Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / महावग्ग-अट्ठकथा • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
पञ्चन्नंअप्पहितेपिअनुजाननकथा
Pañcannaṃappahitepianujānanakathā
१९३. पञ्चन्नं सत्ताहकरणीयेनाति एतेसं भिक्खुआदीनं सहधम्मिकानं ‘‘गिलानभत्तं वा गिलानुपट्ठाकभत्तं वा भेसज्जं वा परियेसिस्सामि , पुच्छिस्सामि वा, उपट्ठहिस्सामि वा’’ति एवमादिना परतो वित्थारेत्वा दस्सितेन कारणेन अप्पहितेपि गन्तब्बं, पगेव पहिते। भिक्खु गिलानो होति, अनभिरति उप्पन्ना होति, कुक्कुच्चं उप्पन्नं होति, दिट्ठिगतं उप्पन्नं होति, गरुधम्मं अज्झापन्नो होति परिवासारहो, मूलाय पटिकस्सनारहो होति, मानत्तारहो, अब्भानारहो, सङ्घो कम्मं कत्तुकामो होति, कतं वा सङ्घेन कम्मं होतीति एतेहि दसहि कारणेहि भिक्खुस्स सन्तिकं गन्तब्बं। भिक्खुनिया सन्तिकं नवहि कारणेहि गन्तब्बं, सिक्खमानाय सन्तिकं छहि – आदितो चतूहि, सिक्खा कुप्पिता होति, उपसम्पज्जितुकामा होतीति। सामणेरस्सापि छहि – आदितो चतूहि, वस्सं पुच्छितुकामो उपसम्पज्जितुकामो होतीति। सामणेरिया उपसम्पदं अपनेत्वा सिक्खापदं दातुकामो होतीति इमिना सद्धिं पञ्चहि। परतो मातापितूनं अनुञ्ञातट्ठानेपि एसेव नयो। अन्धकट्ठकथायं पन ‘‘ये मातापितूनं उपट्ठाका ञातका वा अञ्ञातका वा तेसम्पि अप्पहिते गन्तुं वट्टती’’ति वुत्तं, तं नेव अट्ठकथायं, न पाळिया वुत्तं, तस्मा न गहेतब्बं।
193.Pañcannaṃsattāhakaraṇīyenāti etesaṃ bhikkhuādīnaṃ sahadhammikānaṃ ‘‘gilānabhattaṃ vā gilānupaṭṭhākabhattaṃ vā bhesajjaṃ vā pariyesissāmi , pucchissāmi vā, upaṭṭhahissāmi vā’’ti evamādinā parato vitthāretvā dassitena kāraṇena appahitepi gantabbaṃ, pageva pahite. Bhikkhu gilāno hoti, anabhirati uppannā hoti, kukkuccaṃ uppannaṃ hoti, diṭṭhigataṃ uppannaṃ hoti, garudhammaṃ ajjhāpanno hoti parivāsāraho, mūlāya paṭikassanāraho hoti, mānattāraho, abbhānāraho, saṅgho kammaṃ kattukāmo hoti, kataṃ vā saṅghena kammaṃ hotīti etehi dasahi kāraṇehi bhikkhussa santikaṃ gantabbaṃ. Bhikkhuniyā santikaṃ navahi kāraṇehi gantabbaṃ, sikkhamānāya santikaṃ chahi – ādito catūhi, sikkhā kuppitā hoti, upasampajjitukāmā hotīti. Sāmaṇerassāpi chahi – ādito catūhi, vassaṃ pucchitukāmo upasampajjitukāmo hotīti. Sāmaṇeriyā upasampadaṃ apanetvā sikkhāpadaṃ dātukāmo hotīti iminā saddhiṃ pañcahi. Parato mātāpitūnaṃ anuññātaṭṭhānepi eseva nayo. Andhakaṭṭhakathāyaṃ pana ‘‘ye mātāpitūnaṃ upaṭṭhākā ñātakā vā aññātakā vā tesampi appahite gantuṃ vaṭṭatī’’ti vuttaṃ, taṃ neva aṭṭhakathāyaṃ, na pāḷiyā vuttaṃ, tasmā na gahetabbaṃ.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / महावग्गपाळि • Mahāvaggapāḷi / ११०. पञ्चन्नं अप्पहितेपि अनुजानना • 110. Pañcannaṃ appahitepi anujānanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / ११०. पञ्चन्नं अप्पहितेपि अनुजाननकथा • 110. Pañcannaṃ appahitepi anujānanakathā