| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya |
९. छन्नवग्गो
9. Channavaggo
१. पलोकधम्मसुत्तं
1. Palokadhammasuttaṃ
८४. सावत्थिनिदानं। अथ खो आयस्मा आनन्दो येन भगवा तेनुपसङ्कमि…पे॰… एकमन्तं निसिन्नो खो आयस्मा आनन्दो भगवन्तं एतदवोच –
84. Sāvatthinidānaṃ. Atha kho āyasmā ānando yena bhagavā tenupasaṅkami…pe… ekamantaṃ nisinno kho āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘‘लोको, लोको’ति, भन्ते, वुच्चति। कित्तावता नु खो, भन्ते, लोकोति वुच्चती’’ति? ‘‘यं खो, आनन्द, पलोकधम्मं, अयं वुच्चति अरियस्स विनये लोको। किञ्च, आनन्द, पलोकधम्मं? चक्खु खो, आनन्द, पलोकधम्मं, रूपा पलोकधम्मा, चक्खुविञ्ञाणं पलोकधम्मं, चक्खुसम्फस्सो पलोकधम्मो, यम्पिदं चक्खुसम्फस्सपच्चया…पे॰… तम्पि पलोकधम्मं…पे॰… जिव्हा पलोकधम्मा, रसा पलोकधम्मा, जिव्हाविञ्ञाणं पलोकधम्मं, जिव्हासम्फस्सो पलोकधम्मो, यम्पिदं जिव्हासम्फस्सपच्चया…पे॰… तम्पि पलोकधम्मं…पे॰… मनो पलोकधम्मो, धम्मा पलोकधम्मा, मनोविञ्ञाणं पलोकधम्मं, मनोसम्फस्सो पलोकधम्मो, यम्पिदं मनोसम्फस्सपच्चया उप्पज्जति वेदयितं सुखं वा दुक्खं वा अदुक्खमसुखं वा तम्पि पलोकधम्मं। यं खो, आनन्द, पलोकधम्मं, अयं वुच्चति अरियस्स विनये लोको’’ति। पठमं।
‘‘‘Loko, loko’ti, bhante, vuccati. Kittāvatā nu kho, bhante, lokoti vuccatī’’ti? ‘‘Yaṃ kho, ānanda, palokadhammaṃ, ayaṃ vuccati ariyassa vinaye loko. Kiñca, ānanda, palokadhammaṃ? Cakkhu kho, ānanda, palokadhammaṃ, rūpā palokadhammā, cakkhuviññāṇaṃ palokadhammaṃ, cakkhusamphasso palokadhammo, yampidaṃ cakkhusamphassapaccayā…pe… tampi palokadhammaṃ…pe… jivhā palokadhammā, rasā palokadhammā, jivhāviññāṇaṃ palokadhammaṃ, jivhāsamphasso palokadhammo, yampidaṃ jivhāsamphassapaccayā…pe… tampi palokadhammaṃ…pe… mano palokadhammo, dhammā palokadhammā, manoviññāṇaṃ palokadhammaṃ, manosamphasso palokadhammo, yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi palokadhammaṃ. Yaṃ kho, ānanda, palokadhammaṃ, ayaṃ vuccati ariyassa vinaye loko’’ti. Paṭhamaṃ.
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / १. पलोकधम्मसुत्तवण्णना • 1. Palokadhammasuttavaṇṇanā
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / १. पलोकधम्मसुत्तवण्णना • 1. Palokadhammasuttavaṇṇanā
