| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪುಗ್ಗಲಪಞ್ಞತ್ತಿಪಾಳಿ • Puggalapaññattipāḷi |
೫. ಪಞ್ಚಕಪುಗ್ಗಲಪಞ್ಞತ್ತಿ
5. Pañcakapuggalapaññatti
೧೯೧. ತತ್ರ ಯ್ವಾಯಂ ಪುಗ್ಗಲೋ ಆರಭತಿ ಚ ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರೀ ಚ ಹೋತಿ, ತಞ್ಚ ಚೇತೋವಿಮುತ್ತಿಂ ಪಞ್ಞಾವಿಮುತ್ತಿಂ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ, ಯತ್ಥಸ್ಸ ತೇ ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಪಾಪಕಾ ಅಕುಸಲಾ ಧಮ್ಮಾ ಅಪರಿಸೇಸಾ ನಿರುಜ್ಝನ್ತಿ , ಸೋ ಏವಮಸ್ಸ ವಚನೀಯೋ – ‘‘ಆಯಸ್ಮತೋ ಖೋ ಆರಮ್ಭಜಾ 1 ಆಸವಾ ಸಂವಿಜ್ಜನ್ತಿ, ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರಜಾ ಆಸವಾ ಪವಡ್ಢನ್ತಿ। ಸಾಧು ವತಾಯಸ್ಮಾ ಆರಮ್ಭಜೇ ಆಸವೇ ಪಹಾಯ ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರಜೇ ಆಸವೇ ಪಟಿವಿನೋದೇತ್ವಾ ಚಿತ್ತಂ ಪಞ್ಞಞ್ಚ ಭಾವೇತು। ಏವಮಾಯಸ್ಮಾ ಅಮುನಾ ಪಞ್ಚಮೇನ ಪುಗ್ಗಲೇನ ಸಮಸಮೋ ಭವಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ।
191. Tatra yvāyaṃ puggalo ārabhati ca vippaṭisārī ca hoti, tañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, yatthassa te uppannā pāpakā akusalā dhammā aparisesā nirujjhanti , so evamassa vacanīyo – ‘‘āyasmato kho ārambhajā 2 āsavā saṃvijjanti, vippaṭisārajā āsavā pavaḍḍhanti. Sādhu vatāyasmā ārambhaje āsave pahāya vippaṭisāraje āsave paṭivinodetvā cittaṃ paññañca bhāvetu. Evamāyasmā amunā pañcamena puggalena samasamo bhavissatī’’ti.
ತತ್ರ ಯ್ವಾಯಂ ಪುಗ್ಗಲೋ ಆರಭತಿ ನ ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರೀ ಹೋತಿ, ತಞ್ಚ ಚೇತೋವಿಮುತ್ತಿಂ ಪಞ್ಞಾವಿಮುತ್ತಿಂ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ, ಯತ್ಥಸ್ಸ ತೇ ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಪಾಪಕಾ ಅಕುಸಲಾ ಧಮ್ಮಾ ಅಪರಿಸೇಸಾ ನಿರುಜ್ಝನ್ತಿ, ಸೋ ಏವಮಸ್ಸ ವಚನೀಯೋ – ‘‘ಆಯಸ್ಮತೋ ಖೋ ಆರಮ್ಭಜಾ ಆಸವಾ ಸಂವಿಜ್ಜನ್ತಿ, ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರಜಾ ಆಸವಾ ನಪ್ಪವಡ್ಢನ್ತಿ। ಸಾಧು ವತಾಯಸ್ಮಾ ಆರಮ್ಭಜೇ ಆಸವೇ ಪಹಾಯ ಚಿತ್ತಂ ಪಞ್ಞಞ್ಚ ಭಾವೇತು। ಏವಮಾಯಸ್ಮಾ ಅಮುನಾ ಪಞ್ಚಮೇನ ಪುಗ್ಗಲೇನ ಸಮಸಮೋ ಭವಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ।
Tatra yvāyaṃ puggalo ārabhati na vippaṭisārī hoti, tañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, yatthassa te uppannā pāpakā akusalā dhammā aparisesā nirujjhanti, so evamassa vacanīyo – ‘‘āyasmato kho ārambhajā āsavā saṃvijjanti, vippaṭisārajā āsavā nappavaḍḍhanti. Sādhu vatāyasmā ārambhaje āsave pahāya cittaṃ paññañca bhāvetu. Evamāyasmā amunā pañcamena puggalena samasamo bhavissatī’’ti.
ತತ್ರ ಯ್ವಾಯಂ ಪುಗ್ಗಲೋ ನ ಆರಭತಿ ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರೀ ಹೋತಿ, ತಞ್ಚ ಚೇತೋವಿಮುತ್ತಿಂ ಪಞ್ಞಾವಿಮುತ್ತಿಂ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ, ಯತ್ಥಸ್ಸ ತೇ ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಪಾಪಕಾ ಅಕುಸಲಾ ಧಮ್ಮಾ ಅಪರಿಸೇಸಾ ನಿರುಜ್ಝನ್ತಿ, ಸೋ ಏವಮಸ್ಸ ವಚನೀಯೋ – ‘‘ಆಯಸ್ಮತೋ ಖೋ ಆರಮ್ಭಜಾ ಆಸವಾ ನ ಸಂವಿಜ್ಜನ್ತಿ, ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರಜಾ ಆಸವಾ ಪವಡ್ಢನ್ತಿ। ಸಾಧು ವತಾಯಸ್ಮಾ ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರಜೇ ಆಸವೇ ಪಟಿವಿನೋದೇತ್ವಾ ಚಿತ್ತಂ ಪಞ್ಞಞ್ಚ ಭಾವೇತು। ಏವಮಾಯಸ್ಮಾ ಅಮುನಾ ಪಞ್ಚಮೇನ ಪುಗ್ಗಲೇನ ಸಮಸಮೋ ಭವಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ।
Tatra yvāyaṃ puggalo na ārabhati vippaṭisārī hoti, tañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, yatthassa te uppannā pāpakā akusalā dhammā aparisesā nirujjhanti, so evamassa vacanīyo – ‘‘āyasmato kho ārambhajā āsavā na saṃvijjanti, vippaṭisārajā āsavā pavaḍḍhanti. Sādhu vatāyasmā vippaṭisāraje āsave paṭivinodetvā cittaṃ paññañca bhāvetu. Evamāyasmā amunā pañcamena puggalena samasamo bhavissatī’’ti.
ತತ್ರ ಯ್ವಾಯಂ ಪುಗ್ಗಲೋ ನ ಆರಭತಿ ನ ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರೀ ಹೋತಿ, ತಞ್ಚ ಚೇತೋವಿಮುತ್ತಿಂ ಪಞ್ಞಾವಿಮುತ್ತಿಂ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ, ಯತ್ಥಸ್ಸ ತೇ ಪಾಪಕಾ ಅಕುಸಲಾ ಧಮ್ಮಾ ಅಪರಿಸೇಸಾ ನಿರುಜ್ಝನ್ತಿ, ಸೋ ಏವಮಸ್ಸ ವಚನೀಯೋ – ‘‘ಆಯಸ್ಮತೋ ಖೋ ಆರಮ್ಭಜಾ ಆಸವಾ ನ ಸಂವಿಜ್ಜನ್ತಿ, ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರಜಾ ಆಸವಾ ನಪ್ಪವಡ್ಢನ್ತಿ। ಸಾಧು ವತಾಯಸ್ಮಾ ಚಿತ್ತಂ ಪಞ್ಞಞ್ಚ ಭಾವೇತು। ಏವಮಾಯಸ್ಮಾ ಅಮುನಾ ಪಞ್ಚಮೇನ ಪುಗ್ಗಲೇನ ಸಮಸಮೋ ಭವಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ। ಇಮೇ ಚತ್ತಾರೋ ಪುಗ್ಗಲಾ ಅಮುನಾ ಪಞ್ಚಮೇನ ಪುಗ್ಗಲೇನ ಏವಂ ಓವದಿಯಮಾನಾ ಏವಂ ಅನುಸಾಸಿಯಮಾನಾ ಅನುಪುಬ್ಬೇನ ಆಸವಾನಂ ಖಯಂ ಪಾಪುಣನ್ತಿ।
Tatra yvāyaṃ puggalo na ārabhati na vippaṭisārī hoti, tañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, yatthassa te pāpakā akusalā dhammā aparisesā nirujjhanti, so evamassa vacanīyo – ‘‘āyasmato kho ārambhajā āsavā na saṃvijjanti, vippaṭisārajā āsavā nappavaḍḍhanti. Sādhu vatāyasmā cittaṃ paññañca bhāvetu. Evamāyasmā amunā pañcamena puggalena samasamo bhavissatī’’ti. Ime cattāro puggalā amunā pañcamena puggalena evaṃ ovadiyamānā evaṃ anusāsiyamānā anupubbena āsavānaṃ khayaṃ pāpuṇanti.
೧೯೨. ಕಥಞ್ಚ ಪುಗ್ಗಲೋ ದತ್ವಾ ಅವಜಾನಾತಿ? ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಯಸ್ಸ ಪುಗ್ಗಲಸ್ಸ ದೇತಿ ಚೀವರಪಿಣ್ಡಪಾತಸೇನಾಸನಗಿಲಾನಪಚ್ಚಯಭೇಸಜ್ಜಪರಿಕ್ಖಾರಂ, ತಸ್ಸ ಏವಂ ಹೋತಿ – ‘‘ಅಹಂ ದಮ್ಮಿ, ಅಯಂ 3 ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹಾತೀ’’ತಿ, ತಮೇನಂ ದತ್ವಾ ಅವಜಾನಾತಿ। ಏವಂ ಪುಗ್ಗಲೋ ದತ್ವಾ ಅವಜಾನಾತಿ।
192. Kathañca puggalo datvā avajānāti? Idhekacco puggalo yassa puggalassa deti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhāraṃ, tassa evaṃ hoti – ‘‘ahaṃ dammi, ayaṃ 4 paṭiggaṇhātī’’ti, tamenaṃ datvā avajānāti. Evaṃ puggalo datvā avajānāti.
ಕಥಞ್ಚ ಪುಗ್ಗಲೋ ಸಂವಾಸೇನ ಅವಜಾನಾತಿ? ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಯೇನ ಪುಗ್ಗಲೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಸಂವಸತಿ ದ್ವೇ ವಾ ತೀಣಿ ವಾ ವಸ್ಸಾನಿ, ತಮೇನಂ ಸಂವಾಸೇನ ಅವಜಾನಾತಿ। ಏವಂ ಪುಗ್ಗಲೋ ಸಂವಾಸೇನ ಅವಜಾನಾತಿ।
Kathañca puggalo saṃvāsena avajānāti? Idhekacco puggalo yena puggalena saddhiṃ saṃvasati dve vā tīṇi vā vassāni, tamenaṃ saṃvāsena avajānāti. Evaṃ puggalo saṃvāsena avajānāti.
ಕಥಞ್ಚ ಪುಗ್ಗಲೋ ಆಧೇಯ್ಯಮುಖೋ ಹೋತಿ? ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಪರಸ್ಸ ವಣ್ಣೇ ವಾ ಅವಣ್ಣೇ ವಾ ಭಾಸಿಯಮಾನೇ ಖಿಪ್ಪಞ್ಞೇವ ಅಧಿಮುಚ್ಚಿತಾ ಹೋತಿ। ಏವಂ ಪುಗ್ಗಲೋ ಆಧೇಯ್ಯಮುಖೋ ಹೋತಿ ।
Kathañca puggalo ādheyyamukho hoti? Idhekacco puggalo parassa vaṇṇe vā avaṇṇe vā bhāsiyamāne khippaññeva adhimuccitā hoti. Evaṃ puggalo ādheyyamukho hoti .
ಕಥಞ್ಚ ಪುಗ್ಗಲೋ ಲೋಲೋ ಹೋತಿ? ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಇತ್ತರಸದ್ಧೋ ಹೋತಿ ಇತ್ತರಭತ್ತೀ ಇತ್ತರಪೇಮೋ ಇತ್ತರಪ್ಪಸಾದೋ। ಏವಂ ಪುಗ್ಗಲೋ ಲೋಲೋ ಹೋತಿ।
Kathañca puggalo lolo hoti? Idhekacco puggalo ittarasaddho hoti ittarabhattī ittarapemo ittarappasādo. Evaṃ puggalo lolo hoti.
ಕಥಞ್ಚ ಪುಗ್ಗಲೋ ಮನ್ದೋ ಮೋಮೂಹೋ ಹೋತಿ? ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಕುಸಲಾಕುಸಲೇ ಧಮ್ಮೇ ನ ಜಾನಾತಿ, ಸಾವಜ್ಜಾನವಜ್ಜೇ ಧಮ್ಮೇ ನ ಜಾನಾತಿ, ಹೀನಪ್ಪಣೀತೇ ಧಮ್ಮೇ ನ ಜಾನಾತಿ, ಕಣ್ಹಸುಕ್ಕಸಪ್ಪಟಿಭಾಗೇ ಧಮ್ಮೇ ನ ಜಾನಾತಿ। ಏವಂ ಪುಗ್ಗಲೋ ಮನ್ದೋ ಮೋಮೂಹೋ ಹೋತಿ।
Kathañca puggalo mando momūho hoti? Idhekacco puggalo kusalākusale dhamme na jānāti, sāvajjānavajje dhamme na jānāti, hīnappaṇīte dhamme na jānāti, kaṇhasukkasappaṭibhāge dhamme na jānāti. Evaṃ puggalo mando momūho hoti.
೧೯೩. ತತ್ಥ ಕತಮೇ ಪಞ್ಚ ಯೋಧಾಜೀವೂಪಮಾ ಪುಗ್ಗಲಾ? ಪಞ್ಚ ಯೋಧಾಜೀವಾ – ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ಯೋಧಾಜೀವೋ ರಜಗ್ಗಞ್ಞೇವ ದಿಸ್ವಾ ಸಂಸೀದತಿ ವಿಸೀದತಿ ನ ಸನ್ಥಮ್ಭತಿ 5 ನ ಸಕ್ಕೋತಿ ಸಙ್ಗಾಮಂ ಓತರಿತುಂ। ಏವರೂಪೋಪಿ ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ಯೋಧಾಜೀವೋ ಹೋತಿ। ಅಯಂ ಪಠಮೋ ಯೋಧಾಜೀವೋ ಸನ್ತೋ ಸಂವಿಜ್ಜಮಾನೋ ಲೋಕಸ್ಮಿಂ।
193. Tattha katame pañca yodhājīvūpamā puggalā? Pañca yodhājīvā – idhekacco yodhājīvo rajaggaññeva disvā saṃsīdati visīdati na santhambhati 6 na sakkoti saṅgāmaṃ otarituṃ. Evarūpopi idhekacco yodhājīvo hoti. Ayaṃ paṭhamo yodhājīvo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.
ಪುನ ಚಪರಂ ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ಯೋಧಾಜೀವೋ ಸಹತಿ ರಜಗ್ಗಂ, ಅಪಿ ಚ ಖೋ ಧಜಗ್ಗಞ್ಞೇವ ದಿಸ್ವಾ ಸಂಸೀದತಿ ವಿಸೀದತಿ ನ ಸನ್ಥಮ್ಭತಿ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ ಸಙ್ಗಾಮಂ ಓತರಿತುಂ। ಏವರೂಪೋಪಿ ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ಯೋಧಾಜೀವೋ ಹೋತಿ। ಅಯಂ ದುತಿಯೋ ಯೋಧಾಜೀವೋ ಸನ್ತೋ ಸಂವಿಜ್ಜಮಾನೋ ಲೋಕಸ್ಮಿಂ।
Puna caparaṃ idhekacco yodhājīvo sahati rajaggaṃ, api ca kho dhajaggaññeva disvā saṃsīdati visīdati na santhambhati na sakkoti saṅgāmaṃ otarituṃ. Evarūpopi idhekacco yodhājīvo hoti. Ayaṃ dutiyo yodhājīvo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.
ಪುನ ಚಪರಂ ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ಯೋಧಾಜೀವೋ ಸಹತಿ ರಜಗ್ಗಂ ಸಹತಿ ಧಜಗ್ಗಂ, ಅಪಿ ಚ ಖೋ ಉಸ್ಸಾರಣಞ್ಞೇವ 7 ಸುತ್ವಾ ಸಂಸೀದತಿ ವಿಸೀದತಿ ನ ಸನ್ಥಮ್ಭತಿ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ ಸಙ್ಗಾಮಂ ಓತರಿತುಂ। ಏವರೂಪೋಪಿ ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ಯೋಧಾಜೀವೋ ಹೋತಿ। ಅಯಂ ತತಿಯೋ ಯೋಧಾಜೀವೋ ಸನ್ತೋ ಸಂವಿಜ್ಜಮಾನೋ ಲೋಕಸ್ಮಿಂ।
Puna caparaṃ idhekacco yodhājīvo sahati rajaggaṃ sahati dhajaggaṃ, api ca kho ussāraṇaññeva 8 sutvā saṃsīdati visīdati na santhambhati na sakkoti saṅgāmaṃ otarituṃ. Evarūpopi idhekacco yodhājīvo hoti. Ayaṃ tatiyo yodhājīvo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.
ಪುನ ಚಪರಂ ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ಯೋಧಾಜೀವೋ ಸಹತಿ ರಜಗ್ಗಂ ಸಹತಿ ಧಜಗ್ಗಂ ಸಹತಿ ಉಸ್ಸಾರಣಂ, ಅಪಿ ಚ ಖೋ ಸಮ್ಪಹಾರೇ ಹಞ್ಞತಿ ಬ್ಯಾಪಜ್ಜತಿ। ಏವರೂಪೋಪಿ ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ಯೋಧಾಜೀವೋ ಹೋತಿ। ಅಯಂ ಚತುತ್ಥೋ ಯೋಧಾಜೀವೋ ಸನ್ತೋ ಸಂವಿಜ್ಜಮಾನೋ ಲೋಕಸ್ಮಿಂ।
Puna caparaṃ idhekacco yodhājīvo sahati rajaggaṃ sahati dhajaggaṃ sahati ussāraṇaṃ, api ca kho sampahāre haññati byāpajjati. Evarūpopi idhekacco yodhājīvo hoti. Ayaṃ catuttho yodhājīvo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.
ಪುನ ಚಪರಂ ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ಯೋಧಾಜೀವೋ ಸಹತಿ ರಜಗ್ಗಂ ಸಹತಿ ಧಜಗ್ಗಂ ಸಹತಿ ಉಸ್ಸಾರಣಂ ಸಹತಿ ಸಮ್ಪಹಾರಂ। ಸೋ ತಂ ಸಙ್ಗಾಮಂ ಅಭಿವಿಜಿನಿತ್ವಾ ವಿಜಿತಸಙ್ಗಾಮೋ ತಮೇವ ಸಙ್ಗಾಮಸೀಸಂ ಅಜ್ಝಾವಸತಿ। ಏವರೂಪೋಪಿ ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ಯೋಧಾಜೀವೋ ಹೋತಿ। ಅಯಂ ಪಞ್ಚಮೋ ಯೋಧಾಜೀವೋ ಸನ್ತೋ ಸಂವಿಜ್ಜಮಾನೋ ಲೋಕಸ್ಮಿಂ। ಇಮೇ ಪಞ್ಚ ಯೋಧಾಜೀವಾ ಸನ್ತೋ ಸಂವಿಜ್ಜಮಾನಾ ಲೋಕಸ್ಮಿಂ।
Puna caparaṃ idhekacco yodhājīvo sahati rajaggaṃ sahati dhajaggaṃ sahati ussāraṇaṃ sahati sampahāraṃ. So taṃ saṅgāmaṃ abhivijinitvā vijitasaṅgāmo tameva saṅgāmasīsaṃ ajjhāvasati. Evarūpopi idhekacco yodhājīvo hoti. Ayaṃ pañcamo yodhājīvo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ. Ime pañca yodhājīvā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ.
೧೯೪. ಏವಮೇವಂ ಪಞ್ಚಿಮೇ ಯೋಧಾಜೀವೂಪಮಾ ಪುಗ್ಗಲಾ ಸನ್ತೋ ಸಂವಿಜ್ಜಮಾನಾ ಭಿಕ್ಖೂಸು। ಕತಮೇ ಪಞ್ಚ? ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ಭಿಕ್ಖು ರಜಗ್ಗಞ್ಞೇವ ದಿಸ್ವಾ ಸಂಸೀದತಿ ವಿಸೀದತಿ ನ ಸನ್ಥಮ್ಭತಿ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಸನ್ಧಾರೇತುಂ 9, ಸಿಕ್ಖಾದುಬ್ಬಲ್ಯಂ ಆವಿಕತ್ವಾ 10 ಸಿಕ್ಖಂ ಪಚ್ಚಕ್ಖಾಯ ಹೀನಾಯಾವತ್ತತಿ। ಕಿಮಸ್ಸ ರಜಗ್ಗಸ್ಮಿಂ? ಇಧ ಭಿಕ್ಖು ಸುಣಾತಿ – ‘‘ಅಸುಕಸ್ಮಿಂ ನಾಮ ಗಾಮೇ ವಾ ನಿಗಮೇ ವಾ ಇತ್ಥೀ ವಾ ಕುಮಾರೀ ವಾ ಅಭಿರೂಪಾ ದಸ್ಸನೀಯಾ ಪಾಸಾದಿಕಾ ಪರಮಾಯ ವಣ್ಣಪೋಕ್ಖರತಾಯ ಸಮನ್ನಾಗತಾ’’ತಿ। ಸೋ ತಂ ಸುತ್ವಾ ಸಂಸೀದತಿ ವಿಸೀದತಿ ನ ಸನ್ಥಮ್ಭತಿ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಸನ್ಧಾರೇತುಂ, ಸಿಕ್ಖಾದುಬ್ಬಲ್ಯಂ ಆವಿಕತ್ವಾ ಸಿಕ್ಖಂ ಪಚ್ಚಕ್ಖಾಯ ಹೀನಾಯಾವತ್ತತಿ। ಇದಮಸ್ಸ ರಜಗ್ಗಸ್ಮಿಂ।
194. Evamevaṃ pañcime yodhājīvūpamā puggalā santo saṃvijjamānā bhikkhūsu. Katame pañca? Idhekacco bhikkhu rajaggaññeva disvā saṃsīdati visīdati na santhambhati na sakkoti brahmacariyaṃ sandhāretuṃ 11, sikkhādubbalyaṃ āvikatvā 12 sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattati. Kimassa rajaggasmiṃ? Idha bhikkhu suṇāti – ‘‘asukasmiṃ nāma gāme vā nigame vā itthī vā kumārī vā abhirūpā dassanīyā pāsādikā paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgatā’’ti. So taṃ sutvā saṃsīdati visīdati na santhambhati na sakkoti brahmacariyaṃ sandhāretuṃ, sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattati. Idamassa rajaggasmiṃ.
ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಸೋ ಯೋಧಾಜೀವೋ ರಜಗ್ಗಞ್ಞೇವ ದಿಸ್ವಾ ಸಂಸೀದತಿ ವಿಸೀದತಿ ನ ಸನ್ಥಮ್ಭತಿ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ ಸಙ್ಗಾಮಂ ಓತರಿತುಂ, ತಥೂಪಮೋ ಅಯಂ ಪುಗ್ಗಲೋ। ಏವರೂಪೋಪಿ ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಹೋತಿ। ಅಯಂ ಪಠಮೋ ಯೋಧಾಜೀವೂಪಮೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಸನ್ತೋ ಸಂವಿಜ್ಜಮಾನೋ ಭಿಕ್ಖೂಸು।
Seyyathāpi so yodhājīvo rajaggaññeva disvā saṃsīdati visīdati na santhambhati na sakkoti saṅgāmaṃ otarituṃ, tathūpamo ayaṃ puggalo. Evarūpopi idhekacco puggalo hoti. Ayaṃ paṭhamo yodhājīvūpamo puggalo santo saṃvijjamāno bhikkhūsu.
೧೯೫. ಪುನ ಚಪರಂ ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ಭಿಕ್ಖು ಸಹತಿ ರಜಗ್ಗಂ, ಅಪಿ ಚ ಖೋ ಧಜಗ್ಗಞ್ಞೇವ ದಿಸ್ವಾ ಸಂಸೀದತಿ ವಿಸೀದತಿ ನ ಸನ್ಥಮ್ಭತಿ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಸನ್ಧಾರೇತುಂ, ಸಿಕ್ಖಾದುಬ್ಬಲ್ಯಂ ಆವಿಕತ್ವಾ ಸಿಕ್ಖಂ ಪಚ್ಚಕ್ಖಾಯ ಹೀನಾಯಾವತ್ತತಿ। ಕಿಮಸ್ಸ ಧಜಗ್ಗಸ್ಮಿಂ? ಇಧ ಭಿಕ್ಖು ನ ಹೇವ ಖೋ ಸುಣಾತಿ – ‘‘ಅಸುಕಸ್ಮಿಂ ನಾಮ ಗಾಮೇ ವಾ ನಿಗಮೇ ವಾ ಇತ್ಥೀ ವಾ ಕುಮಾರೀ ವಾ ಅಭಿರೂಪಾ ದಸ್ಸನೀಯಾ ಪಾಸಾದಿಕಾ ಪರಮಾಯ ವಣ್ಣಪೋಕ್ಖರತಾಯ ಸಮನ್ನಾಗತಾ’’ತಿ, ಅಪಿ ಚ ಖೋ ಸಾಮಂ 13 ಪಸ್ಸತಿ ಇತ್ಥಿಂ ವಾ ಕುಮಾರಿಂ ವಾ ಅಭಿರೂಪಂ ದಸ್ಸನೀಯಂ ಪಾಸಾದಿಕಂ ಪರಮಾಯ ವಣ್ಣಪೋಕ್ಖರತಾಯ ಸಮನ್ನಾಗತಂ। ಸೋ ತಂ ದಿಸ್ವಾ ಸಂಸೀದತಿ ವಿಸೀದತಿ ನ ಸನ್ಥಮ್ಭತಿ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಸನ್ಧಾರೇತುಂ, ಸಿಕ್ಖಾದುಬ್ಬಲ್ಯಂ ಆವಿಕತ್ವಾ ಸಿಕ್ಖಂ ಪಚ್ಚಕ್ಖಾಯ ಹೀನಾಯಾವತ್ತತಿ। ಇದಮಸ್ಸ ಧಜಗ್ಗಸ್ಮಿಂ।
195. Puna caparaṃ idhekacco bhikkhu sahati rajaggaṃ, api ca kho dhajaggaññeva disvā saṃsīdati visīdati na santhambhati na sakkoti brahmacariyaṃ sandhāretuṃ, sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattati. Kimassa dhajaggasmiṃ? Idha bhikkhu na heva kho suṇāti – ‘‘asukasmiṃ nāma gāme vā nigame vā itthī vā kumārī vā abhirūpā dassanīyā pāsādikā paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgatā’’ti, api ca kho sāmaṃ 14 passati itthiṃ vā kumāriṃ vā abhirūpaṃ dassanīyaṃ pāsādikaṃ paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgataṃ. So taṃ disvā saṃsīdati visīdati na santhambhati na sakkoti brahmacariyaṃ sandhāretuṃ, sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattati. Idamassa dhajaggasmiṃ.
ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಸೋ ಯೋಧಾಜೀವೋ ಸಹತಿ ರಜಗ್ಗಂ, ಅಪಿ ಚ ಖೋ ಧಜಗ್ಗಞ್ಞೇವ ದಿಸ್ವಾ ಸಂಸೀದತಿ ವಿಸೀದತಿ ನ ಸನ್ಥಮ್ಭತಿ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ ಸಙ್ಗಾಮಂ ಓತರಿತುಂ, ತಥೂಪಮೋ ಅಯಂ ಪುಗ್ಗಲೋ। ಏವರೂಪೋಪಿ ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಹೋತಿ। ಅಯಂ ದುತಿಯೋ ಯೋಧಾಜೀವೂಪಮೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಸನ್ತೋ ಸಂವಿಜ್ಜಮಾನೋ ಭಿಕ್ಖೂಸು।
Seyyathāpi so yodhājīvo sahati rajaggaṃ, api ca kho dhajaggaññeva disvā saṃsīdati visīdati na santhambhati na sakkoti saṅgāmaṃ otarituṃ, tathūpamo ayaṃ puggalo. Evarūpopi idhekacco puggalo hoti. Ayaṃ dutiyo yodhājīvūpamo puggalo santo saṃvijjamāno bhikkhūsu.
೧೯೬. ಪುನ ಚಪರಂ ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ಭಿಕ್ಖು ಸಹತಿ ರಜಗ್ಗಂ ಸಹತಿ ಧಜಗ್ಗಂ, ಅಪಿ ಚ ಖೋ ಉಸ್ಸಾರಣಞ್ಞೇವ ಸುತ್ವಾ ಸಂಸೀದತಿ ವಿಸೀದತಿ ನ ಸನ್ಥಮ್ಭತಿ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಸನ್ಧಾರೇತುಂ, ಸಿಕ್ಖಾದುಬ್ಬಲ್ಯಂ ಆವಿಕತ್ವಾ ಸಿಕ್ಖಂ ಪಚ್ಚಕ್ಖಾಯ ಹೀನಾಯಾವತ್ತತಿ। ಕಿಮಸ್ಸ ಉಸ್ಸಾರಣಾಯ? ಇಧ ಭಿಕ್ಖುಂ ಅರಞ್ಞಗತಂ ವಾ ರುಕ್ಖಮೂಲಗತಂ ವಾ ಸುಞ್ಞಾಗಾರಗತಂ ವಾ ಮಾತುಗಾಮೋ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಊಹಸತಿ 15 ಉಲ್ಲಪತಿ ಉಜ್ಜಗ್ಘತಿ ಉಪ್ಪಣ್ಡೇತಿ। ಸೋ ಮಾತುಗಾಮೇನ ಊಹಸಿಯಮಾನೋ ಉಲ್ಲಪಿಯಮಾನೋ ಉಜ್ಜಗ್ಘಿಯಮಾನೋ ಉಪ್ಪಣ್ಡಿಯಮಾನೋ ಸಂಸೀದತಿ ವಿಸೀದತಿ ನ ಸನ್ಥಮ್ಭತಿ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಸನ್ಧಾರೇತುಂ, ಸಿಕ್ಖಾದುಬ್ಬಲ್ಯಂ ಆವಿಕತ್ವಾ ಸಿಕ್ಖಂ ಪಚ್ಚಕ್ಖಾಯ ಹೀನಾಯಾವತ್ತತಿ। ಇದಮಸ್ಸ ಉಸ್ಸಾರಣಾಯ।
196. Puna caparaṃ idhekacco bhikkhu sahati rajaggaṃ sahati dhajaggaṃ, api ca kho ussāraṇaññeva sutvā saṃsīdati visīdati na santhambhati na sakkoti brahmacariyaṃ sandhāretuṃ, sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattati. Kimassa ussāraṇāya? Idha bhikkhuṃ araññagataṃ vā rukkhamūlagataṃ vā suññāgāragataṃ vā mātugāmo upasaṅkamitvā ūhasati 16 ullapati ujjagghati uppaṇḍeti. So mātugāmena ūhasiyamāno ullapiyamāno ujjagghiyamāno uppaṇḍiyamāno saṃsīdati visīdati na santhambhati na sakkoti brahmacariyaṃ sandhāretuṃ, sikkhādubbalyaṃ āvikatvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattati. Idamassa ussāraṇāya.
ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಸೋ ಯೋಧಾಜೀವೋ ಸಹತಿ ರಜಗ್ಗಂ ಸಹತಿ ಧಜಗ್ಗಂ, ಅಪಿ ಚ ಖೋ ಉಸ್ಸಾರಣಞ್ಞೇವ ಸುತ್ವಾ ಸಂಸೀದತಿ ವಿಸೀದತಿ ನ ಸನ್ಥಮ್ಭತಿ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ ಸಙ್ಗಾಮಂ ಓತರಿತುಂ, ತಥೂಪಮೋ ಅಯಂ ಪುಗ್ಗಲೋ। ಏವರೂಪೋಪಿ ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಹೋತಿ। ಅಯಂ ತತಿಯೋ ಯೋಧಾಜೀವೂಪಮೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಸನ್ತೋ ಸಂವಿಜ್ಜಮಾನೋ ಭಿಕ್ಖೂಸು।
Seyyathāpi so yodhājīvo sahati rajaggaṃ sahati dhajaggaṃ, api ca kho ussāraṇaññeva sutvā saṃsīdati visīdati na santhambhati na sakkoti saṅgāmaṃ otarituṃ, tathūpamo ayaṃ puggalo. Evarūpopi idhekacco puggalo hoti. Ayaṃ tatiyo yodhājīvūpamo puggalo santo saṃvijjamāno bhikkhūsu.
೧೯೭. ಪುನ ಚಪರಂ ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ಭಿಕ್ಖು ಸಹತಿ ರಜಗ್ಗಂ ಸಹತಿ ಧಜಗ್ಗಂ ಸಹತಿ ಉಸ್ಸಾರಣಂ, ಅಪಿ ಚ ಖೋ ಸಮ್ಪಹಾರೇ ಹಞ್ಞತಿ ಬ್ಯಾಪಜ್ಜತಿ। ಕಿಮಸ್ಸ ಸಮ್ಪಹಾರಸ್ಮಿಂ? ಇಧ ಭಿಕ್ಖುಂ ಅರಞ್ಞಗತಂ ವಾ ರುಕ್ಖಮೂಲಗತಂ ವಾ ಸುಞ್ಞಾಗಾರಗತಂ ವಾ ಮಾತುಗಾಮೋ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಅಭಿನಿಸೀದತಿ ಅಭಿನಿಪಜ್ಜತಿ ಅಜ್ಝೋತ್ಥರತಿ। ಸೋ ಮಾತುಗಾಮೇನ ಅಭಿನಿಸೀದಿಯಮಾನೋ ಅಭಿನಿಪಜ್ಜಿಯಮಾನೋ ಅಜ್ಝೋತ್ಥರಿಯಮಾನೋ ಸಿಕ್ಖಂ ಅಪ್ಪಚ್ಚಕ್ಖಾಯ ದುಬ್ಬಲ್ಯಂ ಅನಾವಿಕತ್ವಾ ಮೇಥುನಂ ಧಮ್ಮಂ ಪಟಿಸೇವತಿ। ಇದಮಸ್ಸ ಸಮ್ಪಹಾರಸ್ಮಿಂ।
197. Puna caparaṃ idhekacco bhikkhu sahati rajaggaṃ sahati dhajaggaṃ sahati ussāraṇaṃ, api ca kho sampahāre haññati byāpajjati. Kimassa sampahārasmiṃ? Idha bhikkhuṃ araññagataṃ vā rukkhamūlagataṃ vā suññāgāragataṃ vā mātugāmo upasaṅkamitvā abhinisīdati abhinipajjati ajjhottharati. So mātugāmena abhinisīdiyamāno abhinipajjiyamāno ajjhotthariyamāno sikkhaṃ appaccakkhāya dubbalyaṃ anāvikatvā methunaṃ dhammaṃ paṭisevati. Idamassa sampahārasmiṃ.
ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಸೋ ಯೋಧಾಜೀವೋ ಸಹತಿ ರಜಗ್ಗಂ ಸಹತಿ ಧಜಗ್ಗಂ ಸಹತಿ ಉಸ್ಸಾರಣಂ, ಅಪಿ ಚ ಖೋ ಸಮ್ಪಹಾರೇ ಹಞ್ಞತಿ ಬ್ಯಾಪಜ್ಜತಿ, ತಥೂಪಮೋ ಅಯಂ ಪುಗ್ಗಲೋ। ಏವರೂಪೋಪಿ ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಹೋತಿ। ಅಯಂ ಚತುತ್ಥೋ ಯೋಧಾಜೀವೂಪಮೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಸನ್ತೋ ಸಂವಿಜ್ಜಮಾನೋ ಭಿಕ್ಖೂಸು।
Seyyathāpi so yodhājīvo sahati rajaggaṃ sahati dhajaggaṃ sahati ussāraṇaṃ, api ca kho sampahāre haññati byāpajjati, tathūpamo ayaṃ puggalo. Evarūpopi idhekacco puggalo hoti. Ayaṃ catuttho yodhājīvūpamo puggalo santo saṃvijjamāno bhikkhūsu.
೧೯೮. ಪುನ ಚಪರಂ ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ಭಿಕ್ಖು ಸಹತಿ ರಜಗ್ಗಂ ಸಹತಿ ಧಜಗ್ಗಂ ಸಹತಿ ಉಸ್ಸಾರಣಂ ಸಹತಿ ಸಮ್ಪಹಾರಂ। ಸೋ ತಂ ಸಙ್ಗಾಮಂ ಅಭಿವಿಜಿನಿತ್ವಾ ವಿಜಿತಸಙ್ಗಾಮೋ ತಮೇವ ಸಙ್ಗಾಮಸೀಸಂ ಅಜ್ಝಾವಸತಿ। ಕಿಮಸ್ಸ ಸಙ್ಗಾಮವಿಜಯಸ್ಮಿಂ? ಇಧ ಭಿಕ್ಖುಂ ಅರಞ್ಞಗತಂ ವಾ ರುಕ್ಖಮೂಲಗತಂ ವಾ ಸುಞ್ಞಾಗಾರಗತಂ ವಾ ಮಾತುಗಾಮೋ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಅಭಿನಿಸೀದತಿ ಅಭಿನಿಪಜ್ಜತಿ ಅಜ್ಝೋತ್ಥರತಿ। ಸೋ ಮಾತುಗಾಮೇನ ಅಭಿನಿಸೀದಿಯಮಾನೋ ಅಭಿನಿಪಜ್ಜಿಯಮಾನೋ ಅಜ್ಝೋತ್ಥರಿಯಮಾನೋ ವಿನಿವೇಠೇತ್ವಾ ವಿನಿಮೋಚೇತ್ವಾ ಯೇನ ಕಾಮಂ ಪಕ್ಕಮತಿ।
198. Puna caparaṃ idhekacco bhikkhu sahati rajaggaṃ sahati dhajaggaṃ sahati ussāraṇaṃ sahati sampahāraṃ. So taṃ saṅgāmaṃ abhivijinitvā vijitasaṅgāmo tameva saṅgāmasīsaṃ ajjhāvasati. Kimassa saṅgāmavijayasmiṃ? Idha bhikkhuṃ araññagataṃ vā rukkhamūlagataṃ vā suññāgāragataṃ vā mātugāmo upasaṅkamitvā abhinisīdati abhinipajjati ajjhottharati. So mātugāmena abhinisīdiyamāno abhinipajjiyamāno ajjhotthariyamāno viniveṭhetvā vinimocetvā yena kāmaṃ pakkamati.
ಸೋ ವಿವಿತ್ತಂ ಸೇನಾಸನಂ ಭಜತಿ ಅರಞ್ಞಂ ರುಕ್ಖಮೂಲಂ ಪಬ್ಬತಂ ಕನ್ದರಂ ಗಿರಿಗುಹಂ ಸುಸಾನಂ ವನಪತ್ಥಂ ಅಬ್ಭೋಕಾಸಂ ಪಲಾಲಪುಞ್ಜಂ। ಸೋ ಅರಞ್ಞಗತೋ ವಾ ರುಕ್ಖಮೂಲಗತೋ ವಾ ಸುಞ್ಞಾಗಾರಗತೋ ವಾ ನಿಸೀದತಿ ಪಲ್ಲಙ್ಕಂ ಆಭುಜಿತ್ವಾ ಉಜುಂ ಕಾಯಂ ಪಣಿಧಾಯ ಪರಿಮುಖಂ ಸತಿಂ ಉಪಟ್ಠಪೇತ್ವಾ। ಸೋ ಅಭಿಜ್ಝಂ ಲೋಕೇ ಪಹಾಯ ವಿಗತಾಭಿಜ್ಝೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ, ಅಭಿಜ್ಝಾಯ ಚಿತ್ತಂ ಪರಿಸೋಧೇತಿ; ಬ್ಯಾಪಾದಪದೋಸಂ ಪಹಾಯ ಅಬ್ಯಾಪನ್ನಚಿತ್ತೋ ವಿಹರತಿ, ಸಬ್ಬಪಾಣಭೂತಹಿತಾನುಕಮ್ಪೀ ಬ್ಯಾಪಾದಪದೋಸಾ ಚಿತ್ತಂ ಪರಿಸೋಧೇತಿ; ಥಿನಮಿದ್ಧಂ ಪಹಾಯ ವಿಗತಥಿನಮಿದ್ಧೋ ವಿಹರತಿ ಆಲೋಕಸಞ್ಞೀ ಸತೋ ಸಮ್ಪಜಾನೋ, ಥಿನಮಿದ್ಧಾ ಚಿತ್ತಂ ಪರಿಸೋಧೇತಿ; ಉದ್ಧಚ್ಚಕುಕ್ಕುಚ್ಚಂ ಪಹಾಯ ಅನುದ್ಧತೋ ವಿಹರತಿ ಅಜ್ಝತ್ತಂ ವೂಪಸನ್ತಚಿತ್ತೋ, ಉದ್ಧಚ್ಚಕುಕ್ಕುಚ್ಚಾ ಚಿತ್ತಂ ಪರಿಸೋಧೇತಿ; ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಂ ಪಹಾಯ ತಿಣ್ಣವಿಚಿಕಿಚ್ಛೋ ವಿಹರತಿ ಅಕಥಂಕಥೀ ಕುಸಲೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು, ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾಯ ಚಿತ್ತಂ ಪರಿಸೋಧೇತಿ।
So vivittaṃ senāsanaṃ bhajati araññaṃ rukkhamūlaṃ pabbataṃ kandaraṃ giriguhaṃ susānaṃ vanapatthaṃ abbhokāsaṃ palālapuñjaṃ. So araññagato vā rukkhamūlagato vā suññāgāragato vā nisīdati pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā. So abhijjhaṃ loke pahāya vigatābhijjhena cetasā viharati, abhijjhāya cittaṃ parisodheti; byāpādapadosaṃ pahāya abyāpannacitto viharati, sabbapāṇabhūtahitānukampī byāpādapadosā cittaṃ parisodheti; thinamiddhaṃ pahāya vigatathinamiddho viharati ālokasaññī sato sampajāno, thinamiddhā cittaṃ parisodheti; uddhaccakukkuccaṃ pahāya anuddhato viharati ajjhattaṃ vūpasantacitto, uddhaccakukkuccā cittaṃ parisodheti; vicikicchaṃ pahāya tiṇṇavicikiccho viharati akathaṃkathī kusalesu dhammesu, vicikicchāya cittaṃ parisodheti.
ಸೋ ಇಮೇ ಪಞ್ಚ ನೀವರಣೇ ಪಹಾಯ ಚೇತಸೋ ಉಪಕ್ಕಿಲೇಸೇ ಪಞ್ಞಾಯ ದುಬ್ಬಲೀಕರಣೇ ವಿವಿಚ್ಚೇವ ಕಾಮೇಹಿ ವಿವಿಚ್ಚ ಅಕುಸಲೇಹಿ ಧಮ್ಮೇಹಿ ಸವಿತಕ್ಕಂ ಸವಿಚಾರಂ ವಿವೇಕಜಂ ಪೀತಿಸುಖಂ ಪಠಮಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ; ವಿತಕ್ಕವಿಚಾರಾನಂ ವೂಪಸಮಾ ದುತಿಯಂ ಝಾನಂ…ಪೇ॰… ತತಿಯಂ ಝಾನಂ…ಪೇ॰… ಚತುತ್ಥಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ।
So ime pañca nīvaraṇe pahāya cetaso upakkilese paññāya dubbalīkaraṇe vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati; vitakkavicārānaṃ vūpasamā dutiyaṃ jhānaṃ…pe… tatiyaṃ jhānaṃ…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati.
ಸೋ ಏವಂ ಸಮಾಹಿತೇ ಚಿತ್ತೇ ಪರಿಸುದ್ಧೇ ಪರಿಯೋದಾತೇ ಅನಙ್ಗಣೇ ವಿಗತೂಪಕ್ಕಿಲೇಸೇ ಮುದುಭೂತೇ ಕಮ್ಮನಿಯೇ ಠಿತೇ ಆನೇಞ್ಜಪ್ಪತ್ತೇ ಆಸವಾನಂ ಖಯಞಾಣಾಯ ಚಿತ್ತಂ ಅಭಿನಿನ್ನಾಮೇತಿ। ಸೋ ‘‘ಇದಂ ದುಕ್ಖ’’ನ್ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ, ‘‘ಅಯಂ ದುಕ್ಖಸಮುದಯೋ’’ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ, ‘‘ಅಯಂ ದುಕ್ಖನಿರೋಧೋ’’ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ, ‘‘ಅಯಂ ದುಕ್ಖನಿರೋಧಗಾಮಿನೀ ಪಟಿಪದಾ’’ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ, ‘‘ಇಮೇ ಆಸವಾ’’ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ, ‘‘ಅಯಂ ಆಸವಸಮುದಯೋ’’ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ , ‘‘ಅಯಂ ಆಸವನಿರೋಧೋ’’ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ, ‘‘ಅಯಂ ಆಸವನಿರೋಧಗಾಮಿನೀ ಪಟಿಪದಾ’’ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ।
So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte āsavānaṃ khayañāṇāya cittaṃ abhininnāmeti. So ‘‘idaṃ dukkha’’nti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘‘ayaṃ dukkhasamudayo’’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘‘ayaṃ dukkhanirodho’’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘‘ime āsavā’’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘‘ayaṃ āsavasamudayo’’ti yathābhūtaṃ pajānāti , ‘‘ayaṃ āsavanirodho’’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘‘ayaṃ āsavanirodhagāminī paṭipadā’’ti yathābhūtaṃ pajānāti.
ತಸ್ಸ ಏವಂ ಜಾನತೋ ಏವಂ ಪಸ್ಸತೋ ಕಾಮಾಸವಾಪಿ ಚಿತ್ತಂ ವಿಮುಚ್ಚತಿ, ಭವಾಸವಾಪಿ ಚಿತ್ತಂ ವಿಮುಚ್ಚತಿ, ಅವಿಜ್ಜಾಸವಾಪಿ ಚಿತ್ತಂ ವಿಮುಚ್ಚತಿ। ವಿಮುತ್ತಸ್ಮಿಂ ವಿಮುತ್ತಮಿತಿ ಞಾಣಂ ಹೋತಿ। ‘‘ಖೀಣಾ ಜಾತಿ, ವುಸಿತಂ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ, ಕತಂ ಕರಣೀಯಂ, ನಾಪರಂ ಇತ್ಥತ್ತಾಯಾ’’ತಿ ಪಜಾನಾತಿ। ಇದಮಸ್ಸ ಸಙ್ಗಾಮವಿಜಯಸ್ಮಿಂ। ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಸೋ ಯೋಧಾಜೀವೋ ಸಹತಿ ರಜಗ್ಗಂ ಸಹತಿ ಧಜಗ್ಗಂ ಸಹತಿ ಉಸ್ಸಾರಣಂ ಸಹತಿ ಸಮ್ಪಹಾರಂ, ಸೋ ತಂ ಸಙ್ಗಾಮಂ ಅಭಿವಿಜಿನಿತ್ವಾ ವಿಜಿತಸಙ್ಗಾಮೋ ತಮೇವ ಸಙ್ಗಾಮಸೀಸಂ ಅಜ್ಝಾವಸತಿ, ತಥೂಪಮೋ ಅಯಂ ಪುಗ್ಗಲೋ। ಏವರೂಪೋಪಿ ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಹೋತಿ। ಅಯಂ ಪಞ್ಚಮೋ ಯೋಧಾಜೀವೂಪಮೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಸನ್ತೋ ಸಂವಿಜ್ಜಮಾನೋ ಭಿಕ್ಖೂಸು। ಇಮೇ ಪಞ್ಚ ಯೋಧಾಜೀವೂಪಮಾ ಪುಗ್ಗಲಾ ಸನ್ತೋ ಸಂವಿಜ್ಜಮಾನಾ ಭಿಕ್ಖೂಸು।
Tassa evaṃ jānato evaṃ passato kāmāsavāpi cittaṃ vimuccati, bhavāsavāpi cittaṃ vimuccati, avijjāsavāpi cittaṃ vimuccati. Vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ hoti. ‘‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’’ti pajānāti. Idamassa saṅgāmavijayasmiṃ. Seyyathāpi so yodhājīvo sahati rajaggaṃ sahati dhajaggaṃ sahati ussāraṇaṃ sahati sampahāraṃ, so taṃ saṅgāmaṃ abhivijinitvā vijitasaṅgāmo tameva saṅgāmasīsaṃ ajjhāvasati, tathūpamo ayaṃ puggalo. Evarūpopi idhekacco puggalo hoti. Ayaṃ pañcamo yodhājīvūpamo puggalo santo saṃvijjamāno bhikkhūsu. Ime pañca yodhājīvūpamā puggalā santo saṃvijjamānā bhikkhūsu.
೧೯೯. ತತ್ಥ ಕತಮೇ ಪಞ್ಚ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕಾ? ಮನ್ದತ್ತಾ ಮೋಮೂಹತ್ತಾ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕೋ ಹೋತಿ, ಪಾಪಿಚ್ಛೋ ಇಚ್ಛಾಪಕತೋ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕೋ ಹೋತಿ, ಉಮ್ಮಾದಾ ಚಿತ್ತವಿಕ್ಖೇಪಾ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕೋ ಹೋತಿ, ‘‘ವಣ್ಣಿತಂ ಬುದ್ಧೇಹಿ ಬುದ್ಧಸಾವಕೇಹೀ’’ತಿ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕೋ ಹೋತಿ, ಅಪಿ ಚ ಅಪ್ಪಿಚ್ಛತಂಯೇವ 17 ನಿಸ್ಸಾಯ ಸನ್ತುಟ್ಠಿಂಯೇವ ನಿಸ್ಸಾಯ ಸಲ್ಲೇಖಂಯೇವ ನಿಸ್ಸಾಯ ಇದಮತ್ಥಿತಂಯೇವ 18 ನಿಸ್ಸಾಯ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕೋ ಹೋತಿ। ತತ್ರ ಯ್ವಾಯಂ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕೋ ಅಪ್ಪಿಚ್ಛತಂಯೇವ ನಿಸ್ಸಾಯ ಸನ್ತುಟ್ಠಿಂಯೇವ ನಿಸ್ಸಾಯ ಸಲ್ಲೇಖಂಯೇವ ನಿಸ್ಸಾಯ ಇದಮತ್ಥಿತಂಯೇವ ನಿಸ್ಸಾಯ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕೋ, ಅಯಂ ಇಮೇಸಂ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕಾನಂ ಅಗ್ಗೋ ಚ ಸೇಟ್ಠೋ ಚ ಪಾಮೋಕ್ಖೋ 19 ಚ ಉತ್ತಮೋ ಚ ಪವರೋ ಚ।
199. Tattha katame pañca piṇḍapātikā? Mandattā momūhattā piṇḍapātiko hoti, pāpiccho icchāpakato piṇḍapātiko hoti, ummādā cittavikkhepā piṇḍapātiko hoti, ‘‘vaṇṇitaṃ buddhehi buddhasāvakehī’’ti piṇḍapātiko hoti, api ca appicchataṃyeva 20 nissāya santuṭṭhiṃyeva nissāya sallekhaṃyeva nissāya idamatthitaṃyeva 21 nissāya piṇḍapātiko hoti. Tatra yvāyaṃ piṇḍapātiko appicchataṃyeva nissāya santuṭṭhiṃyeva nissāya sallekhaṃyeva nissāya idamatthitaṃyeva nissāya piṇḍapātiko, ayaṃ imesaṃ pañcannaṃ piṇḍapātikānaṃ aggo ca seṭṭho ca pāmokkho 22 ca uttamo ca pavaro ca.
ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ನಾಮ ಗವಾ ಖೀರಂ, ಖೀರಮ್ಹಾ ದಧಿ, ದಧಿಮ್ಹಾ ನವನೀತಂ 23, ನವನೀತಮ್ಹಾ ಸಪ್ಪಿ, ಸಪ್ಪಿಮ್ಹಾ ಸಪ್ಪಿಮಣ್ಡೋ, ಸಪ್ಪಿಮಣ್ಡಂ ತತ್ಥ ಅಗ್ಗಮಕ್ಖಾಯತಿ; ಏವಮೇವಂ ಯ್ವಾಯಂ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕೋ ಅಪ್ಪಿಚ್ಛತಂಯೇವ ನಿಸ್ಸಾಯ ಸನ್ತುಟ್ಠಿಂಯೇವ ನಿಸ್ಸಾಯ ಸಲ್ಲೇಖಂಯೇವ ನಿಸ್ಸಾಯ ಇದಮತ್ಥಿತಂಯೇವ ನಿಸ್ಸಾಯ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕೋ ಹೋತಿ, ಅಯಂ ಇಮೇಸಂ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕಾನಂ ಅಗ್ಗೋ ಚ ಸೇಟ್ಠೋ ಚ ಪಾಮೋಕ್ಖೋ ಚ ಉತ್ತಮೋ ಚ ಪವರೋ ಚ। ಇಮೇ ಪಞ್ಚ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕಾ।
Seyyathāpi nāma gavā khīraṃ, khīramhā dadhi, dadhimhā navanītaṃ 24, navanītamhā sappi, sappimhā sappimaṇḍo, sappimaṇḍaṃ tattha aggamakkhāyati; evamevaṃ yvāyaṃ piṇḍapātiko appicchataṃyeva nissāya santuṭṭhiṃyeva nissāya sallekhaṃyeva nissāya idamatthitaṃyeva nissāya piṇḍapātiko hoti, ayaṃ imesaṃ pañcannaṃ piṇḍapātikānaṃ aggo ca seṭṭho ca pāmokkho ca uttamo ca pavaro ca. Ime pañca piṇḍapātikā.
೨೦೦. ತತ್ಥ ಕತಮೇ ಪಞ್ಚ ಖಲುಪಚ್ಛಾಭತ್ತಿಕಾ…ಪೇ॰… ಪಞ್ಚ ಏಕಾಸನಿಕಾ…ಪೇ॰… ಪಞ್ಚ ಪಂಸುಕೂಲಿಕಾ…ಪೇ॰… ಪಞ್ಚ ತೇಚೀವರಿಕಾ…ಪೇ॰… ಪಞ್ಚ ಆರಞ್ಞಿಕಾ…ಪೇ॰… ಪಞ್ಚ ರುಕ್ಖಮೂಲಿಕಾ …ಪೇ॰… ಪಞ್ಚ ಅಬ್ಭೋಕಾಸಿಕಾ…ಪೇ॰… ಪಞ್ಚ ನೇಸಜ್ಜಿಕಾ…ಪೇ॰… ಪಞ್ಚ ಯಥಾಸನ್ಥತಿಕಾ…ಪೇ॰…।
200. Tattha katame pañca khalupacchābhattikā…pe… pañca ekāsanikā…pe… pañca paṃsukūlikā…pe… pañca tecīvarikā…pe… pañca āraññikā…pe… pañca rukkhamūlikā …pe… pañca abbhokāsikā…pe… pañca nesajjikā…pe… pañca yathāsanthatikā…pe….
೨೦೧. ತತ್ಥ ಕತಮೇ ಪಞ್ಚ ಸೋಸಾನಿಕಾ? ಮನ್ದತ್ತಾ ಮೋಮೂಹತ್ತಾ ಸೋಸಾನಿಕೋ ಹೋತಿ, ಪಾಪಿಚ್ಛೋ ಇಚ್ಛಾಪಕತೋ ಸೋಸಾನಿಕೋ ಹೋತಿ, ಉಮ್ಮಾದಾ ಚಿತ್ತವಿಕ್ಖೇಪಾ ಸೋಸಾನಿಕೋ ಹೋತಿ, ‘‘ವಣ್ಣಿತಂ ಬುದ್ಧೇಹಿ ಬುದ್ಧಸಾವಕೇಹೀ’’ತಿ ಸೋಸಾನಿಕೋ ಹೋತಿ, ಅಪಿ ಚ ಅಪ್ಪಿಚ್ಛತಂಯೇವ ನಿಸ್ಸಾಯ ಸನ್ತುಟ್ಠಿಂಯೇವ ನಿಸ್ಸಾಯ ಸಲ್ಲೇಖಂಯೇವ ನಿಸ್ಸಾಯ ಇದಮತ್ಥಿತಂಯೇವ ನಿಸ್ಸಾಯ ಸೋಸಾನಿಕೋ ಹೋತಿ। ತತ್ರ ಯ್ವಾಯಂ ಸೋಸಾನಿಕೋ ಅಪ್ಪಿಚ್ಛತಂಯೇವ ನಿಸ್ಸಾಯ ಸನ್ತುಟ್ಠಿಂಯೇವ ನಿಸ್ಸಾಯ ಸಲ್ಲೇಖಂಯೇವ ನಿಸ್ಸಾಯ ಇದಮತ್ಥಿತಂಯೇವ ನಿಸ್ಸಾಯ ಸೋಸಾನಿಕೋ, ಅಯಂ ಇಮೇಸಂ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಸೋಸಾನಿಕಾನಂ ಅಗ್ಗೋ ಚ ಸೇಟ್ಠೋ ಚ ಪಾಮೋಕ್ಖೋ ಚ ಉತ್ತಮೋ ಚ ಪವರೋ ಚ।
201. Tattha katame pañca sosānikā? Mandattā momūhattā sosāniko hoti, pāpiccho icchāpakato sosāniko hoti, ummādā cittavikkhepā sosāniko hoti, ‘‘vaṇṇitaṃ buddhehi buddhasāvakehī’’ti sosāniko hoti, api ca appicchataṃyeva nissāya santuṭṭhiṃyeva nissāya sallekhaṃyeva nissāya idamatthitaṃyeva nissāya sosāniko hoti. Tatra yvāyaṃ sosāniko appicchataṃyeva nissāya santuṭṭhiṃyeva nissāya sallekhaṃyeva nissāya idamatthitaṃyeva nissāya sosāniko, ayaṃ imesaṃ pañcannaṃ sosānikānaṃ aggo ca seṭṭho ca pāmokkho ca uttamo ca pavaro ca.
ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ನಾಮ ಗವಾ ಖೀರಂ, ಖೀರಮ್ಹಾ ದಧಿ, ದಧಿಮ್ಹಾ ನವನೀತಂ, ನವನೀತಮ್ಹಾ ಸಪ್ಪಿ, ಸಪ್ಪಿಮ್ಹಾ ಸಪ್ಪಿಮಣ್ಡೋ, ಸಪ್ಪಿಮಣ್ಡಂ ತತ್ಥ ಅಗ್ಗಮಕ್ಖಾಯತಿ; ಏವಮೇವಂ ಯ್ವಾಯಂ ಸೋಸಾನಿಕೋ ಅಪ್ಪಿಚ್ಛತಂಯೇವ ನಿಸ್ಸಾಯ ಸನ್ತುಟ್ಠಿಂಯೇವ ನಿಸ್ಸಾಯ ಸಲ್ಲೇಖಂಯೇವ ನಿಸ್ಸಾಯ ಇದಮತ್ಥಿತಂಯೇವ ನಿಸ್ಸಾಯ ಸೋಸಾನಿಕೋ ಹೋತಿ, ಅಯಂ ಇಮೇಸಂ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಸೋಸಾನಿಕಾನಂ ಅಗ್ಗೋ ಚ ಸೇಟ್ಠೋ ಚ ಪಾಮೋಕ್ಖೋ ಚ ಉತ್ತಮೋ ಚ ಪವರೋ ಚ। ಇಮೇ ಪಞ್ಚ ಸೋಸಾನಿಕಾ।
Seyyathāpi nāma gavā khīraṃ, khīramhā dadhi, dadhimhā navanītaṃ, navanītamhā sappi, sappimhā sappimaṇḍo, sappimaṇḍaṃ tattha aggamakkhāyati; evamevaṃ yvāyaṃ sosāniko appicchataṃyeva nissāya santuṭṭhiṃyeva nissāya sallekhaṃyeva nissāya idamatthitaṃyeva nissāya sosāniko hoti, ayaṃ imesaṃ pañcannaṃ sosānikānaṃ aggo ca seṭṭho ca pāmokkho ca uttamo ca pavaro ca. Ime pañca sosānikā.
ಪಞ್ಚಕನಿದ್ದೇಸೋ।
Pañcakaniddeso.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ೫. ಪಞ್ಚಕನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ • 5. Pañcakaniddesavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಮೂಲಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ೫. ಪಞ್ಚಕನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ • 5. Pañcakaniddesavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅನುಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ೫. ಪಞ್ಚಕನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ • 5. Pañcakaniddesavaṇṇanā
