Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā |
పక్ఖగణనాదిఉగ్గహణానుజాననకథాదివణ్ణనా
Pakkhagaṇanādiuggahaṇānujānanakathādivaṇṇanā
౧౫౬. కతిమీతి తిథి-సద్దాపేక్ఖం ఇత్థిలిఙ్గం దట్ఠబ్బం.
156.Katimīti tithi-saddāpekkhaṃ itthiliṅgaṃ daṭṭhabbaṃ.
౧౬౩. ఉతువస్సేయేవాతి హేమన్తగిమ్హేసుయేవ.
163.Utuvasseyevāti hemantagimhesuyeva.
౧౬౪. విఞ్ఞాపేతీతి ఏత్థ మనసా చిన్తేత్వా కాయవికారకరణమేవ విఞ్ఞాపనన్తి దట్ఠబ్బం. పాళియం అఞ్ఞస్స దాతబ్బా పారిసుద్ధీతి పారిసుద్ధిదాయకేన పున అఞ్ఞస్స భిక్ఖునో సన్తికే దాతబ్బా. ‘‘భూతంయేవ వా సామణేరభావం ఆరోచేతీ’’తి వుత్తత్తా ఊనవీసతివస్సకాలే ఉపసమ్పన్నస్స, అన్తిమవత్థుఅజ్ఝాపన్నసిక్ఖాపచ్చక్ఖాతాదీనం వా యావ భిక్ఖుపటిఞ్ఞా వత్తతి, తావ తేహి ఆహటాపి ఛన్దపారిసుద్ధి ఆగచ్ఛతి. యదా పన తే అత్తనో సామణేరాదిభావం పటిజానన్తి, తతో పట్ఠాయేవ నాగచ్ఛతీతి దస్సితన్తి దట్ఠబ్బం. పాళియమ్పి హి ‘‘దిన్నాయ పారిసుద్ధియా సఙ్ఘప్పత్తో విబ్భమతి…పే॰… పణ్డకో పటిజానాతి. తిరచ్ఛానగతో పటిజానాతి. ఉభతోబ్యఞ్జనకో పటిజానాతి, ఆహటా హోతి పారిసుద్ధీ’’తి వుత్తత్తా పణ్డకాదీనమ్పి భిక్ఖుపటిఞ్ఞాయ వత్తమానకాలేసు ఛన్దపారిసుద్ధియా ఆగమనం సిద్ధమేవ. తేనాహ ‘‘ఏస నయో సబ్బత్థా’’తి. ఉమ్మత్తకఖిత్తచిత్తవేదనాట్టానం పన పకతత్తా అన్తరామగ్గే ఉమ్మత్తకాదిభావే పటిఞ్ఞాతేపి తేసం సఙ్ఘప్పత్తమత్తేనేవ ఛన్దాది ఆగచ్ఛతీతి దట్ఠబ్బం.
164.Viññāpetīti ettha manasā cintetvā kāyavikārakaraṇameva viññāpananti daṭṭhabbaṃ. Pāḷiyaṃ aññassa dātabbā pārisuddhīti pārisuddhidāyakena puna aññassa bhikkhuno santike dātabbā. ‘‘Bhūtaṃyeva vā sāmaṇerabhāvaṃ ārocetī’’ti vuttattā ūnavīsativassakāle upasampannassa, antimavatthuajjhāpannasikkhāpaccakkhātādīnaṃ vā yāva bhikkhupaṭiññā vattati, tāva tehi āhaṭāpi chandapārisuddhi āgacchati. Yadā pana te attano sāmaṇerādibhāvaṃ paṭijānanti, tato paṭṭhāyeva nāgacchatīti dassitanti daṭṭhabbaṃ. Pāḷiyampi hi ‘‘dinnāya pārisuddhiyā saṅghappatto vibbhamati…pe… paṇḍako paṭijānāti. Tiracchānagato paṭijānāti. Ubhatobyañjanako paṭijānāti, āhaṭā hoti pārisuddhī’’ti vuttattā paṇḍakādīnampi bhikkhupaṭiññāya vattamānakālesu chandapārisuddhiyā āgamanaṃ siddhameva. Tenāha ‘‘esa nayo sabbatthā’’ti. Ummattakakhittacittavedanāṭṭānaṃ pana pakatattā antarāmagge ummattakādibhāve paṭiññātepi tesaṃ saṅghappattamatteneva chandādi āgacchatīti daṭṭhabbaṃ.
‘‘భిక్ఖూనం హత్థపాస’’న్తి ఇమినా గణపుగ్గలేసు ఛన్దపారిసుద్ధియా అనాగమనం దస్సేతి. ‘‘సఙ్ఘప్పత్తో’’తి హి పాళియం వుత్తం. బిళాలసఙ్ఖలికపారిసుద్ధీతి బిళాలగీవాయ బన్ధనసఙ్ఖలికసదిసా పారిసుద్ధి నామ, యథా సఙ్ఖలికా బిళాలే ఆగచ్ఛన్తే ఏవ ఆగచ్ఛతి, న అనాగచ్ఛన్తే తప్పటిబద్ధత్తా, ఏవమయం పారిసుద్ధిపీతి అత్థో. అథ వా యథా సఙ్ఖలికాయ పఠమవలయం దుతియవలయం పాపుణాతి, న తతియవలయం, ఏవమయమ్పీతి అధిప్పాయో. ఉపలక్ఖణమత్తఞ్చేత్థ బిళాల-గ్గహణం దట్ఠబ్బం.
‘‘Bhikkhūnaṃ hatthapāsa’’nti iminā gaṇapuggalesu chandapārisuddhiyā anāgamanaṃ dasseti. ‘‘Saṅghappatto’’ti hi pāḷiyaṃ vuttaṃ. Biḷālasaṅkhalikapārisuddhīti biḷālagīvāya bandhanasaṅkhalikasadisā pārisuddhi nāma, yathā saṅkhalikā biḷāle āgacchante eva āgacchati, na anāgacchante tappaṭibaddhattā, evamayaṃ pārisuddhipīti attho. Atha vā yathā saṅkhalikāya paṭhamavalayaṃ dutiyavalayaṃ pāpuṇāti, na tatiyavalayaṃ, evamayampīti adhippāyo. Upalakkhaṇamattañcettha biḷāla-ggahaṇaṃ daṭṭhabbaṃ.
పక్ఖగణనాదిఉగ్గహణానుజాననకథాదివణ్ణనా నిట్ఠితా.
Pakkhagaṇanādiuggahaṇānujānanakathādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / మహావగ్గపాళి • Mahāvaggapāḷi
౮౪. పక్ఖగణనాదిఉగ్గహణానుజాననా • 84. Pakkhagaṇanādiuggahaṇānujānanā
౮౬. దిసంగమికాదివత్థు • 86. Disaṃgamikādivatthu
౮౭. పారిసుద్ధిదానకథా • 87. Pārisuddhidānakathā
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / మహావగ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvagga-aṭṭhakathā
పక్ఖగణనాదిఉగ్గహణానుజాననకథా • Pakkhagaṇanādiuggahaṇānujānanakathā
దిసంగమికాదివత్థుకథా • Disaṃgamikādivatthukathā
పారిసుద్ధిదానకథా • Pārisuddhidānakathā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā
దిసంగమికాదివత్థుకథావణ్ణనా • Disaṃgamikādivatthukathāvaṇṇanā
పారిసుద్ధిదానకథావణ్ణనా • Pārisuddhidānakathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā
దిసంగమికాదివత్థుకథావణ్ణనా • Disaṃgamikādivatthukathāvaṇṇanā
పారిసుద్ధిదానకథావణ్ణనా • Pārisuddhidānakathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi
౮౪. పక్ఖగణనాదిఉగ్గహణానుజాననకథా • 84. Pakkhagaṇanādiuggahaṇānujānanakathā
౮౬. దిసంగమికాదివత్థుకథా • 86. Disaṃgamikādivatthukathā
౮౭. పారిసుద్ధిదానకథా • 87. Pārisuddhidānakathā