| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā |
पाळिमुत्तकविनिच्छयवण्णना
Pāḷimuttakavinicchayavaṇṇanā
छत्तदण्डग्गाहकं सलाकपञ्जरन्ति एत्थ यो पञ्जरसलाकानं मज्झट्ठो बुन्दे पुथुलो अहिच्छत्तकसदिसो अग्गे सछिद्दो यत्थ दण्डन्तरं पवेसेत्वा छत्तं गण्हन्ति, यो वा सयमेव दीघताय गहणदण्डो होति, अयं छत्तदण्डो नाम, तस्स अपरिगळनत्थाय छत्तसलाकानं मूलप्पदेसदण्डस्स समन्ततो दळ्हपञ्जरं कत्वा सुत्तेहि विनन्धन्ति, सो पदेसो छत्तदण्डगाहकसलाकपञ्जरं नाम, तं विनन्धितुं वट्टति। न वण्णमट्ठत्थायाति इमिना थिरकरणत्थमेव एकवण्णसुत्तेन विनन्धियमानं यदि वण्णमट्ठं होति, न तत्थ दोसोति दस्सेति। आरग्गेनाति निखादनमुखेन। दण्डबुन्देति दण्डमूले कोटियं। छत्तमण्डलिकन्ति छत्तपञ्जरे मण्डलाकारेन बद्धदण्डवलयं। उक्किरित्वाति निन्नं, उन्नतं वा कत्वा।
Chattadaṇḍaggāhakaṃsalākapañjaranti ettha yo pañjarasalākānaṃ majjhaṭṭho bunde puthulo ahicchattakasadiso agge sachiddo yattha daṇḍantaraṃ pavesetvā chattaṃ gaṇhanti, yo vā sayameva dīghatāya gahaṇadaṇḍo hoti, ayaṃ chattadaṇḍo nāma, tassa aparigaḷanatthāya chattasalākānaṃ mūlappadesadaṇḍassa samantato daḷhapañjaraṃ katvā suttehi vinandhanti, so padeso chattadaṇḍagāhakasalākapañjaraṃ nāma, taṃ vinandhituṃ vaṭṭati. Na vaṇṇamaṭṭhatthāyāti iminā thirakaraṇatthameva ekavaṇṇasuttena vinandhiyamānaṃ yadi vaṇṇamaṭṭhaṃ hoti, na tattha dosoti dasseti. Āraggenāti nikhādanamukhena. Daṇḍabundeti daṇḍamūle koṭiyaṃ. Chattamaṇḍalikanti chattapañjare maṇḍalākārena baddhadaṇḍavalayaṃ. Ukkiritvāti ninnaṃ, unnataṃ vā katvā.
नानासुत्तकेहीति नानावण्णेहि सुत्तेहि। इदञ्च तथा करोन्तानं वसेन वुत्तं, एकवण्णसुत्तकेनापि न वट्टतियेव, ‘‘पकतिसूचिकम्ममेव वट्टती’’ति हि वुत्तं। पट्टमुखेति द्विन्नं पट्टानं सङ्घटितट्ठानं सन्धायेतं वुत्तं। परियन्तेति चीवरपरियन्ते, अनुवातं सन्धायेतं वुत्तं। वेणिन्ति वरकसीसाकारेन सिब्बनं। सङ्खलिकन्ति दिगुणसङ्खलिकाकारेन सिब्बनं, वेणिं वा सङ्खलिकं वा करोन्तीति पकतेन सम्बन्धो। अग्घियं नाम चेतियसण्ठानं, यं अग्घियत्थम्भोति वदन्ति। उक्किरन्तीति उट्ठपेन्ति। चतुकोणमेव वट्टतीति गण्ठिकपासकपट्टानि सन्धाय वुत्तं। कोणसुत्तपिळकाति गण्ठिकपासकपट्टानं कोणेहि बहि निग्गतसुत्तानं पिळकाकारेन ठपितकोटियोति केचि वदन्ति, ते पिळके छिन्दित्वा दुविञ्ञेय्या कातब्बाति तेसं अधिप्पायो। केचि पन ‘‘कोणसुत्ता च पिळकाति द्वेयेवा’’ति वदन्ति, तेसं मतेन गण्ठिकपासकपट्टानं कोणतो कोणेहि नीहतसुत्ता कोणसुत्ता नाम। समन्ततो पन परियन्तेन कता चतुरस्ससुत्ता पिळका नाम। तं दुविधम्पि केचि चीवरतो विसुं पञ्ञायनत्थाय विकारयुत्तं करोन्ति, तं निसेधाय ‘‘दुविञ्ञेय्यरूपा वट्टन्ती’’ति वुत्तं, न पन सब्बथा अचक्खुगोचरभावेन सिब्बनत्थाय तथासिब्बनस्स असक्कुणेय्यत्ता। यथा पकतिचीवरतो विकारो न पञ्ञायति, एवं सिब्बितब्बन्ति अधिप्पायो। रजनकम्मतो पुब्बे पञ्ञायमानोपि विसेसो चीवरे रत्ते एकवण्णताय न पञ्ञायतीति आह ‘‘चीवरे रत्ते’’ति। मणिनाति नीलमणिआदिमट्ठपासाणेन, अंसवद्धककायबन्धनादिकं पन अचीवरत्ता सङ्खादीहि घंसितुं वट्टतीति वदन्ति। कण्णसुत्तकन्ति चीवरस्स दीघतो तिरियञ्च सिब्बितानं चतूसु कण्णेसु कोणेसु च निक्खन्तानं सुत्तसीसानमेतं नामं, तं छिन्दित्वाव पारुपितब्बं, तेनाह ‘‘रजितकाले छिन्दितब्ब’’न्ति। भगवता अनुञ्ञातं एकं कण्णसुत्तम्पि अत्थि, तं पन नामेन सदिसम्पि इतो अञ्ञमेवाति दस्सेतुं यं पनातिआदि वुत्तं। लग्गनत्थायाति चीवररज्जुयं चीवरबन्धनत्थाय। गण्ठिकेति दन्तादिमये। पीळकाति बिन्दुं बिन्दुं कत्वा उट्ठापेतब्बपीळका।
Nānāsuttakehīti nānāvaṇṇehi suttehi. Idañca tathā karontānaṃ vasena vuttaṃ, ekavaṇṇasuttakenāpi na vaṭṭatiyeva, ‘‘pakatisūcikammameva vaṭṭatī’’ti hi vuttaṃ. Paṭṭamukheti dvinnaṃ paṭṭānaṃ saṅghaṭitaṭṭhānaṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ. Pariyanteti cīvarapariyante, anuvātaṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ. Veṇinti varakasīsākārena sibbanaṃ. Saṅkhalikanti diguṇasaṅkhalikākārena sibbanaṃ, veṇiṃ vā saṅkhalikaṃ vā karontīti pakatena sambandho. Agghiyaṃ nāma cetiyasaṇṭhānaṃ, yaṃ agghiyatthambhoti vadanti. Ukkirantīti uṭṭhapenti. Catukoṇameva vaṭṭatīti gaṇṭhikapāsakapaṭṭāni sandhāya vuttaṃ. Koṇasuttapiḷakāti gaṇṭhikapāsakapaṭṭānaṃ koṇehi bahi niggatasuttānaṃ piḷakākārena ṭhapitakoṭiyoti keci vadanti, te piḷake chinditvā duviññeyyā kātabbāti tesaṃ adhippāyo. Keci pana ‘‘koṇasuttā ca piḷakāti dveyevā’’ti vadanti, tesaṃ matena gaṇṭhikapāsakapaṭṭānaṃ koṇato koṇehi nīhatasuttā koṇasuttā nāma. Samantato pana pariyantena katā caturassasuttā piḷakā nāma. Taṃ duvidhampi keci cīvarato visuṃ paññāyanatthāya vikārayuttaṃ karonti, taṃ nisedhāya ‘‘duviññeyyarūpā vaṭṭantī’’ti vuttaṃ, na pana sabbathā acakkhugocarabhāvena sibbanatthāya tathāsibbanassa asakkuṇeyyattā. Yathā pakaticīvarato vikāro na paññāyati, evaṃ sibbitabbanti adhippāyo. Rajanakammato pubbe paññāyamānopi viseso cīvare ratte ekavaṇṇatāya na paññāyatīti āha ‘‘cīvare ratte’’ti. Maṇināti nīlamaṇiādimaṭṭhapāsāṇena, aṃsavaddhakakāyabandhanādikaṃ pana acīvarattā saṅkhādīhi ghaṃsituṃ vaṭṭatīti vadanti. Kaṇṇasuttakanti cīvarassa dīghato tiriyañca sibbitānaṃ catūsu kaṇṇesu koṇesu ca nikkhantānaṃ suttasīsānametaṃ nāmaṃ, taṃ chinditvāva pārupitabbaṃ, tenāha ‘‘rajitakāle chinditabba’’nti. Bhagavatā anuññātaṃ ekaṃ kaṇṇasuttampi atthi, taṃ pana nāmena sadisampi ito aññamevāti dassetuṃ yaṃ panātiādi vuttaṃ. Lagganatthāyāti cīvararajjuyaṃ cīvarabandhanatthāya. Gaṇṭhiketi dantādimaye. Pīḷakāti binduṃ binduṃ katvā uṭṭhāpetabbapīḷakā.
थालके वाति तम्बादिमये पुग्गलिके तिविधेपि कप्पियथालके। न वट्टतीति मणिवण्णकरणप्पयोगो न वट्टति, तेलवण्णकरणत्थं पन वट्टति। पत्तमण्डलेति तिपुसीसादिमये। ‘‘न, भिक्खवे, चित्तानि पत्तमण्डलानि धारेतब्बानि रूपकाकिण्णानि भित्तिकम्मकतानी’’ति (चूळव॰ २५३) वुत्तत्ता ‘‘भित्तिकम्मं न वट्टती’’ति वुत्तं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, मकरदन्तकं छिन्दितु’’न्ति (चूळव॰ २५३) वुत्तत्ता ‘‘मकरदन्तकं पन वट्टती’’ति वुत्तं, इदं पन पाळिया लद्धम्पि इध पाळिया मुत्तत्ता पाळिमुत्तकनये वुत्तं। एवमञ्ञम्पि ईदिसं।
Thālake vāti tambādimaye puggalike tividhepi kappiyathālake. Na vaṭṭatīti maṇivaṇṇakaraṇappayogo na vaṭṭati, telavaṇṇakaraṇatthaṃ pana vaṭṭati. Pattamaṇḍaleti tipusīsādimaye. ‘‘Na, bhikkhave, cittāni pattamaṇḍalāni dhāretabbāni rūpakākiṇṇāni bhittikammakatānī’’ti (cūḷava. 253) vuttattā ‘‘bhittikammaṃ na vaṭṭatī’’ti vuttaṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, makaradantakaṃ chinditu’’nti (cūḷava. 253) vuttattā ‘‘makaradantakaṃ pana vaṭṭatī’’ti vuttaṃ, idaṃ pana pāḷiyā laddhampi idha pāḷiyā muttattā pāḷimuttakanaye vuttaṃ. Evamaññampi īdisaṃ.
लेखा न वट्टतीति आरग्गेन दिन्नलेखाव न वट्टति, जातिहिङ्गुलिकादिवण्णेहि कतलेखा वट्टति। छत्तमुखवट्टियन्ति धमकरणस्स हत्थेन गहणछत्ताकारस्स मुखवट्टियं, ‘‘परिस्सावनचोळबन्धनट्ठाने’’ति केचि।
Lekhā na vaṭṭatīti āraggena dinnalekhāva na vaṭṭati, jātihiṅgulikādivaṇṇehi katalekhā vaṭṭati. Chattamukhavaṭṭiyanti dhamakaraṇassa hatthena gahaṇachattākārassa mukhavaṭṭiyaṃ, ‘‘parissāvanacoḷabandhanaṭṭhāne’’ti keci.
देड्डुभसीसन्ति उदकसप्पसीसं। अच्छीनीति कुञ्जरच्छिसण्ठानानि। एकमेव वट्टतीति एत्थ एकरज्जुकं दिगुणं तिगुणं कत्वापि बन्धितुं न वट्टति, एकमेव पन सतवारम्पि सरीरं परिक्खिपित्वा बन्धितुं वट्टति, बहुरज्जुके एकतो कत्वा एकेन निरन्तरं वेठेत्वा कतं ‘‘बहुरज्जुक’’न्ति न वत्तब्बं ‘‘वट्टती’’ति वुत्तत्ता, तं मुरजसङ्खं न गच्छतीति वेदितब्बं। मुरजञ्हि नानावण्णेहि सुत्तेहि मुरजवट्टिसण्ठानं वेठेत्वा कतं, इदं पन मुरजं मद्दवीणसङ्खातं पामङ्गसण्ठानञ्च दसासु वट्टति ‘‘कायबन्धनस्स दसा जीरन्ति; अनुजानामि, भिक्खवे, मुरजं मद्दवीण’’न्ति (चूळव॰ २७८) वुत्तत्ता।
Deḍḍubhasīsanti udakasappasīsaṃ. Acchīnīti kuñjaracchisaṇṭhānāni. Ekameva vaṭṭatīti ettha ekarajjukaṃ diguṇaṃ tiguṇaṃ katvāpi bandhituṃ na vaṭṭati, ekameva pana satavārampi sarīraṃ parikkhipitvā bandhituṃ vaṭṭati, bahurajjuke ekato katvā ekena nirantaraṃ veṭhetvā kataṃ ‘‘bahurajjuka’’nti na vattabbaṃ ‘‘vaṭṭatī’’ti vuttattā, taṃ murajasaṅkhaṃ na gacchatīti veditabbaṃ. Murajañhi nānāvaṇṇehi suttehi murajavaṭṭisaṇṭhānaṃ veṭhetvā kataṃ, idaṃ pana murajaṃ maddavīṇasaṅkhātaṃ pāmaṅgasaṇṭhānañca dasāsu vaṭṭati ‘‘kāyabandhanassa dasā jīranti; anujānāmi, bhikkhave, murajaṃ maddavīṇa’’nti (cūḷava. 278) vuttattā.
विधेति दसापरियोसाने थिरभावाय दन्तविसाणसुत्तादीहि कत्तब्बे विधे। अट्ठ मङ्गलानि नाम सङ्खो चक्कं पुण्णकुम्भो गया सिरीवच्छो अङ्कुसो धजं सोवत्तिकन्ति वदन्ति। मच्छयुगळछत्तनन्दियावट्टादिवसेनपि वदन्ति। परिच्छेदलेखामत्तन्ति दन्तादीहि कतविधस्स उभोसु कोटीसु कतपरिच्छेदराजिमत्तं।
Vidheti dasāpariyosāne thirabhāvāya dantavisāṇasuttādīhi kattabbe vidhe. Aṭṭha maṅgalāni nāma saṅkho cakkaṃ puṇṇakumbho gayā sirīvaccho aṅkuso dhajaṃ sovattikanti vadanti. Macchayugaḷachattanandiyāvaṭṭādivasenapi vadanti. Paricchedalekhāmattanti dantādīhi katavidhassa ubhosu koṭīsu kataparicchedarājimattaṃ.
‘‘उजुकमेवा’’ति वुत्तत्ता चतुरस्सादिसण्ठानापि अञ्जनी वङ्कगतिका न वट्टति। सिपाटिकायाति वासिआदिभण्डनिक्खिपनपसिब्बके। आरकण्टकं नाम पोत्थकादिअअसङ्खारणत्थं कतदीघमुखसत्थकन्ति वदन्ति। ‘‘भमकारानं दारुआदिलिखनसत्थक’’न्ति केचि। वट्टमणिकन्ति वट्टं कत्वा उट्ठपेतब्बं पुप्फुळकं। अञ्ञन्ति इमिना पिळकादिं सङ्गण्हाति। पिप्फलिकेति यं किञ्चि छेदनके खुद्दकसत्थे। वलितकन्ति नखच्छेदनकाले दळ्हग्गहणत्थं वलीहि युत्तमेव करोन्ति। तस्मा तं वट्टतीति इमिना यं अञ्ञम्पि विकारं दळ्हीकम्मादिअत्थाय करोन्ति, न वण्णमट्ठत्थाय, तं वट्टतीति दीपितं, तेन च कत्तरदण्डकोटियं अञ्ञमञ्ञम्पि घट्टनेन सद्दनिच्छरणत्थाय कतं अयोवलयादिकं संयुत्तम्पि कप्पियतो उपपन्नं होति। मण्डलन्ति उत्तरारणिया पवेसनत्थं आवाटमण्डलं होति। उजुकमेव बन्धितुन्ति सम्बन्धो, उभोसु वा पस्सेसु एकपस्से वाति वचनसेसो। वासिदण्डस्स उभोसु पस्सेसु दण्डकोटीनं अचलनत्थं बन्धितुन्ति अत्थो।
‘‘Ujukamevā’’ti vuttattā caturassādisaṇṭhānāpi añjanī vaṅkagatikā na vaṭṭati. Sipāṭikāyāti vāsiādibhaṇḍanikkhipanapasibbake. Ārakaṇṭakaṃ nāma potthakādiaasaṅkhāraṇatthaṃ katadīghamukhasatthakanti vadanti. ‘‘Bhamakārānaṃ dāruādilikhanasatthaka’’nti keci. Vaṭṭamaṇikanti vaṭṭaṃ katvā uṭṭhapetabbaṃ pupphuḷakaṃ. Aññanti iminā piḷakādiṃ saṅgaṇhāti. Pipphaliketi yaṃ kiñci chedanake khuddakasatthe. Valitakanti nakhacchedanakāle daḷhaggahaṇatthaṃ valīhi yuttameva karonti. Tasmā taṃ vaṭṭatīti iminā yaṃ aññampi vikāraṃ daḷhīkammādiatthāya karonti, na vaṇṇamaṭṭhatthāya, taṃ vaṭṭatīti dīpitaṃ, tena ca kattaradaṇḍakoṭiyaṃ aññamaññampi ghaṭṭanena saddaniccharaṇatthāya kataṃ ayovalayādikaṃ saṃyuttampi kappiyato upapannaṃ hoti. Maṇḍalanti uttarāraṇiyā pavesanatthaṃ āvāṭamaṇḍalaṃ hoti. Ujukameva bandhitunti sambandho, ubhosu vā passesu ekapasse vāti vacanaseso. Vāsidaṇḍassa ubhosu passesu daṇḍakoṭīnaṃ acalanatthaṃ bandhitunti attho.
आमण्डसारकेति आमलकफलानि पिसित्वा तेन कक्केन कततेलभाजने। तत्थ किर पक्खित्तं तेलं सीतलं होति। भूमत्थरणेति कटसारादिमये परिकम्मकताय भूमिया अत्थरितब्बअत्थरणे। पानीयघटेति सब्बं भाजनविकतिं सङ्गण्हाति। सब्बं…पे॰… वट्टतीति यथावुत्तेसु मञ्चादीसु इत्थिपुरिसरूपम्पि वट्टति तेलभाजनेसुयेव इत्थिपुरिसरूपानं पटिक्खित्तत्ता, तेलभाजनेन सह अगणेत्वा विसुं मञ्चादीनं गहितत्ता चाति वदन्ति, किञ्चापि वदन्ति, एतेसं पन मञ्चादीनं हत्थेन आमसितब्बभण्डत्ता इत्थिरूपमेवेत्थ न वट्टतीति गहेतब्बं। अञ्ञेसन्ति सीमसामिकानं। राजवल्लभेहीति लज्जीपेसलादीनं उपोसथादिअन्तरायकरा अलज्जिनो भिन्नलद्धिका च भिक्खू अधिप्पेता तेहि सह उपोसथादिकरणायोगा, तेनेव ‘‘सीमाया’’ति वुत्तं। तेसं लज्जीपरिसाति तेसं सीमासामिकानं अनुबलं दातुं समत्था लज्जीपरिसा। भिक्खूहि कतन्ति यं अलज्जीनं सेनासनभेदनादिकं लज्जीभिक्खूहि कतं, सब्बञ्चेतं सुकतमेव अलज्जीनिग्गहत्थाय पवत्तितब्बतो।
Āmaṇḍasāraketi āmalakaphalāni pisitvā tena kakkena katatelabhājane. Tattha kira pakkhittaṃ telaṃ sītalaṃ hoti. Bhūmattharaṇeti kaṭasārādimaye parikammakatāya bhūmiyā attharitabbaattharaṇe. Pānīyaghaṭeti sabbaṃ bhājanavikatiṃ saṅgaṇhāti. Sabbaṃ…pe… vaṭṭatīti yathāvuttesu mañcādīsu itthipurisarūpampi vaṭṭati telabhājanesuyeva itthipurisarūpānaṃ paṭikkhittattā, telabhājanena saha agaṇetvā visuṃ mañcādīnaṃ gahitattā cāti vadanti, kiñcāpi vadanti, etesaṃ pana mañcādīnaṃ hatthena āmasitabbabhaṇḍattā itthirūpamevettha na vaṭṭatīti gahetabbaṃ. Aññesanti sīmasāmikānaṃ. Rājavallabhehīti lajjīpesalādīnaṃ uposathādiantarāyakarā alajjino bhinnaladdhikā ca bhikkhū adhippetā tehi saha uposathādikaraṇāyogā, teneva ‘‘sīmāyā’’ti vuttaṃ. Tesaṃ lajjīparisāti tesaṃ sīmāsāmikānaṃ anubalaṃ dātuṃ samatthā lajjīparisā. Bhikkhūhi katanti yaṃ alajjīnaṃ senāsanabhedanādikaṃ lajjībhikkhūhi kataṃ, sabbañcetaṃ sukatameva alajjīniggahatthāya pavattitabbato.
८८. अवज्झायन्तीति नीचतो चिन्तेन्ति। उज्झायनत्थोति भिक्खुनो थेय्यकम्मनिन्दनत्थो ‘‘कथञ्हि नाम अदिन्नं आदियिस्सती’’ति, न पन दारु-सद्दविसेसनत्थो तस्स बहुवचनत्ता। वचनभेदेति एकवचनबहुवचनानं भेदे। सब्बावन्तन्ति भिक्खुभिक्खुनीआदिसब्बावयववन्तं। बिम्बिसारोति तस्स नामन्ति एत्थ बिम्बीति सुवण्णं। तस्मा सारसुवण्णसदिसवण्णताय ‘‘बिम्बिसारो’’ति वुच्चतीति वेदितब्बं। पोराणसत्थानुरूपं उप्पादितो वीसतिमासप्पमाणउत्तमसुवण्णग्घनको लक्खणसम्पन्नो नीलकहापणोति वेदितब्बो। रुद्रदामेन नाम केनचि उप्पादितो रुद्रदामको। सो किर नीलकहापणस्स तिभागं अग्घति। यस्मिं पन देसे नीलकहापणा न सन्ति, तत्थापि काळकविरहितस्स निद्धन्तसुवण्णस्स पञ्चमासग्घनकेन भण्डेन पादपरिच्छेदो कातब्बो। तेनाति नीलकहापणस्स चतुत्थभागभूतेन। पाराजिकवत्थुम्हि वातिआदि पाराजिकानं सब्बबुद्धेहि पञ्ञत्तभावेन वुत्तं, सङ्घादिसेसादीसु पन इतरापत्तीसुपि तब्बत्थूसु च नानत्तं नत्थेव, केवलं केचि सब्बाकारेन पञ्ञपेन्ति, केचि एकदेसेनाति एत्तकमेव विसेसो। न हि कदाचिपि सम्मासम्बुद्धा यथापराधं अतिक्कम्म ऊनमधिकं वा सिक्खापदं पञ्ञपेन्ति।
88.Avajjhāyantīti nīcato cintenti. Ujjhāyanatthoti bhikkhuno theyyakammanindanattho ‘‘kathañhi nāma adinnaṃ ādiyissatī’’ti, na pana dāru-saddavisesanattho tassa bahuvacanattā. Vacanabhedeti ekavacanabahuvacanānaṃ bhede. Sabbāvantanti bhikkhubhikkhunīādisabbāvayavavantaṃ. Bimbisāroti tassa nāmanti ettha bimbīti suvaṇṇaṃ. Tasmā sārasuvaṇṇasadisavaṇṇatāya ‘‘bimbisāro’’ti vuccatīti veditabbaṃ. Porāṇasatthānurūpaṃ uppādito vīsatimāsappamāṇauttamasuvaṇṇagghanako lakkhaṇasampanno nīlakahāpaṇoti veditabbo. Rudradāmena nāma kenaci uppādito rudradāmako. So kira nīlakahāpaṇassa tibhāgaṃ agghati. Yasmiṃ pana dese nīlakahāpaṇā na santi, tatthāpi kāḷakavirahitassa niddhantasuvaṇṇassa pañcamāsagghanakena bhaṇḍena pādaparicchedo kātabbo. Tenāti nīlakahāpaṇassa catutthabhāgabhūtena. Pārājikavatthumhi vātiādi pārājikānaṃ sabbabuddhehi paññattabhāvena vuttaṃ, saṅghādisesādīsu pana itarāpattīsupi tabbatthūsu ca nānattaṃ nattheva, kevalaṃ keci sabbākārena paññapenti, keci ekadesenāti ettakameva viseso. Na hi kadācipi sammāsambuddhā yathāparādhaṃ atikkamma ūnamadhikaṃ vā sikkhāpadaṃ paññapenti.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / महाविभङ्ग • Mahāvibhaṅga / २. दुतियपाराजिकं • 2. Dutiyapārājikaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / महाविभङ्ग-अट्ठकथा • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / २. दुतियपाराजिकं • 2. Dutiyapārājikaṃ
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / पाळिमुत्तकविनिच्छयवण्णना • Pāḷimuttakavinicchayavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / पाळिमुत्तकविनिच्छयवण्णना • Pāḷimuttakavinicchayavaṇṇanā
