Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya |
๙. ฉนฺนวโคฺค
9. Channavaggo
๑. ปโลกธมฺมสุตฺตํ
1. Palokadhammasuttaṃ
๘๔. สาวตฺถินิทานํฯ อถ โข อายสฺมา อานโนฺท เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ…เป.… เอกมนฺตํ นิสิโนฺน โข อายสฺมา อานโนฺท ภควนฺตํ เอตทโวจ –
84. Sāvatthinidānaṃ. Atha kho āyasmā ānando yena bhagavā tenupasaṅkami…pe… ekamantaṃ nisinno kho āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘‘โลโก, โลโก’ติ, ภเนฺต, วุจฺจติฯ กิตฺตาวตา นุ โข, ภเนฺต, โลโกติ วุจฺจตี’’ติ? ‘‘ยํ โข, อานนฺท, ปโลกธมฺมํ, อยํ วุจฺจติ อริยสฺส วินเย โลโกฯ กิญฺจ, อานนฺท, ปโลกธมฺมํ? จกฺขุ โข, อานนฺท, ปโลกธมฺมํ, รูปา ปโลกธมฺมา, จกฺขุวิญฺญาณํ ปโลกธมฺมํ, จกฺขุสมฺผโสฺส ปโลกธโมฺม, ยมฺปิทํ จกฺขุสมฺผสฺสปจฺจยา…เป.… ตมฺปิ ปโลกธมฺมํ…เป.… ชิวฺหา ปโลกธมฺมา, รสา ปโลกธมฺมา, ชิวฺหาวิญฺญาณํ ปโลกธมฺมํ, ชิวฺหาสมฺผโสฺส ปโลกธโมฺม, ยมฺปิทํ ชิวฺหาสมฺผสฺสปจฺจยา…เป.… ตมฺปิ ปโลกธมฺมํ…เป.… มโน ปโลกธโมฺม, ธมฺมา ปโลกธมฺมา, มโนวิญฺญาณํ ปโลกธมฺมํ, มโนสมฺผโสฺส ปโลกธโมฺม, ยมฺปิทํ มโนสมฺผสฺสปจฺจยา อุปฺปชฺชติ เวทยิตํ สุขํ วา ทุกฺขํ วา อทุกฺขมสุขํ วา ตมฺปิ ปโลกธมฺมํฯ ยํ โข, อานนฺท, ปโลกธมฺมํ, อยํ วุจฺจติ อริยสฺส วินเย โลโก’’ติฯ ปฐมํฯ
‘‘‘Loko, loko’ti, bhante, vuccati. Kittāvatā nu kho, bhante, lokoti vuccatī’’ti? ‘‘Yaṃ kho, ānanda, palokadhammaṃ, ayaṃ vuccati ariyassa vinaye loko. Kiñca, ānanda, palokadhammaṃ? Cakkhu kho, ānanda, palokadhammaṃ, rūpā palokadhammā, cakkhuviññāṇaṃ palokadhammaṃ, cakkhusamphasso palokadhammo, yampidaṃ cakkhusamphassapaccayā…pe… tampi palokadhammaṃ…pe… jivhā palokadhammā, rasā palokadhammā, jivhāviññāṇaṃ palokadhammaṃ, jivhāsamphasso palokadhammo, yampidaṃ jivhāsamphassapaccayā…pe… tampi palokadhammaṃ…pe… mano palokadhammo, dhammā palokadhammā, manoviññāṇaṃ palokadhammaṃ, manosamphasso palokadhammo, yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi palokadhammaṃ. Yaṃ kho, ānanda, palokadhammaṃ, ayaṃ vuccati ariyassa vinaye loko’’ti. Paṭhamaṃ.
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๑. ปโลกธมฺมสุตฺตวณฺณนา • 1. Palokadhammasuttavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ๑. ปโลกธมฺมสุตฺตวณฺณนา • 1. Palokadhammasuttavaṇṇanā