Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / जातकपाळि • Jātakapāḷi |
५०८. पञ्चपण्डितजातकं (१२)
508. Pañcapaṇḍitajātakaṃ (12)
३१५.
315.
पञ्च पण्डिता समागतात्थ, पञ्हा मे पटिभाति तं सुणाथ।
Pañca paṇḍitā samāgatāttha, pañhā me paṭibhāti taṃ suṇātha;
निन्दियमत्थं पसंसियं वा, कस्सेवाविकरेय्य 1 गुय्हमत्थं॥
Nindiyamatthaṃ pasaṃsiyaṃ vā, kassevāvikareyya 2 guyhamatthaṃ.
३१६.
316.
त्वं आविकरोहि भूमिपाल, भत्ता भारसहो तुवं वदे तं।
Tvaṃ āvikarohi bhūmipāla, bhattā bhārasaho tuvaṃ vade taṃ;
तव छन्दरुचीनि 3 सम्मसित्वा, अथ वक्खन्ति जनिन्द पञ्च धीरा॥
Tava chandarucīni 4 sammasitvā, atha vakkhanti janinda pañca dhīrā.
३१७.
317.
निन्दियमत्थं पसंसियं वा, भरियायाविकरेय्य 9 गुय्हमत्थं॥
Nindiyamatthaṃ pasaṃsiyaṃ vā, bhariyāyāvikareyya 10 guyhamatthaṃ.
३१८.
318.
यो किच्छगतस्स आतुरस्स, सरणं होति गती परायनञ्च।
Yo kicchagatassa āturassa, saraṇaṃ hoti gatī parāyanañca;
निन्दियमत्थं पसंसियं वा, सखिनो वाविकरेय्य गुय्हमत्थं॥
Nindiyamatthaṃ pasaṃsiyaṃ vā, sakhino vāvikareyya guyhamatthaṃ.
३१९.
319.
निन्दियमत्थं पसंसियं वा, भातु वावीकरेय्य गुय्हमत्थं॥
Nindiyamatthaṃ pasaṃsiyaṃ vā, bhātu vāvīkareyya guyhamatthaṃ.
३२०.
320.
यो वे पितुहदयस्स पद्धगू 15, अनुजातो पितरं अनोमपञ्ञो।
Yo ve pituhadayassa paddhagū 16, anujāto pitaraṃ anomapañño;
निन्दियमत्थं पसंसियं वा, पुत्तस्साविकरेय्य 17 गुय्हमत्थं॥
Nindiyamatthaṃ pasaṃsiyaṃ vā, puttassāvikareyya 18 guyhamatthaṃ.
३२१.
321.
माता द्विपदाजनिन्दसेट्ठ, या नं 19 पोसेति छन्दसा पियेन।
Mātā dvipadājanindaseṭṭha, yā naṃ 20 poseti chandasā piyena;
निन्दियमत्थं पसंसियं वा, मातुयावीकरेय्य 21 गुय्हमत्थं॥
Nindiyamatthaṃ pasaṃsiyaṃ vā, mātuyāvīkareyya 22 guyhamatthaṃ.
३२२.
322.
गुय्हस्स हि गुय्हमेव साधु, न हि गुय्हस्स पसत्थमाविकम्मं।
Guyhassa hi guyhameva sādhu, na hi guyhassa pasatthamāvikammaṃ;
३२३.
323.
किं चिन्तयमानो दुम्मनोसि, नून देव अपराधो अत्थि मय्हं॥
Kiṃ cintayamāno dummanosi, nūna deva aparādho atthi mayhaṃ.
३२४.
324.
‘‘पण्हे 31 वज्झो महोसधो’’ति, आणत्तो मे वधाय भूरिपञ्ञो।
‘‘Paṇhe 32 vajjho mahosadho’’ti, āṇatto me vadhāya bhūripañño;
तं चिन्तयमानो दुम्मनोस्मि, न हि देवी अपराधो अत्थि तुय्हं॥
Taṃ cintayamāno dummanosmi, na hi devī aparādho atthi tuyhaṃ.
३२५.
325.
अभिदोसगतो दानि एहिसि, किं सुत्वा किं सङ्कते मनो ते।
Abhidosagato dāni ehisi, kiṃ sutvā kiṃ saṅkate mano te;
को ते किमवोच भूरिपञ्ञ, इङ्घ वचनं सुणोम ब्रूहि मेतं॥
Ko te kimavoca bhūripañña, iṅgha vacanaṃ suṇoma brūhi metaṃ.
३२६.
326.
‘‘पण्हे वज्झो महोसधो’’ति, यदि ते मन्तयितं जनिन्द दोसं।
‘‘Paṇhe vajjho mahosadho’’ti, yadi te mantayitaṃ janinda dosaṃ;
भरियाय रहोगतो असंसि, गुय्हं पातुकतं सुतं ममेतं॥
Bhariyāya rahogato asaṃsi, guyhaṃ pātukataṃ sutaṃ mametaṃ.
३२७.
327.
यं सालवनस्मिं सेनको, पापकम्मं अकासि असब्भिरूपं।
Yaṃ sālavanasmiṃ senako, pāpakammaṃ akāsi asabbhirūpaṃ;
सखिनोव रहोगतो असंसि, गुय्हं पातुकतं सुतं ममेतं॥
Sakhinova rahogato asaṃsi, guyhaṃ pātukataṃ sutaṃ mametaṃ.
३२८.
328.
पुक्कुस 33 पुरिसस्स ते जनिन्द, उप्पन्नो रोगो अराजयुत्तो।
Pukkusa 34 purisassa te janinda, uppanno rogo arājayutto;
भातुञ्च 35 रहोगतो असंसि, गुय्हं पातुकतं सुतं ममेतं॥
Bhātuñca 36 rahogato asaṃsi, guyhaṃ pātukataṃ sutaṃ mametaṃ.
३२९.
329.
आबाधोयं असब्भिरूपो, कामिन्दो 37 नरदेवेन फुट्ठो।
Ābādhoyaṃ asabbhirūpo, kāmindo 38 naradevena phuṭṭho;
पुत्तस्स रहोगतो असंसि, गुय्हं पातुकतं सुतं ममेतं॥
Puttassa rahogato asaṃsi, guyhaṃ pātukataṃ sutaṃ mametaṃ.
३३०.
330.
अट्ठवङ्कं मणिरतनं उळारं, सक्को ते अददा पितामहस्स।
Aṭṭhavaṅkaṃ maṇiratanaṃ uḷāraṃ, sakko te adadā pitāmahassa;
देविन्दस्स गतं तदज्ज हत्थं 39, मातुञ्च रहोगतो असंसि।
Devindassa gataṃ tadajja hatthaṃ 40, mātuñca rahogato asaṃsi;
गुय्हं पातुकतं सुतं ममेतं॥
Guyhaṃ pātukataṃ sutaṃ mametaṃ.
३३१.
331.
गुय्हस्स हि गुय्हमेव साधु, न हि गुय्हस्स पसत्थमाविकम्मं।
Guyhassa hi guyhameva sādhu, na hi guyhassa pasatthamāvikammaṃ;
अनिप्फन्नता सहेय्य धीरो, निप्फन्नोव यथासुखं भणेय्य॥
Anipphannatā saheyya dhīro, nipphannova yathāsukhaṃ bhaṇeyya.
३३२.
332.
न गुय्हमत्थं विवरेय्य, रक्खेय्य नं यथा निधिं।
Na guyhamatthaṃ vivareyya, rakkheyya naṃ yathā nidhiṃ;
न हि पातुकतो साधु, गुय्हो अत्थो पजानता॥
Na hi pātukato sādhu, guyho attho pajānatā.
३३३.
333.
थिया गुय्हं न संसेय्य, अमित्तस्स च पण्डितो।
Thiyā guyhaṃ na saṃseyya, amittassa ca paṇḍito;
यो चामिसेन संहीरो, हदयत्थेनो च यो नरो॥
Yo cāmisena saṃhīro, hadayattheno ca yo naro.
३३४.
334.
गुय्हमत्थं असम्बुद्धं, सम्बोधयति यो नरो।
Guyhamatthaṃ asambuddhaṃ, sambodhayati yo naro;
मन्तभेदभया तस्स, दासभूतो तितिक्खति॥
Mantabhedabhayā tassa, dāsabhūto titikkhati.
३३५.
335.
यावन्तो पुरिसस्सत्थं, गुय्हं जानन्ति मन्तिनं।
Yāvanto purisassatthaṃ, guyhaṃ jānanti mantinaṃ;
तावन्तो तस्स उब्बेगा, तस्मा गुय्हं न विस्सजे॥
Tāvanto tassa ubbegā, tasmā guyhaṃ na vissaje.
३३६.
336.
विविच्च भासेय्य दिवा रहस्सं, रत्तिं गिरं नातिवेलं पमुञ्चे।
Vivicca bhāseyya divā rahassaṃ, rattiṃ giraṃ nātivelaṃ pamuñce;
उपस्सुतिका हि सुणन्ति मन्तं, तस्मा मन्तो खिप्पमुपेति भेदन्ति॥
Upassutikā hi suṇanti mantaṃ, tasmā manto khippamupeti bhedanti.
पञ्चपण्डितजातकं द्वादसमं।
Pañcapaṇḍitajātakaṃ dvādasamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / जातक-अट्ठकथा • Jātaka-aṭṭhakathā / [५०८] १२. पञ्चपण्डितजातकवण्णना • [508] 12. Pañcapaṇḍitajātakavaṇṇanā