| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อปทาน-อฎฺฐกถา • Apadāna-aṭṭhakathā |
๑๐. ปญฺจงฺคุลิยเตฺถรอปทานวณฺณนา
10. Pañcaṅguliyattheraapadānavaṇṇanā
ติโสฺส นามาสิ ภควาติอาทิกํ อายสฺมโต ปญฺจงฺคุลิยเตฺถรสฺส อปทานํฯ อยมฺปิ ปุริมพุเทฺธสุ กตาธิกาเร ตตฺถ ตตฺถ ภเว วิวฎฺฎูปนิสฺสยานิ ปุญฺญานิ อุปจินโนฺต ติสฺสสฺส ภควโต กาเล เอกสฺมิํ กุเล นิพฺพโตฺต วุทฺธิมนฺวาย ฆราวาสํ สณฺฐเปตฺวา วิภวสมฺปโนฺน สโทฺธ ปสโนฺน วีถิโต วิหารํ ปฎิปนฺนํ ภควนฺตํ ทิสฺวา ชาติสุมนาทิอเนกานิ สุคนฺธปุปฺผานิ จนฺทนาทีนิ จ วิเลปนานิ คาหาเปตฺวา วิหารํ คโต ปุเปฺผหิ ภควนฺตํ ปูเชตฺวา วิเลปเนหิ ภควโต สรีเร ปญฺจงฺคุลิกํ กตฺวา วนฺทิตฺวา ปกฺกามิฯ
Tissonāmāsi bhagavātiādikaṃ āyasmato pañcaṅguliyattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāre tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto tissassa bhagavato kāle ekasmiṃ kule nibbatto vuddhimanvāya gharāvāsaṃ saṇṭhapetvā vibhavasampanno saddho pasanno vīthito vihāraṃ paṭipannaṃ bhagavantaṃ disvā jātisumanādianekāni sugandhapupphāni candanādīni ca vilepanāni gāhāpetvā vihāraṃ gato pupphehi bhagavantaṃ pūjetvā vilepanehi bhagavato sarīre pañcaṅgulikaṃ katvā vanditvā pakkāmi.
๕๐. โส เตน ปุเญฺญน เทวมนุเสฺสสุ อุภยสมฺปตฺติโย อนุภวิตฺวา อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท วิภวสมฺปเนฺน เอกสฺมิํ กุเล นิพฺพตฺติตฺวา วุทฺธิมนฺวาย สตฺถุ ธมฺมเทสนํ สุตฺวา ปสนฺนมานโส ปพฺพชิตฺวา วิปสฺสนํ วเฑฺฒตฺวา นจิรเสฺสว อรหา หุตฺวา ปุพฺพกมฺมํ สรโนฺต ปจฺจกฺขโต ญตฺวา ‘‘อิมํ นาม กุสลกมฺมํ กตฺวา อีทิสํ โลกุตฺตรสมฺปตฺติํ ปโตฺตมฺหี’’ติ ปุพฺพจริตาปทานํ ปกาเสโนฺต ติโสฺส นามาสิ ภควาติอาทิมาหฯ ตํ สพฺพํ อุตฺตานตฺถเมวาติฯ
50. So tena puññena devamanussesu ubhayasampattiyo anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde vibhavasampanne ekasmiṃ kule nibbattitvā vuddhimanvāya satthu dhammadesanaṃ sutvā pasannamānaso pabbajitvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā nacirasseva arahā hutvā pubbakammaṃ saranto paccakkhato ñatvā ‘‘imaṃ nāma kusalakammaṃ katvā īdisaṃ lokuttarasampattiṃ pattomhī’’ti pubbacaritāpadānaṃ pakāsento tisso nāmāsi bhagavātiādimāha. Taṃ sabbaṃ uttānatthamevāti.
ปญฺจงฺคุลิยเตฺถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ
Pañcaṅguliyattheraapadānavaṇṇanā samattā.
สตฺตรสมวคฺควณฺณนา สมตฺตาฯ
Sattarasamavaggavaṇṇanā samattā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / ขุทฺทกนิกาย • Khuddakanikāya / อปทานปาฬิ • Apadānapāḷi / ๑๐. ปญฺจงฺคุลิยเตฺถรอปทานํ • 10. Pañcaṅguliyattheraapadānaṃ
