| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ภิกฺขุนีวิภงฺค • Bhikkhunīvibhaṅga |
๕. ปญฺจมสิกฺขาปทํ
5. Pañcamasikkhāpadaṃ
๘๑๐. เตน สมเยน พุโทฺธ ภควา สเกฺกสุ วิหรติ กปิลวตฺถุสฺมิํ นิโคฺรธาราเมฯ อถ โข มหาปชาปติ โคตมี เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา อโธวาเต อฎฺฐาสิ – ‘‘ทุคฺคโนฺธ, ภควา, มาตุคาโม’’ติฯ อถ โข ภควา – ‘‘อาทิยนฺตุ โข ภิกฺขุนิโย อุทกสุทฺธิก’’นฺติ, มหาปชาปติํ โคตมิํ ธมฺมิยา กถาย สนฺทเสฺสสิ สมาทเปสิ สมุเตฺตเชสิ สมฺปหํเสสิฯ อถ โข มหาปชาปติ โคตมี ภควตา ธมฺมิยา กถาย สนฺทสฺสิตา สมาทปิตา สมุเตฺตชิตา สมฺปหํสิตา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา ปทกฺขิณํ กตฺวา ปกฺกามิฯ อถ โข ภควา เอตสฺมิํ นิทาเน เอตสฺมิํ ปกรเณ ธมฺมิํ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามเนฺตสิ – ‘‘อนุชานามิ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนีนํ อุทกสุทฺธิก’’นฺติฯ เตน โข ปน สมเยน อญฺญตรา ภิกฺขุนี – ‘‘ภควตา อุทกสุทฺธิกา อนุญฺญาตา’’ติ อติคมฺภีรํ อุทกสุทฺธิกํ อาทิยนฺตี มุตฺตกรเณ วณํ อกาสิฯ อถ โข สา ภิกฺขุนี ภิกฺขุนีนํ เอตมตฺถํ อาโรเจติฯ ยา ตา ภิกฺขุนิโย อปฺปิจฺฉา…เป.… ตา อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – กถญฺหิ นาม ภิกฺขุนี อติคมฺภีรํ อุทกสุทฺธิกํ อาทิยิสฺสตีติ…เป.… สจฺจํ กิร, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนี อติคมฺภีรํ อุทกสุทฺธิกํ อาทิยตี’’ติ 1? ‘‘สจฺจํ, ภควา’’ติฯ วิครหิ พุโทฺธ ภควา…เป.… กถญฺหิ นาม, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนี อติคมฺภีรํ อุทกสุทฺธิกํ อาทิยิสฺสติ! เนตํ, ภิกฺขเว, อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย…เป.… เอวญฺจ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนิโย อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิสนฺตุ –
810. Tena samayena buddho bhagavā sakkesu viharati kapilavatthusmiṃ nigrodhārāme. Atha kho mahāpajāpati gotamī yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā adhovāte aṭṭhāsi – ‘‘duggandho, bhagavā, mātugāmo’’ti. Atha kho bhagavā – ‘‘ādiyantu kho bhikkhuniyo udakasuddhika’’nti, mahāpajāpatiṃ gotamiṃ dhammiyā kathāya sandassesi samādapesi samuttejesi sampahaṃsesi. Atha kho mahāpajāpati gotamī bhagavatā dhammiyā kathāya sandassitā samādapitā samuttejitā sampahaṃsitā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, bhikkhunīnaṃ udakasuddhika’’nti. Tena kho pana samayena aññatarā bhikkhunī – ‘‘bhagavatā udakasuddhikā anuññātā’’ti atigambhīraṃ udakasuddhikaṃ ādiyantī muttakaraṇe vaṇaṃ akāsi. Atha kho sā bhikkhunī bhikkhunīnaṃ etamatthaṃ āroceti. Yā tā bhikkhuniyo appicchā…pe… tā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – kathañhi nāma bhikkhunī atigambhīraṃ udakasuddhikaṃ ādiyissatīti…pe… saccaṃ kira, bhikkhave, bhikkhunī atigambhīraṃ udakasuddhikaṃ ādiyatī’’ti 2? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma, bhikkhave, bhikkhunī atigambhīraṃ udakasuddhikaṃ ādiyissati! Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, bhikkhuniyo imaṃ sikkhāpadaṃ uddisantu –
๘๑๑. ‘‘อุทกสุทฺธิกํ ปน ภิกฺขุนิยา อาทิยมานาย ทฺวงฺคุลปพฺพปรมํ อาทาตพฺพํฯ ตํ อติกฺกาเมนฺติยา ปาจิตฺติย’’นฺติฯ
811.‘‘Udakasuddhikaṃ pana bhikkhuniyā ādiyamānāya dvaṅgulapabbaparamaṃ ādātabbaṃ. Taṃ atikkāmentiyā pācittiya’’nti.
๘๑๒. อุทกสุทฺธิกํ นาม มุตฺตกรณสฺส โธวนา วุจฺจติฯ
812.Udakasuddhikaṃ nāma muttakaraṇassa dhovanā vuccati.
อาทิยมานายาติ โธวนฺติยาฯ
Ādiyamānāyāti dhovantiyā.
ทฺวงฺคุลปพฺพปรมํ อาทาตพฺพนฺติ ทฺวีสุ องฺคุเลสุ เทฺว ปพฺพปรมา อาทาตพฺพาฯ
Dvaṅgulapabbaparamaṃ ādātabbanti dvīsu aṅgulesu dve pabbaparamā ādātabbā.
ตํ อติกฺกาเมนฺติยาติ สมฺผสฺสํ สาทิยนฺตี อนฺตมโส เกสคฺคมตฺตมฺปิ อติกฺกาเมติ, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
Taṃ atikkāmentiyāti samphassaṃ sādiyantī antamaso kesaggamattampi atikkāmeti, āpatti pācittiyassa.
๘๑๓. อติเรกทฺวงฺคุลปเพฺพ อติเรกสญฺญา อาทิยติ, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ อติเรกทฺวงฺคุลปเพฺพ เวมติกา อาทิยติ, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯ อติเรกทฺวงฺคุลปเพฺพ อูนกสญฺญา อาทิยติ, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯ
813. Atirekadvaṅgulapabbe atirekasaññā ādiyati, āpatti pācittiyassa. Atirekadvaṅgulapabbe vematikā ādiyati, āpatti pācittiyassa . Atirekadvaṅgulapabbe ūnakasaññā ādiyati, āpatti pācittiyassa .
อูนกทฺวงฺคุลปเพฺพ อติเรกสญฺญา, อาปตฺติ ทุกฺกฎสฺสฯ อูนกทฺวงฺคุลปเพฺพ เวมติกา, อาปตฺติ ทุกฺกฎสฺสฯ อูนกทฺวงฺคุลปเพฺพ อูนกสญฺญา, อนาปตฺติฯ
Ūnakadvaṅgulapabbe atirekasaññā, āpatti dukkaṭassa. Ūnakadvaṅgulapabbe vematikā, āpatti dukkaṭassa. Ūnakadvaṅgulapabbe ūnakasaññā, anāpatti.
๘๑๔. อนาปตฺติ ทฺวงฺคุลปพฺพปรมํ อาทิยติ, อูนกทฺวงฺคุลปพฺพปรมํ อาทิยติ, อาพาธปจฺจยา, อุมฺมตฺติกาย, อาทิกมฺมิกายาติฯ
814. Anāpatti dvaṅgulapabbaparamaṃ ādiyati, ūnakadvaṅgulapabbaparamaṃ ādiyati, ābādhapaccayā, ummattikāya, ādikammikāyāti.
ปญฺจมสิกฺขาปทํ นิฎฺฐิตํฯ
Pañcamasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ภิกฺขุนีวิภงฺค-อฎฺฐกถา • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / ๕. ปญฺจมสิกฺขาปทวณฺณนา • 5. Pañcamasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ๑. ลสุณวคฺควณฺณนา • 1. Lasuṇavaggavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / ๕. ปญฺจมสิกฺขาปทวณฺณนา • 5. Pañcamasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / ๑. ปฐมลสุณาทิสิกฺขาปทวณฺณนา • 1. Paṭhamalasuṇādisikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / ๕. ปญฺจมสิกฺขาปทํ • 5. Pañcamasikkhāpadaṃ
