| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
පඤ්‌චකවාරවණ්‌ණනා
Pañcakavāravaṇṇanā
325. පඤ්‌චකෙසු ‘‘නිමන්‌තිතො සභත්‌තො සමානො සන්‌තං භික්‌ඛුං අනාපුච්‌ඡා’’ති (පාචි. 294-297) වචනතො අකප්‌පියනිමන්‌තනං සාදියන්‌තස්‌සෙව අනාමන්‌තචාරො න වට්‌ටතීති ‘‘පිණ්‌ඩපාතිකස්‌ස කප්‌පන්‌තී’’ති වුත්‌තං. ගණභොජනාදීසුපි එසෙව නයො. අධිට්‌ඨහිත්‌වා භොජනන්‌ති ‘‘ගිලානසමයො’’තිආදිනා ආභොගං කත්‌වා භොජනං. අවිකප්‌පනාති ‘‘මය්‌හං භත්‌තපච්‌චාසං ඉත්‌ථන්‌නාමස්‌ස දම්‌මී’’ති එවං අවිකප්‌පනා.
325. Pañcakesu ‘‘nimantito sabhatto samāno santaṃ bhikkhuṃ anāpucchā’’ti (pāci. 294-297) vacanato akappiyanimantanaṃ sādiyantasseva anāmantacāro na vaṭṭatīti ‘‘piṇḍapātikassa kappantī’’ti vuttaṃ. Gaṇabhojanādīsupi eseva nayo. Adhiṭṭhahitvā bhojananti ‘‘gilānasamayo’’tiādinā ābhogaṃ katvā bhojanaṃ. Avikappanāti ‘‘mayhaṃ bhattapaccāsaṃ itthannāmassa dammī’’ti evaṃ avikappanā.
අයසතො වා ගරහතො වාති එත්‌ථ පරම්‌මුඛා අගුණවචනං අයසො. සම්‌මුඛා ගරහා. වියසතීති බ්‍යසනං, හිතසුඛං ඛිපති විද්‌ධංසෙතීති අත්‌ථො. ඤාතීනං බ්‍යසනං ඤාතිබ්‍යසනං, චොරරොගභයාදීහි ඤාතිවිනාසොති අත්‌ථො. භොගානං බ්‍යසනං භොගබ්‍යසනං, රාජචොරාදිවසෙන භොගවිනාසොති අත්‌ථො. රොගො එව බ්‍යසනං රොගබ්‍යසනං. රොගො හි ආරොග්‍යං බ්‍යසති විනාසෙතීති බ්‍යසනං. සීලස්‌ස බ්‍යසනං සීලබ්‍යසනං, දුස්‌සීල්‍යස්‌සෙතං නාමං. සම්‌මාදිට්‌ඨිං විනාසයමානා උප්‌පන්‌නා දිට්‌ඨියෙව බ්‍යසනං දිට්‌ඨිබ්‍යසනං. ඤාතිසම්‌පදාති ඤාතීනං සම්‌පදා පාරිපූරි බහුභාවො . භොගසම්‌පදායපි එසෙව නයො. ආරොග්‍යස්‌ස සම්‌පදා ආරොග්‍යසම්‌පදා. පාරිපූරි දීඝරත්‌තං අරොගතා. සීලදිට්‌ඨිසම්‌පදාසුපි එසෙව නයො.
Ayasato vā garahato vāti ettha parammukhā aguṇavacanaṃ ayaso. Sammukhā garahā. Viyasatīti byasanaṃ, hitasukhaṃ khipati viddhaṃsetīti attho. Ñātīnaṃ byasanaṃ ñātibyasanaṃ, corarogabhayādīhi ñātivināsoti attho. Bhogānaṃ byasanaṃ bhogabyasanaṃ, rājacorādivasena bhogavināsoti attho. Rogo eva byasanaṃ rogabyasanaṃ. Rogo hi ārogyaṃ byasati vināsetīti byasanaṃ. Sīlassa byasanaṃ sīlabyasanaṃ, dussīlyassetaṃ nāmaṃ. Sammādiṭṭhiṃ vināsayamānā uppannā diṭṭhiyeva byasanaṃ diṭṭhibyasanaṃ. Ñātisampadāti ñātīnaṃ sampadā pāripūri bahubhāvo . Bhogasampadāyapi eseva nayo. Ārogyassa sampadā ārogyasampadā. Pāripūri dīgharattaṃ arogatā. Sīladiṭṭhisampadāsupi eseva nayo.
වත්‌තං පරිච්‌ඡින්‌දීති තස්‌මිං දිවසෙ කාතබ්‌බවත්‌තං නිට්‌ඨාපෙසි. අට්‌ඨ කප්‌පෙ අනුස්‌සරීතිආදිනා තස්‌මිං ඛණෙ ඣානං නිබ්‌බත්‌තෙත්‌වා පුබ්‌බෙනිවාසඤාණං නිබ්‌බත්‌තෙසීති දීපෙති. ඤත්‌තියා කම්‌මප්‌පත්‌තො හුත්‌වාති ඤත්‌තියා ඨපිතාය අනුස්‌සාවනකම්‌මප්‌පත්‌තො හුත්‌වාති අත්‌ථො.
Vattaṃ paricchindīti tasmiṃ divase kātabbavattaṃ niṭṭhāpesi. Aṭṭha kappe anussarītiādinā tasmiṃ khaṇe jhānaṃ nibbattetvā pubbenivāsañāṇaṃ nibbattesīti dīpeti. Ñattiyā kammappatto hutvāti ñattiyā ṭhapitāya anussāvanakammappatto hutvāti attho.
මන්‌දත්‌තා මොමූහත්‌තාති නෙව සමාදානං ජානාති, න ආනිසංසං, අත්‌තනො පන මන්‌දත්‌තා මොමූහත්‌තා අඤ්‌ඤාණෙනෙව ආරඤ්‌ඤිකො හොති. පාපිච්‌ඡො ඉච්‌ඡාපකතොති ‘‘අරඤ්‌ඤෙ මෙ විහරන්‌තස්‌ස ‘අයං ආරඤ්‌ඤිකො’ති චතුප්‌පච්‌චයසක්‌කාරං කරිස්‌සන්‌ති, ‘අයං භික්‌ඛු ලජ්‌ජී පවිවිත්‌තො’තිආදීහි ච ගුණෙහි සම්‌භාවෙස්‌සන්‌තී’’ති එවං පාපිකාය ඉච්‌ඡාය ඨත්‌වා තාය එව ඉච්‌ඡාය අභිභූතො හුත්‌වා ආරඤ්‌ඤිකො හොතීති අත්‌ථො. තෙනාහ ‘‘අරඤ්‌ඤවාසෙන පච්‌චයලාභං පත්‌ථයමානො’’ති. උම්‌මාදවසෙන අරඤ්‌ඤං පවිසිත්‌වා විහරන්‌තො උම්‌මාදා චිත්‌තක්‌ඛෙපා ආරඤ්‌ඤිකො නාම හොති. වණ්‌ණිතන්‌ති ඉදං ආරඤ්‌ඤිකඞ්‌ගං නාම බුද්‌ධෙහි බුද්‌ධසාවකෙහි ච වණ්‌ණිතං පසත්‌ථන්‌ති ආරඤ්‌ඤිකො හොති.
Mandattā momūhattāti neva samādānaṃ jānāti, na ānisaṃsaṃ, attano pana mandattā momūhattā aññāṇeneva āraññiko hoti. Pāpiccho icchāpakatoti ‘‘araññe me viharantassa ‘ayaṃ āraññiko’ti catuppaccayasakkāraṃ karissanti, ‘ayaṃ bhikkhu lajjī pavivitto’tiādīhi ca guṇehi sambhāvessantī’’ti evaṃ pāpikāya icchāya ṭhatvā tāya eva icchāya abhibhūto hutvā āraññiko hotīti attho. Tenāha ‘‘araññavāsena paccayalābhaṃ patthayamāno’’ti. Ummādavasena araññaṃ pavisitvā viharanto ummādā cittakkhepā āraññiko nāma hoti. Vaṇṇitanti idaṃ āraññikaṅgaṃ nāma buddhehi buddhasāvakehi ca vaṇṇitaṃ pasatthanti āraññiko hoti.
පඤ්‌චකවාරවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Pañcakavāravaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / පරිවාරපාළි • Parivārapāḷi / 5. පඤ්‌චකවාරො • 5. Pañcakavāro
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / පරිවාර-අට්‌ඨකථා • Parivāra-aṭṭhakathā / පඤ්‌චකවාරවණ්‌ණනා • Pañcakavāravaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / පඤ්‌චකවාරවණ්‌ණනා • Pañcakavāravaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / පඤ්‌චකවාරවණ්‌ණනා • Pañcakavāravaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / එකුත්‌තරිකනයො පඤ්‌චකවාරවණ්‌ණනා • Ekuttarikanayo pañcakavāravaṇṇanā
