Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / ఖుద్దసిక్ఖా-మూలసిక్ఖా • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
౫. పకిణ్ణకనిద్దేసో
5. Pakiṇṇakaniddeso
౫౩.
53.
సఙ్ఘికం గరుభణ్డం యో, దేతి అఞ్ఞస్స ఇస్సరో;
Saṅghikaṃ garubhaṇḍaṃ yo, deti aññassa issaro;
థుల్లచ్చయం యథావత్థుం, థేయ్యా పారాజికాదిపి.
Thullaccayaṃ yathāvatthuṃ, theyyā pārājikādipi.
౫౪.
54.
కుసాదిమయచీరాని, కమ్బలం కేసవాలజం;
Kusādimayacīrāni, kambalaṃ kesavālajaṃ;
సమయం వినా ధారయతో, లూకపక్ఖాజినక్ఖిపం.
Samayaṃ vinā dhārayato, lūkapakkhājinakkhipaṃ.
౫౫.
55.
సత్థకమ్మే వత్థికమ్మే, సం నిమిత్తఞ్చ ఛిన్దతో;
Satthakamme vatthikamme, saṃ nimittañca chindato;
థుల్లచ్చయం మనుస్సానం, మంసాదిభోజనేపి వా.
Thullaccayaṃ manussānaṃ, maṃsādibhojanepi vā.
౫౬.
56.
కదలేరకక్కదుస్సాని , పోత్థకం సబ్బనీలకం;
Kadalerakakkadussāni , potthakaṃ sabbanīlakaṃ;
సబ్బపీతాదికఞ్చాపి, ధారయన్తస్స దుక్కటం.
Sabbapītādikañcāpi, dhārayantassa dukkaṭaṃ.
౫౭.
57.
హత్థిస్సురగసోణానం, సీహబ్యగ్ఘచ్ఛదీపినం;
Hatthissuragasoṇānaṃ, sīhabyagghacchadīpinaṃ;
తరచ్ఛస్స చ మంసాదిం, ఉద్దిస్సకతకమ్పి చ.
Taracchassa ca maṃsādiṃ, uddissakatakampi ca.
౫౮.
58.
అనాపుచ్ఛితమంసఞ్చ, భుఞ్జతో దుక్కటం సియా;
Anāpucchitamaṃsañca, bhuñjato dukkaṭaṃ siyā;
యాతానుపుబ్బం హిత్వాన, దకతిత్థాదికం వజే.
Yātānupubbaṃ hitvāna, dakatitthādikaṃ vaje.
౫౯.
59.
సహసా వుబ్భజిత్వాన, పవిసే నిక్ఖమేయ్య వా;
Sahasā vubbhajitvāna, pavise nikkhameyya vā;
వచ్చపస్సావకుటికం, వినా ఉక్కాసికం విసే.
Vaccapassāvakuṭikaṃ, vinā ukkāsikaṃ vise.
౬౦.
60.
నిత్థునన్తో కరే వచ్చం, దన్తకట్ఠఞ్చ ఖాదయం;
Nitthunanto kare vaccaṃ, dantakaṭṭhañca khādayaṃ;
వచ్చపస్సావదోణీనం, బహి వచ్చాదికం కరే.
Vaccapassāvadoṇīnaṃ, bahi vaccādikaṃ kare.
౬౧.
61.
ఖరేన చావలేఖేయ్య, కట్ఠం పాతేయ్య కూపకే;
Kharena cāvalekheyya, kaṭṭhaṃ pāteyya kūpake;
ఊహతఞ్చ న ధోవేయ్య, ఉక్లాపఞ్చ న సోధయే.
Ūhatañca na dhoveyya, uklāpañca na sodhaye.
౬౨.
62.
దకకిచ్చం కరోన్తస్స, కత్వా ‘‘చపుచపూ’’తి చ;
Dakakiccaṃ karontassa, katvā ‘‘capucapū’’ti ca;
అనజ్ఝిట్ఠోవ థేరేన, పాతిమోక్ఖమ్పి ఉద్దిసే.
Anajjhiṭṭhova therena, pātimokkhampi uddise.
౬౩.
63.
అనాపుచ్ఛాయ పఞ్హస్స, కథనే విస్సజ్జనేపి చ;
Anāpucchāya pañhassa, kathane vissajjanepi ca;
సజ్ఝాయకరణే దీప-జాలనే విజ్ఝాపనేపి చ.
Sajjhāyakaraṇe dīpa-jālane vijjhāpanepi ca.
౬౪.
64.
వాతపానకవాటాని, వివరేయ్య థకేయ్య వా;
Vātapānakavāṭāni, vivareyya thakeyya vā;
వన్దనాదిం కరే నగ్గో, గమనం భోజనాదికం.
Vandanādiṃ kare naggo, gamanaṃ bhojanādikaṃ.
౬౫.
65.
పరికమ్మం కరే కారే, తిపటిచ్ఛన్నకం వినా;
Parikammaṃ kare kāre, tipaṭicchannakaṃ vinā;
కాయం నహాయం ఘంసేయ్య, కుట్టే థమ్భే తరుమ్హి వా.
Kāyaṃ nahāyaṃ ghaṃseyya, kuṭṭe thambhe tarumhi vā.
౬౬.
66.
కురువిన్దకసుత్తేన, అఞ్ఞమఞ్ఞస్స కాయతో;
Kuruvindakasuttena, aññamaññassa kāyato;
అగిలానో బహారామే, చరేయ్య సఉపాహనో.
Agilāno bahārāme, careyya saupāhano.
౬౭.
67.
ఉపాహనం యో ధారేతి, సబ్బనీలాదికమ్పి చ;
Upāhanaṃ yo dhāreti, sabbanīlādikampi ca;
నిమిత్తం ఇత్థియా రత్తో, ముఖం వా భిక్ఖదాయియా.
Nimittaṃ itthiyā ratto, mukhaṃ vā bhikkhadāyiyā.
౬౮.
68.
ఉజ్ఝానసఞ్ఞీ అఞ్ఞస్స, పత్తం వా అత్తనో ముఖం;
Ujjhānasaññī aññassa, pattaṃ vā attano mukhaṃ;
ఆదాసాదిమ్హి పస్సేయ్య, ఉచ్చాసనమహాసనే.
Ādāsādimhi passeyya, uccāsanamahāsane.
౬౯.
69.
నిసజ్జాదిం కరోన్తస్స, దుక్కటం వన్దనేపి చ;
Nisajjādiṃ karontassa, dukkaṭaṃ vandanepi ca;
ఉక్ఖిత్తానుపసమ్పన్న-నానాసంవాసకాదినం.
Ukkhittānupasampanna-nānāsaṃvāsakādinaṃ.
౭౦.
70.
ఏకతో పణ్డకిత్థీహి, ఉభతోబ్యఞ్జనేన వా;
Ekato paṇḍakitthīhi, ubhatobyañjanena vā;
దీఘాసనే నిసీదేయ్య, అదీఘే ఆసనే పన.
Dīghāsane nisīdeyya, adīghe āsane pana.
౭౧.
71.
అసమానాసనికేన, మఞ్చపీఠే సయేయ్య వా;
Asamānāsanikena, mañcapīṭhe sayeyya vā;
కులసఙ్గహత్థం దదతో, ఫలపుప్ఫాదికమ్పి చ.
Kulasaṅgahatthaṃ dadato, phalapupphādikampi ca.
౭౨.
72.
గన్థిమాదిం కరే కారే, జినవారితపచ్చయే;
Ganthimādiṃ kare kāre, jinavāritapaccaye;
పరిభుఞ్జేయ్య అబ్యత్తో, అనిస్సాయ వసేయ్య వా.
Paribhuñjeyya abyatto, anissāya vaseyya vā.
౭౩.
73.
అనుఞ్ఞాతేహి అఞ్ఞస్స, భేసజ్జం వా కరే వదే;
Anuññātehi aññassa, bhesajjaṃ vā kare vade;
కరే సాపత్తికో భిక్ఖు, ఉపోసథప్పవారణం.
Kare sāpattiko bhikkhu, uposathappavāraṇaṃ.
౭౪.
74.
ద్వారబన్ధాదికే ఠానే, పరివత్తకవాటకం;
Dvārabandhādike ṭhāne, parivattakavāṭakaṃ;
అపిధాయ వినాభోగం, నియోగం వా సయే దివా.
Apidhāya vinābhogaṃ, niyogaṃ vā saye divā.
౭౫.
75.
ధఞ్ఞిత్థిరూపరతనం, ఆవుధిత్థిపసాధనం;
Dhaññitthirūparatanaṃ, āvudhitthipasādhanaṃ;
తూరియభణ్డం ఫలం రుక్ఖే, పుబ్బణ్ణాదిఞ్చ ఆమసే.
Tūriyabhaṇḍaṃ phalaṃ rukkhe, pubbaṇṇādiñca āmase.
౭౬.
76.
ససిత్థోదకతేలేహి, ఫణహత్థఫణేహి వా;
Sasitthodakatelehi, phaṇahatthaphaṇehi vā;
కేసమోసణ్ఠనేకస్మిం, భాజనే భోజనేపి చ.
Kesamosaṇṭhanekasmiṃ, bhājane bhojanepi ca.
౭౭.
77.
ఏకత్థరణపావురణా, సయేయ్యుం ద్వేకమఞ్చకే;
Ekattharaṇapāvuraṇā, sayeyyuṃ dvekamañcake;
దన్తకట్ఠఞ్చ ఖాదేయ్య, అధికూనం పమాణతో.
Dantakaṭṭhañca khādeyya, adhikūnaṃ pamāṇato.
౭౮.
78.
యోజేతి వా యోజాపేతి, నచ్చం గీతఞ్చ వాదితం;
Yojeti vā yojāpeti, naccaṃ gītañca vāditaṃ;
దస్సనం సవనం తేసం, కరోన్తస్స చ దుక్కటం.
Dassanaṃ savanaṃ tesaṃ, karontassa ca dukkaṭaṃ.
౭౯.
79.
వీహాదిరోపిమే చాపి, బహిపాకారకుట్టకే;
Vīhādiropime cāpi, bahipākārakuṭṭake;
వచ్చాదిఛడ్డనాదిమ్హి, దీఘకేసాదిధారణే.
Vaccādichaḍḍanādimhi, dīghakesādidhāraṇe.
౮౦.
80.
నఖమట్ఠకరణాదిమ్హి, సమ్బాధే లోమహారణే;
Nakhamaṭṭhakaraṇādimhi, sambādhe lomahāraṇe;
పరికమ్మకతం భూమిం, అక్కమే సఉపాహనో.
Parikammakataṃ bhūmiṃ, akkame saupāhano.
౮౧.
81.
అధోతఅల్లపాదేహి, సఙ్ఘికం మఞ్చపీఠకం;
Adhotaallapādehi, saṅghikaṃ mañcapīṭhakaṃ;
పరికమ్మకతం భిత్తిం, ఆమసన్తస్స దుక్కటం.
Parikammakataṃ bhittiṃ, āmasantassa dukkaṭaṃ.
౮౨.
82.
సఙ్ఘాటియాపి పల్లత్థే, దుప్పరిభుఞ్జేయ్య చీవరం;
Saṅghāṭiyāpi pallatthe, dupparibhuñjeyya cīvaraṃ;
అకాయబన్ధనో గామం, వజే కత్వాన వచ్చకం.
Akāyabandhano gāmaṃ, vaje katvāna vaccakaṃ.
౮౩.
83.
నాచమేయ్య దకే సన్తే, సమాదేయ్య అకప్పియే;
Nācameyya dake sante, samādeyya akappiye;
దేసనారోచనాదిమ్హి, సభాగాపత్తియాపి చ.
Desanārocanādimhi, sabhāgāpattiyāpi ca.
౮౪.
84.
న వసే వస్సం విసంవాదే, సుద్ధచిత్తే పటిస్సవం;
Na vase vassaṃ visaṃvāde, suddhacitte paṭissavaṃ;
వస్సం వసిత్వా గమనే, అననుఞ్ఞాతకిచ్చతో.
Vassaṃ vasitvā gamane, ananuññātakiccato.
౮౫.
85.
వినాపదం తరుస్సుద్ధం, పోరిసమ్హాభిరూహణే;
Vināpadaṃ tarussuddhaṃ, porisamhābhirūhaṇe;
అపరిస్సావనోద్ధానం, వజే తం యాచతో న దే.
Aparissāvanoddhānaṃ, vaje taṃ yācato na de.
౮౬.
86.
అత్తనో ఘాతనే ఇత్థి-రూపాదిం కారయేయ్య వా;
Attano ghātane itthi-rūpādiṃ kārayeyya vā;
హిత్వా మాలాదికం చిత్తం, జాతకాదిం సయం కరే.
Hitvā mālādikaṃ cittaṃ, jātakādiṃ sayaṃ kare.
౮౭.
87.
భుఞ్జన్తముట్ఠపే తస్స, సాలాదీసు నిసీదతో;
Bhuñjantamuṭṭhape tassa, sālādīsu nisīdato;
వుడ్ఢానం పన ఓకాసం, అదత్వా వాపి దుక్కటం.
Vuḍḍhānaṃ pana okāsaṃ, adatvā vāpi dukkaṭaṃ.
౮౮.
88.
యానాదిమభిరూహేయ్య, కల్లకో రతనత్తయం;
Yānādimabhirūheyya, kallako ratanattayaṃ;
ఆరబ్భ వదే దవఞ్ఞ-పరిసాయోపలాలనే.
Ārabbha vade davañña-parisāyopalālane.
౮౯.
89.
కాయాదిం వివరిత్వాన, భిక్ఖునీనం న దస్సయే;
Kāyādiṃ vivaritvāna, bhikkhunīnaṃ na dassaye;
వాచే లోకాయతం పలితం, గణ్హేయ్య గణ్హాపేయ్య వా.
Vāce lokāyataṃ palitaṃ, gaṇheyya gaṇhāpeyya vā.
౯౦.
90.
యత్థ కత్థచి పేళాయం, భుఞ్జతో పత్తహత్థకో;
Yattha katthaci peḷāyaṃ, bhuñjato pattahatthako;
వాతపానకవాటం వా, పణామే సోదకమ్పి చ.
Vātapānakavāṭaṃ vā, paṇāme sodakampi ca.
౯౧.
91.
ఉణ్హేయ్య పటిసామేయ్య, అతిఉణ్హేయ్య వోదకం;
Uṇheyya paṭisāmeyya, atiuṇheyya vodakaṃ;
ఠపేయ్య భూమియం పత్తం, అఙ్కే వా మఞ్చపీఠకే.
Ṭhapeyya bhūmiyaṃ pattaṃ, aṅke vā mañcapīṭhake.
౯౨.
92.
మిడ్ఢన్తే పరిభణ్డన్తే, పాదే ఛత్తే ఠపేతి వా;
Miḍḍhante paribhaṇḍante, pāde chatte ṭhapeti vā;
చలకాదిం ఠపే పత్తం, పత్తే వా హత్థధోవనే.
Calakādiṃ ṭhape pattaṃ, patte vā hatthadhovane.
౯౩.
93.
పత్తేన నీహరన్తస్స, ఉచ్ఛిట్ఠముదకమ్పి చ;
Pattena nīharantassa, ucchiṭṭhamudakampi ca;
అకప్పియమ్పి పత్తం వా, పరిభుఞ్జేయ్య దుక్కటం.
Akappiyampi pattaṃ vā, paribhuñjeyya dukkaṭaṃ.
౯౪.
94.
వదే ‘‘జీవా’’తి ఖిపితే, న సిక్ఖతి అనాదరో;
Vade ‘‘jīvā’’ti khipite, na sikkhati anādaro;
పరిమణ్డలకాదిమ్హి, సేఖియే దుక్కటం సియా.
Parimaṇḍalakādimhi, sekhiye dukkaṭaṃ siyā.
౯౫.
95.
యో భణ్డగారే పయుతోవ భణ్డకం,
Yo bhaṇḍagāre payutova bhaṇḍakaṃ,
మాతూన పాచిత్తియమస్స గోపయే;
Mātūna pācittiyamassa gopaye;
దవాయ హీనేనపి జాతిఆదినా,
Davāya hīnenapi jātiādinā,
వదేయ్య దుబ్భాసితముత్తమమ్పి యోతి.
Vadeyya dubbhāsitamuttamampi yoti.