Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / စူဠဝဂ္ဂပာဠိ • Cūḷavaggapāḷi |
ပက္ခပာရိဝာသိကမူလာယပဋိကသ္သနာ
Pakkhapārivāsikamūlāyapaṭikassanā
၁၂၃. သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိသ္သဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော ဘိက္ခူနံ အာရောစေသိ – ‘‘အဟံ, အာဝုသော, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိသ္သဋ္ဌိံ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ သင္ဃံ ဧကိသ္သာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိသ္သဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝာသံ ယာစိံ။ တသ္သ မေ သင္ဃော ဧကိသ္သာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိသ္သဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝာသံ အဒာသိ။ သောဟံ ပရိဝသန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိသ္သဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ ကထံ နု ခော မယာ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ! ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သင္ဃော ဥဒာယိံ ဘိက္ခုံ အန္တရာ ဧကိသ္သာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိသ္သဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကသ္သိတ္ဝာ ပုရိမာယ အာပတ္တိယာ သမောဓာနပရိဝာသံ ဒေတု။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, မူလာယ ပဋိကသ္သိတဗ္ဗော –
123. So parivasanto antarā ekaṃ āpattiṃ āpajji sañcetanikaṃ sukkavissaṭṭhiṃ pañcāhappaṭicchannaṃ. So bhikkhūnaṃ ārocesi – ‘‘ahaṃ, āvuso, ekaṃ āpattiṃ āpajjiṃ sañcetanikaṃ sukkavissaṭṭhiṃ pakkhappaṭicchannaṃ. Sohaṃ saṅghaṃ ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pakkhappaṭicchannāya pakkhaparivāsaṃ yāciṃ. Tassa me saṅgho ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pakkhappaṭicchannāya pakkhaparivāsaṃ adāsi. Sohaṃ parivasanto antarā ekaṃ āpattiṃ āpajjiṃ sañcetanikaṃ sukkavissaṭṭhiṃ pañcāhappaṭicchannaṃ. Kathaṃ nu kho mayā paṭipajjitabba’’nti! Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Tena hi, bhikkhave, saṅgho udāyiṃ bhikkhuṃ antarā ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pañcāhappaṭicchannāya mūlāya paṭikassitvā purimāya āpattiyā samodhānaparivāsaṃ detu. Evañca pana, bhikkhave, mūlāya paṭikassitabbo –
‘‘တေန, ဘိက္ခဝေ, ဥဒာယိနာ ဘိက္ခုနာ သင္ဃံ ဥပသင္ကမိတ္ဝာ။ပေ.။ ဧဝမသ္သ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိသ္သဋ္ဌိံ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ သင္ဃံ ဧကိသ္သာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိသ္သဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝာသံ ယာစိံ။ တသ္သ မေ သင္ဃော ဧကိသ္သာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိသ္သဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝာသံ အဒာသိ။ သောဟံ ပရိဝသန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိသ္သဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သောဟံ, ဘန္တေ, သင္ဃံ အန္တရာ ဧကိသ္သာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိသ္သဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကသ္သနံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ ဗ္ယတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သင္ဃော ဉာပေတဗ္ဗော –
‘‘Tena, bhikkhave, udāyinā bhikkhunā saṅghaṃ upasaṅkamitvā…pe… evamassa vacanīyo – ‘ahaṃ, bhante, ekaṃ āpattiṃ āpajjiṃ sañcetanikaṃ sukkavissaṭṭhiṃ pakkhappaṭicchannaṃ. Sohaṃ saṅghaṃ ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pakkhappaṭicchannāya pakkhaparivāsaṃ yāciṃ. Tassa me saṅgho ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pakkhappaṭicchannāya pakkhaparivāsaṃ adāsi. Sohaṃ parivasanto antarā ekaṃ āpattiṃ āpajjiṃ sañcetanikaṃ sukkavissaṭṭhiṃ pañcāhappaṭicchannaṃ. Sohaṃ, bhante, saṅghaṃ antarā ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pañcāhappaṭicchannāya mūlāyapaṭikassanaṃ yācāmī’ti. Dutiyampi yācitabbā. Tatiyampi yācitabbā. Byattena bhikkhunā paṭibalena saṅgho ñāpetabbo –
၁၂၄. ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သင္ဃော။ အယံ ဥဒာယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိသ္သဋ္ဌိံ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သင္ဃံ ဧကိသ္သာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိသ္သဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝာသံ ယာစိ ။ သင္ဃော ဥဒာယိသ္သ ဘိက္ခုနော ဧကိသ္သာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိသ္သဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝာသံ အဒာသိ။ သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိသ္သဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သင္ဃံ အန္တရာ ဧကိသ္သာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိသ္သဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကသ္သနံ ယာစတိ။ ယဒိ သင္ဃသ္သ ပတ္တကလ္လံ, သင္ဃော ဥဒာယိံ ဘိက္ခုံ အန္တရာ ဧကိသ္သာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိသ္သဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကသ္သေယ္ယ။ ဧသာ ဉတ္တိ။
124. ‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Ayaṃ udāyī bhikkhu ekaṃ āpattiṃ āpajji sañcetanikaṃ sukkavissaṭṭhiṃ pakkhappaṭicchannaṃ. So saṅghaṃ ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pakkhappaṭicchannāya pakkhaparivāsaṃ yāci . Saṅgho udāyissa bhikkhuno ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pakkhappaṭicchannāya pakkhaparivāsaṃ adāsi. So parivasanto antarā ekaṃ āpattiṃ āpajji sañcetanikaṃ sukkavissaṭṭhiṃ pañcāhappaṭicchannaṃ. So saṅghaṃ antarā ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pañcāhappaṭicchannāya mūlāyapaṭikassanaṃ yācati. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho udāyiṃ bhikkhuṃ antarā ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pañcāhappaṭicchannāya mūlāya paṭikasseyya. Esā ñatti.
‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သင္ဃော။ အယံ ဥဒာယီ ဘိက္ခု ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိသ္သဋ္ဌိံ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သင္ဃံ ဧကိသ္သာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိသ္သဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝာသံ ယာစိ။ သင္ဃော ဥဒာယိသ္သ ဘိက္ခုနော ဧကိသ္သာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိသ္သဋ္ဌိယာ ပက္ခပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ ပက္ခပရိဝာသံ အဒာသိ။ သော ပရိဝသန္တော အန္တရာ ဧကံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိ သဉ္စေတနိကံ သုက္ကဝိသ္သဋ္ဌိံ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နံ။ သော သင္ဃံ အန္တရာ ဧကိသ္သာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိသ္သဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကသ္သနံ ယာစတိ။ သင္ဃော ဥဒာယိံ ဘိက္ခုံ အန္တရာ ဧကိသ္သာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိသ္သဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယ ပဋိကသ္သတိ။ ယသ္သာယသ္မတော ခမတိ ဥဒာယိသ္သ ဘိက္ခုနော အန္တရာ ဧကိသ္သာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိသ္သဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကသ္သနာ, သော တုဏ္ဟသ္သ; ယသ္သ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယ္ယ။
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Ayaṃ udāyī bhikkhu ekaṃ āpattiṃ āpajji sañcetanikaṃ sukkavissaṭṭhiṃ pakkhappaṭicchannaṃ. So saṅghaṃ ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pakkhappaṭicchannāya pakkhaparivāsaṃ yāci. Saṅgho udāyissa bhikkhuno ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pakkhappaṭicchannāya pakkhaparivāsaṃ adāsi. So parivasanto antarā ekaṃ āpattiṃ āpajji sañcetanikaṃ sukkavissaṭṭhiṃ pañcāhappaṭicchannaṃ. So saṅghaṃ antarā ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pañcāhappaṭicchannāya mūlāyapaṭikassanaṃ yācati. Saṅgho udāyiṃ bhikkhuṃ antarā ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pañcāhappaṭicchannāya mūlāya paṭikassati. Yassāyasmato khamati udāyissa bhikkhuno antarā ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pañcāhappaṭicchannāya mūlāyapaṭikassanā, so tuṇhassa; yassa nakkhamati, so bhāseyya.
‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒာမိ။ပေ.။ တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒာမိ။ပေ.။။
‘‘Dutiyampi etamatthaṃ vadāmi…pe… tatiyampi etamatthaṃ vadāmi…pe….
‘‘ပဋိကသ္သိတော သင္ဃေန ဥဒာယီ ဘိက္ခု အန္တရာ ဧကိသ္သာ အာပတ္တိယာ သဉ္စေတနိကာယ သုက္ကဝိသ္သဋ္ဌိယာ ပဉ္စာဟပ္ပဋိစ္ဆန္နာယ မူလာယပဋိကသ္သနာ။ ခမတိ သင္ဃသ္သ, တသ္မာ တုဏ္ဟီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။
‘‘Paṭikassito saṅghena udāyī bhikkhu antarā ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pañcāhappaṭicchannāya mūlāyapaṭikassanā. Khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmī’’ti.