Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
9-10. පඤ්චකඞ්ගසුත්තාදිවණ්ණනා
9-10. Pañcakaṅgasuttādivaṇṇanā
267-268. දණ්ඩමුග්ගරං අග්ගසොණ්ඩමුග්ගරං. කාළසුත්තපක්ඛිපනං කාළසුත්තනාළි. වාසිආදීනි පඤ්ච අඞ්ගානි අස්සාති පඤ්චකඞ්ගො. වත්ථුවිජ්ජාය වුත්තවිධිනා කත්තබ්බනිස්සයානි ඨපෙතීති ථපති. පණ්ඩිතඋදායිත්ථෙරො, න ලාළුදායිත්ථෙරො. ද්වෙපානන්දාති අට්ඨකථාය පදුද්ධාරො කතො – ‘‘ද්වෙපි මයා ආනන්දා’’ති පන පාළියං. පසාදකායසන්නිස්සිතා කායිකා, චෙතොසන්නිස්සිතා චෙතසිකා. ආධිපච්චට්ඨෙන සුඛමෙව ඉන්ද්රියන්ති සුඛින්ද්රියං. උපවිචාරවසෙනාති රූපාදීනි උපෙච්ච විචරණවසෙන. අතීතෙ ආරම්මණෙ. පච්චුප්පන්නෙති අද්ධාපච්චුප්පන්නෙ. එවං අට්ඨාධිකං සතං අට්ඨසතං.
267-268.Daṇḍamuggaraṃ aggasoṇḍamuggaraṃ. Kāḷasuttapakkhipanaṃ kāḷasuttanāḷi. Vāsiādīni pañca aṅgāni assāti pañcakaṅgo. Vatthuvijjāya vuttavidhinā kattabbanissayāni ṭhapetīti thapati. Paṇḍitaudāyitthero, na lāḷudāyitthero. Dvepānandāti aṭṭhakathāya paduddhāro kato – ‘‘dvepi mayā ānandā’’ti pana pāḷiyaṃ. Pasādakāyasannissitā kāyikā, cetosannissitā cetasikā. Ādhipaccaṭṭhena sukhameva indriyanti sukhindriyaṃ. Upavicāravasenāti rūpādīni upecca vicaraṇavasena. Atīte ārammaṇe. Paccuppanneti addhāpaccuppanne. Evaṃ aṭṭhādhikaṃ sataṃ aṭṭhasataṃ.
පාටියෙක්කො අනුසන්ධීති පුච්ඡානුසන්ධිආදීහි විසුං තෙහි අසම්මිස්සො එකො අනුසන්ධි. එකාපි වෙදනා කථිතා ‘‘තත්ර, භික්ඛවෙ, සුතවා අරියසාවකො’’ති ආහරිත්වා ‘‘ඵස්සපච්චයා වෙදනා’’ති. යස්මා භගවා චතුත්ථජ්ඣානුපෙක්ඛාවෙදනං වත්වා – ‘‘අත්ථානන්ද, එතස්මා සුඛා අඤ්ඤං සුඛ’’න්තිආදිං වදන්තො ථපතිනො වාදං උපත්ථම්භෙති නාම. තෙන හි උපෙක්ඛාවෙදනා ‘‘සුඛ’’න්තෙව වුත්තා සන්තසභාවත්තා. අභික්කන්තතරන්ති අතිවිය කන්තතරං මනොරමතරං. තෙනාහ ‘‘සුන්දරතර’’න්ති. පණීතතරන්ති පධානභාවං නීතතාය උළාරතරං. තෙනාහ ‘‘අතප්පකතර’’න්ති. සුඛන්ති වුත්තා පටිපක්ඛස්ස සුට්ඨු ඛාදනෙන, සුකරං ඔකාසදානමස්සාති වා. නිරොධො සුඛං නාම සබ්බසො උදයබ්බයාභාවතො. තෙනාහ ‘‘නිද්දුක්ඛභාවසඞ්ඛාතෙන සුඛට්ඨෙනා’’ති.
Pāṭiyekko anusandhīti pucchānusandhiādīhi visuṃ tehi asammisso eko anusandhi. Ekāpi vedanā kathitā ‘‘tatra, bhikkhave, sutavā ariyasāvako’’ti āharitvā ‘‘phassapaccayā vedanā’’ti. Yasmā bhagavā catutthajjhānupekkhāvedanaṃ vatvā – ‘‘atthānanda, etasmā sukhā aññaṃ sukha’’ntiādiṃ vadanto thapatino vādaṃ upatthambheti nāma. Tena hi upekkhāvedanā ‘‘sukha’’nteva vuttā santasabhāvattā. Abhikkantataranti ativiya kantataraṃ manoramataraṃ. Tenāha ‘‘sundaratara’’nti. Paṇītataranti padhānabhāvaṃ nītatāya uḷārataraṃ. Tenāha ‘‘atappakatara’’nti. Sukhanti vuttā paṭipakkhassa suṭṭhu khādanena, sukaraṃ okāsadānamassāti vā. Nirodho sukhaṃ nāma sabbaso udayabbayābhāvato. Tenāha ‘‘niddukkhabhāvasaṅkhātena sukhaṭṭhenā’’ti.
සුඛස්මිංයෙවාති සුඛමිච්චෙව පඤ්ඤපෙති. නිරොධසමාපත්තිං සීසං කත්වාති නිරොධසමාපත්තිදෙසනාය සීසං උත්තමං කත්වා. දෙසනාය උද්දෙසාධිමුත්තෙ උට්ඨාපෙත්වා විත්ථාරිතත්තා ‘‘නෙය්යපුග්ගලස්ස වසෙනා’’ති වුත්තං. දසමං අනන්තරසුත්තෙ වුත්තනයත්තා උත්තානත්ථමෙව.
Sukhasmiṃyevāti sukhamicceva paññapeti. Nirodhasamāpattiṃ sīsaṃ katvāti nirodhasamāpattidesanāya sīsaṃ uttamaṃ katvā. Desanāya uddesādhimutte uṭṭhāpetvā vitthāritattā ‘‘neyyapuggalassa vasenā’’ti vuttaṃ. Dasamaṃ anantarasutte vuttanayattā uttānatthameva.
පඤ්චකඞ්ගසුත්තාදිවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Pañcakaṅgasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
රහොගතවග්ගවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Rahogatavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්තනිකාය • Saṃyuttanikāya
9. පඤ්චකඞ්ගසුත්තං • 9. Pañcakaṅgasuttaṃ
10. භික්ඛුසුත්තං • 10. Bhikkhusuttaṃ
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්තපිටක (අට්ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්තනිකාය (අට්ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 9-10. පඤ්චකඞ්ගසුත්තාදිවණ්ණනා • 9-10. Pañcakaṅgasuttādivaṇṇanā