Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / ధమ్మసఙ్గణీ-మూలటీకా • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā |
పఞ్చకనయవణ్ణనా
Pañcakanayavaṇṇanā
౧౬౭. యస్సా పన ధమ్మధాతుయాతి సబ్బఞ్ఞుతఞ్ఞాణస్స. తేన హి ధమ్మానం ఆకారభేదం ఞత్వా తదనురూపం దేసనం నియామేతీతి. ఏత్థ చ పఞ్చకనయే దుతియజ్ఝానం చతుక్కనయే దుతియజ్ఝానపక్ఖికం కత్వా విభత్తం ‘‘యస్మిం…పే॰… మగ్గం భావేతి అవితక్కం విచారమత్తం సమాధిజం పీతిసుఖం దుతియజ్ఝానం ఉపసమ్పజ్జ విహరతీ’’తి. కస్మా? ఏకత్తకాయనానత్తసఞ్ఞీసత్తావాసఫలతాయ దుతియజ్ఝానేన సమానఫలత్తా పఠమజ్ఝానసమాధితో జాతత్తా చ. పఠమజ్ఝానమేవ హి కామేహి అకుసలేహి చ వివిత్తన్తి తదభావా న ఇధ ‘‘వివిచ్చేవ కామేహి వివిచ్చ అకుసలేహీ’’తి సక్కా వత్తుం, నాపి ‘‘వివేకజ’’న్తి. సుత్తన్తదేసనాసు చ పఞ్చకనయే దుతియతతియజ్ఝానాని దుతియజ్ఝానమేవ భజన్తి వితక్కవూపసమా విచారవూపసమా అవితక్కత్తా అవిచారత్తా చాతి.
167. Yassā pana dhammadhātuyāti sabbaññutaññāṇassa. Tena hi dhammānaṃ ākārabhedaṃ ñatvā tadanurūpaṃ desanaṃ niyāmetīti. Ettha ca pañcakanaye dutiyajjhānaṃ catukkanaye dutiyajjhānapakkhikaṃ katvā vibhattaṃ ‘‘yasmiṃ…pe… maggaṃ bhāveti avitakkaṃ vicāramattaṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyajjhānaṃ upasampajja viharatī’’ti. Kasmā? Ekattakāyanānattasaññīsattāvāsaphalatāya dutiyajjhānena samānaphalattā paṭhamajjhānasamādhito jātattā ca. Paṭhamajjhānameva hi kāmehi akusalehi ca vivittanti tadabhāvā na idha ‘‘vivicceva kāmehi vivicca akusalehī’’ti sakkā vattuṃ, nāpi ‘‘vivekaja’’nti. Suttantadesanāsu ca pañcakanaye dutiyatatiyajjhānāni dutiyajjhānameva bhajanti vitakkavūpasamā vicāravūpasamā avitakkattā avicārattā cāti.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / అభిధమ్మపిటక • Abhidhammapiṭaka / ధమ్మసఙ్గణీపాళి • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / రూపావచరకుసలం • Rūpāvacarakusalaṃ
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / అభిధమ్మపిటక (అట్ఠకథా) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ధమ్మసఙ్గణి-అట్ఠకథా • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā / పఞ్చకనయో • Pañcakanayo
టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ధమ్మసఙ్గణీ-అనుటీకా • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā / పఞ్చకనయవణ్ణనా • Pañcakanayavaṇṇanā