Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಖುದ್ದಸಿಕ್ಖಾ-ಮೂಲಸಿಕ್ಖಾ • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
೫. ಪಕಿಣ್ಣಕನಿದ್ದೇಸೋ
5. Pakiṇṇakaniddeso
೫೩.
53.
ಸಙ್ಘಿಕಂ ಗರುಭಣ್ಡಂ ಯೋ, ದೇತಿ ಅಞ್ಞಸ್ಸ ಇಸ್ಸರೋ।
Saṅghikaṃ garubhaṇḍaṃ yo, deti aññassa issaro;
ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಂ ಯಥಾವತ್ಥುಂ, ಥೇಯ್ಯಾ ಪಾರಾಜಿಕಾದಿಪಿ॥
Thullaccayaṃ yathāvatthuṃ, theyyā pārājikādipi.
೫೪.
54.
ಕುಸಾದಿಮಯಚೀರಾನಿ, ಕಮ್ಬಲಂ ಕೇಸವಾಲಜಂ।
Kusādimayacīrāni, kambalaṃ kesavālajaṃ;
ಸಮಯಂ ವಿನಾ ಧಾರಯತೋ, ಲೂಕಪಕ್ಖಾಜಿನಕ್ಖಿಪಂ॥
Samayaṃ vinā dhārayato, lūkapakkhājinakkhipaṃ.
೫೫.
55.
ಸತ್ಥಕಮ್ಮೇ ವತ್ಥಿಕಮ್ಮೇ, ಸಂ ನಿಮಿತ್ತಞ್ಚ ಛಿನ್ದತೋ।
Satthakamme vatthikamme, saṃ nimittañca chindato;
ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಂ ಮನುಸ್ಸಾನಂ, ಮಂಸಾದಿಭೋಜನೇಪಿ ವಾ॥
Thullaccayaṃ manussānaṃ, maṃsādibhojanepi vā.
೫೬.
56.
ಕದಲೇರಕಕ್ಕದುಸ್ಸಾನಿ , ಪೋತ್ಥಕಂ ಸಬ್ಬನೀಲಕಂ।
Kadalerakakkadussāni , potthakaṃ sabbanīlakaṃ;
ಸಬ್ಬಪೀತಾದಿಕಞ್ಚಾಪಿ, ಧಾರಯನ್ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟಂ॥
Sabbapītādikañcāpi, dhārayantassa dukkaṭaṃ.
೫೭.
57.
ಹತ್ಥಿಸ್ಸುರಗಸೋಣಾನಂ, ಸೀಹಬ್ಯಗ್ಘಚ್ಛದೀಪಿನಂ।
Hatthissuragasoṇānaṃ, sīhabyagghacchadīpinaṃ;
ತರಚ್ಛಸ್ಸ ಚ ಮಂಸಾದಿಂ, ಉದ್ದಿಸ್ಸಕತಕಮ್ಪಿ ಚ॥
Taracchassa ca maṃsādiṃ, uddissakatakampi ca.
೫೮.
58.
ಅನಾಪುಚ್ಛಿತಮಂಸಞ್ಚ, ಭುಞ್ಜತೋ ದುಕ್ಕಟಂ ಸಿಯಾ।
Anāpucchitamaṃsañca, bhuñjato dukkaṭaṃ siyā;
ಯಾತಾನುಪುಬ್ಬಂ ಹಿತ್ವಾನ, ದಕತಿತ್ಥಾದಿಕಂ ವಜೇ॥
Yātānupubbaṃ hitvāna, dakatitthādikaṃ vaje.
೫೯.
59.
ಸಹಸಾ ವುಬ್ಭಜಿತ್ವಾನ, ಪವಿಸೇ ನಿಕ್ಖಮೇಯ್ಯ ವಾ।
Sahasā vubbhajitvāna, pavise nikkhameyya vā;
ವಚ್ಚಪಸ್ಸಾವಕುಟಿಕಂ, ವಿನಾ ಉಕ್ಕಾಸಿಕಂ ವಿಸೇ॥
Vaccapassāvakuṭikaṃ, vinā ukkāsikaṃ vise.
೬೦.
60.
ನಿತ್ಥುನನ್ತೋ ಕರೇ ವಚ್ಚಂ, ದನ್ತಕಟ್ಠಞ್ಚ ಖಾದಯಂ।
Nitthunanto kare vaccaṃ, dantakaṭṭhañca khādayaṃ;
ವಚ್ಚಪಸ್ಸಾವದೋಣೀನಂ, ಬಹಿ ವಚ್ಚಾದಿಕಂ ಕರೇ॥
Vaccapassāvadoṇīnaṃ, bahi vaccādikaṃ kare.
೬೧.
61.
ಖರೇನ ಚಾವಲೇಖೇಯ್ಯ, ಕಟ್ಠಂ ಪಾತೇಯ್ಯ ಕೂಪಕೇ।
Kharena cāvalekheyya, kaṭṭhaṃ pāteyya kūpake;
ಊಹತಞ್ಚ ನ ಧೋವೇಯ್ಯ, ಉಕ್ಲಾಪಞ್ಚ ನ ಸೋಧಯೇ॥
Ūhatañca na dhoveyya, uklāpañca na sodhaye.
೬೨.
62.
ದಕಕಿಚ್ಚಂ ಕರೋನ್ತಸ್ಸ, ಕತ್ವಾ ‘‘ಚಪುಚಪೂ’’ತಿ ಚ।
Dakakiccaṃ karontassa, katvā ‘‘capucapū’’ti ca;
ಅನಜ್ಝಿಟ್ಠೋವ ಥೇರೇನ, ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಮ್ಪಿ ಉದ್ದಿಸೇ॥
Anajjhiṭṭhova therena, pātimokkhampi uddise.
೬೩.
63.
ಅನಾಪುಚ್ಛಾಯ ಪಞ್ಹಸ್ಸ, ಕಥನೇ ವಿಸ್ಸಜ್ಜನೇಪಿ ಚ।
Anāpucchāya pañhassa, kathane vissajjanepi ca;
ಸಜ್ಝಾಯಕರಣೇ ದೀಪ-ಜಾಲನೇ ವಿಜ್ಝಾಪನೇಪಿ ಚ॥
Sajjhāyakaraṇe dīpa-jālane vijjhāpanepi ca.
೬೪.
64.
ವಾತಪಾನಕವಾಟಾನಿ, ವಿವರೇಯ್ಯ ಥಕೇಯ್ಯ ವಾ।
Vātapānakavāṭāni, vivareyya thakeyya vā;
ವನ್ದನಾದಿಂ ಕರೇ ನಗ್ಗೋ, ಗಮನಂ ಭೋಜನಾದಿಕಂ॥
Vandanādiṃ kare naggo, gamanaṃ bhojanādikaṃ.
೬೫.
65.
ಪರಿಕಮ್ಮಂ ಕರೇ ಕಾರೇ, ತಿಪಟಿಚ್ಛನ್ನಕಂ ವಿನಾ।
Parikammaṃ kare kāre, tipaṭicchannakaṃ vinā;
ಕಾಯಂ ನಹಾಯಂ ಘಂಸೇಯ್ಯ, ಕುಟ್ಟೇ ಥಮ್ಭೇ ತರುಮ್ಹಿ ವಾ॥
Kāyaṃ nahāyaṃ ghaṃseyya, kuṭṭe thambhe tarumhi vā.
೬೬.
66.
ಕುರುವಿನ್ದಕಸುತ್ತೇನ, ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಸ್ಸ ಕಾಯತೋ।
Kuruvindakasuttena, aññamaññassa kāyato;
ಅಗಿಲಾನೋ ಬಹಾರಾಮೇ, ಚರೇಯ್ಯ ಸಉಪಾಹನೋ॥
Agilāno bahārāme, careyya saupāhano.
೬೭.
67.
ಉಪಾಹನಂ ಯೋ ಧಾರೇತಿ, ಸಬ್ಬನೀಲಾದಿಕಮ್ಪಿ ಚ।
Upāhanaṃ yo dhāreti, sabbanīlādikampi ca;
ನಿಮಿತ್ತಂ ಇತ್ಥಿಯಾ ರತ್ತೋ, ಮುಖಂ ವಾ ಭಿಕ್ಖದಾಯಿಯಾ॥
Nimittaṃ itthiyā ratto, mukhaṃ vā bhikkhadāyiyā.
೬೮.
68.
ಉಜ್ಝಾನಸಞ್ಞೀ ಅಞ್ಞಸ್ಸ, ಪತ್ತಂ ವಾ ಅತ್ತನೋ ಮುಖಂ।
Ujjhānasaññī aññassa, pattaṃ vā attano mukhaṃ;
ಆದಾಸಾದಿಮ್ಹಿ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯ, ಉಚ್ಚಾಸನಮಹಾಸನೇ॥
Ādāsādimhi passeyya, uccāsanamahāsane.
೬೯.
69.
ನಿಸಜ್ಜಾದಿಂ ಕರೋನ್ತಸ್ಸ, ದುಕ್ಕಟಂ ವನ್ದನೇಪಿ ಚ।
Nisajjādiṃ karontassa, dukkaṭaṃ vandanepi ca;
ಉಕ್ಖಿತ್ತಾನುಪಸಮ್ಪನ್ನ-ನಾನಾಸಂವಾಸಕಾದಿನಂ॥
Ukkhittānupasampanna-nānāsaṃvāsakādinaṃ.
೭೦.
70.
ಏಕತೋ ಪಣ್ಡಕಿತ್ಥೀಹಿ, ಉಭತೋಬ್ಯಞ್ಜನೇನ ವಾ।
Ekato paṇḍakitthīhi, ubhatobyañjanena vā;
ದೀಘಾಸನೇ ನಿಸೀದೇಯ್ಯ, ಅದೀಘೇ ಆಸನೇ ಪನ॥
Dīghāsane nisīdeyya, adīghe āsane pana.
೭೧.
71.
ಅಸಮಾನಾಸನಿಕೇನ, ಮಞ್ಚಪೀಠೇ ಸಯೇಯ್ಯ ವಾ।
Asamānāsanikena, mañcapīṭhe sayeyya vā;
ಕುಲಸಙ್ಗಹತ್ಥಂ ದದತೋ, ಫಲಪುಪ್ಫಾದಿಕಮ್ಪಿ ಚ॥
Kulasaṅgahatthaṃ dadato, phalapupphādikampi ca.
೭೨.
72.
ಗನ್ಥಿಮಾದಿಂ ಕರೇ ಕಾರೇ, ಜಿನವಾರಿತಪಚ್ಚಯೇ।
Ganthimādiṃ kare kāre, jinavāritapaccaye;
ಪರಿಭುಞ್ಜೇಯ್ಯ ಅಬ್ಯತ್ತೋ, ಅನಿಸ್ಸಾಯ ವಸೇಯ್ಯ ವಾ॥
Paribhuñjeyya abyatto, anissāya vaseyya vā.
೭೩.
73.
ಅನುಞ್ಞಾತೇಹಿ ಅಞ್ಞಸ್ಸ, ಭೇಸಜ್ಜಂ ವಾ ಕರೇ ವದೇ।
Anuññātehi aññassa, bhesajjaṃ vā kare vade;
ಕರೇ ಸಾಪತ್ತಿಕೋ ಭಿಕ್ಖು, ಉಪೋಸಥಪ್ಪವಾರಣಂ॥
Kare sāpattiko bhikkhu, uposathappavāraṇaṃ.
೭೪.
74.
ದ್ವಾರಬನ್ಧಾದಿಕೇ ಠಾನೇ, ಪರಿವತ್ತಕವಾಟಕಂ।
Dvārabandhādike ṭhāne, parivattakavāṭakaṃ;
ಅಪಿಧಾಯ ವಿನಾಭೋಗಂ, ನಿಯೋಗಂ ವಾ ಸಯೇ ದಿವಾ॥
Apidhāya vinābhogaṃ, niyogaṃ vā saye divā.
೭೫.
75.
ಧಞ್ಞಿತ್ಥಿರೂಪರತನಂ, ಆವುಧಿತ್ಥಿಪಸಾಧನಂ।
Dhaññitthirūparatanaṃ, āvudhitthipasādhanaṃ;
ತೂರಿಯಭಣ್ಡಂ ಫಲಂ ರುಕ್ಖೇ, ಪುಬ್ಬಣ್ಣಾದಿಞ್ಚ ಆಮಸೇ॥
Tūriyabhaṇḍaṃ phalaṃ rukkhe, pubbaṇṇādiñca āmase.
೭೬.
76.
ಸಸಿತ್ಥೋದಕತೇಲೇಹಿ, ಫಣಹತ್ಥಫಣೇಹಿ ವಾ।
Sasitthodakatelehi, phaṇahatthaphaṇehi vā;
ಕೇಸಮೋಸಣ್ಠನೇಕಸ್ಮಿಂ, ಭಾಜನೇ ಭೋಜನೇಪಿ ಚ॥
Kesamosaṇṭhanekasmiṃ, bhājane bhojanepi ca.
೭೭.
77.
ಏಕತ್ಥರಣಪಾವುರಣಾ, ಸಯೇಯ್ಯುಂ ದ್ವೇಕಮಞ್ಚಕೇ।
Ekattharaṇapāvuraṇā, sayeyyuṃ dvekamañcake;
ದನ್ತಕಟ್ಠಞ್ಚ ಖಾದೇಯ್ಯ, ಅಧಿಕೂನಂ ಪಮಾಣತೋ॥
Dantakaṭṭhañca khādeyya, adhikūnaṃ pamāṇato.
೭೮.
78.
ಯೋಜೇತಿ ವಾ ಯೋಜಾಪೇತಿ, ನಚ್ಚಂ ಗೀತಞ್ಚ ವಾದಿತಂ।
Yojeti vā yojāpeti, naccaṃ gītañca vāditaṃ;
ದಸ್ಸನಂ ಸವನಂ ತೇಸಂ, ಕರೋನ್ತಸ್ಸ ಚ ದುಕ್ಕಟಂ॥
Dassanaṃ savanaṃ tesaṃ, karontassa ca dukkaṭaṃ.
೭೯.
79.
ವೀಹಾದಿರೋಪಿಮೇ ಚಾಪಿ, ಬಹಿಪಾಕಾರಕುಟ್ಟಕೇ।
Vīhādiropime cāpi, bahipākārakuṭṭake;
ವಚ್ಚಾದಿಛಡ್ಡನಾದಿಮ್ಹಿ, ದೀಘಕೇಸಾದಿಧಾರಣೇ॥
Vaccādichaḍḍanādimhi, dīghakesādidhāraṇe.
೮೦.
80.
ನಖಮಟ್ಠಕರಣಾದಿಮ್ಹಿ, ಸಮ್ಬಾಧೇ ಲೋಮಹಾರಣೇ।
Nakhamaṭṭhakaraṇādimhi, sambādhe lomahāraṇe;
ಪರಿಕಮ್ಮಕತಂ ಭೂಮಿಂ, ಅಕ್ಕಮೇ ಸಉಪಾಹನೋ॥
Parikammakataṃ bhūmiṃ, akkame saupāhano.
೮೧.
81.
ಅಧೋತಅಲ್ಲಪಾದೇಹಿ, ಸಙ್ಘಿಕಂ ಮಞ್ಚಪೀಠಕಂ।
Adhotaallapādehi, saṅghikaṃ mañcapīṭhakaṃ;
ಪರಿಕಮ್ಮಕತಂ ಭಿತ್ತಿಂ, ಆಮಸನ್ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟಂ॥
Parikammakataṃ bhittiṃ, āmasantassa dukkaṭaṃ.
೮೨.
82.
ಸಙ್ಘಾಟಿಯಾಪಿ ಪಲ್ಲತ್ಥೇ, ದುಪ್ಪರಿಭುಞ್ಜೇಯ್ಯ ಚೀವರಂ।
Saṅghāṭiyāpi pallatthe, dupparibhuñjeyya cīvaraṃ;
ಅಕಾಯಬನ್ಧನೋ ಗಾಮಂ, ವಜೇ ಕತ್ವಾನ ವಚ್ಚಕಂ॥
Akāyabandhano gāmaṃ, vaje katvāna vaccakaṃ.
೮೩.
83.
ನಾಚಮೇಯ್ಯ ದಕೇ ಸನ್ತೇ, ಸಮಾದೇಯ್ಯ ಅಕಪ್ಪಿಯೇ।
Nācameyya dake sante, samādeyya akappiye;
ದೇಸನಾರೋಚನಾದಿಮ್ಹಿ, ಸಭಾಗಾಪತ್ತಿಯಾಪಿ ಚ॥
Desanārocanādimhi, sabhāgāpattiyāpi ca.
೮೪.
84.
ನ ವಸೇ ವಸ್ಸಂ ವಿಸಂವಾದೇ, ಸುದ್ಧಚಿತ್ತೇ ಪಟಿಸ್ಸವಂ।
Na vase vassaṃ visaṃvāde, suddhacitte paṭissavaṃ;
ವಸ್ಸಂ ವಸಿತ್ವಾ ಗಮನೇ, ಅನನುಞ್ಞಾತಕಿಚ್ಚತೋ॥
Vassaṃ vasitvā gamane, ananuññātakiccato.
೮೫.
85.
ವಿನಾಪದಂ ತರುಸ್ಸುದ್ಧಂ, ಪೋರಿಸಮ್ಹಾಭಿರೂಹಣೇ।
Vināpadaṃ tarussuddhaṃ, porisamhābhirūhaṇe;
ಅಪರಿಸ್ಸಾವನೋದ್ಧಾನಂ, ವಜೇ ತಂ ಯಾಚತೋ ನ ದೇ॥
Aparissāvanoddhānaṃ, vaje taṃ yācato na de.
೮೬.
86.
ಅತ್ತನೋ ಘಾತನೇ ಇತ್ಥಿ-ರೂಪಾದಿಂ ಕಾರಯೇಯ್ಯ ವಾ।
Attano ghātane itthi-rūpādiṃ kārayeyya vā;
ಹಿತ್ವಾ ಮಾಲಾದಿಕಂ ಚಿತ್ತಂ, ಜಾತಕಾದಿಂ ಸಯಂ ಕರೇ॥
Hitvā mālādikaṃ cittaṃ, jātakādiṃ sayaṃ kare.
೮೭.
87.
ಭುಞ್ಜನ್ತಮುಟ್ಠಪೇ ತಸ್ಸ, ಸಾಲಾದೀಸು ನಿಸೀದತೋ।
Bhuñjantamuṭṭhape tassa, sālādīsu nisīdato;
ವುಡ್ಢಾನಂ ಪನ ಓಕಾಸಂ, ಅದತ್ವಾ ವಾಪಿ ದುಕ್ಕಟಂ॥
Vuḍḍhānaṃ pana okāsaṃ, adatvā vāpi dukkaṭaṃ.
೮೮.
88.
ಯಾನಾದಿಮಭಿರೂಹೇಯ್ಯ, ಕಲ್ಲಕೋ ರತನತ್ತಯಂ।
Yānādimabhirūheyya, kallako ratanattayaṃ;
ಆರಬ್ಭ ವದೇ ದವಞ್ಞ-ಪರಿಸಾಯೋಪಲಾಲನೇ॥
Ārabbha vade davañña-parisāyopalālane.
೮೯.
89.
ಕಾಯಾದಿಂ ವಿವರಿತ್ವಾನ, ಭಿಕ್ಖುನೀನಂ ನ ದಸ್ಸಯೇ।
Kāyādiṃ vivaritvāna, bhikkhunīnaṃ na dassaye;
ವಾಚೇ ಲೋಕಾಯತಂ ಪಲಿತಂ, ಗಣ್ಹೇಯ್ಯ ಗಣ್ಹಾಪೇಯ್ಯ ವಾ॥
Vāce lokāyataṃ palitaṃ, gaṇheyya gaṇhāpeyya vā.
೯೦.
90.
ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚಿ ಪೇಳಾಯಂ, ಭುಞ್ಜತೋ ಪತ್ತಹತ್ಥಕೋ।
Yattha katthaci peḷāyaṃ, bhuñjato pattahatthako;
ವಾತಪಾನಕವಾಟಂ ವಾ, ಪಣಾಮೇ ಸೋದಕಮ್ಪಿ ಚ॥
Vātapānakavāṭaṃ vā, paṇāme sodakampi ca.
೯೧.
91.
ಉಣ್ಹೇಯ್ಯ ಪಟಿಸಾಮೇಯ್ಯ, ಅತಿಉಣ್ಹೇಯ್ಯ ವೋದಕಂ।
Uṇheyya paṭisāmeyya, atiuṇheyya vodakaṃ;
ಠಪೇಯ್ಯ ಭೂಮಿಯಂ ಪತ್ತಂ, ಅಙ್ಕೇ ವಾ ಮಞ್ಚಪೀಠಕೇ॥
Ṭhapeyya bhūmiyaṃ pattaṃ, aṅke vā mañcapīṭhake.
೯೨.
92.
ಮಿಡ್ಢನ್ತೇ ಪರಿಭಣ್ಡನ್ತೇ, ಪಾದೇ ಛತ್ತೇ ಠಪೇತಿ ವಾ।
Miḍḍhante paribhaṇḍante, pāde chatte ṭhapeti vā;
ಚಲಕಾದಿಂ ಠಪೇ ಪತ್ತಂ, ಪತ್ತೇ ವಾ ಹತ್ಥಧೋವನೇ॥
Calakādiṃ ṭhape pattaṃ, patte vā hatthadhovane.
೯೩.
93.
ಪತ್ತೇನ ನೀಹರನ್ತಸ್ಸ, ಉಚ್ಛಿಟ್ಠಮುದಕಮ್ಪಿ ಚ।
Pattena nīharantassa, ucchiṭṭhamudakampi ca;
ಅಕಪ್ಪಿಯಮ್ಪಿ ಪತ್ತಂ ವಾ, ಪರಿಭುಞ್ಜೇಯ್ಯ ದುಕ್ಕಟಂ॥
Akappiyampi pattaṃ vā, paribhuñjeyya dukkaṭaṃ.
೯೪.
94.
ವದೇ ‘‘ಜೀವಾ’’ತಿ ಖಿಪಿತೇ, ನ ಸಿಕ್ಖತಿ ಅನಾದರೋ।
Vade ‘‘jīvā’’ti khipite, na sikkhati anādaro;
ಪರಿಮಣ್ಡಲಕಾದಿಮ್ಹಿ, ಸೇಖಿಯೇ ದುಕ್ಕಟಂ ಸಿಯಾ॥
Parimaṇḍalakādimhi, sekhiye dukkaṭaṃ siyā.
೯೫.
95.
ಯೋ ಭಣ್ಡಗಾರೇ ಪಯುತೋವ ಭಣ್ಡಕಂ,
Yo bhaṇḍagāre payutova bhaṇḍakaṃ,
ಮಾತೂನ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಮಸ್ಸ ಗೋಪಯೇ।
Mātūna pācittiyamassa gopaye;
ದವಾಯ ಹೀನೇನಪಿ ಜಾತಿಆದಿನಾ,
Davāya hīnenapi jātiādinā,
ವದೇಯ್ಯ ದುಬ್ಭಾಸಿತಮುತ್ತಮಮ್ಪಿ ಯೋತಿ॥
Vadeyya dubbhāsitamuttamampi yoti.