| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਚੂਲ਼વਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Cūḷavaggapāḷi |
ਪਕ੍ਖਪਾਰਿવਾਸਿਕਮੂਲਾਯਪਟਿਕਸ੍ਸਨਾ
Pakkhapārivāsikamūlāyapaṭikassanā
੧੨੩. ਸੋ ਪਰਿવਸਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾ ਏਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਂ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਂ ਪਞ੍ਚਾਹਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ। ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਆਰੋਚੇਸਿ – ‘‘ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ, ਏਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਂ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਂ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਂ ਪਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ। ਸੋਹਂ ਸਙ੍ਘਂ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਯ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਪਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਪਕ੍ਖਪਰਿવਾਸਂ ਯਾਚਿਂ। ਤਸ੍ਸ ਮੇ ਸਙ੍ਘੋ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਯ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਪਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਪਕ੍ਖਪਰਿવਾਸਂ ਅਦਾਸਿ। ਸੋਹਂ ਪਰਿવਸਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾ ਏਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਂ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਂ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਂ ਪਞ੍ਚਾਹਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ। ਕਥਂ ਨੁ ਖੋ ਮਯਾ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ! ਭਗવਤੋ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸੁਂ। ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਙ੍ਘੋ ਉਦਾਯਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਅਨ੍ਤਰਾ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਯ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਪਞ੍ਚਾਹਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਮੂਲਾਯ ਪਟਿਕਸ੍ਸਿਤ੍વਾ ਪੁਰਿਮਾਯ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਮੋਧਾਨਪਰਿવਾਸਂ ਦੇਤੁ। ਏવਞ੍ਚ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਮੂਲਾਯ ਪਟਿਕਸ੍ਸਿਤਬ੍ਬੋ –
123. So parivasanto antarā ekaṃ āpattiṃ āpajji sañcetanikaṃ sukkavissaṭṭhiṃ pañcāhappaṭicchannaṃ. So bhikkhūnaṃ ārocesi – ‘‘ahaṃ, āvuso, ekaṃ āpattiṃ āpajjiṃ sañcetanikaṃ sukkavissaṭṭhiṃ pakkhappaṭicchannaṃ. Sohaṃ saṅghaṃ ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pakkhappaṭicchannāya pakkhaparivāsaṃ yāciṃ. Tassa me saṅgho ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pakkhappaṭicchannāya pakkhaparivāsaṃ adāsi. Sohaṃ parivasanto antarā ekaṃ āpattiṃ āpajjiṃ sañcetanikaṃ sukkavissaṭṭhiṃ pañcāhappaṭicchannaṃ. Kathaṃ nu kho mayā paṭipajjitabba’’nti! Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Tena hi, bhikkhave, saṅgho udāyiṃ bhikkhuṃ antarā ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pañcāhappaṭicchannāya mūlāya paṭikassitvā purimāya āpattiyā samodhānaparivāsaṃ detu. Evañca pana, bhikkhave, mūlāya paṭikassitabbo –
‘‘ਤੇਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਉਦਾਯਿਨਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਸਙ੍ਘਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ…ਪੇ॰… ਏવਮਸ੍ਸ વਚਨੀਯੋ – ‘ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਂ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਂ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਂ ਪਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ। ਸੋਹਂ ਸਙ੍ਘਂ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਯ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਪਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਪਕ੍ਖਪਰਿવਾਸਂ ਯਾਚਿਂ। ਤਸ੍ਸ ਮੇ ਸਙ੍ਘੋ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਯ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਪਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਪਕ੍ਖਪਰਿવਾਸਂ ਅਦਾਸਿ। ਸੋਹਂ ਪਰਿવਸਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾ ਏਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਂ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਂ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਂ ਪਞ੍ਚਾਹਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ। ਸੋਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਙ੍ਘਂ ਅਨ੍ਤਰਾ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਯ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਪਞ੍ਚਾਹਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਮੂਲਾਯਪਟਿਕਸ੍ਸਨਂ ਯਾਚਾਮੀ’ਤਿ। ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਯਾਚਿਤਬ੍ਬਾ। ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਯਾਚਿਤਬ੍ਬਾ। ਬ੍ਯਤ੍ਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਪਟਿਬਲੇਨ ਸਙ੍ਘੋ ਞਾਪੇਤਬ੍ਬੋ –
‘‘Tena, bhikkhave, udāyinā bhikkhunā saṅghaṃ upasaṅkamitvā…pe… evamassa vacanīyo – ‘ahaṃ, bhante, ekaṃ āpattiṃ āpajjiṃ sañcetanikaṃ sukkavissaṭṭhiṃ pakkhappaṭicchannaṃ. Sohaṃ saṅghaṃ ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pakkhappaṭicchannāya pakkhaparivāsaṃ yāciṃ. Tassa me saṅgho ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pakkhappaṭicchannāya pakkhaparivāsaṃ adāsi. Sohaṃ parivasanto antarā ekaṃ āpattiṃ āpajjiṃ sañcetanikaṃ sukkavissaṭṭhiṃ pañcāhappaṭicchannaṃ. Sohaṃ, bhante, saṅghaṃ antarā ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pañcāhappaṭicchannāya mūlāyapaṭikassanaṃ yācāmī’ti. Dutiyampi yācitabbā. Tatiyampi yācitabbā. Byattena bhikkhunā paṭibalena saṅgho ñāpetabbo –
੧੨੪. ‘‘ਸੁਣਾਤੁ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਙ੍ਘੋ। ਅਯਂ ਉਦਾਯੀ ਭਿਕ੍ਖੁ ਏਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਂ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਂ ਪਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ। ਸੋ ਸਙ੍ਘਂ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਯ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਪਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਪਕ੍ਖਪਰਿવਾਸਂ ਯਾਚਿ । ਸਙ੍ਘੋ ਉਦਾਯਿਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਯ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਪਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਪਕ੍ਖਪਰਿવਾਸਂ ਅਦਾਸਿ। ਸੋ ਪਰਿવਸਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾ ਏਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਂ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਂ ਪਞ੍ਚਾਹਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ। ਸੋ ਸਙ੍ਘਂ ਅਨ੍ਤਰਾ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਯ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਪਞ੍ਚਾਹਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਮੂਲਾਯਪਟਿਕਸ੍ਸਨਂ ਯਾਚਤਿ। ਯਦਿ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਕਲ੍ਲਂ, ਸਙ੍ਘੋ ਉਦਾਯਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਅਨ੍ਤਰਾ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਯ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਪਞ੍ਚਾਹਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਮੂਲਾਯ ਪਟਿਕਸ੍ਸੇਯ੍ਯ। ਏਸਾ ਞਤ੍ਤਿ।
124. ‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Ayaṃ udāyī bhikkhu ekaṃ āpattiṃ āpajji sañcetanikaṃ sukkavissaṭṭhiṃ pakkhappaṭicchannaṃ. So saṅghaṃ ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pakkhappaṭicchannāya pakkhaparivāsaṃ yāci . Saṅgho udāyissa bhikkhuno ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pakkhappaṭicchannāya pakkhaparivāsaṃ adāsi. So parivasanto antarā ekaṃ āpattiṃ āpajji sañcetanikaṃ sukkavissaṭṭhiṃ pañcāhappaṭicchannaṃ. So saṅghaṃ antarā ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pañcāhappaṭicchannāya mūlāyapaṭikassanaṃ yācati. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho udāyiṃ bhikkhuṃ antarā ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pañcāhappaṭicchannāya mūlāya paṭikasseyya. Esā ñatti.
‘‘ਸੁਣਾਤੁ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਙ੍ਘੋ। ਅਯਂ ਉਦਾਯੀ ਭਿਕ੍ਖੁ ਏਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਂ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਂ ਪਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ। ਸੋ ਸਙ੍ਘਂ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਯ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਪਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਪਕ੍ਖਪਰਿવਾਸਂ ਯਾਚਿ। ਸਙ੍ਘੋ ਉਦਾਯਿਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਯ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਪਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਪਕ੍ਖਪਰਿવਾਸਂ ਅਦਾਸਿ। ਸੋ ਪਰਿવਸਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾ ਏਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਂ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਂ ਪਞ੍ਚਾਹਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ। ਸੋ ਸਙ੍ਘਂ ਅਨ੍ਤਰਾ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਯ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਪਞ੍ਚਾਹਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਮੂਲਾਯਪਟਿਕਸ੍ਸਨਂ ਯਾਚਤਿ। ਸਙ੍ਘੋ ਉਦਾਯਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਅਨ੍ਤਰਾ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਯ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਪਞ੍ਚਾਹਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਮੂਲਾਯ ਪਟਿਕਸ੍ਸਤਿ। ਯਸ੍ਸਾਯਸ੍ਮਤੋ ਖਮਤਿ ਉਦਾਯਿਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਅਨ੍ਤਰਾ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਯ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਪਞ੍ਚਾਹਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਮੂਲਾਯਪਟਿਕਸ੍ਸਨਾ, ਸੋ ਤੁਣ੍ਹਸ੍ਸ; ਯਸ੍ਸ ਨਕ੍ਖਮਤਿ, ਸੋ ਭਾਸੇਯ੍ਯ।
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Ayaṃ udāyī bhikkhu ekaṃ āpattiṃ āpajji sañcetanikaṃ sukkavissaṭṭhiṃ pakkhappaṭicchannaṃ. So saṅghaṃ ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pakkhappaṭicchannāya pakkhaparivāsaṃ yāci. Saṅgho udāyissa bhikkhuno ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pakkhappaṭicchannāya pakkhaparivāsaṃ adāsi. So parivasanto antarā ekaṃ āpattiṃ āpajji sañcetanikaṃ sukkavissaṭṭhiṃ pañcāhappaṭicchannaṃ. So saṅghaṃ antarā ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pañcāhappaṭicchannāya mūlāyapaṭikassanaṃ yācati. Saṅgho udāyiṃ bhikkhuṃ antarā ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pañcāhappaṭicchannāya mūlāya paṭikassati. Yassāyasmato khamati udāyissa bhikkhuno antarā ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pañcāhappaṭicchannāya mūlāyapaṭikassanā, so tuṇhassa; yassa nakkhamati, so bhāseyya.
‘‘ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਏਤਮਤ੍ਥਂ વਦਾਮਿ…ਪੇ॰… ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਏਤਮਤ੍ਥਂ વਦਾਮਿ…ਪੇ॰…।
‘‘Dutiyampi etamatthaṃ vadāmi…pe… tatiyampi etamatthaṃ vadāmi…pe….
‘‘ਪਟਿਕਸ੍ਸਿਤੋ ਸਙ੍ਘੇਨ ਉਦਾਯੀ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਨ੍ਤਰਾ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਯ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਪਞ੍ਚਾਹਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਮੂਲਾਯਪਟਿਕਸ੍ਸਨਾ। ਖਮਤਿ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੁਣ੍ਹੀ, ਏવਮੇਤਂ ਧਾਰਯਾਮੀ’’ਤਿ।
‘‘Paṭikassito saṅghena udāyī bhikkhu antarā ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pañcāhappaṭicchannāya mūlāyapaṭikassanā. Khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmī’’ti.
