| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya |
੪. ਪਮਾਦવਿਹਾਰੀਸੁਤ੍ਤਂ
4. Pamādavihārīsuttaṃ
੯੭. ‘‘ਪਮਾਦવਿਹਾਰਿਞ੍ਚ વੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੇਸੇਸ੍ਸਾਮਿ ਅਪ੍ਪਮਾਦવਿਹਾਰਿਞ੍ਚ। ਤਂ ਸੁਣਾਥ। ਕਥਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਮਾਦવਿਹਾਰੀ ਹੋਤਿ? ਚਕ੍ਖੁਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਸਂવੁਤਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਿਹਰਤੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਬ੍ਯਾਸਿਞ੍ਚਤਿ 1। ਚਕ੍ਖੁવਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੇਸੁ ਰੂਪੇਸੁ ਤਸ੍ਸ ਬ੍ਯਾਸਿਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ ਨ ਹੋਤਿ। ਪਾਮੋਜ੍ਜੇ ਅਸਤਿ ਪੀਤਿ ਨ ਹੋਤਿ। ਪੀਤਿਯਾ ਅਸਤਿ ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਨ ਹੋਤਿ। ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਯਾ ਅਸਤਿ ਦੁਕ੍ਖਂ ਹੋਤਿ। ਦੁਕ੍ਖਿਨੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਸਮਾਧਿਯਤਿ। ਅਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਧਮ੍ਮਾ ਨ ਪਾਤੁਭવਨ੍ਤਿ। ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਪਾਤੁਭਾવਾ ਪਮਾਦવਿਹਾਰੀ ਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ…ਪੇ॰… ਜਿવ੍ਹਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਸਂવੁਤਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਿਹਰਤੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਬ੍ਯਾਸਿਞ੍ਚਤਿ ਜਿવ੍ਹਾવਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੇਸੁ ਰਸੇਸੁ, ਤਸ੍ਸ ਬ੍ਯਾਸਿਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ…ਪੇ॰… ਪਮਾਦવਿਹਾਰੀ ਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ…ਪੇ॰… ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਸਂવੁਤਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਿਹਰਤੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਬ੍ਯਾਸਿਞ੍ਚਤਿ ਮਨੋવਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ, ਤਸ੍ਸ ਬ੍ਯਾਸਿਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ ਨ ਹੋਤਿ। ਪਾਮੋਜ੍ਜੇ ਅਸਤਿ ਪੀਤਿ ਨ ਹੋਤਿ । ਪੀਤਿਯਾ ਅਸਤਿ ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਨ ਹੋਤਿ। ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਯਾ ਅਸਤਿ ਦੁਕ੍ਖਂ ਹੋਤਿ। ਦੁਕ੍ਖਿਨੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਸਮਾਧਿਯਤਿ। ਅਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਧਮ੍ਮਾ ਨ ਪਾਤੁਭવਨ੍ਤਿ । ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਪਾਤੁਭਾવਾ ਪਮਾਦવਿਹਾਰੀ ਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਏવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਮਾਦવਿਹਾਰੀ ਹੋਤਿ।
97. ‘‘Pamādavihāriñca vo, bhikkhave, desessāmi appamādavihāriñca. Taṃ suṇātha. Kathañca, bhikkhave, pamādavihārī hoti? Cakkhundriyaṃ asaṃvutassa, bhikkhave, viharato cittaṃ byāsiñcati 2. Cakkhuviññeyyesu rūpesu tassa byāsittacittassa pāmojjaṃ na hoti. Pāmojje asati pīti na hoti. Pītiyā asati passaddhi na hoti. Passaddhiyā asati dukkhaṃ hoti. Dukkhino cittaṃ na samādhiyati. Asamāhite citte dhammā na pātubhavanti. Dhammānaṃ apātubhāvā pamādavihārī tveva saṅkhaṃ gacchati…pe… jivhindriyaṃ asaṃvutassa, bhikkhave, viharato cittaṃ byāsiñcati jivhāviññeyyesu rasesu, tassa byāsittacittassa…pe… pamādavihārī tveva saṅkhaṃ gacchati…pe… manindriyaṃ asaṃvutassa, bhikkhave, viharato cittaṃ byāsiñcati manoviññeyyesu dhammesu, tassa byāsittacittassa pāmojjaṃ na hoti. Pāmojje asati pīti na hoti . Pītiyā asati passaddhi na hoti. Passaddhiyā asati dukkhaṃ hoti. Dukkhino cittaṃ na samādhiyati. Asamāhite citte dhammā na pātubhavanti . Dhammānaṃ apātubhāvā pamādavihārī tveva saṅkhaṃ gacchati. Evaṃ kho, bhikkhave, pamādavihārī hoti.
‘‘ਕਥਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਪ੍ਪਮਾਦવਿਹਾਰੀ ਹੋਤਿ? ਚਕ੍ਖੁਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਂવੁਤਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਿਹਰਤੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਬ੍ਯਾਸਿਞ੍ਚਤਿ ਚਕ੍ਖੁવਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੇਸੁ ਰੂਪੇਸੁ, ਤਸ੍ਸ ਅਬ੍ਯਾਸਿਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ ਜਾਯਤਿ। ਪਮੁਦਿਤਸ੍ਸ ਪੀਤਿ ਜਾਯਤਿ। ਪੀਤਿਮਨਸ੍ਸ ਕਾਯੋ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤਿ। ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਕਾਯੋ ਸੁਖਂ વਿਹਰਤਿ। ਸੁਖਿਨੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਧਿਯਤਿ। ਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪਾਤੁਭવਨ੍ਤਿ। ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਾਤੁਭਾવਾ ਅਪ੍ਪਮਾਦવਿਹਾਰੀ ਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ…ਪੇ॰… ਜਿવ੍ਹਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਂવੁਤਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਿਹਰਤੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਬ੍ਯਾਸਿਞ੍ਚਤਿ…ਪੇ॰… ਅਪ੍ਪਮਾਦવਿਹਾਰੀ ਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਂવੁਤਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਿਹਰਤੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਬ੍ਯਾਸਿਞ੍ਚਤਿ, ਮਨੋવਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ, ਤਸ੍ਸ ਅਬ੍ਯਾਸਿਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ ਜਾਯਤਿ। ਪਮੁਦਿਤਸ੍ਸ ਪੀਤਿ ਜਾਯਤਿ। ਪੀਤਿਮਨਸ੍ਸ ਕਾਯੋ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤਿ। ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਕਾਯੋ ਸੁਖਂ વਿਹਰਤਿ। ਸੁਖਿਨੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਧਿਯਤਿ। ਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪਾਤੁਭવਨ੍ਤਿ। ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਾਤੁਭਾવਾ ਅਪ੍ਪਮਾਦવਿਹਾਰੀ ਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਏવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਪ੍ਪਮਾਦવਿਹਾਰੀ ਹੋਤੀ’’ਤਿ। ਚਤੁਤ੍ਥਂ।
‘‘Kathañca, bhikkhave, appamādavihārī hoti? Cakkhundriyaṃ saṃvutassa, bhikkhave, viharato cittaṃ na byāsiñcati cakkhuviññeyyesu rūpesu, tassa abyāsittacittassa pāmojjaṃ jāyati. Pamuditassa pīti jāyati. Pītimanassa kāyo passambhati. Passaddhakāyo sukhaṃ viharati. Sukhino cittaṃ samādhiyati. Samāhite citte dhammā pātubhavanti. Dhammānaṃ pātubhāvā appamādavihārī tveva saṅkhaṃ gacchati…pe… jivhindriyaṃ saṃvutassa, bhikkhave, viharato cittaṃ na byāsiñcati…pe… appamādavihārī tveva saṅkhaṃ gacchati. Manindriyaṃ saṃvutassa, bhikkhave, viharato cittaṃ na byāsiñcati, manoviññeyyesu dhammesu, tassa abyāsittacittassa pāmojjaṃ jāyati. Pamuditassa pīti jāyati. Pītimanassa kāyo passambhati. Passaddhakāyo sukhaṃ viharati. Sukhino cittaṃ samādhiyati. Samāhite citte dhammā pātubhavanti. Dhammānaṃ pātubhāvā appamādavihārī tveva saṅkhaṃ gacchati. Evaṃ kho, bhikkhave, appamādavihārī hotī’’ti. Catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੪. ਪਮਾਦવਿਹਾਰੀਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 4. Pamādavihārīsuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੪. ਪਮਾਦવਿਹਾਰੀਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 4. Pamādavihārīsuttavaṇṇanā
