Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā |
पणामनाखमापनाकथावण्णना
Paṇāmanākhamāpanākathāvaṇṇanā
८०. यं पुब्बे लक्खणं वुत्तं, तेनेव लक्खणेन निस्सयन्तेवासिकस्स आपत्ति न वेदितब्बाति सम्बन्धयोजना दट्ठब्बा। पोत्थकेसु पन ‘‘न तेनेव लक्खणेना’’ति एत्थ न-कारं छड्डेत्वा ‘‘तेनेव लक्खणेन निस्सयन्तेवासिकस्स आपत्ति वेदितब्बा’’ति लिखन्ति, तं पमादलिखितं। तथा हि तेनेव लक्खणेन आपत्तिभावे गय्हमाने निस्सयमुत्तकस्सापि अमुत्तकस्सापि आपत्ति एवाति वुत्तलक्खणेन आपत्तिं आपज्जेय्य। तथा च ‘‘निस्सयन्तेवासिकेन हि याव आचरियं निस्साय वसति, ताव सब्बं आचरियवत्तं कातब्ब’’न्ति इमिना अनन्तरवचनेन विरोधो सिया। विसुद्धिमग्गेपि च –
80. Yaṃ pubbe lakkhaṇaṃ vuttaṃ, teneva lakkhaṇena nissayantevāsikassa āpatti na veditabbāti sambandhayojanā daṭṭhabbā. Potthakesu pana ‘‘na teneva lakkhaṇenā’’ti ettha na-kāraṃ chaḍḍetvā ‘‘teneva lakkhaṇena nissayantevāsikassa āpatti veditabbā’’ti likhanti, taṃ pamādalikhitaṃ. Tathā hi teneva lakkhaṇena āpattibhāve gayhamāne nissayamuttakassāpi amuttakassāpi āpatti evāti vuttalakkhaṇena āpattiṃ āpajjeyya. Tathā ca ‘‘nissayantevāsikena hi yāva ācariyaṃ nissāya vasati, tāva sabbaṃ ācariyavattaṃ kātabba’’nti iminā anantaravacanena virodho siyā. Visuddhimaggepi ca –
‘‘निस्सयाचरिय, उद्देसाचरिय, निस्सयन्तेवासिक, उद्देसन्तेवासिक, समानाचरियका पन याव निस्सयउद्देसा अनुपच्छिन्ना। ताव पटिजग्गितब्बा’’ति (विसुद्धि॰ १.४१) –
‘‘Nissayācariya, uddesācariya, nissayantevāsika, uddesantevāsika, samānācariyakā pana yāva nissayauddesā anupacchinnā. Tāva paṭijaggitabbā’’ti (visuddhi. 1.41) –
वुत्तं । तस्मा वुत्तनयेन इध परिगळितं न-कारं आनेत्वा तेनेव सद्धिविहारिकस्स वुत्तेनेव लक्खणेन निस्सयन्तेवासिकस्स आपत्ति न वेदितब्बाति एवमत्थो गहेतब्बो।
Vuttaṃ . Tasmā vuttanayena idha parigaḷitaṃ na-kāraṃ ānetvā teneva saddhivihārikassa vutteneva lakkhaṇena nissayantevāsikassa āpatti na veditabbāti evamattho gahetabbo.
पणामनाखमापनाकथावण्णना निट्ठिता।
Paṇāmanākhamāpanākathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / महावग्गपाळि • Mahāvaggapāḷi / २०. पणामना खमापना • 20. Paṇāmanā khamāpanā
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / महावग्ग-अट्ठकथा • Mahāvagga-aṭṭhakathā / पणामनाखमनाकथा • Paṇāmanākhamanākathā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / पणामनाखमापनाकथावण्णना • Paṇāmanākhamāpanākathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / २०. पणामनाखमापनाकथा • 20. Paṇāmanākhamāpanākathā