| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ภิกฺขุนีวิภงฺค • Bhikkhunīvibhaṅga |
๕. ปญฺจมสิกฺขาปทํ
5. Pañcamasikkhāpadaṃ
๗๕๓. เตน สมเยน พุโทฺธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเมฯ เตน โข ปน สมเยน ถุลฺลนนฺทา ภิกฺขุนี คิลานา โหติฯ อถ โข อญฺญตโร อุปาสโก เยน ถุลฺลนนฺทา ภิกฺขุนี เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ถุลฺลนนฺทํ ภิกฺขุนิํ เอตทโวจ – ‘‘กจฺจิ, อเยฺย, ขมนียํ กจฺจิ ยาปนีย’’นฺติ? ‘‘น เม, อาวุโส, ขมนียํ, น ยาปนีย’’นฺติฯ ‘‘อมุกสฺส, อเยฺย, อาปณิกสฺส ฆเร กหาปณํ นิกฺขิปิสฺสามิ, ตโต ยํ อิเจฺฉยฺยาสิ ตํ อาหราเปยฺยาสี’’ติฯ ถุลฺลนนฺทา ภิกฺขุนี อญฺญตรํ สิกฺขมานํ อาณาเปสิ – ‘‘คจฺฉ, สิกฺขมาเน, อมุกสฺส อาปณิกสฺส ฆรา กหาปณสฺส เตลํ อาหรา’’ติฯ อถ โข สา สิกฺขมานา ตสฺส อาปณิกสฺส ฆรา กหาปณสฺส เตลํ อาหริตฺวา ถุลฺลนนฺทาย ภิกฺขุนิยา อทาสิฯ ถุลฺลนนฺทา ภิกฺขุนี เอวมาห – ‘‘น เม, สิกฺขมาเน, เตเลน อโตฺถ, สปฺปินา เม อโตฺถ’’ติฯ อถ โข สา สิกฺขมานา เยน โส อาปณิโก เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ตํ อาปณิกํ เอตทโวจ – ‘‘น กิร, อาวุโส, อยฺยาย เตเลน อโตฺถ, สปฺปินา อโตฺถ, หนฺท เต เตลํ, สปฺปิํ เม เทหี’’ติฯ ‘‘สเจ มยํ, อเยฺย, วิกฺกีตํ ภณฺฑํ ปุน อาทิยิสฺสาม, กทา อมฺหากํ ภณฺฑํ วิกฺกายิสฺสติ! เตลสฺส กเยน เตลํ หฎํ, สปฺปิสฺส กยํ อาหร, สปฺปิํ หริสฺสสี’’ติฯ อถ โข สา สิกฺขมานา โรทนฺตี อฎฺฐาสิฯ ภิกฺขุนิโย ตํ สิกฺขมานํ เอตทโวจุํ – ‘‘กิสฺส ตฺวํ, สิกฺขมาเน, โรทสี’’ติ? อถ โข สา สิกฺขมานา ภิกฺขุนีนํ เอตมตฺถํ อาโรเจสิฯ ยา ตา ภิกฺขุนิโย อปฺปิจฺฉา…เป.… ตา อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘กถญฺหิ นาม อยฺยา ถุลฺลนนฺทา อญฺญํ เจตาเปตฺวา อญฺญํ เจตาเปสฺสตี’’ติ…เป.… สจฺจํ กิร, ภิกฺขเว, ถุลฺลนนฺทา ภิกฺขุนี อญฺญํ เจตาเปตฺวา อญฺญํ เจตาเปตีติ 1? ‘‘สจฺจํ, ภควา’’ติฯ วิครหิ พุโทฺธ ภควา…เป.… กถญฺหิ นาม, ภิกฺขเว, ถุลฺลนนฺทา ภิกฺขุนี อญฺญํ เจตาเปตฺวา อญฺญํ เจตาเปสฺสติ! เนตํ, ภิกฺขเว, อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย…เป.… เอวญฺจ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนิโย อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิสนฺตุ –
753. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena thullanandā bhikkhunī gilānā hoti. Atha kho aññataro upāsako yena thullanandā bhikkhunī tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā thullanandaṃ bhikkhuniṃ etadavoca – ‘‘kacci, ayye, khamanīyaṃ kacci yāpanīya’’nti? ‘‘Na me, āvuso, khamanīyaṃ, na yāpanīya’’nti. ‘‘Amukassa, ayye, āpaṇikassa ghare kahāpaṇaṃ nikkhipissāmi, tato yaṃ iccheyyāsi taṃ āharāpeyyāsī’’ti. Thullanandā bhikkhunī aññataraṃ sikkhamānaṃ āṇāpesi – ‘‘gaccha, sikkhamāne, amukassa āpaṇikassa gharā kahāpaṇassa telaṃ āharā’’ti. Atha kho sā sikkhamānā tassa āpaṇikassa gharā kahāpaṇassa telaṃ āharitvā thullanandāya bhikkhuniyā adāsi. Thullanandā bhikkhunī evamāha – ‘‘na me, sikkhamāne, telena attho, sappinā me attho’’ti. Atha kho sā sikkhamānā yena so āpaṇiko tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā taṃ āpaṇikaṃ etadavoca – ‘‘na kira, āvuso, ayyāya telena attho, sappinā attho, handa te telaṃ, sappiṃ me dehī’’ti. ‘‘Sace mayaṃ, ayye, vikkītaṃ bhaṇḍaṃ puna ādiyissāma, kadā amhākaṃ bhaṇḍaṃ vikkāyissati! Telassa kayena telaṃ haṭaṃ, sappissa kayaṃ āhara, sappiṃ harissasī’’ti. Atha kho sā sikkhamānā rodantī aṭṭhāsi. Bhikkhuniyo taṃ sikkhamānaṃ etadavocuṃ – ‘‘kissa tvaṃ, sikkhamāne, rodasī’’ti? Atha kho sā sikkhamānā bhikkhunīnaṃ etamatthaṃ ārocesi. Yā tā bhikkhuniyo appicchā…pe… tā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma ayyā thullanandā aññaṃ cetāpetvā aññaṃ cetāpessatī’’ti…pe… saccaṃ kira, bhikkhave, thullanandā bhikkhunī aññaṃ cetāpetvā aññaṃ cetāpetīti 2? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma, bhikkhave, thullanandā bhikkhunī aññaṃ cetāpetvā aññaṃ cetāpessati! Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, bhikkhuniyo imaṃ sikkhāpadaṃ uddisantu –
๗๕๔. ‘‘ยา ปน ภิกฺขุนี อญฺญํ เจตาเปตฺวา อญฺญํ เจตาเปยฺย, นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติย’’นฺติฯ
754.‘‘Yā pana bhikkhunī aññaṃ cetāpetvā aññaṃ cetāpeyya, nissaggiyaṃ pācittiya’’nti.
๗๕๕. ยา ปนาติ ยา ยาทิสา…เป.… ภิกฺขุนีติ…เป.… อยํ อิมสฺมิํ อเตฺถ อธิเปฺปตา ภิกฺขุนีติฯ
755.Yā panāti yā yādisā…pe… bhikkhunīti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippetā bhikkhunīti.
อญฺญํ เจตาเปตฺวาติ ยํ กิญฺจิ เจตาเปตฺวาฯ
Aññaṃcetāpetvāti yaṃ kiñci cetāpetvā.
อญฺญํ เจตาเปยฺยาติ ตํ ฐเปตฺวา อญฺญํ เจตาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฎํฯ ปฎิลาเภน นิสฺสคฺคิยํ โหติฯ นิสฺสชฺชิตพฺพํ สงฺฆสฺส วา คณสฺส วา เอกภิกฺขุนิยา วาฯ เอวญฺจ ปน, ภิกฺขเว, นิสฺสชฺชิตพฺพํ…เป.… ‘‘อิทํ เม, อเยฺย, อญฺญํ เจตาเปตฺวา อญฺญํ เจตาปิตํ นิสฺสคฺคิยํ, อิมาหํ สงฺฆสฺส นิสฺสชฺชามี’’ติ…เป.… ทเทยฺยาติ…เป.… ทเทยฺยุนฺติ…เป.… อยฺยาย ทมฺมีติฯ
Aññaṃ cetāpeyyāti taṃ ṭhapetvā aññaṃ cetāpeti, payoge dukkaṭaṃ. Paṭilābhena nissaggiyaṃ hoti. Nissajjitabbaṃ saṅghassa vā gaṇassa vā ekabhikkhuniyā vā. Evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbaṃ…pe… ‘‘idaṃ me, ayye, aññaṃ cetāpetvā aññaṃ cetāpitaṃ nissaggiyaṃ, imāhaṃ saṅghassa nissajjāmī’’ti…pe… dadeyyāti…pe… dadeyyunti…pe… ayyāya dammīti.
๗๕๖. อเญฺญ อญฺญสญฺญา อญฺญํ เจตาเปติ, นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ อเญฺญ เวมติกา อญฺญํ เจตาเปติ, นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ อเญฺญ อนญฺญสญฺญา อญฺญํ เจตาเปติ, นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ
756. Aññe aññasaññā aññaṃ cetāpeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Aññe vematikā aññaṃ cetāpeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Aññe anaññasaññā aññaṃ cetāpeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
อนเญฺญ อญฺญสญฺญา อนญฺญํ เจตาเปติ, อาปตฺติ ทุกฺกฎสฺสฯ อนเญฺญ เวมติกา อนญฺญํ เจตาเปติ, อาปตฺติ ทุกฺกฎสฺสฯ อนเญฺญ อนญฺญสญฺญา อนาปตฺติฯ
Anaññe aññasaññā anaññaṃ cetāpeti, āpatti dukkaṭassa. Anaññe vematikā anaññaṃ cetāpeti, āpatti dukkaṭassa. Anaññe anaññasaññā anāpatti.
๗๕๗. อนาปตฺติ ตเญฺญว 3 เจตาเปติ, อญฺญญฺจ เจตาเปติ, อานิสํสํ ทเสฺสตฺวา เจตาเปติ, อุมฺมตฺติกาย, อาทิกมฺมิกายาติฯ
757. Anāpatti taññeva 4 cetāpeti, aññañca cetāpeti, ānisaṃsaṃ dassetvā cetāpeti, ummattikāya, ādikammikāyāti.
ปญฺจมสิกฺขาปทํ นิฎฺฐิตํฯ
Pañcamasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ภิกฺขุนีวิภงฺค-อฎฺฐกถา • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / ปญฺจมนิสฺสคฺคิยปาจิตฺติยสิกฺขาปทวณฺณนา • Pañcamanissaggiyapācittiyasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ๓. นิสฺสคฺคิยกณฺฑํ (ภิกฺขุนีวิภงฺควณฺณนา) • 3. Nissaggiyakaṇḍaṃ (bhikkhunīvibhaṅgavaṇṇanā)
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / ๕. ปญฺจมนิสฺสคฺคิยปาจิตฺติยสิกฺขาปทวณฺณนา • 5. Pañcamanissaggiyapācittiyasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / ๒. ทุติยนิสฺสคฺคิยาทิปาจิตฺติยสิกฺขาปทวณฺณนา • 2. Dutiyanissaggiyādipācittiyasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / ๕. ปญฺจมนิสฺสคฺคิยปาจิตฺติยสิกฺขาปทํ • 5. Pañcamanissaggiyapācittiyasikkhāpadaṃ
