Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi |
൨൭൫. പാലിലേയ്യകഗമനകഥാ
275. Pālileyyakagamanakathā
൪൬൭. പാലിലേയ്യകന്തി പലിലവനസണ്ഡേ വസന്തഹത്ഥിനാഗം. ‘‘ഹത്ഥീ’’തി ച ‘‘നാഗോ’’തി ച ദ്വിന്നം സദ്ദാനം പരിയായഭാവേന വുത്തത്താ അധികത്ഥോതി ആഹ ‘‘മഹാഹത്ഥീ’’തി. പുരതോ പുരതോ ഗച്ഛന്തേഹി തേഹി ഹത്ഥിആദീഹി ഛിന്നഗ്ഗാനീതി യോജനാ. ഓഭഗ്ഗോഭഗ്ഗന്തി ഭഞ്ജിത്വാ അധോപാതിതം ഓഭഗ്ഗന്തി ദസ്സേന്തോ ആഹ ‘‘ഭഞ്ജിത്വാ ഭഞ്ജിത്വാ പാതിത’’ന്തി. ‘‘ഉച്ചട്ഠാനതോ’’തി ഇമിനാ അവത്യൂപസഗ്ഗസ്സ അധോത്ഥം നയേന ദസ്സേതി. ഏതസ്സാതി ഹത്ഥിനാഗസ്സ. തേതി ഹത്ഥിആദയോ. തേഹീതി ഹത്ഥിആദീഹി. പിവന്തേഹി തേഹീതി യോജനാ. കദ്ദമോദകാനീതി കദ്ദമേന സംസട്ഠാനി ഉദകാനി.
467.Pālileyyakanti palilavanasaṇḍe vasantahatthināgaṃ. ‘‘Hatthī’’ti ca ‘‘nāgo’’ti ca dvinnaṃ saddānaṃ pariyāyabhāvena vuttattā adhikatthoti āha ‘‘mahāhatthī’’ti. Purato purato gacchantehi tehi hatthiādīhi chinnaggānīti yojanā. Obhaggobhagganti bhañjitvā adhopātitaṃ obhagganti dassento āha ‘‘bhañjitvā bhañjitvā pātita’’nti. ‘‘Uccaṭṭhānato’’ti iminā avatyūpasaggassa adhotthaṃ nayena dasseti. Etassāti hatthināgassa. Teti hatthiādayo. Tehīti hatthiādīhi. Pivantehi tehīti yojanā. Kaddamodakānīti kaddamena saṃsaṭṭhāni udakāni.
ഈസാദന്തസ്സാതി ഏത്ഥ ഈസായ സദിസോ ദന്തോ ഇമസ്സാതി ഈസാദന്തോതി ദസ്സേന്തോ ആഹ ‘‘രഥഈസാസദിസദന്തസ്സാ’’തി. ‘‘രഥഈസാ’’തി ഇമിനാ നങ്ഗലഈസം നിവത്തേതി. യദേകോതി യം ഏകോ. യംസദ്ദോ കാരണത്ഥോതി ആഹ ‘‘യസ്മാ’’തി. അസ്സ നാഗസ്സാതി ഹത്ഥിനാഗസ്സ. നാഗേനാതി ബുദ്ധനാഗേന.
Īsādantassāti ettha īsāya sadiso danto imassāti īsādantoti dassento āha ‘‘rathaīsāsadisadantassā’’ti. ‘‘Rathaīsā’’ti iminā naṅgalaīsaṃ nivatteti. Yadekoti yaṃ eko. Yaṃsaddo kāraṇatthoti āha ‘‘yasmā’’ti. Assa nāgassāti hatthināgassa. Nāgenāti buddhanāgena.
യഥാഭിരന്തന്തി ഏത്ഥ കിത്തകം കാലം രമതീതി ആഹ ‘‘തേമാസ’’ന്തി. ഏത്താവതാതി ഏത്തകേന തേമാസവിഹരണേന. പത്ഥടാ അഹോസീതി സമ്ബന്ധോ. സബ്ബത്ഥാതി സബ്ബസ്മിം ജമ്ബുദീപതലേ.
Yathābhirantanti ettha kittakaṃ kālaṃ ramatīti āha ‘‘temāsa’’nti. Ettāvatāti ettakena temāsaviharaṇena. Patthaṭā ahosīti sambandho. Sabbatthāti sabbasmiṃ jambudīpatale.
‘‘കോസമ്ബിനിവാസിനോ’’തി ഇമിനാ കോസമ്ബിയം നിവസന്തീതി കോസമ്ബകാതി വചനത്ഥം ദസ്സേതി.
‘‘Kosambinivāsino’’ti iminā kosambiyaṃ nivasantīti kosambakāti vacanatthaṃ dasseti.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / മഹാവഗ്ഗപാളി • Mahāvaggapāḷi / ൨൭൫. പാലിലേയ്യകഗമനകഥാ • 275. Pālileyyakagamanakathā
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / മഹാവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / പാലിലേയ്യകഗമനകഥാ • Pālileyyakagamanakathā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / പാലിലേയ്യകഗമനകഥാവണ്ണനാ • Pālileyyakagamanakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā / പാലിലേയ്യകഗമനകഥാവണ്ണനാ • Pālileyyakagamanakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / പാലിലേയ്യകഗമനകഥാവണ്ണനാ • Pālileyyakagamanakathāvaṇṇanā