, sati karaṇīye porisaṃ rukkhaṃ abhiruhituṃ, āpadāsu yāvadattha’’nti (cūḷava. 284) hi vuttaṃ.
೩೪೮. ಪರಿಸ್ಸಾವನಂ (ಚೂಳವ॰ ೨೫೯; ಚೂಳವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೨೫೯) ವಿನಾ ಅಡ್ಢಯೋಜನಂ ಗಚ್ಛನ್ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ‘‘ಅದ್ಧಾನಗಮನಸಮಯೋ ನಾಮ ಅಡ್ಢಯೋಜನಂ ಗಚ್ಛಿಸ್ಸಾಮೀತಿ ಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ (ಪಾಚಿ॰ ೨೧೮) ವುತ್ತಂ, ತಸ್ಮಾ ಅಡ್ಢಯೋಜನಮೇವ ಅನ್ತಿಮಂ ಅದ್ಧಾನನ್ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ಚ ಮಾತುಗಾಮೇನ ಚ ಸಂವಿಧಾನಸಿಕ್ಖಾಪದೇ ‘‘ಏಕದ್ಧಾನಮಗ್ಗಂ ಪಟಿಪಜ್ಜೇಯ್ಯ, ಅನ್ತಮಸೋ ಗಾಮನ್ತರಮ್ಪೀ’’ತಿ (ಪಾಚಿ॰ ೧೮೨, ೪೧೩) ಏವಂ ವಿಸೇಸೇತ್ವಾ ವುತ್ತತ್ತಾ ‘‘ಕುಕ್ಕುಟಸಮ್ಪಾತೇ ಗಾಮೇ ಗಾಮನ್ತರೇ ಗಾಮನ್ತರೇ ಆಪತ್ತಿ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಪಾಚಿ॰ ೧೮೩, ೪೧೪) ವುತ್ತಂ, ನ ಅದ್ಧಾನಲಕ್ಖಣೇನ। ಯದಿ ಗಾಮನ್ತರಪರಿಚ್ಛೇದೇನ ಅದ್ಧಾನಂ ವುಚ್ಚತಿ, ಗಣಭೋಜನಸಿಕ್ಖಾಪದೇಪಿ ‘‘ಅದ್ಧಾನಗಮನಸಮಯೋ ನಾಮ ಗಾಮನ್ತರಮ್ಪಿ ಗಚ್ಛಿಸ್ಸಾಮೀತಿ ಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ವದೇಯ್ಯ, ನ ಚ ವುತ್ತಂ। ತಸ್ಮಾ ‘‘ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಅಪರಿಸ್ಸಾವನಕೇನ ಅದ್ಧಾನೋ ಪಟಿಪಜ್ಜಿತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಪಟಿಪಜ್ಜೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸ। ಸಚೇ ನ ಹೋತಿ ಪರಿಸ್ಸಾವನಂ ವಾ ಧಮ್ಮಕರಣೋ ವಾ, ಸಙ್ಘಾಟಿಕಣ್ಣೋಪಿ ಅಧಿಟ್ಠಾತಬ್ಬೋ ಇಮಿನಾ ಪರಿಸ್ಸಾವೇತ್ವಾ ಪಿವಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ವುತ್ತಟ್ಠಾನೇಪಿ ಅಡ್ಢಯೋಜನವಸೇನೇವ ಅದ್ಧಾನಪರಿಚ್ಛೇದೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಅಭಯಗಿರಿವಾಸೀನಂ ಪನ ‘‘ದ್ವಿಗಾವುತವಸೇನ ಅದ್ಧಾನಪರಿಚ್ಛೇದೋ’’ತಿ ಪಾಳಿಯಂ ಏವ ಅತ್ಥಿ। ಯಾಚಮಾನಸ್ಸಾತಿ ಯಾಚನ್ತಸ್ಸ। ‘‘ನ ಚ ಭಿಕ್ಖವೇ ಅದ್ಧಾನಪ್ಪಟಿಪನ್ನೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಪರಿಸ್ಸಾವನಂ ಯಾಚಿಯಮಾನೇನ ನ ದಾತಬ್ಬಂ। ಯೋ ನ ದದೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ ಹಿ ವುತ್ತಂ।
348. Parissāvanaṃ (cūḷava. 259; cūḷava. aṭṭha. 259) vinā aḍḍhayojanaṃ gacchantassa dukkaṭanti sambandho. ‘‘Addhānagamanasamayo nāma aḍḍhayojanaṃ gacchissāmīti bhuñjitabba’’nti (pāci. 218) vuttaṃ, tasmā aḍḍhayojanameva antimaṃ addhānanti veditabbaṃ. Bhikkhuniyā ca mātugāmena ca saṃvidhānasikkhāpade ‘‘ekaddhānamaggaṃ paṭipajjeyya, antamaso gāmantarampī’’ti (pāci. 182, 413) evaṃ visesetvā vuttattā ‘‘kukkuṭasampāte gāme gāmantare gāmantare āpatti pācittiyassā’’ti (pāci. 183, 414) vuttaṃ, na addhānalakkhaṇena. Yadi gāmantaraparicchedena addhānaṃ vuccati, gaṇabhojanasikkhāpadepi ‘‘addhānagamanasamayo nāma gāmantarampi gacchissāmīti bhuñjitabba’’nti vadeyya, na ca vuttaṃ. Tasmā ‘‘na bhikkhave aparissāvanakena addhāno paṭipajjitabbo. Yo paṭipajjeyya, āpatti dukkaṭassa. Sace na hoti parissāvanaṃ vā dhammakaraṇo vā, saṅghāṭikaṇṇopi adhiṭṭhātabbo iminā parissāvetvā pivissāmī’’ti vuttaṭṭhānepi aḍḍhayojanavaseneva addhānaparicchedo veditabbo. Abhayagirivāsīnaṃ pana ‘‘dvigāvutavasena addhānaparicchedo’’ti pāḷiyaṃ eva atthi. Yācamānassāti yācantassa. ‘‘Na ca bhikkhave addhānappaṭipannena bhikkhunā parissāvanaṃ yāciyamānena na dātabbaṃ. Yo na dadeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti hi vuttaṃ.
೩೪೯. ಅಞ್ಞತ್ರ ಆಬಾಧಪ್ಪಚ್ಚಯಾ ಕಣ್ಣನಾಸಾದಿಕೇ ಸೇಸಙ್ಗೇ ದುಕ್ಕಟನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಆಬಾಧೇ ಸತಿ ಅಙ್ಗುಲಿಆದೀನಿ ಛಿನ್ದಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಅಙ್ಗಜಾತಂ ವಾ ಬೀಜಾನಿ ವಾ ಛಿನ್ದಿತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ ಏವ। ಅತ್ತಘಾತನೇ ಚ ದುಕ್ಕಟನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ‘‘ನ ಚ ಭಿಕ್ಖವೇ ಅತ್ತಾನಂ ಘಾತೇತಬ್ಬಂ। ಯೋ ಘಾತೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ ಹಿ ವುತ್ತಂ।
349. Aññatra ābādhappaccayā kaṇṇanāsādike sesaṅge dukkaṭanti sambandho. Ābādhe sati aṅguliādīni chindituṃ vaṭṭati. Aṅgajātaṃ vā bījāni vā chindituṃ na vaṭṭati eva. Attaghātane ca dukkaṭanti sambandho. ‘‘Na ca bhikkhave attānaṃ ghātetabbaṃ. Yo ghāteyya, āpatti dukkaṭassā’’ti hi vuttaṃ.
೩೫೦. ‘‘ನ ಚ ಭಿಕ್ಖವೇ ಪಟಿಭಾನಚಿತ್ತಂ ಕಾರಾಪೇತಬ್ಬಂ ಇತ್ಥಿರೂಪಕಂ ಪುರಿಸರೂಪಕಂ। ಯೋ ಕಾರಾಪೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಾಲಾಕಮ್ಮಂ ಲತಾಕಮ್ಮಂ ಮಕರದನ್ತಕಂ ಪಞ್ಚಪಟಿಕ’’ನ್ತಿ (ಚೂಳವ॰ ೨೯೯) ವುತ್ತತ್ತಾ ‘‘ಚಿತ್ತಪೋತ್ಥಕರೂಪಾನಿ, ನ ಕರೇ ನ ಚ ಕಾರಯೇ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಭುಞ್ಜನ್ತನ್ತಿ (ಚೂಳವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೩೧೬) ವಿಪ್ಪಕತಭೋಜನಂ। ‘‘ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ವಿಪ್ಪಕತಭೋಜನೋ ಭಿಕ್ಖು ವುಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ವುಟ್ಠಾಪೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಚೂಳವ॰ ೩೧೬) ಹಿ ವುತ್ತಂ।
350. ‘‘Na ca bhikkhave paṭibhānacittaṃ kārāpetabbaṃ itthirūpakaṃ purisarūpakaṃ. Yo kārāpeyya, āpatti dukkaṭassa. Anujānāmi, bhikkhave, mālākammaṃ latākammaṃ makaradantakaṃ pañcapaṭika’’nti (cūḷava. 299) vuttattā ‘‘cittapotthakarūpāni, na kare na ca kāraye’’ti vuttaṃ. Bhuñjantanti (cūḷava. aṭṭha. 316) vippakatabhojanaṃ. ‘‘Na bhikkhave vippakatabhojano bhikkhu vuṭṭhāpetabbo. Yo vuṭṭhāpeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (cūḷava. 316) hi vuttaṃ.
೩೫೧. ಯಾನಾನೀತಿ ವಯ್ಹಂ ರಥೋ ಸಕಟಂ ಸನ್ದಮಾನಿಕಾದೀನಿ ಗಿಲಾನಸ್ಸ ಅಭಿರುಹಿತುಂ ಕಪ್ಪನ್ತಿ, ಸಿವಿಕೋ ಚ ಕಪ್ಪತಿ। ಏವಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ। ‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಗಿಲಾನಸ್ಸ ಯಾನಂ, ಪುರಿಸಯುತ್ತಂ ಹತ್ಥವಟ್ಟಕಂ, ಸಿವಿಕಂ ಪಾಟಙ್ಕಿ’’ನ್ತಿ (ಮಹಾವ॰ ೨೫೩) ಹಿ ವುತ್ತಂ।
351.Yānānīti vayhaṃ ratho sakaṭaṃ sandamānikādīni gilānassa abhiruhituṃ kappanti, siviko ca kappati. Evaṃ sabbattha. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, gilānassa yānaṃ, purisayuttaṃ hatthavaṭṭakaṃ, sivikaṃ pāṭaṅki’’nti (mahāva. 253) hi vuttaṃ.
೩೫೨. ದವನ್ತಿ ಕೇಳಿಂ। ‘‘ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಬುದ್ಧಂ ವಾ ಧಮ್ಮಂ ವಾ ಸಙ್ಘಂ ವಾ ಆರಬ್ಭ ದವೋ ಕಾತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಕರೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಪಾಚಿ॰ ೬೨೭) ಹಿ ವುತ್ತಂ। ತಸ್ಮಾ ‘‘ಕಿಂ ಬುದ್ಧೋ ಸಿಲಕಬುದ್ಧೋ, ಉದಾಹು ಪಟಿಬುದ್ಧೋ’’ತಿ ವಾ ‘‘ಕಿಂ ಧಮ್ಮೋ ಗೋಧಮ್ಮೋ ಅಜಧಮ್ಮೋ’’ತಿ ವಾ ‘‘ಕಿಂ ಸಙ್ಘೋ ಅಜಸಙ್ಘೋ ಮಿಗಸಙ್ಘೋ’’ತಿ ವಾ ಏವಮಾದಿನಾ ನಯೇನ ಯೋ ದವಂ ಕರೋತಿ, ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟನ್ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ‘‘ತುಮ್ಹಾಕಂ ಚೀವರಂ ದಸ್ಸಾಮ, ಪತ್ತಂ ದಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ಸಾಮಣೇರಂ ವಾ ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಂ ವಾ ಅಞ್ಞಸ್ಸ ಅನ್ತಮಸೋ ದುಸ್ಸೀಲಸ್ಸಾಪಿ ಪರಿಸಭೂತಂ ಅತ್ತನೋ ಉಪಟ್ಠಾಕಕರಣತ್ಥಂ ಉಪಲಾಳನೇ ದುಕ್ಕಟನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ‘‘ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಅಞ್ಞಸ್ಸ ಪರಿಸಾ ಅಪಲಾಳೇತಬ್ಬಾ। ಯೋ ಅಪಲಾಳೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ ಹಿ ವುತ್ತಂ।
352.Davanti keḷiṃ. ‘‘Na bhikkhave buddhaṃ vā dhammaṃ vā saṅghaṃ vā ārabbha davo kātabbo. Yo kareyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (pāci. 627) hi vuttaṃ. Tasmā ‘‘kiṃ buddho silakabuddho, udāhu paṭibuddho’’ti vā ‘‘kiṃ dhammo godhammo ajadhammo’’ti vā ‘‘kiṃ saṅgho ajasaṅgho migasaṅgho’’ti vā evamādinā nayena yo davaṃ karoti, tassa dukkaṭanti veditabbaṃ. ‘‘Tumhākaṃ cīvaraṃ dassāma, pattaṃ dassāmā’’tiādinā nayena sāmaṇeraṃ vā upasampannaṃ vā aññassa antamaso dussīlassāpi parisabhūtaṃ attano upaṭṭhākakaraṇatthaṃ upalāḷane dukkaṭanti attho. ‘‘Na bhikkhave aññassa parisā apalāḷetabbā. Yo apalāḷeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti hi vuttaṃ.
೩೫೩. ಕಾಯಂ (ಚೂಳವ॰ ೪೧೧) ವಾ ಊರುಂ ವಾ ನಿಮಿತ್ತಂ ವಾ ವಿವರಿತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖುನೀನಂ ನ ದಸ್ಸಯೇತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಕದ್ದಮುದಕಾದಿನಾ ತಾ ಭಿಕ್ಖುನಿಯೋ ನ ಸಿಞ್ಚೇಯ್ಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ನ ಕೇವಲಂ ಕದ್ದಮುದಕಾದಿಕೇನೇವ, ವಿಪ್ಪಸನ್ನಉದಕರಜನಕದ್ದಮಾದೀಸುಪಿ ಯೇನ ಕೇನಚಿ ಓಸಿಞ್ಚನ್ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟಮೇವ।
353. Kāyaṃ (cūḷava. 411) vā ūruṃ vā nimittaṃ vā vivaritvā bhikkhunīnaṃ na dassayeti sambandho. Kaddamudakādinā tā bhikkhuniyo na siñceyyāti attho. Na kevalaṃ kaddamudakādikeneva, vippasannaudakarajanakaddamādīsupi yena kenaci osiñcantassa dukkaṭameva.
೩೫೪. ಬಾಲನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಬಾಲೋ ನಾಮ ಯೋ ಓವಾದಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖುದ್ದೇಸಕಸ್ಸ ಆರೋಚೇತ್ವಾ ಪಾಟಿಪದೇ ಪಚ್ಚಾಹರಿತಬ್ಬನ್ತಿ ನ ಜಾನಾತಿ। ಗಿಲಾನೋ ನಾಮ ಯೋ ಓವಾದಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಉಪೋಸಥಗ್ಗಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಆರೋಚೇತುಞ್ಚ ಪಚ್ಚಾಹರಿತುಞ್ಚ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ। ಗಮಿಯೋ ನಾಮ ಯೋ ಪಟಿದೇಸಂ ಗನ್ತುಕಾಮೋ।
354.Bālanti ettha bālo nāma yo ovādaṃ gahetvā pātimokkhuddesakassa ārocetvā pāṭipade paccāharitabbanti na jānāti. Gilāno nāma yo ovādaṃ gahetvā uposathaggaṃ gantvā ārocetuñca paccāharituñca na sakkoti. Gamiyo nāma yo paṭidesaṃ gantukāmo.
‘‘ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಓವಾದೋ ನ ಗಹೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ನ ಗಣ್ಹೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಚೂಳವ॰ ೪೧೪) ಚ ‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಠಪೇತ್ವಾ ಬಾಲಂ, ಠಪೇತ್ವಾ ಗಿಲಾನಂ, ಠಪೇತ್ವಾ ಗಮಿಕಂ, ಅವಸೇಸೇಹಿ ಓವಾದಂ ಗಹೇತು’’ನ್ತಿ (ಚೂಳವ॰ ೪೧೪) ಚ ‘‘ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಓವಾದೋ ನ ಪಚ್ಚಾಹರಿತಬ್ಬೋ। ಯೋ ನ ಪಚ್ಚಾಹರೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಪಾಚಿ॰ ೪೧೫) ಚ ವುತ್ತತ್ತಾ ಭಿಕ್ಖುನೀಹಿ ತೇರಸಿಯಂ ವಾ ಚಾತುದ್ದಸಿಯಂ ವಾ ಆಗನ್ತ್ವಾ ‘‘ಅಯಂ ಉಪೋಸಥೋ ಚಾತುದ್ದಸೋ’’ತಿ ವಾ ‘‘ಪನ್ನರಸೋ’’ತಿ ವಾ ‘‘ಕದಾ ಅಯ್ಯ ಉಪೋಸಥೋ’’ತಿ ವಾ ಪುಚ್ಛಿತೇ ‘‘ಚಾತುದ್ದಸೋ’’ತಿ ವಾ ‘‘ಪನ್ನರಸೋ’’ತಿ ವಾ ‘‘ಸ್ವೇ ಭಗಿನಿ ಉಪೋಸಥೋ’’ತಿ ವಾ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ। ತಾಹಿ ಭಿಕ್ಖುನೀಹಿ ಉಪೋಸಥದಿವಸೇ ಆಗನ್ತ್ವಾ ‘‘ಭಿಕ್ಖುನಿಸಙ್ಘೋ ಅಯ್ಯ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಸ್ಸ ಪಾದೇ ವನ್ದತಿ, ಓವಾದೂಪಸಙ್ಕಮನಞ್ಚ ಯಾಚತಿ, ಲಭತು ಕಿರ ಅಯ್ಯ ಭಿಕ್ಖುನಿಸಙ್ಘೋ ಓವಾದೂಪಸಙ್ಕಮನ’’ನ್ತಿ ಏವಂ ಯಾಚಿತಬ್ಬಂ, ತಂ ವಚನಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಉಪೋಸಥಗ್ಗೇ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖುದ್ದೇಸಕಸ್ಸ ‘‘ಭಿಕ್ಖುನಿಸಙ್ಘೋ, ಭನ್ತೇ, ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಸ್ಸ ಪಾದೇ ವನ್ದತಿ, ಓವಾದೂಪಸಙ್ಕಮನಞ್ಚ ಯಾಚತಿ, ಲಭತು ಕಿರ, ಭನ್ತೇ, ಭಿಕ್ಖುನಿಸಙ್ಘೋ ಓವಾದೂಪಸಙ್ಕಮನ’’ನ್ತಿ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ। ಪಾತಿಮೋಕ್ಖುದ್ದೇಸಕೇನಾಪಿ ಸಚೇ ತತ್ಥ ಭಿಕ್ಖುನೋವಾದಕೋ ಅತ್ಥಿ, ‘‘ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ ಭಿಕ್ಖು ಭಿಕ್ಖುನೋವಾದಕೋ ಸಮ್ಮತೋ, ತಂ ಭಿಕ್ಖುನಿಸಙ್ಘೋ ಉಪಸಙ್ಕಮತೂ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ನತ್ಥಿ, ‘‘ಕೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಉಸ್ಸಹತಿ ಭಿಕ್ಖುನಿಯೋ ಓವದಿತು’’ನ್ತಿ ಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ ಸಚೇ ಅತ್ಥಿ ಅಟ್ಠಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಭಿಕ್ಖು, ತಂ ತತ್ಥೇವ ಸಮ್ಮನ್ನಿತ್ವಾ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಓವಾದಪ್ಪಟಿಗ್ಗಾಹಕಸ್ಸ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಂ। ಯದಿ ನತ್ಥಿ ಕೋಚಿ ಭಿಕ್ಖು ಭಿಕ್ಖುನೋವಾದಕೋ ಸಮ್ಮತೋ, ‘‘ಪಾಸಾದಿಕೇನ ಭಿಕ್ಖುನಿಸಙ್ಘೋ ಸಮ್ಪಾದೇತೂ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ। ತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ‘‘ಸಾಧೂ’’ತಿ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತ್ವಾ ಪಾಟಿಪದೇ ಭಿಕ್ಖುನೀನಂ ‘‘ನತ್ಥಿ ಕೋಚಿ ಭಿಕ್ಖು ಭಿಕ್ಖುನೋವಾದಕೋ ಸಮ್ಮತೋ, ಪಾಸಾದಿಕೇನ ಭಿಕ್ಖುನಿಸಙ್ಘೋ ಸಮ್ಪಾದೇತೂ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ। ತಾಹಿಪಿ ‘‘ಸಾಧು ಅಯ್ಯಾ’’ತಿ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತಬ್ಬಂ। ಇಮಿನಾ ನಯೇನ ಗಣಪುಗ್ಗಲೇಸುಪಿ ವಚನಭೇದೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ।
‘‘Na bhikkhave ovādo na gahetabbo. Yo na gaṇheyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (cūḷava. 414) ca ‘‘anujānāmi, bhikkhave, ṭhapetvā bālaṃ, ṭhapetvā gilānaṃ, ṭhapetvā gamikaṃ, avasesehi ovādaṃ gahetu’’nti (cūḷava. 414) ca ‘‘na bhikkhave ovādo na paccāharitabbo. Yo na paccāhareyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (pāci. 415) ca vuttattā bhikkhunīhi terasiyaṃ vā cātuddasiyaṃ vā āgantvā ‘‘ayaṃ uposatho cātuddaso’’ti vā ‘‘pannaraso’’ti vā ‘‘kadā ayya uposatho’’ti vā pucchite ‘‘cātuddaso’’ti vā ‘‘pannaraso’’ti vā ‘‘sve bhagini uposatho’’ti vā ācikkhitabbaṃ. Tāhi bhikkhunīhi uposathadivase āgantvā ‘‘bhikkhunisaṅgho ayya bhikkhusaṅghassa pāde vandati, ovādūpasaṅkamanañca yācati, labhatu kira ayya bhikkhunisaṅgho ovādūpasaṅkamana’’nti evaṃ yācitabbaṃ, taṃ vacanaṃ paṭiggahetvā uposathagge pātimokkhuddesakassa ‘‘bhikkhunisaṅgho, bhante, bhikkhusaṅghassa pāde vandati, ovādūpasaṅkamanañca yācati, labhatu kira, bhante, bhikkhunisaṅgho ovādūpasaṅkamana’’nti ācikkhitabbaṃ. Pātimokkhuddesakenāpi sace tattha bhikkhunovādako atthi, ‘‘itthannāmo bhikkhu bhikkhunovādako sammato, taṃ bhikkhunisaṅgho upasaṅkamatū’’ti vattabbaṃ. Sace natthi, ‘‘ko āyasmā ussahati bhikkhuniyo ovaditu’’nti pucchitvā sace atthi aṭṭhahaṅgehi samannāgato bhikkhu, taṃ tattheva sammannitvā vuttanayeneva ovādappaṭiggāhakassa ārocetabbaṃ. Yadi natthi koci bhikkhu bhikkhunovādako sammato, ‘‘pāsādikena bhikkhunisaṅgho sampādetū’’ti vattabbaṃ. Tena bhikkhunā ‘‘sādhū’’ti sampaṭicchitvā pāṭipade bhikkhunīnaṃ ‘‘natthi koci bhikkhu bhikkhunovādako sammato, pāsādikena bhikkhunisaṅgho sampādetū’’ti vattabbaṃ. Tāhipi ‘‘sādhu ayyā’’ti sampaṭicchitabbaṃ. Iminā nayena gaṇapuggalesupi vacanabhedo veditabbo.
೩೫೫. ಲೋಕಾಯತಂ (ಚೂಳವ॰ ೨೮೬; ಚೂಳವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೨೮೬) ನಾಮ ವಿತಣ್ಡಸತ್ಥಂ। ‘‘ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಆಸಿತ್ತಕೂಪಧಾನೇ ಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಂ। ಯೋ ಭುಞ್ಜೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಚೂಳವ॰ ೨೬೪) ವುತ್ತತ್ತಾ ‘‘ಪೇಳಾಯಪಿ ನ ಭುಞ್ಜೇಯ್ಯಾ’’ತಿ ವುತ್ತಂ।
355.Lokāyataṃ (cūḷava. 286; cūḷava. aṭṭha. 286) nāma vitaṇḍasatthaṃ. ‘‘Na bhikkhave āsittakūpadhāne bhuñjitabbaṃ. Yo bhuñjeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (cūḷava. 264) vuttattā ‘‘peḷāyapi na bhuñjeyyā’’ti vuttaṃ.
೩೫೬. ಗಿಹಿಪಾರುತಂ ನ ಪಾರುಪೇಯ್ಯ, ಗಿಹಿನಿವಾಸನಂ ನ ನಿವಾಸೇಯ್ಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ‘‘ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಗಿಹಿನಿವತ್ಥಂ ನಿವಾಸೇತಬ್ಬಂ ಹತ್ಥಿಸೋಣ್ಡಕಂ ಮಚ್ಛವಾಳಕಂ ಚತುಕಣ್ಣಕಂ ತಾಲವಣ್ಟಕಂ ಸತವಲಿಕಂ। ಯೋ ನಿವಾಸೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಚೂಳವ॰ ೨೮೦) ಹಿ ವುತ್ತಂ। ಪರಿಮಣ್ಡಲತೋ ಅಞ್ಞಥಾ ಪಾರುಪನಂ, ಸಬ್ಬಮೇತಂ ಗಿಹಿಪಾರುತಂ ನಾಮ। ತಂ ಪನ ನ ಪಾರುಪೇತಬ್ಬನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸಂವೇಲ್ಲಿಯನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಕಚ್ಛಂ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ನ ನಿವಾಸೇಯ್ಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ದಾಯನ್ತಿ (ಚೂಳವ॰ ೨೮೩; ಚೂಳವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೨೮೩) ಅರಞ್ಞಂ। ನಾಲಿಮ್ಪಯೇಯ್ಯಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ।
356. Gihipārutaṃ na pārupeyya, gihinivāsanaṃ na nivāseyyāti attho. ‘‘Na bhikkhave gihinivatthaṃ nivāsetabbaṃ hatthisoṇḍakaṃ macchavāḷakaṃ catukaṇṇakaṃ tālavaṇṭakaṃ satavalikaṃ. Yo nivāseyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (cūḷava. 280) hi vuttaṃ. Parimaṇḍalato aññathā pārupanaṃ, sabbametaṃ gihipārutaṃ nāma. Taṃ pana na pārupetabbanti attho. Saṃvelliyanti ettha kacchaṃ bandhitvā na nivāseyyāti attho. Dāyanti (cūḷava. 283; cūḷava. aṭṭha. 283) araññaṃ. Nālimpayeyyāti sambandho.
೩೫೭. ವಡ್ಢಿಞ್ಚ ನ ಪಯೋಜಯೇ, ನೋಞಾತಕೇ ನಪ್ಪವಾರಿತೇ ನ ಯಾಚೇತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಞ್ಞಸ್ಸಾತಿ ಏತ್ಥ (ಚೂಳವ॰ ೪೨೦; ಚೂಳವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೪೨೦) ‘‘ತುಮ್ಹೇ ಪರಿಭುಞ್ಜಥಾ’’ತಿ ನಿಯಮೇತ್ವಾ ದಿನ್ನಂ ಸಹಧಮ್ಮಿಕಾನಮ್ಪಿ ದಾತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ। ಅಗ್ಗಂ ಗಹೇತ್ವಾ ವಾ ಕತಿಪಾಹಂ ಭುತ್ವಾ ವಾ ಪುನ ದದೇಯ್ಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
357. Vaḍḍhiñca na payojaye, noñātake nappavārite na yāceti attho. Aññassāti ettha (cūḷava. 420; cūḷava. aṭṭha. 420) ‘‘tumhe paribhuñjathā’’ti niyametvā dinnaṃ sahadhammikānampi dātuṃ na vaṭṭati. Aggaṃ gahetvā vā katipāhaṃ bhutvā vā puna dadeyyāti attho.
೩೫೮. ಉದ್ದಿಸ್ಸ ಯಾಚನೇತಿ ಏತ್ಥ (ಪಾಚಿ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೬೭೯) ‘‘ಅಮ್ಹಾಕಂ ವಿಹಾರೇ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೇನ ಇದಞ್ಚಿದಞ್ಚ ಕತ’’ನ್ತಿ ವಾ ‘‘ಕರಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ ವಾ ಏವಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸ ರಕ್ಖಂ ಯಾಚನೇತಿ ಅತ್ಥೋ। ಞತ್ವಾಞತ್ವಾ ವಾತಿ ಏವಂ ‘‘ಅಮ್ಹೇಹಿ ಯಾಚಿಯಮಾನಾ ಇಮೇಸಂ ದಣ್ಡೇಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ ತೇಸಂ ದಣ್ಡಿನಂ ಞತ್ವಾ ವಾ ಅಞತ್ವಾ ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ತೇಹಿ ಪನ ದಣ್ಡಿತೇ ಸೋ ದಣ್ಡೋ ಉದ್ದಿಸ್ಸ ಯಾಚನ್ತಾನಂ ಗೀವಾವ ಭಣ್ಡದೇಯ್ಯಂ ಹೋತಿ ಏವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ‘‘ಇಮಿನಾ ಚ ಇಮಿನಾ ಚ ಇದಞ್ಚ ಇದಞ್ಚ ಕತಂ, ಏತ್ತಕಂ ದಣ್ಡಂ ಗಣ್ಹಥಾ’’ತಿ ಸಯಂ ದಣ್ಡಾಪನೇ ಪನ ಅಸ್ಸ ದಣ್ಡಸ್ಸ ಅಗ್ಘಭೇದೇನ ಪಾರಾಜಿಕಥುಲ್ಲಚ್ಚಯದುಕ್ಕಟಾ ಞೇಯ್ಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
358.Uddissa yācaneti ettha (pāci. aṭṭha. 679) ‘‘amhākaṃ vihāre itthannāmena idañcidañca kata’’nti vā ‘‘karissantī’’ti vā evaṃ uddissa rakkhaṃ yācaneti attho. Ñatvāñatvā vāti evaṃ ‘‘amhehi yāciyamānā imesaṃ daṇḍessantī’’ti tesaṃ daṇḍinaṃ ñatvā vā añatvā vāti attho. Tehi pana daṇḍite so daṇḍo uddissa yācantānaṃ gīvāva bhaṇḍadeyyaṃ hoti evāti attho. ‘‘Iminā ca iminā ca idañca idañca kataṃ, ettakaṃ daṇḍaṃ gaṇhathā’’ti sayaṃ daṇḍāpane pana assa daṇḍassa agghabhedena pārājikathullaccayadukkaṭā ñeyyāti attho.
೩೫೯. ಅನತ್ಥಾಯ ಅಸ್ಸ ಚೋರಸ್ಸ ಭಾಸಿತೇತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ರಾಜರಾಜಮಹಾಮತ್ತಾದೀಹಿ ತಸ್ಸ ಚೋರಸ್ಸ ದಣ್ಡಂ ಗಣ್ಹನ್ತೇ ಅಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ ತತ್ತಕಂ ಗೀವಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
359. Anatthāya assa corassa bhāsiteti sambandho. Rājarājamahāmattādīhi tassa corassa daṇḍaṃ gaṇhante assa bhikkhussa tattakaṃ gīvāti attho.
೩೬೦. ವಿಘಾಸಂ (ಪಾಚಿ॰ ೮೨೫-೮೨೬) ವಾ ಉಚ್ಚಾರಂ ವಾ ಸಙ್ಕಾರಂ ವಾ ಮುತ್ತಂ ವಾ ಪಾಕಾರಕುಟ್ಟಾನಂ ಬಹಿ ಛಡ್ಡೇಯ್ಯ, ದುಕ್ಕಟನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ವಳಞ್ಜೇ ನಾವಲೋಕಿಯಾತಿ ಇಮಿನಾವ ಅವಳಞ್ಜನಕಾಲೇ ನಾವಲೋಕೇತ್ವಾ ಛಡ್ಡೇತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ದೀಪೇತಿ। ನ ಕೇವಲಂ ತತ್ಥೇವ, ಅಥ ಖೋ ಹರಿತೇ ವಾಪಿ ವೀಹಾದಿನಾಳಿಕೇರಾದಿರೋಪಿಮೇ ಛಡ್ಡೇನ್ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟಮೇವಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
360. Vighāsaṃ (pāci. 825-826) vā uccāraṃ vā saṅkāraṃ vā muttaṃ vā pākārakuṭṭānaṃ bahi chaḍḍeyya, dukkaṭanti attho. Vaḷañje nāvalokiyāti imināva avaḷañjanakāle nāvaloketvā chaḍḍetuṃ vaṭṭatīti dīpeti. Na kevalaṃ tattheva, atha kho harite vāpi vīhādināḷikerādiropime chaḍḍentassa dukkaṭamevāti attho.
೩೬೧. ‘‘ಉಪಹಾರಂ ಕರೋಮಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇತಿ ಪುಚ್ಛಿತೇತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ।
361.‘‘Upahāraṃ karomā’’ti vutteti pucchiteti adhippāyo.
೩೬೨. ಕೀಳತ್ಥಂ (ಪಾಚಿ॰ ೯೭೯; ಪಾಚಿ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೯೭೮) ಕತಂ ರಾಜಾಗಾರಂ ವಾ ಪೋಕ್ಖರಣಿಂ ವಾ ಉಯ್ಯಾನಂ ವಾ ಚಿತ್ತಾಗಾರಂ ವಾ ಆರಾಮಂ ವಾ ದಟ್ಠುಂ ಗಚ್ಛತೋ ಪದೇ ಪದೇ ದುಕ್ಕಟನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ।
362. Kīḷatthaṃ (pāci. 979; pāci. aṭṭha. 978) kataṃ rājāgāraṃ vā pokkharaṇiṃ vā uyyānaṃ vā cittāgāraṃ vā ārāmaṃ vā daṭṭhuṃ gacchato pade pade dukkaṭanti attho.
೩೬೩. ಆಸನೇನ (ಚೂಳವ॰ ೩೬೪) ನವೇ ನ ಪಟಿಬಾಹೇಯ್ಯ, ಉಣ್ಹೇ (ಮಹಾವ॰ ೬೭, ೭೮, ೭೯; ಚೂಳವ॰ ೩೭೬, ೩೭೮, ೩೮೦, ೩೮೨) ಚೀವರಂ ನ ನಿದಹೇಯ್ಯ। ಗುರುನಾತಿ ಆಚರಿಯಾದಿನಾ ಪಣಾಮಿತೋ ಖಮಾಪೇಯ್ಯಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ।
363. Āsanena (cūḷava. 364) nave na paṭibāheyya, uṇhe (mahāva. 67, 78, 79; cūḷava. 376, 378, 380, 382) cīvaraṃ na nidaheyya. Gurunāti ācariyādinā paṇāmito khamāpeyyāti sambandho.
೩೬೪. ಆಪತ್ತೀಹಿ ಚ ಸತ್ತಹೀತಿ (ವಜಿರ॰ ಟೀ॰ ಪಾಚಿತ್ತಿಯ ೨೬) ಸತ್ತಹಿ ಆಪತ್ತೀಹಿ ಭಿಕ್ಖುಂ ಪರಮ್ಮುಖಾ ಅಕ್ಕೋಸನೇನ ಚ ‘‘ಅಸ್ಸದ್ಧೋ ಅಪ್ಪಸನ್ನೋ ಬೀಜಭೋಜೀ’’ತಿಆದಿನಾ ಅಞ್ಞೇನೇವ ವಾ ಅಕ್ಕೋಸನೇನ ಚ ದುಕ್ಕಟನ್ತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ।
364.Āpattīhi ca sattahīti (vajira. ṭī. pācittiya 26) sattahi āpattīhi bhikkhuṃ parammukhā akkosanena ca ‘‘assaddho appasanno bījabhojī’’tiādinā aññeneva vā akkosanena ca dukkaṭanti adhippāyo.
೩೬೫. ಸದ್ಧಾದೇಯ್ಯಂ (ಮಹಾವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೩೬೧) ಚೀವರಂ ವಾ ಪಿಣ್ಡಪಾತಂ ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ‘‘ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಸದ್ಧಾದೇಯ್ಯಂ ವಿನಿಪಾತೇತಬ್ಬಂ। ಯೋ ವಿನಿಪಾತೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಮಹಾವ॰ ೩೬೧) ಹಿ ವುತ್ತಂ। ‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಾತಾಪಿತೂನಂ ದಾತು’’ನ್ತಿ (ಮಹಾವ॰ ೩೬೧) ವುತ್ತತ್ತಾ ‘‘ಲಬ್ಭಂ ಪಿತೂನ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ।
365. Saddhādeyyaṃ (mahāva. aṭṭha. 361) cīvaraṃ vā piṇḍapātaṃ vāti attho. ‘‘Na bhikkhave saddhādeyyaṃ vinipātetabbaṃ. Yo vinipāteyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (mahāva. 361) hi vuttaṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, mātāpitūnaṃ dātu’’nti (mahāva. 361) vuttattā ‘‘labbhaṃ pitūna’’nti vuttaṃ.
೩೬೬. ವಸ್ಸಂವುತ್ಥೋ ಅಞ್ಞತ್ರಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ, ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ವಿಹಾರೇತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಞ್ಞತೋತಿ ಅಞ್ಞವಿಹಾರತೋ। ‘‘ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಅಞ್ಞತ್ರ ವಸ್ಸಂವುತ್ಥೇನ ಅಞ್ಞತ್ರ ಚೀವರಭಾಗೋ ಸಾದಿತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಸಾದಿಯೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಮಹಾವ॰ ೩೬೪) ಹಿ ವುತ್ತಂ। ತೇಸನ್ತಿ ತಸ್ಮಿಂ ವಿಹಾರೇ ತಂ ಚೀವರಂ ಭಾಜೇತ್ವಾ ಗಣ್ಹಿತುಂ ಯುತ್ತಾನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಧುರನಿಕ್ಖೇಪತೋ ಹೋತಿ ಭಣ್ಡಗ್ಘೇನ ಕಾರಿಯೋತಿ ಅತ್ಥೋ।
366. Vassaṃvuttho aññatrāti sambandho, aññasmiṃ vihāreti attho. Aññatoti aññavihārato. ‘‘Na bhikkhave aññatra vassaṃvutthena aññatra cīvarabhāgo sāditabbo. Yo sādiyeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (mahāva. 364) hi vuttaṃ. Tesanti tasmiṃ vihāre taṃ cīvaraṃ bhājetvā gaṇhituṃ yuttānaṃ bhikkhūnaṃ dhuranikkhepato hoti bhaṇḍagghena kāriyoti attho.
೩೬೭. ಸಹ ಅನ್ತರೇನ ಉತ್ತರೋತಿ ಸನ್ತರುತ್ತರೋ, ಗಾಮಂ ನ ಪವಿಸೇಯ್ಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ‘‘ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಸನ್ತರುತ್ತರೇನ ಗಾಮೋ ಪವಿಸಿತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಪವಿಸೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಮಹಾವ॰ ೩೬೨) ಹಿ ವುತ್ತಂ। ಕಲ್ಲೋ ವಾತಿ ಅಗಿಲಾನೋ। ಸಉಪಾಹನೋ ಗಾಮಂ ನ ಪವಿಸೇಯ್ಯಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ‘‘ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಚಾಮರಿಬೀಜನೀ ಧಾರೇತಬ್ಬಾ। ಯೋ ಧಾರೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಚೂಳವ॰ ೨೬೯), ‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತಿಸ್ಸೋ ಬೀಜನಿಯೋ ವಾಕಮಯಂ ಉಸೀರಮಯಂ ಮೋರಪಿಞ್ಛಮಯ’’ನ್ತಿ (ಚೂಳವ॰ ೨೬೯) ಚ ವುತ್ತತ್ತಾ ‘‘ನ ಧಾರೇಯ್ಯ ಚಾಮರೀಮಕಸಬೀಜನಿ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ। ಮಕಸಬೀಜನೀ ಪನ ದನ್ತವಿಸಾಣದಾರುದಣ್ಡಕಾಪಿ ವಟ್ಟತಿ।
367. Saha antarena uttaroti santaruttaro, gāmaṃ na paviseyyāti attho. ‘‘Na bhikkhave santaruttarena gāmo pavisitabbo. Yo paviseyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (mahāva. 362) hi vuttaṃ. Kallo vāti agilāno. Saupāhano gāmaṃ na paviseyyāti sambandho. ‘‘Na bhikkhave cāmaribījanī dhāretabbā. Yo dhāreyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (cūḷava. 269), ‘‘anujānāmi, bhikkhave, tisso bījaniyo vākamayaṃ usīramayaṃ morapiñchamaya’’nti (cūḷava. 269) ca vuttattā ‘‘na dhāreyya cāmarīmakasabījani’’nti vuttaṃ. Makasabījanī pana dantavisāṇadārudaṇḍakāpi vaṭṭati.
೩೬೮. ಆರಾಮತೋ ಬಹೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ‘‘ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಛತ್ತಂ ಧಾರೇತಬ್ಬಂ। ಯೋ ಧಾರೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ, ‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಗಿಲಾನಸ್ಸ ಛತ್ತ’’ನ್ತಿ ಚ ವುತ್ತತ್ತಾ ಅಗಿಲಾನೋ ಆರಾಮತೋ ಬಹಿ ನ ಲಭತಿ, ಚೀವರಗುತ್ತಿಯಾದಿಅತ್ಥಾಯ ಅಗಿಲಾನೋಪಿ ಲಭತೀತಿ ಅತ್ಥೋ।
368. Ārāmato bahīti sambandho. ‘‘Na bhikkhave chattaṃ dhāretabbaṃ. Yo dhāreyya, āpatti dukkaṭassā’’ti, ‘‘anujānāmi, bhikkhave, gilānassa chatta’’nti ca vuttattā agilāno ārāmato bahi na labhati, cīvaraguttiyādiatthāya agilānopi labhatīti attho.
೩೬೯. ಗಾಹೇಯ್ಯ ನುಭತೋಕಾಜನ್ತಿ ನ ಗಾಹೇಯ್ಯ ಉಭತೋಕಾಜಂ। ಏಕನ್ತರಿಕಕಾಜಕನ್ತಿ ಏಕತೋಕಾಜಞ್ಚ ಅನ್ತರಕಾಜಞ್ಚ । ಸೀಸಭಾರೋ ಚ ಖನ್ಧಭಾರೋ ಚ ಕಟಿಭಾರೋ ಚ ಸೀಸಕ್ಖನ್ಧಕಟಿಭಾರಾ। ‘‘ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಉಭತೋಕಾಜಂ ಹರಿತಬ್ಬಂ। ಯೋ ಹರೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಚೂಳವ॰ ೨೮೧), ‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕತೋಕಾಜಂ ಅನ್ತರಕಾಜಂ ಸೀಸಭಾರಂ ಖನ್ಧಭಾರಂ ಕಟಿಭಾರಂ ಓಲಮ್ಬಕ’’ನ್ತಿ (ಚೂಳವ॰ ೨೮೧) ಚ ವುತ್ತತ್ತಾ ಉಭತೋಕಾಜಮೇವ ನ ವಟ್ಟತಿ, ಸೇಸಾನಿ ವಟ್ಟನ್ತೀತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾ।
369.Gāheyya nubhatokājanti na gāheyya ubhatokājaṃ. Ekantarikakājakanti ekatokājañca antarakājañca . Sīsabhāro ca khandhabhāro ca kaṭibhāro ca sīsakkhandhakaṭibhārā. ‘‘Na bhikkhave ubhatokājaṃ haritabbaṃ. Yo hareyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (cūḷava. 281), ‘‘anujānāmi, bhikkhave, ekatokājaṃ antarakājaṃ sīsabhāraṃ khandhabhāraṃ kaṭibhāraṃ olambaka’’nti (cūḷava. 281) ca vuttattā ubhatokājameva na vaṭṭati, sesāni vaṭṭantīti veditabbā.
೩೭೦. ಅನೋಕಾಸಕತನ್ತಿ (ಮಹಾವ॰ ೧೫೩) ಯೋ ಪಠಮಮೇವ ‘‘ಕರೋಹಿ ಮೇ ಆವುಸೋ ಓಕಾಸಂ, ಅಹಂ ತಂ ವತ್ತುಕಾಮೋ’’ತಿ ಏವಂ ಅಕತೋಕಾಸಂ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಚೋದೇಯ್ಯ, ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟಂ ಹೋತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ತಥಾತಿ ದುಕ್ಕಟಮೇವಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
370.Anokāsakatanti (mahāva. 153) yo paṭhamameva ‘‘karohi me āvuso okāsaṃ, ahaṃ taṃ vattukāmo’’ti evaṃ akatokāsaṃ āpattiyā codeyya, tassa dukkaṭaṃ hotīti attho. Tathāti dukkaṭamevāti attho.
೩೭೧. ಪಕತಙ್ಗುಲೇನ, ನ ಸುಗತಙ್ಗುಲೇನಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
371.Pakataṅgulena, na sugataṅgulenāti attho.
೩೭೨. ಮೂಗಬ್ಬತಾದಿಂ (ಮಹಾವ॰ ೨೦೯; ಮಹಾವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೨೦೯) ತಿತ್ಥಿಯಬ್ಬತಂ ಯದಿ ಗಣ್ಹೇಯ್ಯ, ದುಕ್ಕಟನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಆದಿ-ಸದ್ದೇನ ಗೋವತಕುಕ್ಕುರವತಾದಯೋ ಸಙ್ಗಹಿತಾ। ತಥಾತಿ (ಮಹಾವ॰ ೩೦೩; ಮಹಾವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೩೦೩) ನ್ಹಾಪಿತಪುಬ್ಬಕೋ ಖುರಭಣ್ಡಂ ಯದಿ ಪರಿಹರೇಯ್ಯ, ದುಕ್ಕಟಮೇವಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
372. Mūgabbatādiṃ (mahāva. 209; mahāva. aṭṭha. 209) titthiyabbataṃ yadi gaṇheyya, dukkaṭanti attho. Ādi-saddena govatakukkuravatādayo saṅgahitā. Tathāti (mahāva. 303; mahāva. aṭṭha. 303) nhāpitapubbako khurabhaṇḍaṃ yadi parihareyya, dukkaṭamevāti attho.
೩೭೩. ಯಂ ಕಿಞ್ಚೀತಿ (ಕಙ್ಖಾ॰ ಅಟ್ಠ॰ ಕುಟಿಕಾರಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ) ನ್ಹಾಪಿತತುಣ್ಣಕಾರಕಮ್ಮಾದಿ ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಹತ್ಥಕಮ್ಮನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ತದನುಸಾರತೋತಿ ಹತ್ಥಕಮ್ಮಯಾಚನಾನುಸಾರತೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸಚೇ ಏವಂ ಯಾಚತೋ ಹತ್ಥಕಮ್ಮಮೂಲಮೇವ ದೇತಿ, ತಂ ಅಞ್ಞಸ್ಸ ದಾಪೇತ್ವಾ ಕಾರೇತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ನಿಕ್ಕಮ್ಮಂ ಪನ ಹತ್ಥಕಮ್ಮವಸೇನ ಅಯಾಚಿತ್ವಾಪಿ ‘‘ಏಹಿ ಇಮಂ ಕರೋಹೀ’’ತಿ ಕಾರೇತುಂ ಕಪ್ಪತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿಪರಸನ್ತಕನ್ತಿ ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ದಾರುತಿಣಾದಿಕಂ ಅಪರಸನ್ತಕಂ ಅಪರಿಗ್ಗಹಿತಂ ಆಹರಾಪೇತುಂ ಕಪ್ಪತೀತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ।
373.Yaṃ kiñcīti (kaṅkhā. aṭṭha. kuṭikārasikkhāpadavaṇṇanā) nhāpitatuṇṇakārakammādi yaṃ kiñci hatthakammanti attho. Tadanusāratoti hatthakammayācanānusāratoti attho. Sace evaṃ yācato hatthakammamūlameva deti, taṃ aññassa dāpetvā kāretuṃ vaṭṭatīti attho. Nikkammaṃ pana hatthakammavasena ayācitvāpi ‘‘ehi imaṃ karohī’’ti kāretuṃ kappatīti attho. Yaṃ kiñciparasantakanti yaṃ kiñci dārutiṇādikaṃ aparasantakaṃ apariggahitaṃ āharāpetuṃ kappatīti adhippāyo.
೩೭೪. ಗಿಹೀನನ್ತಿ ಗಿಹೀನಂ ಸನ್ತಕಂ। ಗೋಪಕೇತಿ ರಕ್ಖಕೇ। ಯತ್ತಕಂ ದೇತಿ, ತತ್ತಕಂ ಗಹೇತುಂ ಕಪ್ಪತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಯಥಾಪರಿಚ್ಛೇದನ್ತಿ ‘‘ದಿವಸೇ ದಿವಸೇ ಏತ್ತಕಂ ಉಚ್ಛುನಾಳಿಕೇರಂ ಅಮ್ಬಪಕ್ಕಂ ತುಮ್ಹೇ ಖಾದಥಾ’’ತಿ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ದಿನ್ನಮೇವ ತೇಸು ದೇನ್ತೇಸು ಲಬ್ಭತೀತಿ ಅತ್ಥೋ।
374.Gihīnanti gihīnaṃ santakaṃ. Gopaketi rakkhake. Yattakaṃ deti, tattakaṃ gahetuṃ kappatīti attho. Yathāparicchedanti ‘‘divase divase ettakaṃ ucchunāḷikeraṃ ambapakkaṃ tumhe khādathā’’ti paricchinditvā dinnameva tesu dentesu labbhatīti attho.
೩೭೫. ದ್ವಿಹಾಪಜ್ಜೇಯ್ಯಾತಿ ದ್ವೀಹಿ ಆಪಜ್ಜೇಯ್ಯ। ಕತಮೇಹಿ ದ್ವೀಹೀತಿ ಚೇ, ತೇ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಕಾಯವಾಚಾಹೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ, ‘‘ದ್ವೀಹಾಕಾರೇಹಿ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜತಿ, ಕಾಯೇನ ಆಪಜ್ಜತಿ, ವಾಚಾಯ ಆಪಜ್ಜತೀ’’ತಿ (ಪರಿ॰ ೩೨೨) ಹಿ ವುತ್ತಂ। ಕಾಯವಾಚಾಹಿ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜನ್ತೋ ಚ ಛಹಿ ಆಕಾರೇಹಿ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜತಿ, ತಾನಿ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಅಲಜ್ಜಿಞಾಣಕುಕ್ಕುಚ್ಚಪಕತತ್ತಾ’’ತಿಆದಿಮಾಹ। ಏತ್ಥ (ಪರಿ॰ ೨೯೫) ಪನ ಅಕಪ್ಪಿಯಭಾವಂ ಜಾನನ್ತೋ ಏವ ವೀತಿಕ್ಕಮಂ ಕರೋನ್ತೋ ಅಲಜ್ಜಿತಾಯ ಆಪಜ್ಜತಿ ನಾಮ। ಕಪ್ಪಿಯಾಕಪ್ಪಿಯಂ ಅಜಾನಿತ್ವಾ ಆಪಜ್ಜನ್ತೋ ಅಞ್ಞಾಣತಾಯ। ಕಪ್ಪಿಯಂ ನು ಖೋ, ನೋ ನು ಖೋ’’ತಿ ಸಂಸಯೇ ಉಪ್ಪನ್ನೇ ತಮಭಿವಿತರಿತ್ವಾ ವೀತಿಕ್ಕಮಂ ಕರೋನ್ತೋ ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಪಕತತ್ತಾ ಆಪಜ್ಜತಿ। ಸಹಸೇಯ್ಯಾದಿಂ ಆಪಜ್ಜನ್ತೋ ಸತಿಪ್ಲವಾ, ಸತಿಸಮ್ಮೋಸಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಚ್ಛಮಂಸಂ ‘‘ಸೂಕರಮಂಸ’’ನ್ತಿ ವಾ ಸೂಕರಮಂಸಂ ‘‘ಅಚ್ಛಮಂಸ’’ನ್ತಿ ವಾ ಖಾದನ್ತೋ ಅಕಪ್ಪಿಯೇ ಕಪ್ಪಿಯಸಞ್ಞಿತಾಯ ಚ ಕಪ್ಪಿಯೇ ಅಕಪ್ಪಿಯಸಞ್ಞಿತಾಯ ಚ ಆಪಜ್ಜತೀತಿ ವೇದಿತಬ್ಬೋ।
375.Dvihāpajjeyyāti dvīhi āpajjeyya. Katamehi dvīhīti ce, te dassetuṃ ‘‘kāyavācāhī’’ti vuttaṃ, ‘‘dvīhākārehi āpattiṃ āpajjati, kāyena āpajjati, vācāya āpajjatī’’ti (pari. 322) hi vuttaṃ. Kāyavācāhi āpattiṃ āpajjanto ca chahi ākārehi āpattiṃ āpajjati, tāni dassetuṃ ‘‘alajjiñāṇakukkuccapakatattā’’tiādimāha. Ettha (pari. 295) pana akappiyabhāvaṃ jānanto eva vītikkamaṃ karonto alajjitāya āpajjati nāma. Kappiyākappiyaṃ ajānitvā āpajjanto aññāṇatāya. Kappiyaṃ nu kho, no nu kho’’ti saṃsaye uppanne tamabhivitaritvā vītikkamaṃ karonto kukkuccapakatattā āpajjati. Sahaseyyādiṃ āpajjanto satiplavā, satisammosāti attho. Acchamaṃsaṃ ‘‘sūkaramaṃsa’’nti vā sūkaramaṃsaṃ ‘‘acchamaṃsa’’nti vā khādanto akappiye kappiyasaññitāya ca kappiye akappiyasaññitāya ca āpajjatīti veditabbo.
೩೭೬. ಅಲಜ್ಜಿತಾಯ ವಾ ಅಞ್ಞಾಣತಾಯ ವಾ ಆಪತ್ತಿಂ ಕಾಯವಾಚಾಹಿ ಛಾದಯೇತಿ ಅತ್ಥೋ। ಏಕೇ ವಾ ಏಕಸ್ಮಿಂ ವಾ। ಲಿಙ್ಗೇತಿ ಲಿಙ್ಗಪರಿವತ್ತನತೋ। ಏವಂ ಚತುಧಾ ಆಪತ್ತಿವುಟ್ಠಾನಂ ಹೋತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ತಿಣವತ್ಥಾರಕಸಮಥಅಬ್ಭಾನಾದೀನಂ ವಸೇನ ಸಙ್ಘೇ ಆಪತ್ತಿ ವುಟ್ಠಾತೀತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ ನಿಸ್ಸಜ್ಜನಾದೀಸು ಗಣೇ। ಏಕಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ ವುಟ್ಠಾನಂ ಪಾಕಟಮೇವ। ‘‘ಯಾ ಆಪತ್ತಿಯೋ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಭಿಕ್ಖುನೀಹಿ ಅಸಾಧಾರಣಾ, ತಾಹಿ ಆಪತ್ತೀಹಿ ಅನಾಪತ್ತೀ’’ತಿ (ಪಾರಾ॰ ೬೯) ವಚನತೋ ಲಿಙ್ಗಪರಿವತ್ತನೇ ಆಪತ್ತಿವುಟ್ಠಾನಂ ಞಾತಬ್ಬಂ।
376. Alajjitāya vā aññāṇatāya vā āpattiṃ kāyavācāhi chādayeti attho. Eke vā ekasmiṃ vā. Liṅgeti liṅgaparivattanato. Evaṃ catudhā āpattivuṭṭhānaṃ hotīti attho. Tiṇavatthārakasamathaabbhānādīnaṃ vasena saṅghe āpatti vuṭṭhātīti veditabbaṃ nissajjanādīsu gaṇe. Ekassa santike vuṭṭhānaṃ pākaṭameva. ‘‘Yā āpattiyo bhikkhūnaṃ bhikkhunīhi asādhāraṇā, tāhi āpattīhi anāpattī’’ti (pārā. 69) vacanato liṅgaparivattane āpattivuṭṭhānaṃ ñātabbaṃ.
೩೭೭. ಪಚ್ಚಯದ್ವಯೇತಿ ಚೀವರೇ ಚ ಪಿಣ್ಡಪಾತೇ ಚ। ನ ಕೇವಲಞ್ಚ ಇಮೇ ಏವ, ನಿಮಿತ್ತಕಮ್ಮಮ್ಪಿ ನ ಲಬ್ಭತೇವ, ಗಾಥಾಬನ್ಧಸುಖತ್ಥಂ ಪನ ನ ವುತ್ತಂ। ತತ್ಥ ನಿಮಿತ್ತಕಮ್ಮಂ ನಾಮ ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಪರೇಸಂ ಪಚ್ಚಯದಾನಸಂಯೋಜನಕಂ ಕಾಯವಚೀಕಮ್ಮಂ। ಖಾದನೀಯಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಗಚ್ಛನ್ತೇ ದಿಸ್ವಾ ‘‘ಕಿಂ ಖಾದನೀಯಂ ಲಭಿತ್ಥಾ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ತಸ್ಸ ಪವತ್ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಪರಿಕಥಾ ನಾಮ ಯಥಾ ಯಥಾ ತಂ ಲಭತಿ, ತಥಾ ತಥಾ ಪರಿವತ್ತೇತ್ವಾ ಕಥನಂ। ‘‘ಏತರಹಿ ಭಿಕ್ಖೂ ಪಿಣ್ಡಪಾತೇನ ಕಿಲಮನ್ತೀ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ತಸ್ಸ ಪವತ್ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಓಭಾಸೋ ನಾಮ ಪಚ್ಚಯಪ್ಪಟಿಸಂಯುತ್ತಕಥಾ। ವಿಞ್ಞತ್ತಿ ಪನ ಪಾಕಟಾ ಏವ। ತತಿಯೇತಿ ಸೇನಾಸನೇ। ಸೇನಾಸನೇ ಪನ ನಿಮಿತ್ತೋಭಾಸಪರಿಕಥಾ ವಟ್ಟನ್ತಿ, ವಿಞ್ಞತ್ತಿ ಏವ ಏಕಾ ನ ವಟ್ಟತಿ। ತತ್ಥ ನಿಮಿತ್ತಕಮ್ಮಂ ನಾಮ ಉಪಾಸಕೇ ದಿಸ್ವಾ ಸೇನಾಸನತ್ಥಂ ಭೂಮಿಪರಿಕಮ್ಮಕರಣಾದಿ। ಓಭಾಸೋ ನಾಮ ‘‘ಉಪಾಸಕಾ, ತುಮ್ಹೇ ಕುಹಿಂ ವಸಥಾ’’ತಿ ‘‘ಪಾಸಾದೇ, ಭನ್ತೇ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ‘‘ಕಿಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಪಾಸಾದೋ ನ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿಆದಿಕಂ ವಚನಂ। ಪರಿಕಥಾ ನಾಮ ‘‘ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಸೇನಾಸನಂ ಸಮ್ಬಾಧ’’ನ್ತಿ ವಚನಂ। ಸೇಸೇತಿ ಗಿಲಾನಪಚ್ಚಯೇ।
377.Paccayadvayeti cīvare ca piṇḍapāte ca. Na kevalañca ime eva, nimittakammampi na labbhateva, gāthābandhasukhatthaṃ pana na vuttaṃ. Tattha nimittakammaṃ nāma yaṃ kiñci paresaṃ paccayadānasaṃyojanakaṃ kāyavacīkammaṃ. Khādanīyaṃ gahetvā gacchante disvā ‘‘kiṃ khādanīyaṃ labhitthā’’tiādinā nayena tassa pavatti veditabbā. Parikathā nāma yathā yathā taṃ labhati, tathā tathā parivattetvā kathanaṃ. ‘‘Etarahi bhikkhū piṇḍapātena kilamantī’’tiādinā nayena tassa pavatti veditabbā. Obhāso nāma paccayappaṭisaṃyuttakathā. Viññatti pana pākaṭā eva. Tatiyeti senāsane. Senāsane pana nimittobhāsaparikathā vaṭṭanti, viññatti eva ekā na vaṭṭati. Tattha nimittakammaṃ nāma upāsake disvā senāsanatthaṃ bhūmiparikammakaraṇādi. Obhāso nāma ‘‘upāsakā, tumhe kuhiṃ vasathā’’ti ‘‘pāsāde, bhante’’ti vutte ‘‘kiṃ bhikkhūnaṃ pāsādo na vaṭṭatī’’tiādikaṃ vacanaṃ. Parikathā nāma ‘‘bhikkhūnaṃ senāsanaṃ sambādha’’nti vacanaṃ. Seseti gilānapaccaye.
೩೭೮. ನ ರುಹತೀತಿ ನ ಹೋತಿ। ಅಚ್ಚಯೇ ದಾನನ್ತಿ ಅಚ್ಚಯದಾನಂ। ಪಞ್ಚಸು ಸಹಧಮ್ಮಿಕೇಸು ಯೇನ ಕೇನಚಿ ಕಾಲಂ ಕರೋನ್ತೇನ ‘‘ಮಮಚ್ಚಯೇನ ಮಯ್ಹಂ ಪರಿಕ್ಖಾರೋ ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸ ಹೋತು, ಆಚರಿಯಸ್ಸ ಹೋತು, ಅಞ್ಞಸ್ಸ ವಾ ಕಸ್ಸಚಿ ಹೋತೂ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ತೇಸಂ ನ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ವುತ್ತಂ ‘‘ನ ರುಹತೀ’’ತಿ। ಸಙ್ಘಸ್ಸೇವ ಚ ತಂ ಹೋತೀತಿ ಯದಿ ಭಿಕ್ಖುಸಾಮಣೇರೇಹಿ ಏವಂ ವುತ್ತಂ, ತಸ್ಮಿಂ ಮತೇಪಿ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಸ್ಸೇವ ಹೋತಿ, ಭಿಕ್ಖುನಿಸಿಕ್ಖಮಾನಸಾಮಣೇರೀಹಿ ಚೇ ವುತ್ತಂ, ತಸ್ಮಿಂ ಮತೇ ಭಿಕ್ಖುನಿಸಙ್ಘಸ್ಸ ತಂ ಹೋತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಗಿಹೀನಂ ಪನ ರೂಹತೀತಿ ಗಿಹೀನಂ ಪನ ಅಚ್ಚಯದಾನಂ ಏವ ಸಬ್ಬೇಸಂ ರುಹತೀತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ।
378.Na ruhatīti na hoti. Accaye dānanti accayadānaṃ. Pañcasu sahadhammikesu yena kenaci kālaṃ karontena ‘‘mamaccayena mayhaṃ parikkhāro upajjhāyassa hotu, ācariyassa hotu, aññassa vā kassaci hotū’’ti vutte tesaṃ na hoti, tasmā vuttaṃ ‘‘na ruhatī’’ti. Saṅghasseva ca taṃ hotīti yadi bhikkhusāmaṇerehi evaṃ vuttaṃ, tasmiṃ matepi bhikkhusaṅghasseva hoti, bhikkhunisikkhamānasāmaṇerīhi ce vuttaṃ, tasmiṃ mate bhikkhunisaṅghassa taṃ hotīti attho. Gihīnaṃ pana rūhatīti gihīnaṃ pana accayadānaṃ eva sabbesaṃ ruhatīti vuttaṃ hoti.
೩೭೯. ಉಪಸ್ಸಯೇತಿ ಭಿಕ್ಖುನಿವಿಹಾರೇ। ದಾಯಜ್ಜೋತಿ ತಸ್ಸ ಪರಿಕ್ಖಾರಸ್ಸ ದಾಯಜ್ಜೋ। ಸೇಸೇಪೀತಿ ಸಚೇ ಭಿಕ್ಖುನಿಸಿಕ್ಖಮಾನಸಾಮಣೇರಿಯೋ ಭಿಕ್ಖುವಿಹಾರೇ ಕಾಲಂ ಕರೋನ್ತಿ, ತಾಸಂ ಪರಿಕ್ಖಾರಾನಂ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೋವ ದಾಯಜ್ಜೋತಿ ಅತ್ಥೋ।
379.Upassayeti bhikkhunivihāre. Dāyajjoti tassa parikkhārassa dāyajjo. Sesepīti sace bhikkhunisikkhamānasāmaṇeriyo bhikkhuvihāre kālaṃ karonti, tāsaṃ parikkhārānaṃ bhikkhusaṅghova dāyajjoti attho.
೩೮೦. ಪುರಿಮಸ್ಸೇವಾತಿ ಏತ್ಥ ‘‘ಇಮಂ ಪರಿಕ್ಖಾರಂ ನೇತ್ವಾ ಅಸುಕಸ್ಸ ದೇಹೀ’’ತಿ ದಿನ್ನಂ ಪುರಿಮಸ್ಸೇವ ಹೋತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ‘‘ಅಸುಕಸ್ಸ ದಮ್ಮೀ’’ತಿ ದಿನ್ನಂ ಪನ ಪಚ್ಛಿಮಸ್ಸೇವ ಹೋತಿ ಪರಿಚ್ಚಜಿತ್ವಾ ದಿನ್ನತ್ತಾ। ಇಮಂ ವಿಧಿಂ ಞತ್ವಾವ ವಿಸ್ಸಾಸಗ್ಗಾಹಂ ವಾ ಗಣ್ಹೇಯ್ಯ, ಮತಕಚೀವರಂ ವಾ ಅಧಿಟ್ಠೇತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಮತಕಚೀವರಅಧಿಟ್ಠಾನಂ ನಾಮ ಘಣ್ಟಿಂ ಪಹರಿತ್ವಾ ಕಾಲಂ ಘೋಸೇತ್ವಾ ಥೋಕಂ ಆಗಮೇತ್ವಾ ಸಚೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ, ತೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಭಾಜೇತಬ್ಬಾನಿ, ನೋ ಚೇ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ, ‘‘ಮಯ್ಹಿಮಾನಿ ಚೀವರಾನಿ ಪಾಪುಣನ್ತೀ’’ತಿ ಅಧಿಟ್ಠಾತಬ್ಬಾನಿ। ಏವಂ ಅಧಿಟ್ಠಿತೇ ಸಬ್ಬಾನಿ ತಸ್ಸೇವ ಹೋನ್ತಿ, ಠಿತಿಕಾ ಪನ ನ ತಿಟ್ಠತಿ। ಸಚೇ ಏಕೇಕಂ ಉದ್ಧರಿತ್ವಾ ‘‘ಅಯಂ ಪಠಮಭಾಗೋ ಮಯ್ಹಂ ಪಾಪುಣಾತಿ, ಅಯಂ ದುತಿಯಭಾಗೋ’’ತಿ ಏವಂ ಗಣ್ಹಾತಿ, ಗಹಿತಾನಿ ಚ ಸುಗಹಿತಾನಿ ಹೋನ್ತಿ, ಠಿತಿಕಾ ಚ ತಿಟ್ಠತಿ। ಏವಂ ಪಾಪೇತ್ವಾ ಗಣ್ಹನ್ತೇನಾಪಿ ಅಧಿಟ್ಠಿತಮೇವ ಹೋತಿ।
380.Purimassevāti ettha ‘‘imaṃ parikkhāraṃ netvā asukassa dehī’’ti dinnaṃ purimasseva hotīti attho. ‘‘Asukassa dammī’’ti dinnaṃ pana pacchimasseva hoti pariccajitvā dinnattā. Imaṃ vidhiṃ ñatvāva vissāsaggāhaṃ vā gaṇheyya, matakacīvaraṃ vā adhiṭṭheti sambandho. Matakacīvaraadhiṭṭhānaṃ nāma ghaṇṭiṃ paharitvā kālaṃ ghosetvā thokaṃ āgametvā sace bhikkhū āgacchanti, tehi saddhiṃ bhājetabbāni, no ce āgacchanti, ‘‘mayhimāni cīvarāni pāpuṇantī’’ti adhiṭṭhātabbāni. Evaṃ adhiṭṭhite sabbāni tasseva honti, ṭhitikā pana na tiṭṭhati. Sace ekekaṃ uddharitvā ‘‘ayaṃ paṭhamabhāgo mayhaṃ pāpuṇāti, ayaṃ dutiyabhāgo’’ti evaṃ gaṇhāti, gahitāni ca sugahitāni honti, ṭhitikā ca tiṭṭhati. Evaṃ pāpetvā gaṇhantenāpi adhiṭṭhitameva hoti.
೩೮೧. ಲೋಹಭಣ್ಡೇ ಪಹರಣಿಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಸಬ್ಬಂ ಕಪ್ಪತಿ, ದಾರುಭಣ್ಡೇ ಚ ದಾರುಜಂ ಪತ್ತಞ್ಚ ಪಾದುಕಞ್ಚ, ಪಲ್ಲಙ್ಕಞ್ಚ ಆಸನ್ದಿಞ್ಚ ಠಪೇತ್ವಾ ಸಬ್ಬಂ ಕಪ್ಪತಿ, ಮತ್ತಿಕಾಮಯೇ ಕತಕಞ್ಚ ಕುಮ್ಭಕಾರಿಕಞ್ಚ ಠಪೇತ್ವಾ ಸಬ್ಬಂ ಕಪ್ಪತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಠಪೇತ್ವಾ ಪಹರಣಿಂ ಸಬ್ಬಂ ಲೋಹಭಣ್ಡಂ, ಠಪೇತ್ವಾ ಆಸನ್ದಿಂ ಪಲ್ಲಙ್ಕಂ ದಾರುಪತ್ತಂ ದಾರುಪಾದುಕಂ ಸಬ್ಬಂ ದಾರುಭಣ್ಡಂ, ಠಪೇತ್ವಾ ಕತಕಞ್ಚ ಕುಮ್ಭಕಾರಿಕಞ್ಚ ಸಬ್ಬಂ ಮತ್ತಿಕಾಭಣ್ಡ’’ನ್ತಿ (ಚೂಳವ॰ ೨೯೩) ಹಿ ವುತ್ತಂ। ಏತ್ಥ ಕತಕನ್ತಿ ಪದುಮಕಣ್ಣಿಕಾಕಾರೇನ ಕತಮಲ್ಲಕನ್ತಿ ಅಧಿಪ್ಪೇತಂ। ಧನಿಯಸ್ಸೇವ ಸಬ್ಬಮತ್ತಿಕಾಮಯಾ ಕುಟಿ ಕುಮ್ಭಕಾರಿಕನ್ತಿ। ಪಕಿಣ್ಣಕವಿನಿಚ್ಛಯೋ।
381. Lohabhaṇḍe paharaṇiṃ ṭhapetvā sabbaṃ kappati, dārubhaṇḍe ca dārujaṃ pattañca pādukañca, pallaṅkañca āsandiñca ṭhapetvā sabbaṃ kappati, mattikāmaye katakañca kumbhakārikañca ṭhapetvā sabbaṃ kappatīti attho. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, ṭhapetvā paharaṇiṃ sabbaṃ lohabhaṇḍaṃ, ṭhapetvā āsandiṃ pallaṅkaṃ dārupattaṃ dārupādukaṃ sabbaṃ dārubhaṇḍaṃ, ṭhapetvā katakañca kumbhakārikañca sabbaṃ mattikābhaṇḍa’’nti (cūḷava. 293) hi vuttaṃ. Ettha katakanti padumakaṇṇikākārena katamallakanti adhippetaṃ. Dhaniyasseva sabbamattikāmayā kuṭi kumbhakārikanti. Pakiṇṇakavinicchayo.
ಪಕಿಣ್ಣಕನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Pakiṇṇakaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
