| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
(೯) ೪. ಮಚಲವಗ್ಗೋ
(9) 4. Macalavaggo
೧-೫. ಪಾಣಾತಿಪಾತಾದಿಸುತ್ತಪಞ್ಚಕವಣ್ಣನಾ
1-5. Pāṇātipātādisuttapañcakavaṇṇanā
೮೧-೮೫. ಚತುತ್ಥಸ್ಸ ಪಠಮಾದೀನಿ ಉತ್ತಾನತ್ಥಾನೇವ। ಪಞ್ಚಮೇ ‘‘ನೀಚೇ ಕುಲೇ ಪಚ್ಚಾಜಾತೋ’’ತಿಆದಿಕೇನ ತಮೇನ ಯುತ್ತೋತಿ ತಮೋ। ಕಾಯದುಚ್ಚರಿತಾದೀಹಿ ಪುನ ನಿರಯತಮೂಪಗಮನತೋ ತಮಪರಾಯಣೋ। ಇತಿ ಉಭಯೇನಪಿ ಖನ್ಧತಮೋವ ಕಥಿತೋ ಹೋತಿ। ‘‘ಅಡ್ಢೇ ಕುಲೇ ಪಚ್ಚಾಜಾತೋ’’ತಿಆದಿಕೇನ ಜೋತಿನಾ ಯುತ್ತತೋ ಜೋತಿ, ಆಲೋಕಭೂತೋತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಕಾಯಸುಚರಿತಾದೀಹಿ ಪುನ ಸಗ್ಗುಪ್ಪತ್ತಿಜೋತಿಭಾವೂಪಗಮನತೋ ಜೋತಿಪರಾಯಣೋ। ಇಮಿನಾ ನಯೇನ ಇತರೇಪಿ ದ್ವೇ ವೇದಿತಬ್ಬಾ।
81-85. Catutthassa paṭhamādīni uttānatthāneva. Pañcame ‘‘nīce kule paccājāto’’tiādikena tamena yuttoti tamo. Kāyaduccaritādīhi puna nirayatamūpagamanato tamaparāyaṇo. Iti ubhayenapi khandhatamova kathito hoti. ‘‘Aḍḍhe kule paccājāto’’tiādikena jotinā yuttato joti, ālokabhūtoti vuttaṃ hoti. Kāyasucaritādīhi puna sagguppattijotibhāvūpagamanato jotiparāyaṇo. Iminā nayena itarepi dve veditabbā.
ವೇನಕುಲೇತಿ ವಿಲೀವಕಾರಕುಲೇ। ನೇಸಾದಕುಲೇತಿ ಮಿಗಲುದ್ದಕಾದೀನಂ ಕುಲೇ। ರಥಕಾರಕುಲೇತಿ ಚಮ್ಮಕಾರಕುಲೇ। ಪುಕ್ಕುಸಕುಲೇತಿ ಪುಪ್ಫಛಡ್ಡಕಕುಲೇ। ಕಸಿರವುತ್ತಿಕೇತಿ ದುಕ್ಖವುತ್ತಿಕೇ। ದುಬ್ಬಣ್ಣೋತಿ ಪಂಸುಪಿಸಾಚಕೋ ವಿಯ ಝಾಮಖಾಣುವಣ್ಣೋ। ದುದ್ದಸಿಕೋತಿ ವಿಜಾತಮಾತುಯಾಪಿ ಅಮನಾಪದಸ್ಸನೋ। ಓಕೋಟಿಮಕೋತಿ ಲಕುಣ್ಡಕೋ। ಕಾಣೋತಿ ಏಕಚ್ಛಿಕಾಣೋ ವಾ ಉಭಯಚ್ಛಿಕಾಣೋ ವಾ। ಕುಣೀತಿ ಏಕಹತ್ಥಕುಣೀ ವಾ ಉಭಯಹತ್ಥಕುಣೀ ವಾ। ಖಞ್ಜೋತಿ ಏಕಪಾದಖಞ್ಜೋ ವಾ ಉಭಯಪಾದಖಞ್ಜೋ ವಾ। ಪಕ್ಖಹತೋತಿ ಹತಪಕ್ಖೋ ಪೀಠಸಪ್ಪೀ । ಪದೀಪೇಯ್ಯಸ್ಸಾತಿ ತೇಲಕಪಲ್ಲಾದಿನೋ ದೀಪಉಪಕರಣಸ್ಸ। ಏವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇತಿ ಏತ್ಥ ಏಕೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಬಹಿದ್ಧಾ ಆಲೋಕಂ ಅದಿಸ್ವಾ ಮಾತು ಕುಚ್ಛಿಮ್ಹಿಯೇವ ಕಾಲಂ ಕತ್ವಾ ಅಪಾಯೇಸು ನಿಬ್ಬತ್ತನ್ತೋ ಸಕಲಮ್ಪಿ ಕಪ್ಪಂ ಸಂಸರತಿ। ಸೋಪಿ ತಮೋತಮಪರಾಯಣೋವ। ಸೋ ಪನ ಕುಹಕಪುಗ್ಗಲೋ ಭವೇಯ್ಯ। ಕುಹಕಸ್ಸ ಹಿ ಏವರೂಪಾ ನಿಪ್ಫತ್ತಿ ಹೋತೀತಿ ವುತ್ತಂ।
Venakuleti vilīvakārakule. Nesādakuleti migaluddakādīnaṃ kule. Rathakārakuleti cammakārakule. Pukkusakuleti pupphachaḍḍakakule. Kasiravuttiketi dukkhavuttike. Dubbaṇṇoti paṃsupisācako viya jhāmakhāṇuvaṇṇo. Duddasikoti vijātamātuyāpi amanāpadassano. Okoṭimakoti lakuṇḍako. Kāṇoti ekacchikāṇo vā ubhayacchikāṇo vā. Kuṇīti ekahatthakuṇī vā ubhayahatthakuṇī vā. Khañjoti ekapādakhañjo vā ubhayapādakhañjo vā. Pakkhahatoti hatapakkho pīṭhasappī . Padīpeyyassāti telakapallādino dīpaupakaraṇassa. Evaṃ kho, bhikkhaveti ettha eko puggalo bahiddhā ālokaṃ adisvā mātu kucchimhiyeva kālaṃ katvā apāyesu nibbattanto sakalampi kappaṃ saṃsarati. Sopi tamotamaparāyaṇova. So pana kuhakapuggalo bhaveyya. Kuhakassa hi evarūpā nipphatti hotīti vuttaṃ.
ಏತ್ಥ ಚ ‘‘ನೀಚೇ ಕುಲೇ’’ತಿಆದೀಹಿ ಆಗಮನವಿಪತ್ತಿ ಚೇವ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಪಚ್ಚಯವಿಪತ್ತಿ ಚ ದಸ್ಸಿತಾ। ‘‘ದಲಿದ್ದೇ’’ತಿಆದೀಹಿ ಪವತ್ತಪಚ್ಚಯವಿಪತ್ತಿ, ‘‘ಕಸಿರವುತ್ತಿಕೇ’’ತಿಆದೀಹಿ ಆಜೀವುಪಾಯವಿಪತ್ತಿ, ‘‘ದುಬ್ಬಣ್ಣೋ’’ತಿಆದೀಹಿ ಅತ್ತಭಾವವಿಪತ್ತಿ, ‘‘ಬಹ್ವಾಬಾಧೋ’’ತಿಆದೀಹಿ ದುಕ್ಖಕಾರಣಸಮಾಯೋಗೋ, ‘‘ನ ಲಾಭೀ’’ತಿಆದೀಹಿ ಸುಖಕಾರಣವಿಪತ್ತಿ ಚೇವ ಉಪಭೋಗವಿಪತ್ತಿ ಚ, ‘‘ಕಾಯೇನ ದುಚ್ಚರಿತ’’ನ್ತಿಆದೀಹಿ ತಮಪರಾಯಣಭಾವಸ್ಸ ಕಾರಣಸಮಾಯೋಗೋ, ‘‘ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ’’ತಿಆದೀಹಿ ಸಮ್ಪರಾಯಿಕತಮೂಪಗಮೋ। ಸುಕ್ಕಪಕ್ಖೋ ವುತ್ತಪಟಿಪಕ್ಖನಯೇನ ವೇದಿತಬ್ಬೋ।
Ettha ca ‘‘nīce kule’’tiādīhi āgamanavipatti ceva paccuppannapaccayavipatti ca dassitā. ‘‘Dalidde’’tiādīhi pavattapaccayavipatti, ‘‘kasiravuttike’’tiādīhi ājīvupāyavipatti, ‘‘dubbaṇṇo’’tiādīhi attabhāvavipatti, ‘‘bahvābādho’’tiādīhi dukkhakāraṇasamāyogo, ‘‘na lābhī’’tiādīhi sukhakāraṇavipatti ceva upabhogavipatti ca, ‘‘kāyena duccarita’’ntiādīhi tamaparāyaṇabhāvassa kāraṇasamāyogo, ‘‘kāyassa bhedā’’tiādīhi samparāyikatamūpagamo. Sukkapakkho vuttapaṭipakkhanayena veditabbo.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya
೧. ಪಾಣಾತಿಪಾತಸುತ್ತಂ • 1. Pāṇātipātasuttaṃ
೨. ಮುಸಾವಾದಸುತ್ತಂ • 2. Musāvādasuttaṃ
೩. ಅವಣ್ಣಾರಹಸುತ್ತಂ • 3. Avaṇṇārahasuttaṃ
೪. ಕೋಧಗರುಸುತ್ತಂ • 4. Kodhagarusuttaṃ
೫. ತಮೋತಮಸುತ್ತಂ • 5. Tamotamasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೧-೬. ಪಾಣಾತಿಪಾತಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ • 1-6. Pāṇātipātasuttādivaṇṇanā
