| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
೧೦. ಪಂಸುಧೋವಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
10. Paṃsudhovakasuttavaṇṇanā
೧೦೨. ದಸಮೇ ಧೋವತೀತಿ ವಿಕ್ಖಾಲೇತಿ। ಸನ್ಧೋವತೀತಿ ಸುಟ್ಠು ಧೋವತಿ, ಪುನಪ್ಪುನಂ ಧೋವತಿ। ನಿದ್ಧೋವತೀತಿ ನಿಗ್ಗಣ್ಹಿತ್ವಾ ಧೋವತಿ। ಅನಿದ್ಧನ್ತಕಸಾವನ್ತಿ ಅನೀಹತದೋಸಂ ಅನಪನೀತಕಸಾವಂ। ಪಭಙ್ಗೂತಿ ಪಭಿಜ್ಜನಸಭಾವಂ, ಅಧಿಕರಣೀಯಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಮುಟ್ಠಿಕಾಯ ಪಹಟಮತ್ತಂ ಭಿಜ್ಜತಿ। ಪಟ್ಟಿಕಾಯಾತಿ ಸುವಣ್ಣಪಟ್ಟಕಾಯ। ಗೀವೇಯ್ಯಕೇತಿ ಗೀವಾಲಙ್ಕಾರೇ।
102. Dasame dhovatīti vikkhāleti. Sandhovatīti suṭṭhu dhovati, punappunaṃ dhovati. Niddhovatīti niggaṇhitvā dhovati. Aniddhantakasāvanti anīhatadosaṃ anapanītakasāvaṃ. Pabhaṅgūti pabhijjanasabhāvaṃ, adhikaraṇīyaṃ ṭhapetvā muṭṭhikāya pahaṭamattaṃ bhijjati. Paṭṭikāyāti suvaṇṇapaṭṭakāya. Gīveyyaketi gīvālaṅkāre.
ಅಧಿಚಿತ್ತನ್ತಿ ಸಮಥವಿಪಸ್ಸನಾಚಿತ್ತಂ। ಅನುಯುತ್ತಸ್ಸಾತಿ ಭಾವೇನ್ತಸ್ಸ। ಸಚೇತಸೋತಿ ಚಿತ್ತಸಮ್ಪನ್ನೋ। ದಬ್ಬಜಾತಿಕೋತಿ ಪಣ್ಡಿತಜಾತಿಕೋ। ಕಾಮವಿತಕ್ಕಾದೀಸು ಕಾಮೇ ಆರಬ್ಭ ಉಪ್ಪನ್ನೋ ವಿತಕ್ಕೋ ಕಾಮವಿತಕ್ಕೋ। ಬ್ಯಾಪಾದವಿಹಿಂಸಸಮ್ಪಯುತ್ತಾ ವಿತಕ್ಕಾ ಬ್ಯಾಪಾದವಿಹಿಂಸವಿತಕ್ಕಾ ನಾಮ। ಞಾತಿವಿತಕ್ಕಾದೀಸು ‘‘ಅಮ್ಹಾಕಂ ಞಾತಕಾ ಬಹೂ ಪುಞ್ಞವನ್ತಾ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ಞಾತಕೇ ಆರಬ್ಭ ಉಪ್ಪನ್ನೋ ವಿತಕ್ಕೋ ಞಾತಿವಿತಕ್ಕೋ। ‘‘ಅಸುಕೋ ಜನಪದೋ ಖೇಮೋ ಸುಭಿಕ್ಖೋ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ಜನಪದಮಾರಬ್ಭ ಉಪ್ಪನ್ನೋ ವಿತಕ್ಕೋ ಜನಪದವಿತಕ್ಕೋ। ‘‘ಅಹೋ ವತ ಮಂ ಪರೇ ನ ಅವಜಾನೇಯ್ಯು’’ನ್ತಿ ಏವಂ ಉಪ್ಪನ್ನೋ ವಿತಕ್ಕೋ ಅನವಞ್ಞತ್ತಿಪಟಿಸಂಯುತ್ತೋ ವಿತಕ್ಕೋ ನಾಮ। ಧಮ್ಮವಿತಕ್ಕಾವಸಿಸ್ಸನ್ತೀತಿ ಧಮ್ಮವಿತಕ್ಕಾ ನಾಮ ದಸವಿಪಸ್ಸನುಪಕ್ಕಿಲೇಸವಿತಕ್ಕಾ। ಸೋ ಹೋತಿ ಸಮಾಧಿ ನ ಚೇವ ಸನ್ತೋತಿ ಸೋ ಅವಸಿಟ್ಠಧಮ್ಮವಿತಕ್ಕೋ ವಿಪಸ್ಸನಾಸಮಾಧಿ ಅವೂಪಸನ್ತಕಿಲೇಸತ್ತಾ ಸನ್ತೋ ನ ಹೋತಿ। ನ ಪಣೀತೋತಿ ನ ಅತಪ್ಪಕೋ। ನಪ್ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಿಲದ್ಧೋತಿ ನ ಕಿಲೇಸಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಿಯಾ ಲದ್ಧೋ। ನ ಏಕೋದಿಭಾವಾಧಿಗತೋತಿ ನ ಏಕಗ್ಗಭಾವಪ್ಪತ್ತೋ। ಸಸಙ್ಖಾರನಿಗ್ಗಯ್ಹವಾರಿತಗತೋತಿ ಸಸಙ್ಖಾರೇನ ಸಪ್ಪಯೋಗೇನ ಕಿಲೇಸೇ ನಿಗ್ಗಣ್ಹಿತ್ವಾ ವಾರೇತ್ವಾ ವಾರಿತೋ, ನ ಕಿಲೇಸಾನಂ ಛಿನ್ನನ್ತೇ ಉಪ್ಪನ್ನೋ, ಕಿಲೇಸೇ ಪನ ವಾರೇತ್ವಾ ಉಪ್ಪನ್ನೋ।
Adhicittanti samathavipassanācittaṃ. Anuyuttassāti bhāventassa. Sacetasoti cittasampanno. Dabbajātikoti paṇḍitajātiko. Kāmavitakkādīsu kāme ārabbha uppanno vitakko kāmavitakko. Byāpādavihiṃsasampayuttā vitakkā byāpādavihiṃsavitakkā nāma. Ñātivitakkādīsu ‘‘amhākaṃ ñātakā bahū puññavantā’’tiādinā nayena ñātake ārabbha uppanno vitakko ñātivitakko. ‘‘Asuko janapado khemo subhikkho’’tiādinā nayena janapadamārabbha uppanno vitakko janapadavitakko. ‘‘Aho vata maṃ pare na avajāneyyu’’nti evaṃ uppanno vitakko anavaññattipaṭisaṃyutto vitakko nāma. Dhammavitakkāvasissantīti dhammavitakkā nāma dasavipassanupakkilesavitakkā. So hoti samādhi na ceva santoti so avasiṭṭhadhammavitakko vipassanāsamādhi avūpasantakilesattā santo na hoti. Na paṇītoti na atappako. Nappaṭippassaddhiladdhoti na kilesapaṭippassaddhiyā laddho. Na ekodibhāvādhigatoti na ekaggabhāvappatto. Sasaṅkhāraniggayhavāritagatoti sasaṅkhārena sappayogena kilese niggaṇhitvā vāretvā vārito, na kilesānaṃ chinnante uppanno, kilese pana vāretvā uppanno.
ಹೋತಿ ಸೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಯೋತಿ ಏತ್ಥ ಸಮಯೋ ನಾಮ ಉತುಸಪ್ಪಾಯಂ ಆಹಾರಸಪ್ಪಾಯಂ ಸೇನಾಸನಸಪ್ಪಾಯಂ ಪುಗ್ಗಲಸಪ್ಪಾಯಂ ಧಮ್ಮಸ್ಸವನಸಪ್ಪಾಯನ್ತಿ ಇಮೇಸಂ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಸಪ್ಪಾಯಾನಂ ಪಟಿಲಾಭಕಾಲೋ। ಯಂ ತಂ ಚಿತ್ತನ್ತಿ ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ತಂ ವಿಪಸ್ಸನಾಚಿತ್ತಂ। ಅಜ್ಝತ್ತಂಯೇವ ಸನ್ತಿಟ್ಠತೀತಿ ಅತ್ತನಿಯೇವ ತಿಟ್ಠತಿ। ನಿಯಕಜ್ಝತ್ತಞ್ಹಿ ಇಧ ಅಜ್ಝತ್ತಂ ನಾಮ। ಗೋಚರಜ್ಝತ್ತಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿ। ಪುಥುತ್ತಾರಮ್ಮಣಂ ಪಹಾಯ ಏಕಸ್ಮಿಂ ನಿಬ್ಬಾನಗೋಚರೇಯೇವ ತಿಟ್ಠತೀತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಸನ್ನಿಸೀದತೀತಿ ಸುಟ್ಠು ನಿಸೀದತಿ। ಏಕೋದಿ ಹೋತೀತಿ ಏಕಗ್ಗಂ ಹೋತಿ। ಸಮಾಧಿಯತೀತಿ ಸಮ್ಮಾ ಆಧಿಯತಿ। ಸನ್ತೋತಿಆದೀಸು ಪಚ್ಚನೀಕಕಿಲೇಸವೂಪಸಮೇನ ಸನ್ತೋ। ಅತಪ್ಪಕಟ್ಠೇನ ಪಣೀತೋ। ಕಿಲೇಸಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಿಯಾ ಲದ್ಧತ್ತಾ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಲದ್ಧೋ। ಏಕಗ್ಗಭಾವಂ ಗತತ್ತಾ ಏಕೋದಿಭಾವಾಧಿಗತೋ। ಕಿಲೇಸಾನಂ ಛಿನ್ನನ್ತೇ ಉಪ್ಪನ್ನತ್ತಾ ನ ಸಪ್ಪಯೋಗೇನ ಕಿಲೇಸೇ ನಿಗ್ಗಣ್ಹಿತ್ವಾ ವಾರೇತ್ವಾ ವಾರಿತೋತಿ ನ ಸಸಙ್ಖಾರನಿಗ್ಗಯ್ಹವಾರಿತಗತೋ। ಏತ್ತಾವತಾ ಅಯಂ ಭಿಕ್ಖು ವಿವಟ್ಟೇತ್ವಾ ಅರಹತ್ತಂ ಪತ್ತೋ ನಾಮ ಹೋತಿ।
Hotiso, bhikkhave, samayoti ettha samayo nāma utusappāyaṃ āhārasappāyaṃ senāsanasappāyaṃ puggalasappāyaṃ dhammassavanasappāyanti imesaṃ pañcannaṃ sappāyānaṃ paṭilābhakālo. Yaṃ taṃ cittanti yasmiṃ samaye taṃ vipassanācittaṃ. Ajjhattaṃyeva santiṭṭhatīti attaniyeva tiṭṭhati. Niyakajjhattañhi idha ajjhattaṃ nāma. Gocarajjhattampi vaṭṭati. Puthuttārammaṇaṃ pahāya ekasmiṃ nibbānagocareyeva tiṭṭhatīti vuttaṃ hoti. Sannisīdatīti suṭṭhu nisīdati. Ekodi hotīti ekaggaṃ hoti. Samādhiyatīti sammā ādhiyati. Santotiādīsu paccanīkakilesavūpasamena santo. Atappakaṭṭhena paṇīto. Kilesapaṭippassaddhiyā laddhattā paṭippassaddhaladdho. Ekaggabhāvaṃ gatattā ekodibhāvādhigato. Kilesānaṃ chinnante uppannattā na sappayogena kilese niggaṇhitvā vāretvā vāritoti na sasaṅkhāraniggayhavāritagato. Ettāvatā ayaṃ bhikkhu vivaṭṭetvā arahattaṃ patto nāma hoti.
ಇದಾನಿ ಖೀಣಾಸವಸ್ಸ ಸತೋ ಅಭಿಞ್ಞಾಪಟಿಪದಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಯಸ್ಸ ಯಸ್ಸ ಚಾತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ಥ ಅಭಿಞ್ಞಾ ಸಚ್ಛಿಕರಣೀಯಸ್ಸಾತಿ ಅಭಿಜಾನಿತ್ವಾ ಪಚ್ಚಕ್ಖಂ ಕಾತಬ್ಬಸ್ಸ। ಸತಿ ಸತಿಆಯತನೇತಿ ಪುಬ್ಬಹೇತುಸಙ್ಖಾತೇ ಚೇವ ಇದಾನಿ ಚ ಪಟಿಲದ್ಧಬ್ಬೇ ಅಭಿಞ್ಞಾಪಾದಕಜ್ಝಾನಾದಿಭೇದೇ ಚ ಸತಿ ಸತಿಕಾರಣೇ। ವಿತ್ಥಾರತೋ ಪನ ಅಯಂ ಅಭಿಞ್ಞಾಕಥಾ ವಿಸುದ್ಧಿಮಗ್ಗೇ (ವಿಸುದ್ಧಿ॰ ೨.೩೬೫ ಆದಯೋ) ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಆಸವಾನಂ ಖಯಾತಿಆದಿ ಚೇತ್ಥ ಫಲಸಮಾಪತ್ತಿವಸೇನ ವುತ್ತನ್ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ।
Idāni khīṇāsavassa sato abhiññāpaṭipadaṃ dassento yassa yassa cātiādimāha. Tattha abhiññā sacchikaraṇīyassāti abhijānitvā paccakkhaṃ kātabbassa. Sati satiāyataneti pubbahetusaṅkhāte ceva idāni ca paṭiladdhabbe abhiññāpādakajjhānādibhede ca sati satikāraṇe. Vitthārato pana ayaṃ abhiññākathā visuddhimagge (visuddhi. 2.365 ādayo) vuttanayeneva veditabbā. Āsavānaṃ khayātiādi cettha phalasamāpattivasena vuttanti veditabbaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೧೦. ಪಂಸುಧೋವಕಸುತ್ತಂ • 10. Paṃsudhovakasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೧೦. ಪಂಸುಧೋವಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 10. Paṃsudhovakasuttavaṇṇanā
