Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
೨೭೫. ಪಾಲಿಲೇಯ್ಯಕಗಮನಕಥಾ
275. Pālileyyakagamanakathā
೪೬೭. ಪಾಲಿಲೇಯ್ಯಕನ್ತಿ ಪಲಿಲವನಸಣ್ಡೇ ವಸನ್ತಹತ್ಥಿನಾಗಂ। ‘‘ಹತ್ಥೀ’’ತಿ ಚ ‘‘ನಾಗೋ’’ತಿ ಚ ದ್ವಿನ್ನಂ ಸದ್ದಾನಂ ಪರಿಯಾಯಭಾವೇನ ವುತ್ತತ್ತಾ ಅಧಿಕತ್ಥೋತಿ ಆಹ ‘‘ಮಹಾಹತ್ಥೀ’’ತಿ। ಪುರತೋ ಪುರತೋ ಗಚ್ಛನ್ತೇಹಿ ತೇಹಿ ಹತ್ಥಿಆದೀಹಿ ಛಿನ್ನಗ್ಗಾನೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಓಭಗ್ಗೋಭಗ್ಗನ್ತಿ ಭಞ್ಜಿತ್ವಾ ಅಧೋಪಾತಿತಂ ಓಭಗ್ಗನ್ತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಭಞ್ಜಿತ್ವಾ ಭಞ್ಜಿತ್ವಾ ಪಾತಿತ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಉಚ್ಚಟ್ಠಾನತೋ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಅವತ್ಯೂಪಸಗ್ಗಸ್ಸ ಅಧೋತ್ಥಂ ನಯೇನ ದಸ್ಸೇತಿ। ಏತಸ್ಸಾತಿ ಹತ್ಥಿನಾಗಸ್ಸ। ತೇತಿ ಹತ್ಥಿಆದಯೋ। ತೇಹೀತಿ ಹತ್ಥಿಆದೀಹಿ। ಪಿವನ್ತೇಹಿ ತೇಹೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಕದ್ದಮೋದಕಾನೀತಿ ಕದ್ದಮೇನ ಸಂಸಟ್ಠಾನಿ ಉದಕಾನಿ।
467.Pālileyyakanti palilavanasaṇḍe vasantahatthināgaṃ. ‘‘Hatthī’’ti ca ‘‘nāgo’’ti ca dvinnaṃ saddānaṃ pariyāyabhāvena vuttattā adhikatthoti āha ‘‘mahāhatthī’’ti. Purato purato gacchantehi tehi hatthiādīhi chinnaggānīti yojanā. Obhaggobhagganti bhañjitvā adhopātitaṃ obhagganti dassento āha ‘‘bhañjitvā bhañjitvā pātita’’nti. ‘‘Uccaṭṭhānato’’ti iminā avatyūpasaggassa adhotthaṃ nayena dasseti. Etassāti hatthināgassa. Teti hatthiādayo. Tehīti hatthiādīhi. Pivantehi tehīti yojanā. Kaddamodakānīti kaddamena saṃsaṭṭhāni udakāni.
ಈಸಾದನ್ತಸ್ಸಾತಿ ಏತ್ಥ ಈಸಾಯ ಸದಿಸೋ ದನ್ತೋ ಇಮಸ್ಸಾತಿ ಈಸಾದನ್ತೋತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ರಥಈಸಾಸದಿಸದನ್ತಸ್ಸಾ’’ತಿ। ‘‘ರಥಈಸಾ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ನಙ್ಗಲಈಸಂ ನಿವತ್ತೇತಿ। ಯದೇಕೋತಿ ಯಂ ಏಕೋ। ಯಂಸದ್ದೋ ಕಾರಣತ್ಥೋತಿ ಆಹ ‘‘ಯಸ್ಮಾ’’ತಿ। ಅಸ್ಸ ನಾಗಸ್ಸಾತಿ ಹತ್ಥಿನಾಗಸ್ಸ। ನಾಗೇನಾತಿ ಬುದ್ಧನಾಗೇನ।
Īsādantassāti ettha īsāya sadiso danto imassāti īsādantoti dassento āha ‘‘rathaīsāsadisadantassā’’ti. ‘‘Rathaīsā’’ti iminā naṅgalaīsaṃ nivatteti. Yadekoti yaṃ eko. Yaṃsaddo kāraṇatthoti āha ‘‘yasmā’’ti. Assa nāgassāti hatthināgassa. Nāgenāti buddhanāgena.
ಯಥಾಭಿರನ್ತನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಕಿತ್ತಕಂ ಕಾಲಂ ರಮತೀತಿ ಆಹ ‘‘ತೇಮಾಸ’’ನ್ತಿ। ಏತ್ತಾವತಾತಿ ಏತ್ತಕೇನ ತೇಮಾಸವಿಹರಣೇನ। ಪತ್ಥಟಾ ಅಹೋಸೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಸಬ್ಬತ್ಥಾತಿ ಸಬ್ಬಸ್ಮಿಂ ಜಮ್ಬುದೀಪತಲೇ।
Yathābhirantanti ettha kittakaṃ kālaṃ ramatīti āha ‘‘temāsa’’nti. Ettāvatāti ettakena temāsaviharaṇena. Patthaṭā ahosīti sambandho. Sabbatthāti sabbasmiṃ jambudīpatale.
‘‘ಕೋಸಮ್ಬಿನಿವಾಸಿನೋ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಕೋಸಮ್ಬಿಯಂ ನಿವಸನ್ತೀತಿ ಕೋಸಮ್ಬಕಾತಿ ವಚನತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ।
‘‘Kosambinivāsino’’ti iminā kosambiyaṃ nivasantīti kosambakāti vacanatthaṃ dasseti.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ • Mahāvaggapāḷi / ೨೭೫. ಪಾಲಿಲೇಯ್ಯಕಗಮನಕಥಾ • 275. Pālileyyakagamanakathā
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ಪಾಲಿಲೇಯ್ಯಕಗಮನಕಥಾ • Pālileyyakagamanakathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಪಾಲಿಲೇಯ್ಯಕಗಮನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Pālileyyakagamanakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಪಾಲಿಲೇಯ್ಯಕಗಮನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Pālileyyakagamanakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಪಾಲಿಲೇಯ್ಯಕಗಮನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Pālileyyakagamanakathāvaṇṇanā