Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ਪਾਣਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
Pāṇakathāvaṇṇanā
੧੧੪. ਪਾਣਕਥਾਯਂ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਸ੍ਸ ਏਕਨ੍ਤੇਨ ਪਾਦਗ੍ਘਨਕਤਾ ਨ ਸਮ੍ਭવਤੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਏਕਂਸੇਨ ਅવਹਾਰਕਪ੍ਪਹੋਨਕਪਾਣਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ’’ਤਿ। ਭੁਜਿਸ੍ਸਂ ਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅવਹਾਰੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਪਰਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਾਭਾવਤੋ। ਭੁਜਿਸ੍ਸੋਤਿ ਅਦਾਸੋ। ਆਠਪਿਤੋਤਿ ਮਾਤਾਪਿਤੂਹਿ ਇਣਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੇਹਿ ‘‘ਯਾવ ਇਣਦਾਨਾ ਅਯਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਇਣਦਾਯਕਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਤਿਤੋ। ਯਸ੍ਮਾ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਦਾਸਾਨਂ વਿਯ ਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਨ ਸਾਮਿਨੋ। ਯੇਸਞ੍ਚ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਆਠਪਿਤੋ, ਤੇਪਿ ਤਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਕਮ੍ਮੇ ਸਾਮਿਨੋ, ਨ ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਅવਹਾਰੋ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ। ਧਨਂ ਪਨ ਗਤਟ੍ਠਾਨੇ વਡ੍ਢਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਆਠਪੇਤ੍વਾ ਗਹਿਤਧਨਂ વਡ੍ਢਿਯਾ ਸਹ ਅવਹਾਰਕਸ੍ਸ ਗੀવਾ’’ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ વੁਤ੍ਤਂ।
114. Pāṇakathāyaṃ tiracchānagatassa ekantena pādagghanakatā na sambhavatīti āha – ‘‘ekaṃsena avahārakappahonakapāṇaṃ dassento’’ti. Bhujissaṃ harantassa avahāro natthīti parapariggahitābhāvato. Bhujissoti adāso. Āṭhapitoti mātāpitūhi iṇaṃ gaṇhantehi ‘‘yāva iṇadānā ayaṃ tumhākaṃ santike hotū’’ti iṇadāyakānaṃ niyyātito. Yasmā mātāpitaro dāsānaṃ viya puttānaṃ na sāmino. Yesañca santike āṭhapito, tepi tassa hatthakamme sāmino, na tassāti āha ‘‘avahāro natthī’’ti. Dhanaṃ pana gataṭṭhāne vaḍḍhatīti ettha ‘‘āṭhapetvā gahitadhanaṃ vaḍḍhiyā saha avahārakassa gīvā’’ti tīsupi gaṇṭhipadesu vuttaṃ.
ਅਨ੍ਤੋਜਾਤ…ਪੇ॰… ਅવਹਾਰੋ ਹੋਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਦੇਸਚਾਰਿਤ੍ਤવਸੇਨ ਅਤ੍ਤਨਾવ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਤੇਤ੍વਾ ਦਾਸਬ੍ਯਂ ਉਪਗਤਂ ਅવਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਪਾਰਾਜਿਕਮੇવਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਗੇਹਦਾਸਿਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹਿ ਦਾਸਸ੍ਸ ਜਾਤੋਤਿ ਏવਮ੍ਪਿ ਸਮ੍ਭવਤੀਤਿ ਸਮ੍ਭવਨ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍વਾ વੁਤ੍ਤਂ। ਗੇਹਦਾਸਿਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਜਾਤੋਪਿ ਏਤ੍ਥੇવ ਸਙ੍ਗਹਿਤੋ। ਕਰਮਰਾਨੀਤੋ ਨਾਮ ਬਨ੍ਧਗਾਹਗਹਿਤੋ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਪਰਦੇਸਤੋ ਪਹਰਿਤ੍વਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਤਤ੍ਥ ਪਰਦੇਸਤੋ ਪਹਰਿਤ੍વਾਤਿ ਪਰਦੇਸਂ વਿਲੁਮ੍ਪਕੇਹਿ ਰਾਜਰਾਜਮਹਾਮਤ੍ਤਾਦੀਹਿ ਮਹਾਚੋਰੇਹਿ ਪਰਦੇਸਤੋ ਪਹਰਿਤ੍વਾ। ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਪਾਰਾਜਿਕਸ੍ਸਾਤਿ ਯਦਿ ਤਸ੍ਸ વਚਨੇਨ ਤਤੋ ਅਧਿਕਂ વੇਗਂ ਨ વਡ੍ਢੇਤਿ, ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਪਰਿਯਾਯੇਨਾਤਿ ਪਰਿਯਾਯવਚਨੇਨ। ਮਨੁਸ੍ਸવਿਗ੍ਗਹੇ ‘‘ਮਰਣવਣ੍ਣਂ વਾ ਸਂવਣ੍ਣੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਪਰਿਯਾਯਕਥਾਯਪਿ ਨ ਮੁਚ੍ਚਤਿ, ਇਧ ਪਨ ‘‘ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਥੇਯ੍ਯਸਙ੍ਖਾਤਂ ਆਦਿਯੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਆਦਾਨਸ੍ਸੇવ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਪਰਿਯਾਯਕਥਾਯ ਮੁਚ੍ਚਤਿ।
Antojāta…pe… avahāro hotīti ettha padesacārittavasena attanāva attānaṃ niyyātetvā dāsabyaṃ upagataṃ avaharantassapi pārājikamevāti veditabbaṃ. Gehadāsiyā kucchimhi dāsassa jātoti evampi sambhavatīti sambhavantaṃ gahetvā vuttaṃ. Gehadāsiyā kucchismiṃ pana aññassa jātopi ettheva saṅgahito. Karamarānīto nāma bandhagāhagahito. Tenāha ‘‘paradesato paharitvā’’tiādi. Tattha paradesato paharitvāti paradesaṃ vilumpakehi rājarājamahāmattādīhi mahācorehi paradesato paharitvā. Anāpatti pārājikassāti yadi tassa vacanena tato adhikaṃ vegaṃ na vaḍḍheti, anāpatti. Pariyāyenāti pariyāyavacanena. Manussaviggahe ‘‘maraṇavaṇṇaṃ vā saṃvaṇṇeyyā’’ti vuttattā pariyāyakathāyapi na muccati, idha pana ‘‘adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyeyyā’’ti ādānasseva vuttattā pariyāyakathāya muccati.
ਪਾਣਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Pāṇakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga / ੨. ਦੁਤਿਯਪਾਰਾਜਿਕਂ • 2. Dutiyapārājikaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ੨. ਦੁਤਿਯਪਾਰਾਜਿਕਂ • 2. Dutiyapārājikaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਭੂਮਟ੍ਠਕਥਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • Bhūmaṭṭhakathādivaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਪਾਣਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Pāṇakathāvaṇṇanā