Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / ఖుద్దసిక్ఖా-మూలసిక్ఖా • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
౪౧. పకిణ్ణకనిద్దేసో
41. Pakiṇṇakaniddeso
పకిణ్ణకన్తి –
Pakiṇṇakanti –
౩౩౫.
335.
సద్వారబన్ధనే ఠానే, సోదుక్ఖలకపాసకే;
Sadvārabandhane ṭhāne, sodukkhalakapāsake;
సయన్తేన దివా ద్వారం, బన్ధేయ్య పరివట్టకం.
Sayantena divā dvāraṃ, bandheyya parivaṭṭakaṃ.
౩౩౬.
336.
సన్తే విఞ్ఞుమ్హి పురిసే, ఆభోగో చాపి కప్పతి;
Sante viññumhi purise, ābhogo cāpi kappati;
సవసే తం వినాకారం, సయన్తో దుక్కటం ఫుసే.
Savase taṃ vinākāraṃ, sayanto dukkaṭaṃ phuse.
౩౩౭.
337.
రతనానిత్థిరూపాని, ధఞ్ఞమిత్థిపసాధనం;
Ratanānitthirūpāni, dhaññamitthipasādhanaṃ;
తూరియావుధభణ్డాని, ఆమసన్తస్స దుక్కటం.
Tūriyāvudhabhaṇḍāni, āmasantassa dukkaṭaṃ.
౩౩౮.
338.
సిత్థతేలోదతేలేహి, ఫణహత్థఫణేహి వా;
Sitthatelodatelehi, phaṇahatthaphaṇehi vā;
కోచ్ఛేనవాపి యో కేసే, ఓసణ్ఠేయ్యస్స దుక్కటం.
Kocchenavāpi yo kese, osaṇṭheyyassa dukkaṭaṃ.
౩౩౯.
339.
నేకపావురణా ఏకత్థరణా వా తువట్టయుం;
Nekapāvuraṇā ekattharaṇā vā tuvaṭṭayuṃ;
తథేకమఞ్చే భుఞ్జేయ్యుం, ఏకస్మిం వాపి భాజనే.
Tathekamañce bhuñjeyyuṃ, ekasmiṃ vāpi bhājane.
౩౪౦.
340.
చతురఙ్గులతో ఊనమధికట్ఠఙ్గులం తథా;
Caturaṅgulato ūnamadhikaṭṭhaṅgulaṃ tathā;
దన్తకట్ఠం న ఖాదేయ్య, లసుణం న అకల్లకో.
Dantakaṭṭhaṃ na khādeyya, lasuṇaṃ na akallako.
౩౪౧.
341.
హీనుక్కట్ఠేహి ఉక్కట్ఠం, హీనం వా జాతిఆదిహి;
Hīnukkaṭṭhehi ukkaṭṭhaṃ, hīnaṃ vā jātiādihi;
ఉజుం వాఞ్ఞాపదేసేన, వదే దుబ్భాసితం దవా.
Ujuṃ vāññāpadesena, vade dubbhāsitaṃ davā.
౩౪౨.
342.
దీఘే నఖే చ కేసే చ, నాసలోమే న ధారయే;
Dīghe nakhe ca kese ca, nāsalome na dhāraye;
న లబ్భం వీసతిమట్ఠం, సమ్బాధే లోమహారణం.
Na labbhaṃ vīsatimaṭṭhaṃ, sambādhe lomahāraṇaṃ.
౩౪౩.
343.
యథావుడ్ఢం న బాధేయ్య, సఙ్ఘుద్దిట్ఠంవ సఙ్ఘికం;
Yathāvuḍḍhaṃ na bādheyya, saṅghuddiṭṭhaṃva saṅghikaṃ;
అధోతఅల్లపాదేహి, నక్కమే సయనాసనం;
Adhotaallapādehi, nakkame sayanāsanaṃ;
సుధోతపాదకం వాపి, తథేవ సఉపాహనో.
Sudhotapādakaṃ vāpi, tatheva saupāhano.
౩౪౪.
344.
సఙ్ఘాటియా న పల్లత్థే, భిత్తాదిం న అపస్సయే;
Saṅghāṭiyā na pallatthe, bhittādiṃ na apassaye;
పరికమ్మకతం సన్తే, ఉదకే నో న ఆచమే.
Parikammakataṃ sante, udake no na ācame.
౩౪౫.
345.
అకప్పియసమాదానే, దవా సిలాపవిజ్ఝనే;
Akappiyasamādāne, davā silāpavijjhane;
దేసనాయ సభాగాయ, ఆవికమ్మే చ దుక్కటం.
Desanāya sabhāgāya, āvikamme ca dukkaṭaṃ.
౩౪౬.
346.
పటిస్సవవిసంవాదే, సుద్ధచిత్తస్స దుక్కటం;
Paṭissavavisaṃvāde, suddhacittassa dukkaṭaṃ;
పటిస్సవక్ఖణే ఏవ, పాచిత్తి ఇతరస్స తు.
Paṭissavakkhaṇe eva, pācitti itarassa tu.
౩౪౭.
347.
న రుక్ఖమభిరూహేయ్య, సతి కిచ్చేవ పోరిసం;
Na rukkhamabhirūheyya, sati kicceva porisaṃ;
ఆపదాసు యథాకామం, కప్పతీ అభిరూహితుం.
Āpadāsu yathākāmaṃ, kappatī abhirūhituṃ.
౩౪౮.
348.
వినాద్ధానం వజన్తస్స, దుక్కటం పరిసావనం;
Vināddhānaṃ vajantassa, dukkaṭaṃ parisāvanaṃ;
యాచమానస్స అద్ధానే, అదదన్తస్స దుక్కటం.
Yācamānassa addhāne, adadantassa dukkaṭaṃ.
౩౪౯.
349.
థుల్లచ్చయం ఫుసే అఙ్గజాతచ్ఛేదేన దుక్కటం;
Thullaccayaṃ phuse aṅgajātacchedena dukkaṭaṃ;
ఆబాధప్పచ్చయాఞ్ఞత్ర, సేసఙ్గే అత్తఘాతనే.
Ābādhappaccayāññatra, sesaṅge attaghātane.
౩౫౦.
350.
చిత్తపోత్థకరూపాని, న కరే న చ కారయే;
Cittapotthakarūpāni, na kare na ca kāraye;
న వుట్ఠాపేయ్య భుఞ్జన్తం, ఆరామారఞ్ఞగేహసు.
Na vuṭṭhāpeyya bhuñjantaṃ, ārāmāraññagehasu.
౩౫౧.
351.
యానాని పుమయుత్తాని, సివికం హత్థవట్టకం;
Yānāni pumayuttāni, sivikaṃ hatthavaṭṭakaṃ;
పాటఙ్కిఞ్చ గిలానస్స, కప్పతీ అభిరూహితుం.
Pāṭaṅkiñca gilānassa, kappatī abhirūhituṃ.
౩౫౨.
352.
బుద్ధం ధమ్మఞ్చ సఙ్ఘఞ్చ, ఆరబ్భ కరణే దవం;
Buddhaṃ dhammañca saṅghañca, ārabbha karaṇe davaṃ;
దుక్కటం పరిసం వాపి, అఞ్ఞస్స ఉపలాళనే.
Dukkaṭaṃ parisaṃ vāpi, aññassa upalāḷane.
౩౫౩.
353.
కాయం ఊరుం నిమిత్తం వా, భిక్ఖునీనం న దస్సయే;
Kāyaṃ ūruṃ nimittaṃ vā, bhikkhunīnaṃ na dassaye;
వివరిత్వా న సిఞ్చేయ్య, తా కద్దముదకాదినా.
Vivaritvā na siñceyya, tā kaddamudakādinā.
౩౫౪.
354.
న గణ్హతో చ ఓవాదం, న పచ్చాహరతోపి చ;
Na gaṇhato ca ovādaṃ, na paccāharatopi ca;
బాలం గిలానం గమియం, వజ్జయిత్వాన దుక్కటం.
Bālaṃ gilānaṃ gamiyaṃ, vajjayitvāna dukkaṭaṃ.
౩౫౫.
355.
లోకాయతం న వాచేయ్య, పలితం న చ గాహయే;
Lokāyataṃ na vāceyya, palitaṃ na ca gāhaye;
పేళాయపి న భుఞ్జేయ్య, న కీళే కిఞ్చి కీళితం.
Peḷāyapi na bhuñjeyya, na kīḷe kiñci kīḷitaṃ.
౩౫౬.
356.
పారుపే న నివాసేయ్య, గిహిపారుతనివాసనం;
Pārupe na nivāseyya, gihipārutanivāsanaṃ;
సంవేల్లియం నివాసేయ్య, దాయం నాలిమ్పయేయ్య వా.
Saṃvelliyaṃ nivāseyya, dāyaṃ nālimpayeyya vā.
౩౫౭.
357.
వడ్ఢిం పయోజయే యాచే, నోఞ్ఞాతకప్పవారితే;
Vaḍḍhiṃ payojaye yāce, noññātakappavārite;
అత్తనో పరిభోగత్థం, దిన్నమఞ్ఞస్స నో దదే;
Attano paribhogatthaṃ, dinnamaññassa no dade;
అగ్గం గహేత్వా భుత్వా వా, కతిపాహం పునో దదే.
Aggaṃ gahetvā bhutvā vā, katipāhaṃ puno dade.
౩౫౮.
358.
ఉద్దిస్స యాచనే రక్ఖం, ఞత్వాఞత్వా వ దణ్డినం;
Uddissa yācane rakkhaṃ, ñatvāñatvā va daṇḍinaṃ;
గీవాస్స దణ్డితే దణ్డో, సయం దణ్డాపనే పన;
Gīvāssa daṇḍite daṇḍo, sayaṃ daṇḍāpane pana;
దణ్డస్స అగ్ఘభేదేన, ఞేయ్యా పారాజికాదికా.
Daṇḍassa agghabhedena, ñeyyā pārājikādikā.
౩౫౯.
359.
హరన్తేసు పరిక్ఖారం, ‘‘చోరో చోరో’’తి భాసితే;
Harantesu parikkhāraṃ, ‘‘coro coro’’ti bhāsite;
అనత్థాయేసం గణ్హన్తే, దణ్డం గీవాస్స తత్తకం.
Anatthāyesaṃ gaṇhante, daṇḍaṃ gīvāssa tattakaṃ.
౩౬౦.
360.
విఘాసుచ్చారసఙ్కార-ముత్తం ఛడ్డేయ్య దుక్కటం;
Vighāsuccārasaṅkāra-muttaṃ chaḍḍeyya dukkaṭaṃ;
బహి పాకారకుట్టానం, వళఞ్జే నావలోకియ;
Bahi pākārakuṭṭānaṃ, vaḷañje nāvalokiya;
హరితే వాపి వీహాది-నాళికేరాదిరోపిమే.
Harite vāpi vīhādi-nāḷikerādiropime.
౩౬౧.
361.
యోజాపేతుం పయోజేతుం, పయుత్తాని చ పస్సితుం;
Yojāpetuṃ payojetuṃ, payuttāni ca passituṃ;
న లబ్భం ధమ్మయుత్తమ్పి, నచ్చం గీతఞ్చ వాదితం;
Na labbhaṃ dhammayuttampi, naccaṃ gītañca vāditaṃ;
‘‘ఉపహారం కరోమా’’తి, వుత్తే వా సమ్పటిచ్ఛితుం.
‘‘Upahāraṃ karomā’’ti, vutte vā sampaṭicchituṃ.
౩౬౨.
362.
రాజాగారం పోక్ఖరణిం, ఉయ్యానం చిత్తగారకం;
Rājāgāraṃ pokkharaṇiṃ, uyyānaṃ cittagārakaṃ;
కీళత్థం గచ్ఛతో దట్ఠుం, ఆరామం దుక్కటం కతం.
Kīḷatthaṃ gacchato daṭṭhuṃ, ārāmaṃ dukkaṭaṃ kataṃ.
౩౬౩.
363.
నవే న పటిబాహేయ్యా-సనేనుణ్హే న చీవరం;
Nave na paṭibāheyyā-sanenuṇhe na cīvaraṃ;
నిదహేయ్య ఖమాపేయ్య, గరునా చ పణామితో.
Nidaheyya khamāpeyya, garunā ca paṇāmito.
౩౬౪.
364.
అక్కోసనే పరమ్ముఖా, ఆపత్తీహి చ సత్తహి;
Akkosane parammukhā, āpattīhi ca sattahi;
భిక్ఖుం ఉపాసకం వాపి, అఞ్ఞేనేవ చ దుక్కటం.
Bhikkhuṃ upāsakaṃ vāpi, aññeneva ca dukkaṭaṃ.
౩౬౫.
365.
న లబ్భం వినిపాతేతుం, సద్ధాదేయ్యఞ్చ చీవరం;
Na labbhaṃ vinipātetuṃ, saddhādeyyañca cīvaraṃ;
లబ్భం పితూనం సేసానం, ఞాతీనమ్పి న లబ్భతి.
Labbhaṃ pitūnaṃ sesānaṃ, ñātīnampi na labbhati.
౩౬౬.
366.
వస్సంవుత్థోఞ్ఞతోఞ్ఞత్ర , భాగం గణ్హేయ్య దుక్కటం;
Vassaṃvutthoññatoññatra , bhāgaṃ gaṇheyya dukkaṭaṃ;
పటిదేయ్య నట్ఠే జిణ్ణే, గీవా నో దేయ్య చోదితో;
Paṭideyya naṭṭhe jiṇṇe, gīvā no deyya codito;
ధురనిక్ఖేపతో తేసం, హోతి భణ్డగ్ఘకారియో.
Dhuranikkhepato tesaṃ, hoti bhaṇḍagghakāriyo.
౩౬౭.
367.
న సన్తరుత్తరో గామం, కల్లో వా సఉపాహనో;
Na santaruttaro gāmaṃ, kallo vā saupāhano;
పవిసేయ్య న ధారేయ్య, చామరీమకసబీజనిం.
Paviseyya na dhāreyya, cāmarīmakasabījaniṃ.
౩౬౮.
368.
అగిలానో న ఛిన్దేయ్య, కేసే కత్తరియా బహి;
Agilāno na chindeyya, kese kattariyā bahi;
ఆరామతో న ధారేయ్య, ఛత్తం లబ్భతి గుత్తియా.
Ārāmato na dhāreyya, chattaṃ labbhati guttiyā.
౩౬౯.
369.
గాహేయ్య నుభతోకాజం, ఏకన్తరికకాజకం;
Gāheyya nubhatokājaṃ, ekantarikakājakaṃ;
సీసక్ఖన్ధకటిభారా, హత్థోలమ్బో చ లబ్భతి.
Sīsakkhandhakaṭibhārā, hattholambo ca labbhati.
౩౭౦.
370.
ఆపత్తియా అనోకాస-కతం చోదేయ్య దుక్కటం;
Āpattiyā anokāsa-kataṃ codeyya dukkaṭaṃ;
సుద్ధస్స చ అవత్థుస్మిం, తథా ఓకాసకారణే.
Suddhassa ca avatthusmiṃ, tathā okāsakāraṇe.
౩౭౧.
371.
అట్ఠఙ్గులాధికం మఞ్చపటిపాదం న ధారయే;
Aṭṭhaṅgulādhikaṃ mañcapaṭipādaṃ na dhāraye;
పకతఙ్గులేన సత్తానం, మఞ్చం వా ఉచ్చపాదకం.
Pakataṅgulena sattānaṃ, mañcaṃ vā uccapādakaṃ.
౩౭౨.
372.
మూగబ్బతాదిం గణ్హేయ్య, దుక్కటం తిత్థియబ్బతం;
Mūgabbatādiṃ gaṇheyya, dukkaṭaṃ titthiyabbataṃ;
ఖురభణ్డం పరిహరే, తథా న్హాపితపుబ్బకో.
Khurabhaṇḍaṃ parihare, tathā nhāpitapubbako.
౩౭౩.
373.
యం కిఞ్చి యాచితుం హత్థకమ్మం తదనుసారతో;
Yaṃ kiñci yācituṃ hatthakammaṃ tadanusārato;
లద్ధం గహేతుం నిక్కమ్మమయాచిత్వాపి కప్పతి;
Laddhaṃ gahetuṃ nikkammamayācitvāpi kappati;
కారేతుమాహరాపేతుం, యం కిఞ్చిపరసన్తకం.
Kāretumāharāpetuṃ, yaṃ kiñciparasantakaṃ.
౩౭౪.
374.
గిహీనం గోపకే దేన్తే, గహేతుం దేతి యత్తకం;
Gihīnaṃ gopake dente, gahetuṃ deti yattakaṃ;
లబ్భం యథాపరిచ్ఛేదం, సఙ్ఘచేతియసన్తకే.
Labbhaṃ yathāparicchedaṃ, saṅghacetiyasantake.
౩౭౫.
375.
ద్వీహాపజ్జేయ్య ఆపత్తిం, కాయవాచాహి వా ఛహి;
Dvīhāpajjeyya āpattiṃ, kāyavācāhi vā chahi;
అలజ్జిఞ్ఞాణకుక్కుచ్చపకతత్తా సతిప్లవా;
Alajjiññāṇakukkuccapakatattā satiplavā;
అకప్పియే వా కప్పియే, కప్పాకప్పియసఞ్ఞితా.
Akappiye vā kappiye, kappākappiyasaññitā.
౩౭౬.
376.
అలజ్జిఞ్ఞాణతాపత్తిం , కాయవాచాహి ఛాదయే;
Alajjiññāṇatāpattiṃ , kāyavācāhi chādaye;
లిఙ్గే సఙ్ఘే గణేకస్మిం, చతుధాపత్తివుట్ఠితి.
Liṅge saṅghe gaṇekasmiṃ, catudhāpattivuṭṭhiti.
౩౭౭.
377.
పరికథోభాసవిఞ్ఞత్తి, న లబ్భా పచ్చయద్వయే;
Parikathobhāsaviññatti, na labbhā paccayadvaye;
విఞ్ఞత్తియేవ తతియే, సేసే సబ్బమ్పి లబ్భతి.
Viññattiyeva tatiye, sese sabbampi labbhati.
౩౭౮.
378.
న రూహతచ్చయే దానం, పఞ్చన్నం సహధమ్మినం;
Na rūhataccaye dānaṃ, pañcannaṃ sahadhamminaṃ;
సఙ్ఘస్సేవ చ తం హోతి, గిహీనం పన రూహతి.
Saṅghasseva ca taṃ hoti, gihīnaṃ pana rūhati.
౩౭౯.
379.
భిక్ఖు వా సామణేరో వా, కాలం కయిరాథూపస్సయే;
Bhikkhu vā sāmaṇero vā, kālaṃ kayirāthūpassaye;
భిక్ఖుసఙ్ఘోవ దాయజ్జో, తత్థ సేసేప్యయంనయో.
Bhikkhusaṅghova dāyajjo, tattha sesepyayaṃnayo.
౩౮౦.
380.
పురిమస్సేవిమం దిన్నం, దేహి నేత్వాసుకస్సతి;
Purimassevimaṃ dinnaṃ, dehi netvāsukassati;
పచ్ఛిమస్సేవ దమ్మీతి, దిన్నం ఞత్వా ఇమం విధిం;
Pacchimasseva dammīti, dinnaṃ ñatvā imaṃ vidhiṃ;
గణ్హే విస్సాసగాహం వాధిట్ఠే మతకచీవరం.
Gaṇhe vissāsagāhaṃ vādhiṭṭhe matakacīvaraṃ.
౩౮౧.
381.
లోహభణ్డే పహరణిం, దారుభణ్డే చ దారుజం;
Lohabhaṇḍe paharaṇiṃ, dārubhaṇḍe ca dārujaṃ;
పత్తం పాదుకపల్లఙ్కం, ఆసన్దిం మత్తికామయే;
Pattaṃ pādukapallaṅkaṃ, āsandiṃ mattikāmaye;
ఠపేత్వా కప్పతి సబ్బం, కతకం కుమ్భకారికన్తి.
Ṭhapetvā kappati sabbaṃ, katakaṃ kumbhakārikanti.