Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / སཱརཏྠདཱིཔནཱི-ཊཱིཀཱ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
པཎཱམནཱཁམཱཔནཱཀཐཱཝཎྞནཱ
Paṇāmanākhamāpanākathāvaṇṇanā
༨༠. ཡཾ པུབྦེ ལཀྑཎཾ ཝུཏྟནྟི སམྦནྡྷོ, ‘‘ཏེནེཝ ལཀྑཎེན ནིསྶཡནྟེཝཱསིཀསྶ ཨཱཔཏྟི ཝེདིཏབྦཱ’’ཏི པོཏྠཀེསུ པཱཋོ དིསྶཏི, ‘‘ན ཏེནེཝ ལཀྑཎེན ནིསྶཡནྟེཝཱསིཀསྶ ཨཱཔཏྟི ཝེདིཏབྦཱ’’ཏི ཨེཝཾ པནེཏྠ པཱཋོ ཝེདིཏབྦོ། སདྡྷིཝིཧཱརིཀསྶ ཝུཏྟལཀྑཎེན ནིསྶཡནྟེཝཱསིཀསྶ ཨཱཔཏྟི ན ཝེདིཏབྦཱཏི ཨེཝཾ པནེཏྠ ཨཏྠོཔི ཝེདིཏབྦོ། ཨཉྙཐཱ ‘‘ནིསྶཡནྟེཝཱསིཀེན ཧི ཡཱཝ ཨཱཙརིཡཾ ནིསྶཱཡ ཝསཏི, ཏཱཝ སབྦཾ ཨཱཙརིཡཝཏྟཾ ཀཱཏབྦ’’ནྟི ཨིདཾ ཝིརུཛ྄ཛྷེཡྻ། ཨིདཉྷི ཝཙནཾ ནིསྶཡནྟེཝཱསིཀསྶ ཨམུཏྟནིསྶཡསྶེཝ ཝཏྟཾ ཨཀརོནྟསྶ ཨཱཔཏྟཱིཏི དཱིཔེཏི། ཏསྨཱ སདྡྷིཝིཧཱརིཀསྶ ཡཐཱཝུཏྟཝཏྟཾ ཨཀརོནྟསྶ ནིསྶཡམུཏྟཀསྶ ཨམུཏྟཀསྶཔི ཨཱཔཏྟི, ནིསྶཡནྟེཝཱསིཀསྶ པན ཨམུཏྟནིསྶཡསྶེཝ ཨཱཔཏྟཱིཏི གཧེཏབྦཾ། ཏེནེཝ ཝིསུདྡྷིམགྒེཔི (ཝིསུདྡྷི॰ ༡.༤༡) ཉཱཏིཔལིབོདྷཀཐཱཡཾ –
80. Yaṃ pubbe lakkhaṇaṃ vuttanti sambandho, ‘‘teneva lakkhaṇena nissayantevāsikassa āpatti veditabbā’’ti potthakesu pāṭho dissati, ‘‘na teneva lakkhaṇena nissayantevāsikassa āpatti veditabbā’’ti evaṃ panettha pāṭho veditabbo. Saddhivihārikassa vuttalakkhaṇena nissayantevāsikassa āpatti na veditabbāti evaṃ panettha atthopi veditabbo. Aññathā ‘‘nissayantevāsikena hi yāva ācariyaṃ nissāya vasati, tāva sabbaṃ ācariyavattaṃ kātabba’’nti idaṃ virujjheyya. Idañhi vacanaṃ nissayantevāsikassa amuttanissayasseva vattaṃ akarontassa āpattīti dīpeti. Tasmā saddhivihārikassa yathāvuttavattaṃ akarontassa nissayamuttakassa amuttakassapi āpatti, nissayantevāsikassa pana amuttanissayasseva āpattīti gahetabbaṃ. Teneva visuddhimaggepi (visuddhi. 1.41) ñātipalibodhakathāyaṃ –
‘‘ཉཱཏཱིཏི ཝིཧཱརེ ཨཱཙརིཡུཔཛ྄ཛྷཱཡསདྡྷིཝིཧཱརིཀཨནྟེཝཱསིཀསམཱནུཔཛ྄ཛྷཱཡཀསམཱནཱཙརིཡཀཱ, གྷརེ མཱཏཱ པིཏཱ བྷགིནཱི བྷཱཏཱཏི ཨེཝམཱདིཀཱ། ཏེ གིལཱནཱ ཨིམསྶ པལིབོདྷཱ ཧོནྟི, ཏསྨཱ སོ པལིབོདྷོ ཨུཔཊྛཧིཏྭཱ ཏེསཾ པཱཀཏིཀཀརཎེན ཨུཔཙྪིནྡིཏབྦོ། ཏཏྠ ཨུཔཛ྄ཛྷཱཡོ ཏཱཝ གིལཱནོ སཙེ ལཧུཾ ན ཝུཊྛཱཏི, ཡཱཝཛཱིཝཾ པཊིཛགྒིཏབྦོ། ཏཐཱ པབྦཛྫཱཙརིཡོ ཨུཔསམྤདཱཙརིཡོ སདྡྷིཝིཧཱརིཀོ ཨུཔསམྤཱདིཏཔབྦཱཛིཏཨནྟེཝཱསིཀསམཱནུཔཛ྄ཛྷཱཡཀཱ ཙ། ནིསྶཡཱཙརིཡ ཨུདྡེསཱཙརིཡ ནིསྶཡནྟེཝཱསིཀ ཨུདྡེསནྟེཝཱསིཀསམཱནཱཙརིཡཀཱ པན ཡཱཝ ནིསྶཡཨུདྡེསཱ ཨནུཔཙྪིནྣཱ, ཏཱཝ པཊིཛགྒིཏབྦཱ’’ཏི –
‘‘Ñātīti vihāre ācariyupajjhāyasaddhivihārikaantevāsikasamānupajjhāyakasamānācariyakā, ghare mātā pitā bhaginī bhātāti evamādikā. Te gilānā imassa palibodhā honti, tasmā so palibodho upaṭṭhahitvā tesaṃ pākatikakaraṇena upacchinditabbo. Tattha upajjhāyo tāva gilāno sace lahuṃ na vuṭṭhāti, yāvajīvaṃ paṭijaggitabbo. Tathā pabbajjācariyo upasampadācariyo saddhivihāriko upasampāditapabbājitaantevāsikasamānupajjhāyakā ca. Nissayācariya uddesācariya nissayantevāsika uddesantevāsikasamānācariyakā pana yāva nissayauddesā anupacchinnā, tāva paṭijaggitabbā’’ti –
ཝིབྷཱགེན ཝུཏྟཾ། ཨཡཉྩ ཝིབྷཱགོ ‘‘ཏེནེཝ ལཀྑཎེན ནིསྶཡནྟེཝཱསིཀསྶ ཨཱཔཏྟི ཝེདིཏབྦཱ’’ཏི ཨེཝཾ པཱཋེ སཏི ན ཡུཛྫེཡྻ། ཨཡཉྷི པཱཋོ སདྡྷིཝིཧཱརིཀསྶ ཝིཡ ནིསྶཡནྟེཝཱསིཀསྶཔི ཡཐཱཝུཏྟཝཏྟཾ ཨཀརོནྟསྶ ནིསྶཡམུཏྟཀསྶ ཨམུཏྟཀསྶཔི ཨཱཔཏྟཱིཏི ཨིམམཏྠཾ དཱིཔེཏི, ཏསྨཱ ཝུཏྟནཡེནེཝེཏྠ པཱཋོ གཧེཏབྦོ།
Vibhāgena vuttaṃ. Ayañca vibhāgo ‘‘teneva lakkhaṇena nissayantevāsikassa āpatti veditabbā’’ti evaṃ pāṭhe sati na yujjeyya. Ayañhi pāṭho saddhivihārikassa viya nissayantevāsikassapi yathāvuttavattaṃ akarontassa nissayamuttakassa amuttakassapi āpattīti imamatthaṃ dīpeti, tasmā vuttanayenevettha pāṭho gahetabbo.
པབྦཛྫཨུཔསམྤདདྷམྨནྟེཝཱསིཀེཧི པན…པེ॰… ཏཱཝ ཝཏྟཾ ཀཱཏབྦནྟི པབྦཛྫཱཙརིཡཨུཔསམྤདཱཙརིཡདྷམྨཱཙརིཡཱནཾ
Pabbajjaupasampadadhammantevāsikehi pana…pe… tāva vattaṃ kātabbanti pabbajjācariyaupasampadācariyadhammācariyānaṃ
ཨེཏེཧི ཡཐཱཝུཏྟཝཏྟཾ ཀཱཏབྦཾ། ཏཏྠ ཡེན སིཀྑཱཔདཱནི དིནྣཱནི, ཨཡཾ པབྦཛྫཱཙརིཡོ། ཡེན ཨུཔསམྤདཀམྨཝཱཙཱ ཝུཏྟཱ, ཨཡཾ ཨུཔསམྤདཱཙརིཡོ། ཡོ ཨུདྡེསཾ པརིཔུཙྪཾ ཝཱ དེཏི, ཨཡཾ དྷམྨཱཙརིཡོཏི ཝེདིཏབྦཾ། སེསམེཏྠ ཨུཏྟཱནམེཝ།
Etehi yathāvuttavattaṃ kātabbaṃ. Tattha yena sikkhāpadāni dinnāni, ayaṃ pabbajjācariyo. Yena upasampadakammavācā vuttā, ayaṃ upasampadācariyo. Yo uddesaṃ paripucchaṃ vā deti, ayaṃ dhammācariyoti veditabbaṃ. Sesamettha uttānameva.
པཎཱམནཱཁམཱཔནཱཀཐཱཝཎྞནཱ ནིཊྛིཏཱ།
Paṇāmanākhamāpanākathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / ཝིནཡཔིཊཀ • Vinayapiṭaka / མཧཱཝགྒཔཱལི༹ • Mahāvaggapāḷi / ༢༠. པཎཱམནཱ ཁམཱཔནཱ • 20. Paṇāmanā khamāpanā
ཨཊྛཀཐཱ • Aṭṭhakathā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཨཊྛཀཐཱ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / མཧཱཝགྒ-ཨཊྛཀཐཱ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / པཎཱམནཱཁམནཱཀཐཱ • Paṇāmanākhamanākathā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ཝིམཏིཝིནོདནཱི-ཊཱིཀཱ • Vimativinodanī-ṭīkā / པཎཱམནཱཁམཱཔནཱཀཐཱཝཎྞནཱ • Paṇāmanākhamāpanākathāvaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / པཱཙིཏྱཱདིཡོཛནཱཔཱལི༹ • Pācityādiyojanāpāḷi / ༢༠. པཎཱམནཱཁམཱཔནཱཀཐཱ • 20. Paṇāmanākhamāpanākathā