| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปญฺจปกรณ-มูลฎีกา • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā |
๕. ปญฺจกนิเทฺทสวณฺณนา
5. Pañcakaniddesavaṇṇanā
๑๙๑. ปฐมปญฺจเก อุเทฺทเสเนว ปุคฺคลวิภาโค วิญฺญายตีติ ยถา เตสุ ปฎิปชฺชิตพฺพํ , ตาย ปฎิปตฺติยา เต วิภชโนฺต ‘‘ตตฺร ยฺวาย’’นฺติอาทิมาหฯ อารมฺภสโทฺทติ อารมฺภกิริยาวาจโก สโทฺทติ อโตฺถฯ ผลุปฺปตฺติยา มคฺคกิจฺจํ นิฎฺฐิตํ โหตีติ ‘‘มคฺคกิจฺจวเสน ผลเมว วุตฺต’’นฺติ อาหฯ อายาจนสาธูติ น ปสํสนาทิสาธูติ อโตฺถฯ
191. Paṭhamapañcake uddeseneva puggalavibhāgo viññāyatīti yathā tesu paṭipajjitabbaṃ , tāya paṭipattiyā te vibhajanto ‘‘tatra yvāya’’ntiādimāha. Ārambhasaddoti ārambhakiriyāvācako saddoti attho. Phaluppattiyā maggakiccaṃ niṭṭhitaṃ hotīti ‘‘maggakiccavasena phalameva vutta’’nti āha. Āyācanasādhūti na pasaṃsanādisādhūti attho.
๑๙๒. อาทิโต เธยฺยํ ฐเปตพฺพํ อาเธยฺยํ, ทสฺสนสวนปฎิวจนทานวเสน มุเขน วิย ปวตฺตํ คหณํ มุขนฺติ ทฎฺฐพฺพํฯ ตํ มุขํ อาเธยฺยํ, คหณตฺถํ ปกติมุขเมว วา อาเธยฺยํ ยสฺส โส อาเธยฺยมุโข, อวิจาเรตฺวา อาทิกถาย เอว ฐปิตคหโณติ วุตฺตํ โหติฯ
192. Ādito dheyyaṃ ṭhapetabbaṃ ādheyyaṃ, dassanasavanapaṭivacanadānavasena mukhena viya pavattaṃ gahaṇaṃ mukhanti daṭṭhabbaṃ. Taṃ mukhaṃ ādheyyaṃ, gahaṇatthaṃ pakatimukhameva vā ādheyyaṃ yassa so ādheyyamukho, avicāretvā ādikathāya eva ṭhapitagahaṇoti vuttaṃ hoti.
๑๙๔. รชคฺคสฺมินฺติ รชคฺคภาเวฯ
194. Rajaggasminti rajaggabhāve.
๑๙๙. ควา ขีรํ อคฺคมกฺขายตีติ น เอวํ สมฺพโนฺธ, อุปฺปตฺติโต ปน ปญฺจ โครเส ทเสฺสตฺวา เตสุ สปฺปิมณฺฑสฺส อคฺคภาวทสฺสนตฺถํ ‘‘ควา ขีร’’นฺติอาทิ วุตฺตํฯ เตนาห ‘‘คาวิโต ขีรํ นาม โหตี’’ติอาทิฯ
199. Gavā khīraṃ aggamakkhāyatīti na evaṃ sambandho, uppattito pana pañca gorase dassetvā tesu sappimaṇḍassa aggabhāvadassanatthaṃ ‘‘gavā khīra’’ntiādi vuttaṃ. Tenāha ‘‘gāvito khīraṃ nāma hotī’’tiādi.
ปญฺจกนิเทฺทสวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Pañcakaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / อภิธมฺมปิฎก • Abhidhammapiṭaka / ปุคฺคลปญฺญตฺติปาฬิ • Puggalapaññattipāḷi / ๕. ปญฺจกปุคฺคลปญฺญตฺติ • 5. Pañcakapuggalapaññatti
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / อภิธมฺมปิฎก (อฎฺฐกถา) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ปญฺจปกรณ-อฎฺฐกถา • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ๕. ปญฺจกนิเทฺทสวณฺณนา • 5. Pañcakaniddesavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-อนุฎีกา • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ๕. ปญฺจกนิเทฺทสวณฺณนา • 5. Pañcakaniddesavaṇṇanā
