Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā |
පාණකථාවණ්ණනා
Pāṇakathāvaṇṇanā
114. පාණකථායං ආඨපිතොති මාතාපිතූහි ඉණං ගණ්හන්තෙහි ‘‘යාව ඉණදානා අයං තුම්හාකං සන්තිකෙ හොතූ’’ති ඉණදායකානං නිය්යාතිතො. අවහාරො නත්ථීති මාතාපිතූහි පුත්තස්ස අපරිච්චත්තත්තා මාතාපිතූනඤ්ච අසන්තකත්තා අවහාරො නත්ථි. ධනං පන ගතට්ඨානෙ වඩ්ඪතීති ඉමිනා ආඨපෙත්වා ගහිතධනං වඩ්ඪියා සහ ආඨපිතපුත්තහාරකස්ස ගීවාති දස්සිතන්ති වදන්ති. දාසස්ස ජාතොති උක්කට්ඨලක්ඛණං දස්සෙතුං වුත්තං. දාසිකුච්ඡියං පන අදාසස්ස ජාතොපි එත්ථෙව සඞ්ගහිතො . පරදෙසතො පහරිත්වාති පරදෙසවිලුම්පකෙහි රාජචොරාදීහි පහරිත්වා. සුඛං ජීවාති වදතීති ථෙය්යචිත්තෙන සාමිකානං සන්තිකතො පලාපෙතුකාමතාය වදති, තථා පන අචින්තෙත්වා කාරුඤ්ඤෙන ‘‘සුඛං ගන්ත්වා ජීවා’’ති වදන්තස්ස නත්ථි අවහාරො, ගීවා පන හොති. දුතියපදවාරෙති යදි දුතියපදං අවස්සං උද්ධරිස්සති, භික්ඛුස්ස ‘‘පලායිත්වා සුඛං ජීවා’’ති වචනක්ඛණෙයෙව පාරාජිකං. අනාපත්ති පාරාජිකස්සාති තස්ස වචනෙන වෙගවඩ්ඪනෙ අකතෙපි දුක්කටා න මුච්චතීති දස්සෙති. ‘‘අදින්නං ථෙය්යසඞ්ඛාතං ආදියෙය්යා’’ති (පාරා. 89, 91) ආදානස්සෙව වුත්තත්තා වුත්තපරියායෙන මුච්චතීති.
114. Pāṇakathāyaṃ āṭhapitoti mātāpitūhi iṇaṃ gaṇhantehi ‘‘yāva iṇadānā ayaṃ tumhākaṃ santike hotū’’ti iṇadāyakānaṃ niyyātito. Avahāro natthīti mātāpitūhi puttassa apariccattattā mātāpitūnañca asantakattā avahāro natthi. Dhanaṃ pana gataṭṭhāne vaḍḍhatīti iminā āṭhapetvā gahitadhanaṃ vaḍḍhiyā saha āṭhapitaputtahārakassa gīvāti dassitanti vadanti. Dāsassa jātoti ukkaṭṭhalakkhaṇaṃ dassetuṃ vuttaṃ. Dāsikucchiyaṃ pana adāsassa jātopi ettheva saṅgahito . Paradesato paharitvāti paradesavilumpakehi rājacorādīhi paharitvā. Sukhaṃ jīvāti vadatīti theyyacittena sāmikānaṃ santikato palāpetukāmatāya vadati, tathā pana acintetvā kāruññena ‘‘sukhaṃ gantvā jīvā’’ti vadantassa natthi avahāro, gīvā pana hoti. Dutiyapadavāreti yadi dutiyapadaṃ avassaṃ uddharissati, bhikkhussa ‘‘palāyitvā sukhaṃ jīvā’’ti vacanakkhaṇeyeva pārājikaṃ. Anāpatti pārājikassāti tassa vacanena vegavaḍḍhane akatepi dukkaṭā na muccatīti dasseti. ‘‘Adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyeyyā’’ti (pārā. 89, 91) ādānasseva vuttattā vuttapariyāyena muccatīti.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවිභඞ්ග • Mahāvibhaṅga / 2. දුතියපාරාජිකං • 2. Dutiyapārājikaṃ
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවිභඞ්ග-අට්ඨකථා • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / 2. දුතියපාරාජිකං • 2. Dutiyapārājikaṃ
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / පාණකථාවණ්ණනා • Pāṇakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / භූමට්ඨකථාදිවණ්ණනා • Bhūmaṭṭhakathādivaṇṇanā