| Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / ཝིམཏིཝིནོདནཱི-ཊཱིཀཱ • Vimativinodanī-ṭīkā |
པཱཎཀཐཱཝཎྞནཱ
Pāṇakathāvaṇṇanā
༡༡༤. པཱཎཀཐཱཡཾ ཨཱཋཔིཏོཏི མཱཏཱཔིཏཱུཧི ཨིཎཾ གཎྷནྟེཧི ‘‘ཡཱཝ ཨིཎདཱནཱ ཨཡཾ ཏུམྷཱཀཾ སནྟིཀེ ཧོཏཱུ’’ཏི ཨིཎདཱཡཀཱནཾ ནིཡྻཱཏིཏོ། ཨཝཧཱརོ ནཏྠཱིཏི མཱཏཱཔིཏཱུཧི པུཏྟསྶ ཨཔརིཙྩཏྟཏྟཱ མཱཏཱཔིཏཱུནཉྩ ཨསནྟཀཏྟཱ ཨཝཧཱརོ ནཏྠི། དྷནཾ པན གཏཊྛཱནེ ཝཌྜྷཏཱིཏི ཨིམིནཱ ཨཱཋཔེཏྭཱ གཧིཏདྷནཾ ཝཌྜྷིཡཱ སཧ ཨཱཋཔིཏཔུཏྟཧཱརཀསྶ གཱིཝཱཏི དསྶིཏནྟི ཝདནྟི། དཱསསྶ ཛཱཏོཏི ཨུཀྐཊྛལཀྑཎཾ དསྶེཏུཾ ཝུཏྟཾ། དཱསིཀུཙྪིཡཾ པན ཨདཱསསྶ ཛཱཏོཔི ཨེཏྠེཝ སངྒཧིཏོ ། པརདེསཏོ པཧརིཏྭཱཏི པརདེསཝིལུམྤཀེཧི རཱཛཙོརཱདཱིཧི པཧརིཏྭཱ། སུཁཾ ཛཱིཝཱཏི ཝདཏཱིཏི ཐེཡྻཙིཏྟེན སཱམིཀཱནཾ སནྟིཀཏོ པལཱཔེཏུཀཱམཏཱཡ ཝདཏི, ཏཐཱ པན ཨཙིནྟེཏྭཱ ཀཱརུཉྙེན ‘‘སུཁཾ གནྟྭཱ ཛཱིཝཱ’’ཏི ཝདནྟསྶ ནཏྠི ཨཝཧཱརོ, གཱིཝཱ པན ཧོཏི། དུཏིཡཔདཝཱརེཏི ཡདི དུཏིཡཔདཾ ཨཝསྶཾ ཨུདྡྷརིསྶཏི, བྷིཀྑུསྶ ‘‘པལཱཡིཏྭཱ སུཁཾ ཛཱིཝཱ’’ཏི ཝཙནཀྑཎེཡེཝ པཱརཱཛིཀཾ། ཨནཱཔཏྟི པཱརཱཛིཀསྶཱཏི ཏསྶ ཝཙནེན ཝེགཝཌྜྷནེ ཨཀཏེཔི དུཀྐཊཱ ན མུཙྩཏཱིཏི དསྶེཏི། ‘‘ཨདིནྣཾ ཐེཡྻསངྑཱཏཾ ཨཱདིཡེཡྻཱ’’ཏི (པཱརཱ॰ ༨༩, ༩༡) ཨཱདཱནསྶེཝ ཝུཏྟཏྟཱ ཝུཏྟཔརིཡཱཡེན མུཙྩཏཱིཏི།
114. Pāṇakathāyaṃ āṭhapitoti mātāpitūhi iṇaṃ gaṇhantehi ‘‘yāva iṇadānā ayaṃ tumhākaṃ santike hotū’’ti iṇadāyakānaṃ niyyātito. Avahāro natthīti mātāpitūhi puttassa apariccattattā mātāpitūnañca asantakattā avahāro natthi. Dhanaṃ pana gataṭṭhāne vaḍḍhatīti iminā āṭhapetvā gahitadhanaṃ vaḍḍhiyā saha āṭhapitaputtahārakassa gīvāti dassitanti vadanti. Dāsassa jātoti ukkaṭṭhalakkhaṇaṃ dassetuṃ vuttaṃ. Dāsikucchiyaṃ pana adāsassa jātopi ettheva saṅgahito . Paradesato paharitvāti paradesavilumpakehi rājacorādīhi paharitvā. Sukhaṃ jīvāti vadatīti theyyacittena sāmikānaṃ santikato palāpetukāmatāya vadati, tathā pana acintetvā kāruññena ‘‘sukhaṃ gantvā jīvā’’ti vadantassa natthi avahāro, gīvā pana hoti. Dutiyapadavāreti yadi dutiyapadaṃ avassaṃ uddharissati, bhikkhussa ‘‘palāyitvā sukhaṃ jīvā’’ti vacanakkhaṇeyeva pārājikaṃ. Anāpatti pārājikassāti tassa vacanena vegavaḍḍhane akatepi dukkaṭā na muccatīti dasseti. ‘‘Adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyeyyā’’ti (pārā. 89, 91) ādānasseva vuttattā vuttapariyāyena muccatīti.
Related texts:
ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / ཝིནཡཔིཊཀ • Vinayapiṭaka / མཧཱཝིབྷངྒ • Mahāvibhaṅga / ༢. དུཏིཡཔཱརཱཛིཀཾ • 2. Dutiyapārājikaṃ
ཨཊྛཀཐཱ • Aṭṭhakathā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཨཊྛཀཐཱ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / མཧཱཝིབྷངྒ-ཨཊྛཀཐཱ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ༢. དུཏིཡཔཱརཱཛིཀཾ • 2. Dutiyapārājikaṃ
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / སཱརཏྠདཱིཔནཱི-ཊཱིཀཱ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / པཱཎཀཐཱཝཎྞནཱ • Pāṇakathāvaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ཝཛིརབུདྡྷི-ཊཱིཀཱ • Vajirabuddhi-ṭīkā / བྷཱུམཊྛཀཐཱདིཝཎྞནཱ • Bhūmaṭṭhakathādivaṇṇanā
