Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ขุทฺทสิกฺขา-มูลสิกฺขา • Khuddasikkhā-mūlasikkhā

    ๕. ปกิณฺณกนิเทฺทโส

    5. Pakiṇṇakaniddeso

    ๕๓.

    53.

    สงฺฆิกํ ครุภณฺฑํ โย, เทติ อญฺญสฺส อิสฺสโร;

    Saṅghikaṃ garubhaṇḍaṃ yo, deti aññassa issaro;

    ถุลฺลจฺจยํ ยถาวตฺถุํ, เถยฺยา ปาราชิกาทิปิฯ

    Thullaccayaṃ yathāvatthuṃ, theyyā pārājikādipi.

    ๕๔.

    54.

    กุสาทิมยจีรานิ, กมฺพลํ เกสวาลชํ;

    Kusādimayacīrāni, kambalaṃ kesavālajaṃ;

    สมยํ วินา ธารยโต, ลูกปกฺขาชินกฺขิปํฯ

    Samayaṃ vinā dhārayato, lūkapakkhājinakkhipaṃ.

    ๕๕.

    55.

    สตฺถกเมฺม วตฺถิกเมฺม, สํ นิมิตฺตญฺจ ฉินฺทโต;

    Satthakamme vatthikamme, saṃ nimittañca chindato;

    ถุลฺลจฺจยํ มนุสฺสานํ, มํสาทิโภชเนปิ วาฯ

    Thullaccayaṃ manussānaṃ, maṃsādibhojanepi vā.

    ๕๖.

    56.

    กทเลรกกฺกทุสฺสานิ , โปตฺถกํ สพฺพนีลกํ;

    Kadalerakakkadussāni , potthakaṃ sabbanīlakaṃ;

    สพฺพปีตาทิกญฺจาปิ, ธารยนฺตสฺส ทุกฺกฎํฯ

    Sabbapītādikañcāpi, dhārayantassa dukkaṭaṃ.

    ๕๗.

    57.

    หตฺถิสฺสุรคโสณานํ, สีหพฺยคฺฆจฺฉทีปินํ;

    Hatthissuragasoṇānaṃ, sīhabyagghacchadīpinaṃ;

    ตรจฺฉสฺส จ มํสาทิํ, อุทฺทิสฺสกตกมฺปิ จฯ

    Taracchassa ca maṃsādiṃ, uddissakatakampi ca.

    ๕๘.

    58.

    อนาปุจฺฉิตมํสญฺจ, ภุญฺชโต ทุกฺกฎํ สิยา;

    Anāpucchitamaṃsañca, bhuñjato dukkaṭaṃ siyā;

    ยาตานุปุพฺพํ หิตฺวาน, ทกติตฺถาทิกํ วเชฯ

    Yātānupubbaṃ hitvāna, dakatitthādikaṃ vaje.

    ๕๙.

    59.

    สหสา วุพฺภชิตฺวาน, ปวิเส นิกฺขเมยฺย วา;

    Sahasā vubbhajitvāna, pavise nikkhameyya vā;

    วจฺจปสฺสาวกุฎิกํ, วินา อุกฺกาสิกํ วิเสฯ

    Vaccapassāvakuṭikaṃ, vinā ukkāsikaṃ vise.

    ๖๐.

    60.

    นิตฺถุนโนฺต กเร วจฺจํ, ทนฺตกฎฺฐญฺจ ขาทยํ;

    Nitthunanto kare vaccaṃ, dantakaṭṭhañca khādayaṃ;

    วจฺจปสฺสาวโทณีนํ, พหิ วจฺจาทิกํ กเรฯ

    Vaccapassāvadoṇīnaṃ, bahi vaccādikaṃ kare.

    ๖๑.

    61.

    ขเรน จาวเลเขยฺย, กฎฺฐํ ปาเตยฺย กูปเก;

    Kharena cāvalekheyya, kaṭṭhaṃ pāteyya kūpake;

    อูหตญฺจ น โธเวยฺย, อุกฺลาปญฺจ น โสธเยฯ

    Ūhatañca na dhoveyya, uklāpañca na sodhaye.

    ๖๒.

    62.

    ทกกิจฺจํ กโรนฺตสฺส, กตฺวา ‘‘จปุจปู’’ติ จ;

    Dakakiccaṃ karontassa, katvā ‘‘capucapū’’ti ca;

    อนชฺฌิโฎฺฐว เถเรน, ปาติโมกฺขมฺปิ อุทฺทิเสฯ

    Anajjhiṭṭhova therena, pātimokkhampi uddise.

    ๖๓.

    63.

    อนาปุจฺฉาย ปญฺหสฺส, กถเน วิสฺสชฺชเนปิ จ;

    Anāpucchāya pañhassa, kathane vissajjanepi ca;

    สชฺฌายกรเณ ทีป-ชาลเน วิชฺฌาปเนปิ จฯ

    Sajjhāyakaraṇe dīpa-jālane vijjhāpanepi ca.

    ๖๔.

    64.

    วาตปานกวาฎานิ, วิวเรยฺย ถเกยฺย วา;

    Vātapānakavāṭāni, vivareyya thakeyya vā;

    วนฺทนาทิํ กเร นโคฺค, คมนํ โภชนาทิกํฯ

    Vandanādiṃ kare naggo, gamanaṃ bhojanādikaṃ.

    ๖๕.

    65.

    ปริกมฺมํ กเร กาเร, ติปฎิจฺฉนฺนกํ วินา;

    Parikammaṃ kare kāre, tipaṭicchannakaṃ vinā;

    กายํ นหายํ ฆํเสยฺย, กุเฎฺฎ ถเมฺภ ตรุมฺหิ วาฯ

    Kāyaṃ nahāyaṃ ghaṃseyya, kuṭṭe thambhe tarumhi vā.

    ๖๖.

    66.

    กุรุวินฺทกสุเตฺตน, อญฺญมญฺญสฺส กายโต;

    Kuruvindakasuttena, aññamaññassa kāyato;

    อคิลาโน พหาราเม, จเรยฺย สอุปาหโนฯ

    Agilāno bahārāme, careyya saupāhano.

    ๖๗.

    67.

    อุปาหนํ โย ธาเรติ, สพฺพนีลาทิกมฺปิ จ;

    Upāhanaṃ yo dhāreti, sabbanīlādikampi ca;

    นิมิตฺตํ อิตฺถิยา รโตฺต, มุขํ วา ภิกฺขทายิยาฯ

    Nimittaṃ itthiyā ratto, mukhaṃ vā bhikkhadāyiyā.

    ๖๘.

    68.

    อุชฺฌานสญฺญี อญฺญสฺส, ปตฺตํ วา อตฺตโน มุขํ;

    Ujjhānasaññī aññassa, pattaṃ vā attano mukhaṃ;

    อาทาสาทิมฺหิ ปเสฺสยฺย, อุจฺจาสนมหาสเนฯ

    Ādāsādimhi passeyya, uccāsanamahāsane.

    ๖๙.

    69.

    นิสชฺชาทิํ กโรนฺตสฺส, ทุกฺกฎํ วนฺทเนปิ จ;

    Nisajjādiṃ karontassa, dukkaṭaṃ vandanepi ca;

    อุกฺขิตฺตานุปสมฺปนฺน-นานาสํวาสกาทินํฯ

    Ukkhittānupasampanna-nānāsaṃvāsakādinaṃ.

    ๗๐.

    70.

    เอกโต ปณฺฑกิตฺถีหิ, อุภโตพฺยญฺชเนน วา;

    Ekato paṇḍakitthīhi, ubhatobyañjanena vā;

    ทีฆาสเน นิสีเทยฺย, อทีเฆ อาสเน ปนฯ

    Dīghāsane nisīdeyya, adīghe āsane pana.

    ๗๑.

    71.

    อสมานาสนิเกน, มญฺจปีเฐ สเยยฺย วา;

    Asamānāsanikena, mañcapīṭhe sayeyya vā;

    กุลสงฺคหตฺถํ ททโต, ผลปุปฺผาทิกมฺปิ จฯ

    Kulasaṅgahatthaṃ dadato, phalapupphādikampi ca.

    ๗๒.

    72.

    คนฺถิมาทิํ กเร กาเร, ชินวาริตปจฺจเย;

    Ganthimādiṃ kare kāre, jinavāritapaccaye;

    ปริภุเญฺชยฺย อพฺยโตฺต, อนิสฺสาย วเสยฺย วาฯ

    Paribhuñjeyya abyatto, anissāya vaseyya vā.

    ๗๓.

    73.

    อนุญฺญาเตหิ อญฺญสฺส, เภสชฺชํ วา กเร วเท;

    Anuññātehi aññassa, bhesajjaṃ vā kare vade;

    กเร สาปตฺติโก ภิกฺขุ, อุโปสถปฺปวารณํฯ

    Kare sāpattiko bhikkhu, uposathappavāraṇaṃ.

    ๗๔.

    74.

    ทฺวารพนฺธาทิเก ฐาเน, ปริวตฺตกวาฎกํ;

    Dvārabandhādike ṭhāne, parivattakavāṭakaṃ;

    อปิธาย วินาโภคํ, นิโยคํ วา สเย ทิวาฯ

    Apidhāya vinābhogaṃ, niyogaṃ vā saye divā.

    ๗๕.

    75.

    ธญฺญิตฺถิรูปรตนํ, อาวุธิตฺถิปสาธนํ;

    Dhaññitthirūparatanaṃ, āvudhitthipasādhanaṃ;

    ตูริยภณฺฑํ ผลํ รุเกฺข, ปุพฺพณฺณาทิญฺจ อามเสฯ

    Tūriyabhaṇḍaṃ phalaṃ rukkhe, pubbaṇṇādiñca āmase.

    ๗๖.

    76.

    สสิโตฺถทกเตเลหิ, ผณหตฺถผเณหิ วา;

    Sasitthodakatelehi, phaṇahatthaphaṇehi vā;

    เกสโมสณฺฐเนกสฺมิํ, ภาชเน โภชเนปิ จฯ

    Kesamosaṇṭhanekasmiṃ, bhājane bhojanepi ca.

    ๗๗.

    77.

    เอกตฺถรณปาวุรณา, สเยยฺยุํ เทฺวกมญฺจเก;

    Ekattharaṇapāvuraṇā, sayeyyuṃ dvekamañcake;

    ทนฺตกฎฺฐญฺจ ขาเทยฺย, อธิกูนํ ปมาณโตฯ

    Dantakaṭṭhañca khādeyya, adhikūnaṃ pamāṇato.

    ๗๘.

    78.

    โยเชติ วา โยชาเปติ, นจฺจํ คีตญฺจ วาทิตํ;

    Yojeti vā yojāpeti, naccaṃ gītañca vāditaṃ;

    ทสฺสนํ สวนํ เตสํ, กโรนฺตสฺส จ ทุกฺกฎํฯ

    Dassanaṃ savanaṃ tesaṃ, karontassa ca dukkaṭaṃ.

    ๗๙.

    79.

    วีหาทิโรปิเม จาปิ, พหิปาการกุฎฺฎเก;

    Vīhādiropime cāpi, bahipākārakuṭṭake;

    วจฺจาทิฉฑฺฑนาทิมฺหิ, ทีฆเกสาทิธารเณฯ

    Vaccādichaḍḍanādimhi, dīghakesādidhāraṇe.

    ๘๐.

    80.

    นขมฎฺฐกรณาทิมฺหิ, สมฺพาเธ โลมหารเณ;

    Nakhamaṭṭhakaraṇādimhi, sambādhe lomahāraṇe;

    ปริกมฺมกตํ ภูมิํ, อกฺกเม สอุปาหโนฯ

    Parikammakataṃ bhūmiṃ, akkame saupāhano.

    ๘๑.

    81.

    อโธตอลฺลปาเทหิ, สงฺฆิกํ มญฺจปีฐกํ;

    Adhotaallapādehi, saṅghikaṃ mañcapīṭhakaṃ;

    ปริกมฺมกตํ ภิตฺติํ, อามสนฺตสฺส ทุกฺกฎํฯ

    Parikammakataṃ bhittiṃ, āmasantassa dukkaṭaṃ.

    ๘๒.

    82.

    สงฺฆาฎิยาปิ ปลฺลเตฺถ, ทุปฺปริภุเญฺชยฺย จีวรํ;

    Saṅghāṭiyāpi pallatthe, dupparibhuñjeyya cīvaraṃ;

    อกายพนฺธโน คามํ, วเช กตฺวาน วจฺจกํฯ

    Akāyabandhano gāmaṃ, vaje katvāna vaccakaṃ.

    ๘๓.

    83.

    นาจเมยฺย ทเก สเนฺต, สมาเทยฺย อกปฺปิเย;

    Nācameyya dake sante, samādeyya akappiye;

    เทสนาโรจนาทิมฺหิ, สภาคาปตฺติยาปิ จฯ

    Desanārocanādimhi, sabhāgāpattiyāpi ca.

    ๘๔.

    84.

    น วเส วสฺสํ วิสํวาเท, สุทฺธจิเตฺต ปฎิสฺสวํ;

    Na vase vassaṃ visaṃvāde, suddhacitte paṭissavaṃ;

    วสฺสํ วสิตฺวา คมเน, อนนุญฺญาตกิจฺจโตฯ

    Vassaṃ vasitvā gamane, ananuññātakiccato.

    ๘๕.

    85.

    วินาปทํ ตรุสฺสุทฺธํ, โปริสมฺหาภิรูหเณ;

    Vināpadaṃ tarussuddhaṃ, porisamhābhirūhaṇe;

    อปริสฺสาวโนทฺธานํ, วเช ตํ ยาจโต น เทฯ

    Aparissāvanoddhānaṃ, vaje taṃ yācato na de.

    ๘๖.

    86.

    อตฺตโน ฆาตเน อิตฺถิ-รูปาทิํ การเยยฺย วา;

    Attano ghātane itthi-rūpādiṃ kārayeyya vā;

    หิตฺวา มาลาทิกํ จิตฺตํ, ชาตกาทิํ สยํ กเรฯ

    Hitvā mālādikaṃ cittaṃ, jātakādiṃ sayaṃ kare.

    ๘๗.

    87.

    ภุญฺชนฺตมุฎฺฐเป ตสฺส, สาลาทีสุ นิสีทโต;

    Bhuñjantamuṭṭhape tassa, sālādīsu nisīdato;

    วุฑฺฒานํ ปน โอกาสํ, อทตฺวา วาปิ ทุกฺกฎํฯ

    Vuḍḍhānaṃ pana okāsaṃ, adatvā vāpi dukkaṭaṃ.

    ๘๘.

    88.

    ยานาทิมภิรูเหยฺย, กลฺลโก รตนตฺตยํ;

    Yānādimabhirūheyya, kallako ratanattayaṃ;

    อารพฺภ วเท ทวญฺญ-ปริสาโยปลาลเนฯ

    Ārabbha vade davañña-parisāyopalālane.

    ๘๙.

    89.

    กายาทิํ วิวริตฺวาน, ภิกฺขุนีนํ น ทสฺสเย;

    Kāyādiṃ vivaritvāna, bhikkhunīnaṃ na dassaye;

    วาเจ โลกายตํ ปลิตํ, คเณฺหยฺย คณฺหาเปยฺย วาฯ

    Vāce lokāyataṃ palitaṃ, gaṇheyya gaṇhāpeyya vā.

    ๙๐.

    90.

    ยตฺถ กตฺถจิ เปฬายํ, ภุญฺชโต ปตฺตหตฺถโก;

    Yattha katthaci peḷāyaṃ, bhuñjato pattahatthako;

    วาตปานกวาฎํ วา, ปณาเม โสทกมฺปิ จฯ

    Vātapānakavāṭaṃ vā, paṇāme sodakampi ca.

    ๙๑.

    91.

    อุเณฺหยฺย ปฎิสาเมยฺย, อติอุเณฺหยฺย โวทกํ;

    Uṇheyya paṭisāmeyya, atiuṇheyya vodakaṃ;

    ฐเปยฺย ภูมิยํ ปตฺตํ, อเงฺก วา มญฺจปีฐเกฯ

    Ṭhapeyya bhūmiyaṃ pattaṃ, aṅke vā mañcapīṭhake.

    ๙๒.

    92.

    มิฑฺฒเนฺต ปริภณฺฑเนฺต, ปาเท ฉเตฺต ฐเปติ วา;

    Miḍḍhante paribhaṇḍante, pāde chatte ṭhapeti vā;

    จลกาทิํ ฐเป ปตฺตํ, ปเตฺต วา หตฺถโธวเนฯ

    Calakādiṃ ṭhape pattaṃ, patte vā hatthadhovane.

    ๙๓.

    93.

    ปเตฺตน นีหรนฺตสฺส, อุจฺฉิฎฺฐมุทกมฺปิ จ;

    Pattena nīharantassa, ucchiṭṭhamudakampi ca;

    อกปฺปิยมฺปิ ปตฺตํ วา, ปริภุเญฺชยฺย ทุกฺกฎํฯ

    Akappiyampi pattaṃ vā, paribhuñjeyya dukkaṭaṃ.

    ๙๔.

    94.

    วเท ‘‘ชีวา’’ติ ขิปิเต, น สิกฺขติ อนาทโร;

    Vade ‘‘jīvā’’ti khipite, na sikkhati anādaro;

    ปริมณฺฑลกาทิมฺหิ, เสขิเย ทุกฺกฎํ สิยาฯ

    Parimaṇḍalakādimhi, sekhiye dukkaṭaṃ siyā.

    ๙๕.

    95.

    โย ภณฺฑคาเร ปยุโตว ภณฺฑกํ,

    Yo bhaṇḍagāre payutova bhaṇḍakaṃ,

    มาตูน ปาจิตฺติยมสฺส โคปเย;

    Mātūna pācittiyamassa gopaye;

    ทวาย หีเนนปิ ชาติอาทินา,

    Davāya hīnenapi jātiādinā,

    วเทยฺย ทุพฺภาสิตมุตฺตมมฺปิ โยติฯ

    Vadeyya dubbhāsitamuttamampi yoti.





    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact