Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā |
පක්ඛගණනාදිඋග්ගහණානුජානනකථාදිවණ්ණනා
Pakkhagaṇanādiuggahaṇānujānanakathādivaṇṇanā
156. කතිමීති තිථි-සද්දාපෙක්ඛං ඉත්ථිලිඞ්ගං දට්ඨබ්බං.
156.Katimīti tithi-saddāpekkhaṃ itthiliṅgaṃ daṭṭhabbaṃ.
163. උතුවස්සෙයෙවාති හෙමන්තගිම්හෙසුයෙව.
163.Utuvasseyevāti hemantagimhesuyeva.
164. විඤ්ඤාපෙතීති එත්ථ මනසා චින්තෙත්වා කායවිකාරකරණමෙව විඤ්ඤාපනන්ති දට්ඨබ්බං. පාළියං අඤ්ඤස්ස දාතබ්බා පාරිසුද්ධීති පාරිසුද්ධිදායකෙන පුන අඤ්ඤස්ස භික්ඛුනො සන්තිකෙ දාතබ්බා. ‘‘භූතංයෙව වා සාමණෙරභාවං ආරොචෙතී’’ති වුත්තත්තා ඌනවීසතිවස්සකාලෙ උපසම්පන්නස්ස, අන්තිමවත්ථුඅජ්ඣාපන්නසික්ඛාපච්චක්ඛාතාදීනං වා යාව භික්ඛුපටිඤ්ඤා වත්තති, තාව තෙහි ආහටාපි ඡන්දපාරිසුද්ධි ආගච්ඡති. යදා පන තෙ අත්තනො සාමණෙරාදිභාවං පටිජානන්ති, තතො පට්ඨායෙව නාගච්ඡතීති දස්සිතන්ති දට්ඨබ්බං. පාළියම්පි හි ‘‘දින්නාය පාරිසුද්ධියා සඞ්ඝප්පත්තො විබ්භමති…පෙ.… පණ්ඩකො පටිජානාති. තිරච්ඡානගතො පටිජානාති. උභතොබ්යඤ්ජනකො පටිජානාති, ආහටා හොති පාරිසුද්ධී’’ති වුත්තත්තා පණ්ඩකාදීනම්පි භික්ඛුපටිඤ්ඤාය වත්තමානකාලෙසු ඡන්දපාරිසුද්ධියා ආගමනං සිද්ධමෙව. තෙනාහ ‘‘එස නයො සබ්බත්ථා’’ති. උම්මත්තකඛිත්තචිත්තවෙදනාට්ටානං පන පකතත්තා අන්තරාමග්ගෙ උම්මත්තකාදිභාවෙ පටිඤ්ඤාතෙපි තෙසං සඞ්ඝප්පත්තමත්තෙනෙව ඡන්දාදි ආගච්ඡතීති දට්ඨබ්බං.
164.Viññāpetīti ettha manasā cintetvā kāyavikārakaraṇameva viññāpananti daṭṭhabbaṃ. Pāḷiyaṃ aññassa dātabbā pārisuddhīti pārisuddhidāyakena puna aññassa bhikkhuno santike dātabbā. ‘‘Bhūtaṃyeva vā sāmaṇerabhāvaṃ ārocetī’’ti vuttattā ūnavīsativassakāle upasampannassa, antimavatthuajjhāpannasikkhāpaccakkhātādīnaṃ vā yāva bhikkhupaṭiññā vattati, tāva tehi āhaṭāpi chandapārisuddhi āgacchati. Yadā pana te attano sāmaṇerādibhāvaṃ paṭijānanti, tato paṭṭhāyeva nāgacchatīti dassitanti daṭṭhabbaṃ. Pāḷiyampi hi ‘‘dinnāya pārisuddhiyā saṅghappatto vibbhamati…pe… paṇḍako paṭijānāti. Tiracchānagato paṭijānāti. Ubhatobyañjanako paṭijānāti, āhaṭā hoti pārisuddhī’’ti vuttattā paṇḍakādīnampi bhikkhupaṭiññāya vattamānakālesu chandapārisuddhiyā āgamanaṃ siddhameva. Tenāha ‘‘esa nayo sabbatthā’’ti. Ummattakakhittacittavedanāṭṭānaṃ pana pakatattā antarāmagge ummattakādibhāve paṭiññātepi tesaṃ saṅghappattamatteneva chandādi āgacchatīti daṭṭhabbaṃ.
‘‘භික්ඛූනං හත්ථපාස’’න්ති ඉමිනා ගණපුග්ගලෙසු ඡන්දපාරිසුද්ධියා අනාගමනං දස්සෙති. ‘‘සඞ්ඝප්පත්තො’’ති හි පාළියං වුත්තං. බිළාලසඞ්ඛලිකපාරිසුද්ධීති බිළාලගීවාය බන්ධනසඞ්ඛලිකසදිසා පාරිසුද්ධි නාම, යථා සඞ්ඛලිකා බිළාලෙ ආගච්ඡන්තෙ එව ආගච්ඡති, න අනාගච්ඡන්තෙ තප්පටිබද්ධත්තා, එවමයං පාරිසුද්ධිපීති අත්ථො. අථ වා යථා සඞ්ඛලිකාය පඨමවලයං දුතියවලයං පාපුණාති, න තතියවලයං, එවමයම්පීති අධිප්පායො. උපලක්ඛණමත්තඤ්චෙත්ථ බිළාල-ග්ගහණං දට්ඨබ්බං.
‘‘Bhikkhūnaṃ hatthapāsa’’nti iminā gaṇapuggalesu chandapārisuddhiyā anāgamanaṃ dasseti. ‘‘Saṅghappatto’’ti hi pāḷiyaṃ vuttaṃ. Biḷālasaṅkhalikapārisuddhīti biḷālagīvāya bandhanasaṅkhalikasadisā pārisuddhi nāma, yathā saṅkhalikā biḷāle āgacchante eva āgacchati, na anāgacchante tappaṭibaddhattā, evamayaṃ pārisuddhipīti attho. Atha vā yathā saṅkhalikāya paṭhamavalayaṃ dutiyavalayaṃ pāpuṇāti, na tatiyavalayaṃ, evamayampīti adhippāyo. Upalakkhaṇamattañcettha biḷāla-ggahaṇaṃ daṭṭhabbaṃ.
පක්ඛගණනාදිඋග්ගහණානුජානනකථාදිවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Pakkhagaṇanādiuggahaṇānujānanakathādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවග්ගපාළි • Mahāvaggapāḷi
84. පක්ඛගණනාදිඋග්ගහණානුජානනා • 84. Pakkhagaṇanādiuggahaṇānujānanā
86. දිසංගමිකාදිවත්ථු • 86. Disaṃgamikādivatthu
87. පාරිසුද්ධිදානකථා • 87. Pārisuddhidānakathā
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවග්ග-අට්ඨකථා • Mahāvagga-aṭṭhakathā
පක්ඛගණනාදිඋග්ගහණානුජානනකථා • Pakkhagaṇanādiuggahaṇānujānanakathā
දිසංගමිකාදිවත්ථුකථා • Disaṃgamikādivatthukathā
පාරිසුද්ධිදානකථා • Pārisuddhidānakathā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā
දිසංගමිකාදිවත්ථුකථාවණ්ණනා • Disaṃgamikādivatthukathāvaṇṇanā
පාරිසුද්ධිදානකථාවණ්ණනා • Pārisuddhidānakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā
දිසංගමිකාදිවත්ථුකථාවණ්ණනා • Disaṃgamikādivatthukathāvaṇṇanā
පාරිසුද්ධිදානකථාවණ්ණනා • Pārisuddhidānakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi
84. පක්ඛගණනාදිඋග්ගහණානුජානනකථා • 84. Pakkhagaṇanādiuggahaṇānujānanakathā
86. දිසංගමිකාදිවත්ථුකථා • 86. Disaṃgamikādivatthukathā
87. පාරිසුද්ධිදානකථා • 87. Pārisuddhidānakathā