Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
๕. ปญฺจมสงฺฆาทิเสสสิกฺขาปทวณฺณนา
5. Pañcamasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
๗๐๑. ปญฺจเม เอตํ น วุตฺตนฺติ ‘‘ภิกฺขุนิยา อวสฺสุตภาโว ทฎฺฐโพฺพ’’ติ เอตํ นิยมนํ น วุตฺตํฯ ตนฺติ ตํ นิยเมตฺวา อวจนํฯ ปาฬิยา สเมตีติ ‘‘เอกโต อวสฺสุเต’’ติ อวิเสเสตฺวา วุตฺตปาฬิยา ‘‘อนวสฺสุโตติ ชานนฺตี ปฎิคฺคณฺหาตี’’ติ อิมาย จ ปาฬิยา สเมติฯ ยทิ หิ ปุคฺคลสฺส อวสฺสุตภาโว นปฺปมาณํ, กิํ ‘‘อนวสฺสุโตติ ชานนฺตี’’ติ อิมินา วจเนน, ‘‘อนาปตฺติ อุภโตอนวสฺสุตา โหนฺติ, อนวสฺสุตา ปฎิคฺคณฺหาตี’’ติ เอตฺตกเมว วตฺตพฺพํ สิยาฯ ‘‘อุภโตอนวสฺสุตา โหนฺติ, อนวสฺสุโตติ ชานนฺตี ปฎิคฺคณฺหาตี’’ติ อิมสฺส จ อนาปตฺติวารสฺส อยมโตฺถฯ อุโภ เจ อนวสฺสุตา, สพฺพถาปิ อนาปตฺติฯ อถ ภิกฺขุนี อนวสฺสุตา สมานา อวสฺสุตมฺปิ ‘‘อนวสฺสุโต’’ติ สญฺญาย ตสฺส หตฺถโต ปฎิคฺคณฺหาติ, เอวมฺปิ อนาปตฺติฯ อถ สยํ อนวสฺสุตาปิ อญฺญํ อนวสฺสุตํ วา อวสฺสุตํ วา ‘‘อวสฺสุโต’’ติ ชานาติ, ทุกฺกฎเมวฯ วุตฺตเญฺหตํ อนนฺตรสิกฺขาปเท ‘‘กิสฺส ตฺวํ อเยฺย น ปฎิคฺคณฺหาสีติฯ อวสฺสุตา อเยฺยติฯ ตฺวํ ปน อเยฺย อวสฺสุตาติฯ นาหํ อเยฺย อวสฺสุตา’’ติฯ เสสเมตฺถ อุตฺตานเมวฯ อุทกทนฺตโปนโต อญฺญํ อโชฺฌหรณียํ, อุภโตอวสฺสุตตา, สหตฺถา คหณํ, อโชฺฌหรณนฺติ อิมานิ ปเนตฺถ จตฺตาริ องฺคานิฯ
701. Pañcame etaṃ na vuttanti ‘‘bhikkhuniyā avassutabhāvo daṭṭhabbo’’ti etaṃ niyamanaṃ na vuttaṃ. Tanti taṃ niyametvā avacanaṃ. Pāḷiyā sametīti ‘‘ekato avassute’’ti avisesetvā vuttapāḷiyā ‘‘anavassutoti jānantī paṭiggaṇhātī’’ti imāya ca pāḷiyā sameti. Yadi hi puggalassa avassutabhāvo nappamāṇaṃ, kiṃ ‘‘anavassutoti jānantī’’ti iminā vacanena, ‘‘anāpatti ubhatoanavassutā honti, anavassutā paṭiggaṇhātī’’ti ettakameva vattabbaṃ siyā. ‘‘Ubhatoanavassutā honti, anavassutoti jānantī paṭiggaṇhātī’’ti imassa ca anāpattivārassa ayamattho. Ubho ce anavassutā, sabbathāpi anāpatti. Atha bhikkhunī anavassutā samānā avassutampi ‘‘anavassuto’’ti saññāya tassa hatthato paṭiggaṇhāti, evampi anāpatti. Atha sayaṃ anavassutāpi aññaṃ anavassutaṃ vā avassutaṃ vā ‘‘avassuto’’ti jānāti, dukkaṭameva. Vuttañhetaṃ anantarasikkhāpade ‘‘kissa tvaṃ ayye na paṭiggaṇhāsīti. Avassutā ayyeti. Tvaṃ pana ayye avassutāti. Nāhaṃ ayye avassutā’’ti. Sesamettha uttānameva. Udakadantaponato aññaṃ ajjhoharaṇīyaṃ, ubhatoavassutatā, sahatthā gahaṇaṃ, ajjhoharaṇanti imāni panettha cattāri aṅgāni.
ปญฺจมสงฺฆาทิเสสสิกฺขาปทวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Pañcamasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / ภิกฺขุนีวิภงฺค • Bhikkhunīvibhaṅga / ๕. ปญฺจมสงฺฆาทิเสสสิกฺขาปทํ • 5. Pañcamasaṅghādisesasikkhāpadaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ภิกฺขุนีวิภงฺค-อฎฺฐกถา • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / ๕. ปญฺจมสงฺฆาทิเสสสิกฺขาปทวณฺณนา • 5. Pañcamasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / ๕. ปญฺจมสงฺฆาทิเสสสิกฺขาปทวณฺณนา • 5. Pañcamasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / ๕. ปญฺจมสงฺฆาทิเสสสิกฺขาปทวณฺณนา • 5. Pañcamasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / ๕. ปญฺจมสงฺฆาทิเสสสิกฺขาปทํ • 5. Pañcamasaṅghādisesasikkhāpadaṃ