| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā |
ਪਣਾਮਨਾਖਮਾਪਨਾਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
Paṇāmanākhamāpanākathāvaṇṇanā
੮੦. ਯਂ ਪੁਬ੍ਬੇ ਲਕ੍ਖਣਂ વੁਤ੍ਤਂ, ਤੇਨੇવ ਲਕ੍ਖਣੇਨ ਨਿਸ੍ਸਯਨ੍ਤੇવਾਸਿਕਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿ ਨ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਯੋਜਨਾ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ। ਪੋਤ੍ਥਕੇਸੁ ਪਨ ‘‘ਨ ਤੇਨੇવ ਲਕ੍ਖਣੇਨਾ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਨ-ਕਾਰਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍વਾ ‘‘ਤੇਨੇવ ਲਕ੍ਖਣੇਨ ਨਿਸ੍ਸਯਨ੍ਤੇવਾਸਿਕਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਲਿਖਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਪਮਾਦਲਿਖਿਤਂ। ਤਥਾ ਹਿ ਤੇਨੇવ ਲਕ੍ਖਣੇਨ ਆਪਤ੍ਤਿਭਾવੇ ਗਯ੍ਹਮਾਨੇ ਨਿਸ੍ਸਯਮੁਤ੍ਤਕਸ੍ਸਾਪਿ ਅਮੁਤ੍ਤਕਸ੍ਸਾਪਿ ਆਪਤ੍ਤਿ ਏવਾਤਿ વੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣੇਨ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ। ਤਥਾ ਚ ‘‘ਨਿਸ੍ਸਯਨ੍ਤੇવਾਸਿਕੇਨ ਹਿ ਯਾવ ਆਚਰਿਯਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ વਸਤਿ, ਤਾવ ਸਬ੍ਬਂ ਆਚਰਿਯવਤ੍ਤਂ ਕਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਨਨ੍ਤਰવਚਨੇਨ વਿਰੋਧੋ ਸਿਯਾ। વਿਸੁਦ੍ਧਿਮਗ੍ਗੇਪਿ ਚ –
80. Yaṃ pubbe lakkhaṇaṃ vuttaṃ, teneva lakkhaṇena nissayantevāsikassa āpatti na veditabbāti sambandhayojanā daṭṭhabbā. Potthakesu pana ‘‘na teneva lakkhaṇenā’’ti ettha na-kāraṃ chaḍḍetvā ‘‘teneva lakkhaṇena nissayantevāsikassa āpatti veditabbā’’ti likhanti, taṃ pamādalikhitaṃ. Tathā hi teneva lakkhaṇena āpattibhāve gayhamāne nissayamuttakassāpi amuttakassāpi āpatti evāti vuttalakkhaṇena āpattiṃ āpajjeyya. Tathā ca ‘‘nissayantevāsikena hi yāva ācariyaṃ nissāya vasati, tāva sabbaṃ ācariyavattaṃ kātabba’’nti iminā anantaravacanena virodho siyā. Visuddhimaggepi ca –
‘‘ਨਿਸ੍ਸਯਾਚਰਿਯ, ਉਦ੍ਦੇਸਾਚਰਿਯ, ਨਿਸ੍ਸਯਨ੍ਤੇવਾਸਿਕ, ਉਦ੍ਦੇਸਨ੍ਤੇવਾਸਿਕ, ਸਮਾਨਾਚਰਿਯਕਾ ਪਨ ਯਾવ ਨਿਸ੍ਸਯਉਦ੍ਦੇਸਾ ਅਨੁਪਚ੍ਛਿਨ੍ਨਾ। ਤਾવ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ (વਿਸੁਦ੍ਧਿ॰ ੧.੪੧) –
‘‘Nissayācariya, uddesācariya, nissayantevāsika, uddesantevāsika, samānācariyakā pana yāva nissayauddesā anupacchinnā. Tāva paṭijaggitabbā’’ti (visuddhi. 1.41) –
વੁਤ੍ਤਂ । ਤਸ੍ਮਾ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਇਧ ਪਰਿਗਲ਼ਿਤਂ ਨ-ਕਾਰਂ ਆਨੇਤ੍વਾ ਤੇਨੇવ ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਕਸ੍ਸ વੁਤ੍ਤੇਨੇવ ਲਕ੍ਖਣੇਨ ਨਿਸ੍ਸਯਨ੍ਤੇવਾਸਿਕਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿ ਨ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਏવਮਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ।
Vuttaṃ . Tasmā vuttanayena idha parigaḷitaṃ na-kāraṃ ānetvā teneva saddhivihārikassa vutteneva lakkhaṇena nissayantevāsikassa āpatti na veditabbāti evamattho gahetabbo.
ਪਣਾਮਨਾਖਮਾਪਨਾਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Paṇāmanākhamāpanākathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi / ੨੦. ਪਣਾਮਨਾ ਖਮਾਪਨਾ • 20. Paṇāmanā khamāpanā
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ਪਣਾਮਨਾਖਮਨਾਕਥਾ • Paṇāmanākhamanākathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਪਣਾਮਨਾਖਮਾਪਨਾਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Paṇāmanākhamāpanākathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੨੦. ਪਣਾਮਨਾਖਮਾਪਨਾਕਥਾ • 20. Paṇāmanākhamāpanākathā
