Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಧಮ್ಮಸಙ್ಗಣೀ-ಮೂಲಟೀಕಾ • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā |
ಪಞ್ಚಕನಯವಣ್ಣನಾ
Pañcakanayavaṇṇanā
೧೬೭. ಯಸ್ಸಾ ಪನ ಧಮ್ಮಧಾತುಯಾತಿ ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಞ್ಞಾಣಸ್ಸ। ತೇನ ಹಿ ಧಮ್ಮಾನಂ ಆಕಾರಭೇದಂ ಞತ್ವಾ ತದನುರೂಪಂ ದೇಸನಂ ನಿಯಾಮೇತೀತಿ। ಏತ್ಥ ಚ ಪಞ್ಚಕನಯೇ ದುತಿಯಜ್ಝಾನಂ ಚತುಕ್ಕನಯೇ ದುತಿಯಜ್ಝಾನಪಕ್ಖಿಕಂ ಕತ್ವಾ ವಿಭತ್ತಂ ‘‘ಯಸ್ಮಿಂ…ಪೇ॰… ಮಗ್ಗಂ ಭಾವೇತಿ ಅವಿತಕ್ಕಂ ವಿಚಾರಮತ್ತಂ ಸಮಾಧಿಜಂ ಪೀತಿಸುಖಂ ದುತಿಯಜ್ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತೀ’’ತಿ। ಕಸ್ಮಾ? ಏಕತ್ತಕಾಯನಾನತ್ತಸಞ್ಞೀಸತ್ತಾವಾಸಫಲತಾಯ ದುತಿಯಜ್ಝಾನೇನ ಸಮಾನಫಲತ್ತಾ ಪಠಮಜ್ಝಾನಸಮಾಧಿತೋ ಜಾತತ್ತಾ ಚ। ಪಠಮಜ್ಝಾನಮೇವ ಹಿ ಕಾಮೇಹಿ ಅಕುಸಲೇಹಿ ಚ ವಿವಿತ್ತನ್ತಿ ತದಭಾವಾ ನ ಇಧ ‘‘ವಿವಿಚ್ಚೇವ ಕಾಮೇಹಿ ವಿವಿಚ್ಚ ಅಕುಸಲೇಹೀ’’ತಿ ಸಕ್ಕಾ ವತ್ತುಂ, ನಾಪಿ ‘‘ವಿವೇಕಜ’’ನ್ತಿ। ಸುತ್ತನ್ತದೇಸನಾಸು ಚ ಪಞ್ಚಕನಯೇ ದುತಿಯತತಿಯಜ್ಝಾನಾನಿ ದುತಿಯಜ್ಝಾನಮೇವ ಭಜನ್ತಿ ವಿತಕ್ಕವೂಪಸಮಾ ವಿಚಾರವೂಪಸಮಾ ಅವಿತಕ್ಕತ್ತಾ ಅವಿಚಾರತ್ತಾ ಚಾತಿ।
167. Yassā pana dhammadhātuyāti sabbaññutaññāṇassa. Tena hi dhammānaṃ ākārabhedaṃ ñatvā tadanurūpaṃ desanaṃ niyāmetīti. Ettha ca pañcakanaye dutiyajjhānaṃ catukkanaye dutiyajjhānapakkhikaṃ katvā vibhattaṃ ‘‘yasmiṃ…pe… maggaṃ bhāveti avitakkaṃ vicāramattaṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyajjhānaṃ upasampajja viharatī’’ti. Kasmā? Ekattakāyanānattasaññīsattāvāsaphalatāya dutiyajjhānena samānaphalattā paṭhamajjhānasamādhito jātattā ca. Paṭhamajjhānameva hi kāmehi akusalehi ca vivittanti tadabhāvā na idha ‘‘vivicceva kāmehi vivicca akusalehī’’ti sakkā vattuṃ, nāpi ‘‘vivekaja’’nti. Suttantadesanāsu ca pañcakanaye dutiyatatiyajjhānāni dutiyajjhānameva bhajanti vitakkavūpasamā vicāravūpasamā avitakkattā avicārattā cāti.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ • Abhidhammapiṭaka / ಧಮ್ಮಸಙ್ಗಣೀಪಾಳಿ • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / ರೂಪಾವಚರಕುಸಲಂ • Rūpāvacarakusalaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಧಮ್ಮಸಙ್ಗಣಿ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā / ಪಞ್ಚಕನಯೋ • Pañcakanayo
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಧಮ್ಮಸಙ್ಗಣೀ-ಅನುಟೀಕಾ • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā / ಪಞ್ಚಕನಯವಣ್ಣನಾ • Pañcakanayavaṇṇanā