| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣੀ-ਮੂਲਟੀਕਾ • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā |
ਪਞ੍ਚਕਨਯવਣ੍ਣਨਾ
Pañcakanayavaṇṇanā
੧੬੭. ਯਸ੍ਸਾ ਪਨ ਧਮ੍ਮਧਾਤੁਯਾਤਿ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਸ੍ਸ। ਤੇਨ ਹਿ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਆਕਾਰਭੇਦਂ ਞਤ੍વਾ ਤਦਨੁਰੂਪਂ ਦੇਸਨਂ ਨਿਯਾਮੇਤੀਤਿ। ਏਤ੍ਥ ਚ ਪਞ੍ਚਕਨਯੇ ਦੁਤਿਯਜ੍ਝਾਨਂ ਚਤੁਕ੍ਕਨਯੇ ਦੁਤਿਯਜ੍ਝਾਨਪਕ੍ਖਿਕਂ ਕਤ੍વਾ વਿਭਤ੍ਤਂ ‘‘ਯਸ੍ਮਿਂ…ਪੇ॰… ਮਗ੍ਗਂ ਭਾવੇਤਿ ਅવਿਤਕ੍ਕਂ વਿਚਾਰਮਤ੍ਤਂ ਸਮਾਧਿਜਂ ਪੀਤਿਸੁਖਂ ਦੁਤਿਯਜ੍ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤੀ’’ਤਿ। ਕਸ੍ਮਾ? ਏਕਤ੍ਤਕਾਯਨਾਨਤ੍ਤਸਞ੍ਞੀਸਤ੍ਤਾવਾਸਫਲਤਾਯ ਦੁਤਿਯਜ੍ਝਾਨੇਨ ਸਮਾਨਫਲਤ੍ਤਾ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਸਮਾਧਿਤੋ ਜਾਤਤ੍ਤਾ ਚ। ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਮੇવ ਹਿ ਕਾਮੇਹਿ ਅਕੁਸਲੇਹਿ ਚ વਿવਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਤਦਭਾવਾ ਨ ਇਧ ‘‘વਿવਿਚ੍ਚੇવ ਕਾਮੇਹਿ વਿવਿਚ੍ਚ ਅਕੁਸਲੇਹੀ’’ਤਿ ਸਕ੍ਕਾ વਤ੍ਤੁਂ, ਨਾਪਿ ‘‘વਿવੇਕਜ’’ਨ੍ਤਿ। ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਦੇਸਨਾਸੁ ਚ ਪਞ੍ਚਕਨਯੇ ਦੁਤਿਯਤਤਿਯਜ੍ਝਾਨਾਨਿ ਦੁਤਿਯਜ੍ਝਾਨਮੇવ ਭਜਨ੍ਤਿ વਿਤਕ੍ਕવੂਪਸਮਾ વਿਚਾਰવੂਪਸਮਾ ਅવਿਤਕ੍ਕਤ੍ਤਾ ਅવਿਚਾਰਤ੍ਤਾ ਚਾਤਿ।
167. Yassā pana dhammadhātuyāti sabbaññutaññāṇassa. Tena hi dhammānaṃ ākārabhedaṃ ñatvā tadanurūpaṃ desanaṃ niyāmetīti. Ettha ca pañcakanaye dutiyajjhānaṃ catukkanaye dutiyajjhānapakkhikaṃ katvā vibhattaṃ ‘‘yasmiṃ…pe… maggaṃ bhāveti avitakkaṃ vicāramattaṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyajjhānaṃ upasampajja viharatī’’ti. Kasmā? Ekattakāyanānattasaññīsattāvāsaphalatāya dutiyajjhānena samānaphalattā paṭhamajjhānasamādhito jātattā ca. Paṭhamajjhānameva hi kāmehi akusalehi ca vivittanti tadabhāvā na idha ‘‘vivicceva kāmehi vivicca akusalehī’’ti sakkā vattuṃ, nāpi ‘‘vivekaja’’nti. Suttantadesanāsu ca pañcakanaye dutiyatatiyajjhānāni dutiyajjhānameva bhajanti vitakkavūpasamā vicāravūpasamā avitakkattā avicārattā cāti.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ • Abhidhammapiṭaka / ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣੀਪਾਲ਼ਿ • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / ਰੂਪਾવਚਰਕੁਸਲਂ • Rūpāvacarakusalaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣਿ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā / ਪਞ੍ਚਕਨਯੋ • Pañcakanayo
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣੀ-ਅਨੁਟੀਕਾ • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā / ਪਞ੍ਚਕਨਯવਣ੍ਣਨਾ • Pañcakanayavaṇṇanā
