Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣਿ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā |
ਪਞ੍ਚਕਨਯੋ
Pañcakanayo
੧੬੭. ਇਦਾਨਿ ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾਤਿ ਪਞ੍ਚਕਨਯੋ ਆਰਦ੍ਧੋ। ਕਸ੍ਮਾਤਿ ਚੇ, ਪੁਗ੍ਗਲਜ੍ਝਾਸਯવਸੇਨ ਚੇવ ਦੇਸਨਾવਿਲਾਸੇਨ ਚ। ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਦੇવਪਰਿਸਾਯ ਕਿਰ ਏਕਚ੍ਚਾਨਂ ਦੇવਾਨਂ વਿਤਕ੍ਕੋ ਏવ ਓਲ਼ਾਰਿਕਤੋ ਉਪਟ੍ਠਾਸਿ, વਿਚਾਰਪੀਤਿਸੁਖਚਿਤ੍ਤੇਕਗ੍ਗਤਾ ਸਨ੍ਤਤੋ। ਤੇਸਂ ਸਪ੍ਪਾਯવਸੇਨ ਸਤ੍ਥਾ ਚਤੁਰਙ੍ਗਿਕਂ ਅવਿਤਕ੍ਕਂ વਿਚਾਰਮਤ੍ਤਂ ਦੁਤਿਯਜ੍ਝਾਨਂ ਨਾਮ ਭਾਜੇਸਿ। ਏਕਚ੍ਚਾਨਂ વਿਚਾਰੋ ਓਲ਼ਾਰਿਕਤੋ ਉਪਟ੍ਠਾਸਿ, ਪੀਤਿਸੁਖਚਿਤ੍ਤੇਕਗ੍ਗਤਾ ਸਨ੍ਤਤੋ। ਤੇਸਂ ਸਪ੍ਪਾਯવਸੇਨ ਤਿવਙ੍ਗਿਕਂ ਤਤਿਯਜ੍ਝਾਨਂ ਨਾਮ ਭਾਜੇਸਿ। ਏਕਚ੍ਚਾਨਂ ਪੀਤਿ ਓਲ਼ਾਰਿਕਤੋ ਉਪਟ੍ਠਾਸਿ, ਸੁਖਚਿਤ੍ਤੇਕਗ੍ਗਤਾ ਸਨ੍ਤਤੋ। ਤੇਸਂ ਸਪ੍ਪਾਯવਸੇਨ ਦੁવਙ੍ਗਿਕਂ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਂ ਨਾਮ ਭਾਜੇਸਿ। ਏਕਚ੍ਚਾਨਂ ਸੁਖਂ ਓਲ਼ਾਰਿਕਤੋ ਉਪਟ੍ਠਾਸਿ, ਉਪੇਕ੍ਖਾਚਿਤ੍ਤੇਕਗ੍ਗਤਾ ਸਨ੍ਤਤੋ। ਤੇਸਂ ਸਪ੍ਪਾਯવਸੇਨ ਦੁવਙ੍ਗਿਕਂ ਪਞ੍ਚਮਜ੍ਝਾਨਂ ਨਾਮ ਭਾਜੇਸਿ। ਅਯਂ ਤਾવ ‘ਪੁਗ੍ਗਲਜ੍ਝਾਸਯੋ’।
167. Idāni katame dhammā kusalāti pañcakanayo āraddho. Kasmāti ce, puggalajjhāsayavasena ceva desanāvilāsena ca. Sannisinnadevaparisāya kira ekaccānaṃ devānaṃ vitakko eva oḷārikato upaṭṭhāsi, vicārapītisukhacittekaggatā santato. Tesaṃ sappāyavasena satthā caturaṅgikaṃ avitakkaṃ vicāramattaṃ dutiyajjhānaṃ nāma bhājesi. Ekaccānaṃ vicāro oḷārikato upaṭṭhāsi, pītisukhacittekaggatā santato. Tesaṃ sappāyavasena tivaṅgikaṃ tatiyajjhānaṃ nāma bhājesi. Ekaccānaṃ pīti oḷārikato upaṭṭhāsi, sukhacittekaggatā santato. Tesaṃ sappāyavasena duvaṅgikaṃ catutthajjhānaṃ nāma bhājesi. Ekaccānaṃ sukhaṃ oḷārikato upaṭṭhāsi, upekkhācittekaggatā santato. Tesaṃ sappāyavasena duvaṅgikaṃ pañcamajjhānaṃ nāma bhājesi. Ayaṃ tāva ‘puggalajjhāsayo’.
ਯਸ੍ਸਾ ਪਨ ਧਮ੍ਮਧਾਤੁਯਾ ਸੁਪ੍ਪਟਿવਿਦ੍ਧਤ੍ਤਾ ਦੇਸਨਾવਿਲਾਸਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ – ਸਾ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਸੁਟ੍ਠੁ ਪਟਿવਿਦ੍ਧਾ – ਤਸ੍ਮਾ ਞਾਣਮਹਤ੍ਤਤਾਯ ਦੇਸਨਾવਿਧਾਨੇਸੁ ਕੁਸਲੋ ਦੇਸਨਾવਿਲਾਸਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥਾ ਯਂ ਯਂ ਅਙ੍ਗਂ ਲਬ੍ਭਤਿ ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ વਸੇਨ ਯਥਾ ਯਥਾ ਇਚ੍ਛਤਿ ਤਥਾ ਤਥਾ ਦੇਸਨਂ ਨਿਯਾਮੇਤੀਤਿ ਸੋ ਇਧ ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਿਕਂ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਂ ਭਾਜੇਸਿ, ਚਤੁਰਙ੍ਗਿਕਂ ਅવਿਤਕ੍ਕਂ વਿਚਾਰਮਤ੍ਤਂ ਦੁਤਿਯਜ੍ਝਾਨਂ, ਭਾਜੇਸਿ ਤਿવਙ੍ਗਿਕਂ ਤਤਿਯਜ੍ਝਾਨਂ, ਭਾਜੇਸਿ ਦੁવਙ੍ਗਿਕਂ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਂ, ਦੁવਙ੍ਗਿਕਮੇવ ਪਞ੍ਚਮਜ੍ਝਾਨਂ ਭਾਜੇਸਿ। ਅਯਂ ‘ਦੇਸਨਾવਿਲਾਸੋ’ ਨਾਮ।
Yassā pana dhammadhātuyā suppaṭividdhattā desanāvilāsappatto nāma hoti – sā tathāgatassa suṭṭhu paṭividdhā – tasmā ñāṇamahattatāya desanāvidhānesu kusalo desanāvilāsappatto satthā yaṃ yaṃ aṅgaṃ labbhati tassa tassa vasena yathā yathā icchati tathā tathā desanaṃ niyāmetīti so idha pañcaṅgikaṃ paṭhamajjhānaṃ bhājesi, caturaṅgikaṃ avitakkaṃ vicāramattaṃ dutiyajjhānaṃ, bhājesi tivaṅgikaṃ tatiyajjhānaṃ, bhājesi duvaṅgikaṃ catutthajjhānaṃ, duvaṅgikameva pañcamajjhānaṃ bhājesi. Ayaṃ ‘desanāvilāso’ nāma.
ਅਪਿਚ ਯੇ ਭਗવਤਾ ‘‘ਤਯੋਮੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਾਧੀ – ਸવਿਤਕ੍ਕਸવਿਚਾਰੋ ਸਮਾਧਿ, ਅવਿਤਕ੍ਕવਿਚਾਰਮਤ੍ਤੋ ਸਮਾਧਿ, ਅવਿਤਕ੍ਕਅવਿਚਾਰੋ ਸਮਾਧੀ’’ਤਿ (ਦੀ॰ ਨਿ॰ ੩.੩੦੫) ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤੇ ਤਯੋ ਸਮਾਧੀ ਦੇਸਿਤਾ, ਤੇਸੁ ਹੇਟ੍ਠਾ ਸવਿਤਕ੍ਕਸવਿਚਾਰੋ ਸਮਾਧਿ ਅવਿਤਕ੍ਕਅવਿਚਾਰੋ ਸਮਾਧਿ ਚ ਭਾਜੇਤ੍વਾ ਦਸ੍ਸਿਤੋ, ਅવਿਤਕ੍ਕવਿਚਾਰਮਤ੍ਤੋ ਨ ਦਸ੍ਸਿਤੋ। ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮ੍ਪਿ ਅਯਂ ਪਞ੍ਚਕਨਯੋ ਆਰਦ੍ਧੋਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
Apica ye bhagavatā ‘‘tayome, bhikkhave, samādhī – savitakkasavicāro samādhi, avitakkavicāramatto samādhi, avitakkaavicāro samādhī’’ti (dī. ni. 3.305) suttante tayo samādhī desitā, tesu heṭṭhā savitakkasavicāro samādhi avitakkaavicāro samādhi ca bhājetvā dassito, avitakkavicāramatto na dassito. Taṃ dassetumpi ayaṃ pañcakanayo āraddhoti veditabbo.
ਤਤ੍ਥ ਦੁਤਿਯਜ੍ਝਾਨਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਫਸ੍ਸਾਦੀਸੁ વਿਤਕ੍ਕਮਤ੍ਤਂ ਪਰਿਹਾਯਤਿ, ਕੋਟ੍ਠਾਸવਾਰੇ ‘‘ਚਤੁਰਙ੍ਗਿਕਂ ਝਾਨਂ ਹੋਤਿ ਚਤੁਰਙ੍ਗਿਕੋ ਮਗ੍ਗੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਅਯਮੇવ વਿਸੇਸੋ। ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਂ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਸਦਿਸਮੇવ। ਯਾਨਿ ਚ ਚਤੁਕ੍ਕਨਯੇ ਦੁਤਿਯਤਤਿਯਚਤੁਤ੍ਥਾਨਿ ਤਾਨੇવ ਇਧ ਤਤਿਯਚਤੁਤ੍ਥਪਞ੍ਚਮਾਨਿ। ਤੇਸਂ ਅਧਿਗਮਪਟਿਪਾਟਿਦੀਪਨਤ੍ਥਂ ਅਯਂ ਨਯੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ –
Tattha dutiyajjhānaniddese phassādīsu vitakkamattaṃ parihāyati, koṭṭhāsavāre ‘‘caturaṅgikaṃ jhānaṃ hoti caturaṅgiko maggo hotī’’ti ayameva viseso. Sesaṃ sabbaṃ paṭhamajjhānasadisameva. Yāni ca catukkanaye dutiyatatiyacatutthāni tāneva idha tatiyacatutthapañcamāni. Tesaṃ adhigamapaṭipāṭidīpanatthaṃ ayaṃ nayo veditabbo –
ਏਕੋ ਕਿਰ ਅਮਚ੍ਚਪੁਤ੍ਤੋ ਰਾਜਾਨਂ ਉਪਟ੍ਠਾਤੁਂ ਜਨਪਦਤੋ ਨਗਰਂ ਆਗਤੋ। ਸੋ ਏਕਦਿવਸਮੇવ ਰਾਜਾਨਂ ਦਿਸ੍વਾ ਪਾਨਬ੍ਯਸਨੇਨ ਸਬ੍ਬਂ વਿਭવਜਾਤਂ ਨਾਸੇਸਿ। ਤਂ ਏਕਦਿવਸਂ ਸੁਰਾਮਦਮਤ੍ਤਂ ਨਿਚ੍ਚੋਲ਼ਂ ਕਤ੍વਾ ਜਿਣ੍ਣਕਟਸਾਰਕਮਤ੍ਤੇਨ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤ੍વਾ ਪਾਨਾਗਾਰਤੋ ਨੀਹਰਿਂਸੁ। ਤਮੇਨਂ ਸਙ੍ਕਾਰਕੂਟੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਨਿਦ੍ਦਾਯਨ੍ਤਂ ਏਕੋ ਅਙ੍ਗવਿਜ੍ਜਾਪਾਠਕੋ ਦਿਸ੍વਾ ‘ਅਯਂ ਪੁਰਿਸੋ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਅવਸ੍ਸਯੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤਬ੍ਬੋ ਏਸੋ’ਤਿ ਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਂ ਕਤ੍વਾ ਮਤ੍ਤਿਕਾਯ ਨ੍ਹਾਪੇਤ੍વਾ ਥੂਲਸਾਟਕਯੁਗਂ ਨਿવਾਸਾਪੇਤ੍વਾ ਪੁਨ ਗਨ੍ਧੋਦਕੇਨ ਨ੍ਹਾਪੇਤ੍વਾ ਸੁਖੁਮੇਨ ਦੁਕੂਲਯੁਗਲ਼ੇਨ ਅਚ੍ਛਾਦੇਤ੍વਾ ਪਾਸਾਦਂ ਆਰੋਪੇਤ੍વਾ ਸੁਭੋਜਨਂ ਭੋਜੇਤ੍વਾ ‘ਏવਂ ਨਂ ਪਰਿਚਾਰੇਯ੍ਯਾਥਾ’ਤਿ ਪਰਿਚਾਰਕੇ ਪਟਿਪਾਦੇਤ੍વਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ। ਅਥ ਨਂ ਤੇ ਸਯਨਂ ਆਰੋਪੇਸੁਂ। ਪਾਨਾਗਾਰਗਮਨਪਟਿਬਾਹਨਤ੍ਥਞ੍ਚ ਨਂ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਤਾવ ਜਨਾ ਚਤੂਸੁ ਹਤ੍ਥਪਾਦੇਸੁ ਉਪ੍ਪੀਲ਼ੇਤ੍વਾ ਅਟ੍ਠਂਸੁ। ਏਕੋ ਪਾਦੇ ਪਰਿਮਜ੍ਜਿ। ਏਕੋ ਤਾਲવਣ੍ਟਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਬੀਜਿ। ਏਕੋ વੀਣਂ વਾਦਯਮਾਨੋ ਗਾਯਨ੍ਤੋ ਨਿਸੀਦਿ।
Eko kira amaccaputto rājānaṃ upaṭṭhātuṃ janapadato nagaraṃ āgato. So ekadivasameva rājānaṃ disvā pānabyasanena sabbaṃ vibhavajātaṃ nāsesi. Taṃ ekadivasaṃ surāmadamattaṃ niccoḷaṃ katvā jiṇṇakaṭasārakamattena paṭicchādetvā pānāgārato nīhariṃsu. Tamenaṃ saṅkārakūṭe nipajjitvā niddāyantaṃ eko aṅgavijjāpāṭhako disvā ‘ayaṃ puriso mahājanassa avassayo bhavissati, paṭijaggitabbo eso’ti sanniṭṭhānaṃ katvā mattikāya nhāpetvā thūlasāṭakayugaṃ nivāsāpetvā puna gandhodakena nhāpetvā sukhumena dukūlayugaḷena acchādetvā pāsādaṃ āropetvā subhojanaṃ bhojetvā ‘evaṃ naṃ paricāreyyāthā’ti paricārake paṭipādetvā pakkāmi. Atha naṃ te sayanaṃ āropesuṃ. Pānāgāragamanapaṭibāhanatthañca naṃ cattāro tāva janā catūsu hatthapādesu uppīḷetvā aṭṭhaṃsu. Eko pāde parimajji. Eko tālavaṇṭaṃ gahetvā bīji. Eko vīṇaṃ vādayamāno gāyanto nisīdi.
ਸੋ ਸਯਨੁਪਗਮਨੇਨ વਿਗਤਕਿਲਮਥੋ ਥੋਕਂ ਨਿਦ੍ਦਾਯਿਤ੍વਾ વੁਟ੍ਠਿਤੋ ਹਤ੍ਥਪਾਦਨਿਪ੍ਪੀਲ਼ਨਂ ਅਸਹਮਾਨੋ ‘ਕੋ ਮੇ ਹਤ੍ਥਪਾਦੇ ਉਪ੍ਪੀਲ਼ੇਤਿ? ਅਪਗਚ੍ਛਥਾ’ਤਿ ਤਜ੍ਜੇਸਿ। ਤੇ ਏਕવਚਨੇਨੇવ ਅਪਗਚ੍ਛਿਂਸੁ। ਤਤੋ ਪੁਨ ਥੋਕਂ ਨਿਦ੍ਦਾਯਿਤ੍વਾ વੁਟ੍ਠਿਤੋ ਪਾਦਪਰਿਮਜ੍ਜਨਂ ਅਸਹਮਾਨੋ ‘ਕੋ ਮੇ ਪਾਦੇ ਪਰਿਮਜ੍ਜਤਿ? ਅਪਗਚ੍ਛਾ’ਤਿ ਆਹ। ਸੋਪਿ ਏਕવਚਨੇਨੇવ ਅਪਗਚ੍ਛਿ। ਪੁਨ ਥੋਕਂ ਨਿਦ੍ਦਾਯਿਤ੍વਾ વੁਟ੍ਠਿਤੋ વਾਤવੁਟ੍ਠਿ વਿਯ ਤਾਲવਣ੍ਟવਾਤਂ ਅਸਹਨ੍ਤੋ ‘ਕੋ ਏਸ? ਅਪਗਚ੍ਛਤੂ’ਤਿ ਆਹ। ਸੋਪਿ ਏਕવਚਨੇਨੇવ ਅਪਗਚ੍ਛਿ। ਪੁਨ ਥੋਕਂ ਨਿਦ੍ਦਾਯਿਤ੍વਾ વੁਟ੍ਠਿਤੋ ਕਣ੍ਣਸੂਲਂ વਿਯ ਗੀਤવਾਦਿਤਸਦ੍ਦਂ ਅਸਹਮਾਨੋ વੀਣਾવਾਦਕਂ ਤਜ੍ਜੇਸਿ। ਸੋਪਿ ਏਕવਚਨੇਨੇવ ਅਪਗਚ੍ਛਿ। ਅਥੇવਂ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਪਹੀਨਕਿਲਮਥੁਪ੍ਪੀਲ਼ਨਪਰਿਮਜ੍ਜਨવਾਤਪ੍ਪਹਾਰਗੀਤવਾਦਿਤਸਦ੍ਦੁਪਦ੍ਦવੋ ਸੁਖਂ ਸਯਿਤ੍વਾ વੁਟ੍ਠਾਯ ਰਞ੍ਞੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਅਗਮਾਸਿ। ਰਾਜਾਪਿਸ੍ਸ ਮਹਨ੍ਤਂ ਇਸ੍ਸਰਿਯਮਦਾਸਿ। ਸੋ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਅવਸ੍ਸਯੋ ਜਾਤੋ।
So sayanupagamanena vigatakilamatho thokaṃ niddāyitvā vuṭṭhito hatthapādanippīḷanaṃ asahamāno ‘ko me hatthapāde uppīḷeti? Apagacchathā’ti tajjesi. Te ekavacaneneva apagacchiṃsu. Tato puna thokaṃ niddāyitvā vuṭṭhito pādaparimajjanaṃ asahamāno ‘ko me pāde parimajjati? Apagacchā’ti āha. Sopi ekavacaneneva apagacchi. Puna thokaṃ niddāyitvā vuṭṭhito vātavuṭṭhi viya tālavaṇṭavātaṃ asahanto ‘ko esa? Apagacchatū’ti āha. Sopi ekavacaneneva apagacchi. Puna thokaṃ niddāyitvā vuṭṭhito kaṇṇasūlaṃ viya gītavāditasaddaṃ asahamāno vīṇāvādakaṃ tajjesi. Sopi ekavacaneneva apagacchi. Athevaṃ anukkamena pahīnakilamathuppīḷanaparimajjanavātappahāragītavāditasaddupaddavo sukhaṃ sayitvā vuṭṭhāya rañño santikaṃ agamāsi. Rājāpissa mahantaṃ issariyamadāsi. So mahājanassa avassayo jāto.
ਤਤ੍ਥ ਪਾਨਬ੍ਯਸਨੇਨ ਪਾਰਿਜੁਞ੍ਞਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਸੋ ਅਮਚ੍ਚਪੁਤ੍ਤੋ વਿਯ ਅਨੇਕਬ੍ਯਸਨਪਾਰਿਜੁਞ੍ਞਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਘਰਾવਾਸਗਤੋ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ। ਅਙ੍ਗવਿਜ੍ਜਾਪਾਠਕੋ ਪੁਰਿਸੋ વਿਯ ਤਥਾਗਤੋ। ਤਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ‘ਅਯਂ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਅવਸ੍ਸਯੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਪਟਿਜਗ੍ਗਨਂ ਅਰਹਤੀ’ਤਿ ਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਂ વਿਯ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ‘ਅਯਂ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਅવਸ੍ਸਯੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਅਰਹਤਿ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ’ਤਿ ਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਕਰਣਂ।
Tattha pānabyasanena pārijuññappatto so amaccaputto viya anekabyasanapārijuññappatto gharāvāsagato kulaputto daṭṭhabbo. Aṅgavijjāpāṭhako puriso viya tathāgato. Tassa purisassa ‘ayaṃ mahājanassa avassayo bhavissati, paṭijagganaṃ arahatī’ti sanniṭṭhānaṃ viya tathāgatassa ‘ayaṃ mahājanassa avassayo bhavissati, pabbajjaṃ arahati kulaputto’ti sanniṭṭhānakaraṇaṃ.
ਅਥਸ੍ਸ ਅਮਚ੍ਚਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮਤ੍ਤਿਕਾਮਤ੍ਤੇਨ ਨ੍ਹਾਪਨਂ વਿਯ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਪਟਿਲਾਭੋ। ਅਥਸ੍ਸ ਥੂਲਸਾਟਕਨਿવਾਸਨਂ વਿਯ ਇਮਸ੍ਸਾਪਿ ਦਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸਙ੍ਖਾਤਸੀਲવਤ੍ਥਨਿવਾਸਨਂ। ਪੁਨ ਤਸ੍ਸ ਗਨ੍ਧੋਦਕਨ੍ਹਾਪਨਂ વਿਯ ਇਮਸ੍ਸਾਪਿ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂવਰਾਦਿਸੀਲਗਨ੍ਧੋਦਕਨ੍ਹਾਪਨਂ। ਪੁਨ ਤਸ੍ਸ ਸੁਖੁਮਦੁਕੂਲਯੁਗਲ਼ਚ੍ਛਾਦਨਂ વਿਯ ਇਮਸ੍ਸਾਪਿ ਯਥਾવੁਤ੍ਤਸੀਲવਿਸੁਦ੍ਧਿਸਮ੍ਪਦਾਸਙ੍ਖਾਤਦੁਕੂਲਚ੍ਛਾਦਨਂ।
Athassa amaccaputtassa mattikāmattena nhāpanaṃ viya kulaputtassāpi pabbajjāpaṭilābho. Athassa thūlasāṭakanivāsanaṃ viya imassāpi dasasikkhāpadasaṅkhātasīlavatthanivāsanaṃ. Puna tassa gandhodakanhāpanaṃ viya imassāpi pātimokkhasaṃvarādisīlagandhodakanhāpanaṃ. Puna tassa sukhumadukūlayugaḷacchādanaṃ viya imassāpi yathāvuttasīlavisuddhisampadāsaṅkhātadukūlacchādanaṃ.
ਦੁਕੂਲਚ੍ਛਾਦਿਤਸ੍ਸ ਪਨਸ੍ਸ ਪਾਸਾਦਾਰੋਪਨਂ વਿਯ ਇਮਸ੍ਸਾਪਿ ਸੀਲવਿਸੁਦ੍ਧਿਦੁਕੂਲਚ੍ਛਾਦਿਤਸ੍ਸ ਸਮਾਧਿਭਾવਨਾਪਾਸਾਦਾਰੋਹਨਂ। ਤਤੋ ਤਸ੍ਸ ਸੁਭੋਜਨਭੁਞ੍ਜਨਂ વਿਯ ਇਮਸ੍ਸਾਪਿ ਸਮਾਧਿਉਪਕਾਰਕਸਤਿਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਾਦਿਧਮ੍ਮਾਮਤਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨਂ।
Dukūlacchāditassa panassa pāsādāropanaṃ viya imassāpi sīlavisuddhidukūlacchāditassa samādhibhāvanāpāsādārohanaṃ. Tato tassa subhojanabhuñjanaṃ viya imassāpi samādhiupakārakasatisampajaññādidhammāmataparibhuñjanaṃ.
ਭੁਤ੍ਤਭੋਜਨਸ੍ਸ ਪਨ ਤਸ੍ਸ ਪਰਿਚਾਰਕੇਹਿ ਸਯਨਾਰੋਪਨਂ વਿਯ ਇਮਸ੍ਸਾਪਿ વਿਤਕ੍ਕਾਦੀਹਿ ਉਪਚਾਰਜ੍ਝਾਨਾਰੋਪਨਂ। ਪੁਨ ਤਸ੍ਸ ਪਾਨਾਗਾਰਗਮਨਪਟਿਬਾਹਨਤ੍ਥਂ ਹਤ੍ਥਪਾਦੁਪ੍ਪੀਲ਼ਨਕਪੁਰਿਸਚਤੁਕ੍ਕਂ વਿਯ ਇਮਸ੍ਸਾਪਿ ਕਾਮਸਞ੍ਞਾਭਿਮੁਖਗਮਨਪਟਿਬਾਹਨਤ੍ਥਂ ਆਰਮ੍ਮਣੇ ਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪੀਲ਼ਨਕੋ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮવਿਤਕ੍ਕੋ। ਤਸ੍ਸ ਪਾਦਪਰਿਮਜ੍ਜਕਪੁਰਿਸੋ વਿਯ ਇਮਸ੍ਸਾਪਿ ਆਰਮ੍ਮਣੇ ਚਿਤ੍ਤਾਨੁਮਜ੍ਜਨਕੋ વਿਚਾਰੋ। ਤਸ੍ਸ ਤਾਲવਣ੍ਟવਾਤਦਾਯਕੋ વਿਯ ਇਮਸ੍ਸਾਪਿ ਚੇਤਸੋ ਸੀਤਲਭਾવਦਾਯਿਕਾ ਪੀਤਿ।
Bhuttabhojanassa pana tassa paricārakehi sayanāropanaṃ viya imassāpi vitakkādīhi upacārajjhānāropanaṃ. Puna tassa pānāgāragamanapaṭibāhanatthaṃ hatthapāduppīḷanakapurisacatukkaṃ viya imassāpi kāmasaññābhimukhagamanapaṭibāhanatthaṃ ārammaṇe cittuppīḷanako nekkhammavitakko. Tassa pādaparimajjakapuriso viya imassāpi ārammaṇe cittānumajjanako vicāro. Tassa tālavaṇṭavātadāyako viya imassāpi cetaso sītalabhāvadāyikā pīti.
ਤਸ੍ਸ ਸੋਤਾਨੁਗ੍ਗਹਕਰੋ ਗਨ੍ਧਬ੍ਬਪੁਰਿਸੋ વਿਯ ਇਮਸ੍ਸਾਪਿ ਚਿਤ੍ਤਾਨੁਗ੍ਗਾਹਕਂ ਸੋਮਨਸ੍ਸਂ। ਤਸ੍ਸ ਸਯਨੁਪਗਮਨੇਨ વਿਗਤਕਿਲਮਥਸ੍ਸ ਥੋਕਂ ਨਿਦ੍ਦੁਪਗਮਨਂ વਿਯ ਇਮਸ੍ਸਾਪਿ ਉਪਚਾਰਜ੍ਝਾਨਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਯੇਨ વਿਗਤਨੀવਰਣਕਿਲਮਥਸ੍ਸ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨੁਪਗਮਨਂ।
Tassa sotānuggahakaro gandhabbapuriso viya imassāpi cittānuggāhakaṃ somanassaṃ. Tassa sayanupagamanena vigatakilamathassa thokaṃ niddupagamanaṃ viya imassāpi upacārajjhānasannissayena vigatanīvaraṇakilamathassa paṭhamajjhānupagamanaṃ.
ਅਥਸ੍ਸ ਨਿਦ੍ਦਾਯਿਤ੍વਾ વੁਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਪਾਦੁਪ੍ਪੀਲ਼ਨਾਸਹਨੇਨ ਹਤ੍ਥਪਾਦੁਪ੍ਪੀਲ਼ਕਾਨਂ ਸਨ੍ਤਜ੍ਜਨਂ ਤੇਸਞ੍ਚ ਅਪਗਮਨੇਨ ਪੁਨ ਥੋਕਂ ਨਿਦ੍ਦੁਪਗਮਨਂ વਿਯ ਇਮਸ੍ਸਾਪਿ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਤੋ વੁਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪੀਲ਼ਕવਿਤਕ੍ਕਾਸਹਨੇਨ વਿਤਕ੍ਕਦੋਸਦਸ੍ਸਨਂ, વਿਤਕ੍ਕਪ੍ਪਹਾਨਾ ਚ ਪੁਨ ਅવਿਤਕ੍ਕવਿਚਾਰਮਤ੍ਤਦੁਤਿਯਜ੍ਝਾਨੁਪਗਮਨਂ।
Athassa niddāyitvā vuṭṭhitassa hatthapāduppīḷanāsahanena hatthapāduppīḷakānaṃ santajjanaṃ tesañca apagamanena puna thokaṃ niddupagamanaṃ viya imassāpi paṭhamajjhānato vuṭṭhitassa cittuppīḷakavitakkāsahanena vitakkadosadassanaṃ, vitakkappahānā ca puna avitakkavicāramattadutiyajjhānupagamanaṃ.
ਤਤੋ ਤਸ੍ਸ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਨਿਦ੍ਦਾਯਿਤ੍વਾ વੁਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸ ਯਥਾવੁਤ੍ਤੇਨ ਕਮੇਨ ਪਾਦਪਰਿਮਜ੍ਜਨਾਦੀਨਂ ਅਸਹਨੇਨ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਪਾਦਪਰਿਮਜ੍ਜਕਾਦੀਨਂ ਸਨ੍ਤਜ੍ਜਨਂ, ਤੇਸਂ ਤੇਸਞ੍ਚ ਅਪਗਮਨੇਨ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਥੋਕਂ ਨਿਦ੍ਦੁਪਗਮਨਂ વਿਯ ਇਮਸ੍ਸਾਪਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਦੁਤਿਯਾਦੀਹਿ ਝਾਨੇਹਿ વੁਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸ ਯਥਾવੁਤ੍ਤਦੋਸਾਨਂ વਿਚਾਰਾਦੀਨਂ ਅਸਹਨੇਨ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ વਿਚਾਰਾਦਿਦੋਸਦਸ੍ਸਨਂ। ਤੇਸਂ ਤੇਸਞ੍ਚ ਪਹਾਨਾ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਅવਿਤਕ੍ਕਅવਿਚਾਰਨਿਪ੍ਪੀਤਿਕ ਪਹੀਨਸੋਮਨਸ੍ਸਜ੍ਝਾਨੁਪਗਮਨਂ।
Tato tassa punappunaṃ niddāyitvā vuṭṭhitassa yathāvuttena kamena pādaparimajjanādīnaṃ asahanena paṭipāṭiyā pādaparimajjakādīnaṃ santajjanaṃ, tesaṃ tesañca apagamanena punappunaṃ thokaṃ niddupagamanaṃ viya imassāpi punappunaṃ dutiyādīhi jhānehi vuṭṭhitassa yathāvuttadosānaṃ vicārādīnaṃ asahanena paṭipāṭiyā vicārādidosadassanaṃ. Tesaṃ tesañca pahānā punappunaṃ avitakkaavicāranippītika pahīnasomanassajjhānupagamanaṃ.
ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਸਯਨਾ વੁਟ੍ਠਾਯ ਰਞ੍ਞੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਤਸ੍ਸ ਇਸ੍ਸਰਿਯਪ੍ਪਤ੍ਤਿ વਿਯ ਇਮਸ੍ਸਾਪਿ ਪਞ੍ਚਮਜ੍ਝਾਨਤੋ વੁਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸ વਿਪਸ੍ਸਨਾ ਮਗ੍ਗਂ ਉਪਗਤਸ੍ਸ ਅਰਹਤ੍ਤਪ੍ਪਤ੍ਤਿ।
Tassa pana sayanā vuṭṭhāya rañño santikaṃ gatassa issariyappatti viya imassāpi pañcamajjhānato vuṭṭhitassa vipassanā maggaṃ upagatassa arahattappatti.
ਤਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਿਸ੍ਸਰਿਯਸ੍ਸ ਬਹੂਨਂ ਜਨਾਨਂ ਅવਸ੍ਸਯਭਾવੋ વਿਯ ਇਮਸ੍ਸਾਪਿ ਅਰਹਤ੍ਤਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਬਹੂਨਂ ਅવਸ੍ਸਯਭਾવੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਹਿ ਏਸ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਪੁਞ੍ਞਕ੍ਖੇਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ।
Tassa pattissariyassa bahūnaṃ janānaṃ avassayabhāvo viya imassāpi arahattappattassa bahūnaṃ avassayabhāvo veditabbo. Ettāvatā hi esa anuttaraṃ puññakkhettaṃ nāma hotīti.
ਪਞ੍ਚਕਨਯੋ ਨਿਟ੍ਠਿਤੋ।
Pañcakanayo niṭṭhito.
ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਚਤੁਕ੍ਕਪਞ੍ਚਕਨਯਦ੍વਯਭੇਦੋ ਸੁਦ੍ਧਿਕਨવਕੋ ਨਾਮ ਪਕਾਸਿਤੋ ਹੋਤਿ। ਅਤ੍ਥਤੋ ਪਨੇਸ ਪਞ੍ਚਕਨਯੇ ਚਤੁਕ੍ਕਨਯਸ੍ਸ ਪવਿਟ੍ਠਤ੍ਤਾ ਝਾਨਪਞ੍ਚਕੋ ਏવਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
Ettāvatā catukkapañcakanayadvayabhedo suddhikanavako nāma pakāsito hoti. Atthato panesa pañcakanaye catukkanayassa paviṭṭhattā jhānapañcako evāti veditabbo.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ • Abhidhammapiṭaka / ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣੀਪਾਲ਼ਿ • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / ਰੂਪਾવਚਰਕੁਸਲਂ • Rūpāvacarakusalaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣੀ-ਮੂਲਟੀਕਾ • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / ਪਞ੍ਚਕਨਯવਣ੍ਣਨਾ • Pañcakanayavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣੀ-ਅਨੁਟੀਕਾ • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā / ਪਞ੍ਚਕਨਯવਣ੍ਣਨਾ • Pañcakanayavaṇṇanā