| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อปทาน-อฎฺฐกถา • Apadāna-aṭṭhakathā |
๑๐. ปลฺลงฺกทายกเตฺถรอปทานวณฺณนา
10. Pallaṅkadāyakattheraapadānavaṇṇanā
สุเมธสฺส ภควโตติอาทิกํ อายสฺมโต ปลฺลงฺกทายกเตฺถรสฺส อปทานํฯ อยมฺปิ ปุริมพุเทฺธสุ กตาธิกาโร อเนเกสุ ภเวสุ นิพฺพานาธิคมตฺถาย กตปุญฺญูปจโย สุเมธสฺส ภควโต กาเล คหปติกุเล นิพฺพโตฺต วุทฺธิมนฺวาย มหาโภคสมฺปโนฺน สตฺถริ ปสีทิตฺวา ธมฺมํ สุตฺวา ตสฺส สตฺถุโน สตฺตรตนมยํ ปลฺลงฺกํ กาเรตฺวา มหนฺตํ ปูชํ อกาสิฯ โส เตน ปุเญฺญน เทวมนุเสฺสสุ สํสรโนฺต สพฺพตฺถ ปูชิโต อโหสิฯ โส อนุกฺกเมน อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท วิภวสมฺปเนฺน เอกสฺมิํ กุเล นิพฺพโตฺต วิญฺญุตํ ปโตฺต ฆราวาสํ สณฺฐเปตฺวา สตฺถุ ธมฺมเทสนํ สุตฺวา ปสโนฺน ปพฺพชิตฺวา นจิรเสฺสว อรหตฺตํ ปตฺวา ปุเพฺพ กตปุญฺญนาเมน ปลฺลงฺกทายกเตฺถโรติ ปากโฎ อโหสิฯ เหฎฺฐา วิย อุปริปิ ปุเพฺพ กตปุญฺญนาเมน เถรานํ นามานิ เอวเมว เวทิตพฺพานิฯ
Sumedhassabhagavatotiādikaṃ āyasmato pallaṅkadāyakattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro anekesu bhavesu nibbānādhigamatthāya katapuññūpacayo sumedhassa bhagavato kāle gahapatikule nibbatto vuddhimanvāya mahābhogasampanno satthari pasīditvā dhammaṃ sutvā tassa satthuno sattaratanamayaṃ pallaṅkaṃ kāretvā mahantaṃ pūjaṃ akāsi. So tena puññena devamanussesu saṃsaranto sabbattha pūjito ahosi. So anukkamena imasmiṃ buddhuppāde vibhavasampanne ekasmiṃ kule nibbatto viññutaṃ patto gharāvāsaṃ saṇṭhapetvā satthu dhammadesanaṃ sutvā pasanno pabbajitvā nacirasseva arahattaṃ patvā pubbe katapuññanāmena pallaṅkadāyakattheroti pākaṭo ahosi. Heṭṭhā viya uparipi pubbe katapuññanāmena therānaṃ nāmāni evameva veditabbāni.
๔๗. โส เอกทิวสํ อตฺตโน ปุพฺพกมฺมํ สริตฺวา โสมนสฺสชาโต ปุพฺพจริตาปทานํ ปกาเสโนฺต สุเมธสฺส ภควโตติอาทิมาหฯ ปลฺลโงฺก หิ มยา ทิโนฺนติ ปลฺลงฺกํ อูรุพทฺธาสนํ กตฺวา ยตฺถ อุปวีสนฺติ นิสีทนฺติ, โส ปลฺลโงฺกติ วุจฺจติ, โส ปลฺลโงฺก สตฺตรตนมโย มยา ทิโนฺน ปูชิโตติ อโตฺถฯ สอุตฺตรสปจฺฉโทติ สห อุตฺตรจฺฉเทน สห ปจฺฉเทน สอุตฺตรสปจฺฉโท, อุปริวิตานํ พนฺธิตฺวา อาสนํ อุตฺตมวเตฺถหิ อจฺฉาเทตฺวาติ อโตฺถฯ เสสํ ปากฎเมวาติฯ
47. So ekadivasaṃ attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento sumedhassa bhagavatotiādimāha. Pallaṅko hi mayā dinnoti pallaṅkaṃ ūrubaddhāsanaṃ katvā yattha upavīsanti nisīdanti, so pallaṅkoti vuccati, so pallaṅko sattaratanamayo mayā dinno pūjitoti attho. Sauttarasapacchadoti saha uttaracchadena saha pacchadena sauttarasapacchado, uparivitānaṃ bandhitvā āsanaṃ uttamavatthehi acchādetvāti attho. Sesaṃ pākaṭamevāti.
ปลฺลงฺกทายกเตฺถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ
Pallaṅkadāyakattheraapadānavaṇṇanā samattā.
ปนฺนรสมวคฺควณฺณนา สมตฺตาฯ
Pannarasamavaggavaṇṇanā samattā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / ขุทฺทกนิกาย • Khuddakanikāya / อปทานปาฬิ • Apadānapāḷi / ๙. วฎํสกิยเตฺถรอปทานํ • 9. Vaṭaṃsakiyattheraapadānaṃ
