Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
៧. បញ្ចាលចណ្ឌសុត្តវណ្ណនា
7. Pañcālacaṇḍasuttavaṇṇanā
៨៨. សម្ពាធេតិ សម្បីឡិតតណ្ហាកិលេសាទិនា សឧប្បីឡតាយ បរមសម្ពាធេ។ អតិវិយ សង្ការដ្ឋានភូតោ ហិ នីវរណសម្ពាធោ អធិប្បេតោ។ សោ ហិ ទុគ្គហនោ តស្មិំ អសតិ កាមគុណសម្ពាធោ អនវសរោ ឯវ សេយ្យថាបិ មហាកស្សបាទីនំ។ ឱកាសន្តិ ឈានស្សេតំ នាមំ នីវរណសម្ពាធាភាវតោ។ អសម្ពាធភាវេន ហិ ឈានំ ឥធ ‘‘ឱកាសោ’’តិ វុត្តំ, តញ្ច ខោ អច្ចន្តាសម្ពាធដ្ឋានតាយ វិបស្សនាបាទកតាយ ។ តថា ហិ បាឡិយំ ‘‘អវិន្ទី’’តិអាទិ វុត្តំ។ តត្ថ អវិន្ទីតិ វិន្ទិ បដិលភិ។ ភូរិមេធសោតិ មហាបញ្ញោ, សបញ្ញោតិ អត្ថោ។ អពុជ្ឈីតិ ពុជ្ឈិ បដិវិជ្ឈិ។ បដិលីនោ ហុត្វា សេដ្ឋោ, បដិលីនានំ វា សេដ្ឋោតិ បដិលីនសេដ្ឋោ។ មានុស្សយវសេន ឧន្នតភាវតោ បដិលីនោ នាម បហីនមានោ។ បដិលភិំសូតិ កាមគុណសម្ពាធេបិ ‘‘ឥមេ កាមគុណា មាទិសានំ កិំ ករិស្សន្តី’’តិ? តេ អភិភុយ្យ និព្ពានប្បត្តិយា សម្មាសតិំ បដិលភិំសុ។ តេន សម្បយុត្តេន លោកុត្តរសមាធិនាបិ សុដ្ឋុ សមាហិតា។
88.Sambādheti sampīḷitataṇhākilesādinā sauppīḷatāya paramasambādhe. Ativiya saṅkāraṭṭhānabhūto hi nīvaraṇasambādho adhippeto. So hi duggahano tasmiṃ asati kāmaguṇasambādho anavasaro eva seyyathāpi mahākassapādīnaṃ. Okāsanti jhānassetaṃ nāmaṃ nīvaraṇasambādhābhāvato. Asambādhabhāvena hi jhānaṃ idha ‘‘okāso’’ti vuttaṃ, tañca kho accantāsambādhaṭṭhānatāya vipassanāpādakatāya . Tathā hi pāḷiyaṃ ‘‘avindī’’tiādi vuttaṃ. Tattha avindīti vindi paṭilabhi. Bhūrimedhasoti mahāpañño, sapaññoti attho. Abujjhīti bujjhi paṭivijjhi. Paṭilīno hutvā seṭṭho, paṭilīnānaṃ vā seṭṭhoti paṭilīnaseṭṭho. Mānussayavasena unnatabhāvato paṭilīno nāma pahīnamāno. Paṭilabhiṃsūti kāmaguṇasambādhepi ‘‘ime kāmaguṇā mādisānaṃ kiṃ karissantī’’ti? Te abhibhuyya nibbānappattiyā sammāsatiṃ paṭilabhiṃsu. Tena sampayuttena lokuttarasamādhināpi suṭṭhu samāhitā.
អយំ កិរ ទេវបុត្តោ ឥតោ បុរិមវារេ អត្តភាវេ បឋមជ្ឈានលាភី ហុត្វា តតោ ចវិត្វា ព្រហ្មកាយិកាសុ និព្ពត្តិត្វា តត្ថ ឈានសុខំ អនុភវិត្វា តតោ ចុតោ ឥទានិ កាមភវេ និព្ពត្តោ, តស្មា តំ ឈានំ សម្ភាវេន្តោ ‘‘តាទិសស្ស នាម ឈានសុខស្ស លាភី ភគវា’’តិ តេន គុណេន ភគវន្តំ អភិត្ថវន្តោ ‘‘សម្ពាធេ វតា’’តិ គាថំ អភាសិ។ អថស្ស ភគវា យថា នាម អដ្ឋសដ្ឋិយោជនសតសហស្សុព្ពេធសិនេរុបព្ពតរាជំ ឧបាទាយ សាសបោ ន កិញ្ចិ ហោតិ, ឯវំ អនន្តាបរិមេយ្យពុទ្ធគុណេ ឧបាទាយ រូបាវចរបឋមជ្ឈានំ ន កិញ្ចិ ហោតីតិ ទស្សេន្តោ ‘‘យេ សតិ’’ន្តិអាទិនា អនុត្តរគុណាធិគមំ បវេទេសិ។ តត្ថ សតិន្តិ វិបស្សនាសតិយា សទ្ធិំ អរិយមគ្គសតិំ។ សុសមាហិតាតិ លោកិយសមាធិនា ចេវ លោកុត្តរសមាធិនា ច សុដ្ឋុ សមាហិតា។ តេ ហិ អច្ចន្តំ សុសមាហិតា, ន ឈានមត្តលាភិនោ អកុប្បធម្មត្តា។ កេចិ ‘‘កម្មន្តេ សុសមាហិតា’’តិ បាឋំ វត្វា ‘‘មគ្គសមាហិតា’’តិ អត្ថំ វទន្តិ។
Ayaṃ kira devaputto ito purimavāre attabhāve paṭhamajjhānalābhī hutvā tato cavitvā brahmakāyikāsu nibbattitvā tattha jhānasukhaṃ anubhavitvā tato cuto idāni kāmabhave nibbatto, tasmā taṃ jhānaṃ sambhāvento ‘‘tādisassa nāma jhānasukhassa lābhī bhagavā’’ti tena guṇena bhagavantaṃ abhitthavanto ‘‘sambādhe vatā’’ti gāthaṃ abhāsi. Athassa bhagavā yathā nāma aṭṭhasaṭṭhiyojanasatasahassubbedhasinerupabbatarājaṃ upādāya sāsapo na kiñci hoti, evaṃ anantāparimeyyabuddhaguṇe upādāya rūpāvacarapaṭhamajjhānaṃ na kiñci hotīti dassento ‘‘ye sati’’ntiādinā anuttaraguṇādhigamaṃ pavedesi. Tattha satinti vipassanāsatiyā saddhiṃ ariyamaggasatiṃ. Susamāhitāti lokiyasamādhinā ceva lokuttarasamādhinā ca suṭṭhu samāhitā. Te hi accantaṃ susamāhitā, na jhānamattalābhino akuppadhammattā. Keci ‘‘kammante susamāhitā’’ti pāṭhaṃ vatvā ‘‘maggasamāhitā’’ti atthaṃ vadanti.
បញ្ចាលចណ្ឌសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Pañcālacaṇḍasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៧. បញ្ចាលចណ្ឌសុត្តំ • 7. Pañcālacaṇḍasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៧. បញ្ចាលចណ្ឌសុត្តវណ្ណនា • 7. Pañcālacaṇḍasuttavaṇṇanā