Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පාචිත්යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi |
275. පාලිලෙය්යකගමනකථා
275. Pālileyyakagamanakathā
467. පාලිලෙය්යකන්ති පලිලවනසණ්ඩෙ වසන්තහත්ථිනාගං. ‘‘හත්ථී’’ති ච ‘‘නාගො’’ති ච ද්වින්නං සද්දානං පරියායභාවෙන වුත්තත්තා අධිකත්ථොති ආහ ‘‘මහාහත්ථී’’ති. පුරතො පුරතො ගච්ඡන්තෙහි තෙහි හත්ථිආදීහි ඡින්නග්ගානීති යොජනා. ඔභග්ගොභග්ගන්ති භඤ්ජිත්වා අධොපාතිතං ඔභග්ගන්ති දස්සෙන්තො ආහ ‘‘භඤ්ජිත්වා භඤ්ජිත්වා පාතිත’’න්ති. ‘‘උච්චට්ඨානතො’’ති ඉමිනා අවත්යූපසග්ගස්ස අධොත්ථං නයෙන දස්සෙති. එතස්සාති හත්ථිනාගස්ස. තෙති හත්ථිආදයො. තෙහීති හත්ථිආදීහි. පිවන්තෙහි තෙහීති යොජනා. කද්දමොදකානීති කද්දමෙන සංසට්ඨානි උදකානි.
467.Pālileyyakanti palilavanasaṇḍe vasantahatthināgaṃ. ‘‘Hatthī’’ti ca ‘‘nāgo’’ti ca dvinnaṃ saddānaṃ pariyāyabhāvena vuttattā adhikatthoti āha ‘‘mahāhatthī’’ti. Purato purato gacchantehi tehi hatthiādīhi chinnaggānīti yojanā. Obhaggobhagganti bhañjitvā adhopātitaṃ obhagganti dassento āha ‘‘bhañjitvā bhañjitvā pātita’’nti. ‘‘Uccaṭṭhānato’’ti iminā avatyūpasaggassa adhotthaṃ nayena dasseti. Etassāti hatthināgassa. Teti hatthiādayo. Tehīti hatthiādīhi. Pivantehi tehīti yojanā. Kaddamodakānīti kaddamena saṃsaṭṭhāni udakāni.
ඊසාදන්තස්සාති එත්ථ ඊසාය සදිසො දන්තො ඉමස්සාති ඊසාදන්තොති දස්සෙන්තො ආහ ‘‘රථඊසාසදිසදන්තස්සා’’ති. ‘‘රථඊසා’’ති ඉමිනා නඞ්ගලඊසං නිවත්තෙති. යදෙකොති යං එකො. යංසද්දො කාරණත්ථොති ආහ ‘‘යස්මා’’ති. අස්ස නාගස්සාති හත්ථිනාගස්ස. නාගෙනාති බුද්ධනාගෙන.
Īsādantassāti ettha īsāya sadiso danto imassāti īsādantoti dassento āha ‘‘rathaīsāsadisadantassā’’ti. ‘‘Rathaīsā’’ti iminā naṅgalaīsaṃ nivatteti. Yadekoti yaṃ eko. Yaṃsaddo kāraṇatthoti āha ‘‘yasmā’’ti. Assa nāgassāti hatthināgassa. Nāgenāti buddhanāgena.
යථාභිරන්තන්ති එත්ථ කිත්තකං කාලං රමතීති ආහ ‘‘තෙමාස’’න්ති. එත්තාවතාති එත්තකෙන තෙමාසවිහරණෙන. පත්ථටා අහොසීති සම්බන්ධො. සබ්බත්ථාති සබ්බස්මිං ජම්බුදීපතලෙ.
Yathābhirantanti ettha kittakaṃ kālaṃ ramatīti āha ‘‘temāsa’’nti. Ettāvatāti ettakena temāsaviharaṇena. Patthaṭā ahosīti sambandho. Sabbatthāti sabbasmiṃ jambudīpatale.
‘‘කොසම්බිනිවාසිනො’’ති ඉමිනා කොසම්බියං නිවසන්තීති කොසම්බකාති වචනත්ථං දස්සෙති.
‘‘Kosambinivāsino’’ti iminā kosambiyaṃ nivasantīti kosambakāti vacanatthaṃ dasseti.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවග්ගපාළි • Mahāvaggapāḷi / 275. පාලිලෙය්යකගමනකථා • 275. Pālileyyakagamanakathā
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවග්ග-අට්ඨකථා • Mahāvagga-aṭṭhakathā / පාලිලෙය්යකගමනකථා • Pālileyyakagamanakathā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / පාලිලෙය්යකගමනකථාවණ්ණනා • Pālileyyakagamanakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / පාලිලෙය්යකගමනකථාවණ්ණනා • Pālileyyakagamanakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / පාලිලෙය්යකගමනකථාවණ්ණනා • Pālileyyakagamanakathāvaṇṇanā