Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
(៩) ៤. មចលវគ្គោ
(9) 4. Macalavaggo
១-៥. បាណាតិបាតាទិសុត្តបញ្ចកវណ្ណនា
1-5. Pāṇātipātādisuttapañcakavaṇṇanā
៨១-៨៥. ចតុត្ថស្ស បឋមាទីនិ ឧត្តានត្ថានេវ។ បញ្ចមេ ‘‘នីចេ កុលេ បច្ចាជាតោ’’តិអាទិកេន តមេន យុត្តោតិ តមោ។ កាយទុច្ចរិតាទីហិ បុន និរយតមូបគមនតោ តមបរាយណោ។ ឥតិ ឧភយេនបិ ខន្ធតមោវ កថិតោ ហោតិ។ ‘‘អឌ្ឍេ កុលេ បច្ចាជាតោ’’តិអាទិកេន ជោតិនា យុត្តតោ ជោតិ, អាលោកភូតោតិ វុត្តំ ហោតិ។ កាយសុចរិតាទីហិ បុន សគ្គុប្បត្តិជោតិភាវូបគមនតោ ជោតិបរាយណោ។ ឥមិនា នយេន ឥតរេបិ ទ្វេ វេទិតព្ពា។
81-85. Catutthassa paṭhamādīni uttānatthāneva. Pañcame ‘‘nīce kule paccājāto’’tiādikena tamena yuttoti tamo. Kāyaduccaritādīhi puna nirayatamūpagamanato tamaparāyaṇo. Iti ubhayenapi khandhatamova kathito hoti. ‘‘Aḍḍhe kule paccājāto’’tiādikena jotinā yuttato joti, ālokabhūtoti vuttaṃ hoti. Kāyasucaritādīhi puna sagguppattijotibhāvūpagamanato jotiparāyaṇo. Iminā nayena itarepi dve veditabbā.
វេនកុលេតិ វិលីវការកុលេ។ នេសាទកុលេតិ មិគលុទ្ទកាទីនំ កុលេ។ រថការកុលេតិ ចម្មការកុលេ។ បុក្កុសកុលេតិ បុប្ផឆឌ្ឌកកុលេ។ កសិរវុត្តិកេតិ ទុក្ខវុត្តិកេ។ ទុព្ពណ្ណោតិ បំសុបិសាចកោ វិយ ឈាមខាណុវណ្ណោ។ ទុទ្ទសិកោតិ វិជាតមាតុយាបិ អមនាបទស្សនោ។ ឱកោដិមកោតិ លកុណ្ឌកោ។ កាណោតិ ឯកច្ឆិកាណោ វា ឧភយច្ឆិកាណោ វា។ កុណីតិ ឯកហត្ថកុណី វា ឧភយហត្ថកុណី វា។ ខញ្ជោតិ ឯកបាទខញ្ជោ វា ឧភយបាទខញ្ជោ វា។ បក្ខហតោតិ ហតបក្ខោ បីឋសប្បី ។ បទីបេយ្យស្សាតិ តេលកបល្លាទិនោ ទីបឧបករណស្ស។ ឯវំ ខោ, ភិក្ខវេតិ ឯត្ថ ឯកោ បុគ្គលោ ពហិទ្ធា អាលោកំ អទិស្វា មាតុ កុច្ឆិម្ហិយេវ កាលំ កត្វា អបាយេសុ និព្ពត្តន្តោ សកលម្បិ កប្បំ សំសរតិ។ សោបិ តមោតមបរាយណោវ។ សោ បន កុហកបុគ្គលោ ភវេយ្យ។ កុហកស្ស ហិ ឯវរូបា និប្ផត្តិ ហោតីតិ វុត្តំ។
Venakuleti vilīvakārakule. Nesādakuleti migaluddakādīnaṃ kule. Rathakārakuleti cammakārakule. Pukkusakuleti pupphachaḍḍakakule. Kasiravuttiketi dukkhavuttike. Dubbaṇṇoti paṃsupisācako viya jhāmakhāṇuvaṇṇo. Duddasikoti vijātamātuyāpi amanāpadassano. Okoṭimakoti lakuṇḍako. Kāṇoti ekacchikāṇo vā ubhayacchikāṇo vā. Kuṇīti ekahatthakuṇī vā ubhayahatthakuṇī vā. Khañjoti ekapādakhañjo vā ubhayapādakhañjo vā. Pakkhahatoti hatapakkho pīṭhasappī . Padīpeyyassāti telakapallādino dīpaupakaraṇassa. Evaṃ kho, bhikkhaveti ettha eko puggalo bahiddhā ālokaṃ adisvā mātu kucchimhiyeva kālaṃ katvā apāyesu nibbattanto sakalampi kappaṃ saṃsarati. Sopi tamotamaparāyaṇova. So pana kuhakapuggalo bhaveyya. Kuhakassa hi evarūpā nipphatti hotīti vuttaṃ.
ឯត្ថ ច ‘‘នីចេ កុលេ’’តិអាទីហិ អាគមនវិបត្តិ ចេវ បច្ចុប្បន្នបច្ចយវិបត្តិ ច ទស្សិតា។ ‘‘ទលិទ្ទេ’’តិអាទីហិ បវត្តបច្ចយវិបត្តិ, ‘‘កសិរវុត្តិកេ’’តិអាទីហិ អាជីវុបាយវិបត្តិ, ‘‘ទុព្ពណ្ណោ’’តិអាទីហិ អត្តភាវវិបត្តិ, ‘‘ពហ្វាពាធោ’’តិអាទីហិ ទុក្ខការណសមាយោគោ, ‘‘ន លាភី’’តិអាទីហិ សុខការណវិបត្តិ ចេវ ឧបភោគវិបត្តិ ច, ‘‘កាយេន ទុច្ចរិត’’ន្តិអាទីហិ តមបរាយណភាវស្ស ការណសមាយោគោ, ‘‘កាយស្ស ភេទា’’តិអាទីហិ សម្បរាយិកតមូបគមោ។ សុក្កបក្ខោ វុត្តបដិបក្ខនយេន វេទិតព្ពោ។
Ettha ca ‘‘nīce kule’’tiādīhi āgamanavipatti ceva paccuppannapaccayavipatti ca dassitā. ‘‘Dalidde’’tiādīhi pavattapaccayavipatti, ‘‘kasiravuttike’’tiādīhi ājīvupāyavipatti, ‘‘dubbaṇṇo’’tiādīhi attabhāvavipatti, ‘‘bahvābādho’’tiādīhi dukkhakāraṇasamāyogo, ‘‘na lābhī’’tiādīhi sukhakāraṇavipatti ceva upabhogavipatti ca, ‘‘kāyena duccarita’’ntiādīhi tamaparāyaṇabhāvassa kāraṇasamāyogo, ‘‘kāyassa bhedā’’tiādīhi samparāyikatamūpagamo. Sukkapakkho vuttapaṭipakkhanayena veditabbo.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya
១. បាណាតិបាតសុត្តំ • 1. Pāṇātipātasuttaṃ
២. មុសាវាទសុត្តំ • 2. Musāvādasuttaṃ
៣. អវណ្ណារហសុត្តំ • 3. Avaṇṇārahasuttaṃ
៤. កោធគរុសុត្តំ • 4. Kodhagarusuttaṃ
៥. តមោតមសុត្តំ • 5. Tamotamasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ១-៦. បាណាតិបាតសុត្តាទិវណ្ណនា • 1-6. Pāṇātipātasuttādivaṇṇanā