Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
പക്ഖികഭത്താദികഥാവണ്ണനാ
Pakkhikabhattādikathāvaṇṇanā
അഭിലക്ഖിതേസു ചതൂസു പക്ഖദിവസേസു ദാതബ്ബഭത്തം പക്ഖികം. അഭിലക്ഖിതേസൂതി ഏത്ഥ അഭീതി ഉപസഗ്ഗമത്തം, ലക്ഖണീയേസു ഇച്ചേവ അത്ഥോ, ഉപോസഥസമാദാനധമ്മസ്സവനപൂജാസക്കാരാദികരണത്ഥം ലക്ഖിതബ്ബേസു സല്ലക്ഖേതബ്ബേസു ഉപലക്ഖേതബ്ബേസൂതി വുത്തം ഹോതി. സ്വേ പക്ഖോതി ‘‘അജ്ജ പക്ഖികം ന ഗാഹേതബ്ബ’’ന്തി പക്ഖികസ്സ അനിയമത്താ വുത്തം. ‘‘സ്വേ അമ്ഹാകം ഘരേ ലൂഖഭത്തം ഭവിസ്സതീ’’തി പോത്ഥകേസു ലിഖന്തി, ‘‘പക്ഖഭത്തം ഭവിസ്സതീ’’തി പാഠേന ഭവിതബ്ബം. ഉപോസഥേ ദാതബ്ബം ഭത്തം ഉപോസഥികം. നിബന്ധാപിതന്തി ‘‘അസുകവിഹാരസ്സാ’’തി നിയമിതം. ഗാഹേത്വാ ഭുഞ്ജിതബ്ബന്തി തസ്മിം സേനാസനേ വസന്തേഹി ഠിതികായ ഗാഹേത്വാ ഭുഞ്ജിതബ്ബം. തണ്ഡുലാദീനിപേസേന്തി…പേ॰… വട്ടതീതി അഭിഹടഭിക്ഖത്താ വട്ടതി. തഥാ പടിഗ്ഗഹിതത്താതി ഭിക്ഖാനാമേന പടിഗ്ഗഹിതത്താ. പത്തം പൂരേത്വാ ഥകേത്വാ ദിന്നന്തി ‘‘ഗുളകഭത്തം ദേമാ’’തി ദിന്നം. ഗുളപിണ്ഡേപി…പേ॰… ദാതബ്ബോതി ഏത്ഥ ഗുളപിണ്ഡം താലപക്കപ്പമാണന്തി വേദിതബ്ബം. സേസമേത്ഥ സുവിഞ്ഞേയ്യമേവാതി.
Abhilakkhitesu catūsu pakkhadivasesu dātabbabhattaṃ pakkhikaṃ. Abhilakkhitesūti ettha abhīti upasaggamattaṃ, lakkhaṇīyesu icceva attho, uposathasamādānadhammassavanapūjāsakkārādikaraṇatthaṃ lakkhitabbesu sallakkhetabbesu upalakkhetabbesūti vuttaṃ hoti. Sve pakkhoti ‘‘ajja pakkhikaṃ na gāhetabba’’nti pakkhikassa aniyamattā vuttaṃ. ‘‘Sve amhākaṃ ghare lūkhabhattaṃ bhavissatī’’ti potthakesu likhanti, ‘‘pakkhabhattaṃ bhavissatī’’ti pāṭhena bhavitabbaṃ. Uposathe dātabbaṃ bhattaṃ uposathikaṃ. Nibandhāpitanti ‘‘asukavihārassā’’ti niyamitaṃ. Gāhetvā bhuñjitabbanti tasmiṃ senāsane vasantehi ṭhitikāya gāhetvā bhuñjitabbaṃ. Taṇḍulādīnipesenti…pe… vaṭṭatīti abhihaṭabhikkhattā vaṭṭati. Tathā paṭiggahitattāti bhikkhānāmena paṭiggahitattā. Pattaṃ pūretvā thaketvā dinnanti ‘‘guḷakabhattaṃ demā’’ti dinnaṃ. Guḷapiṇḍepi…pe… dātabboti ettha guḷapiṇḍaṃ tālapakkappamāṇanti veditabbaṃ. Sesamettha suviññeyyamevāti.
സേനാസനക്ഖന്ധകവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Senāsanakkhandhakavaṇṇanā niṭṭhitā.