Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / థేరీగాథా-అట్ఠకథా • Therīgāthā-aṭṭhakathā

    ౬. ఛక్కనిపాతో

    6. Chakkanipāto

    ౧. పఞ్చసతమత్తాథేరీగాథావణ్ణనా

    1. Pañcasatamattātherīgāthāvaṇṇanā

    ఛక్కనిపాతే యస్స మగ్గం న జానాసీతిఆదికా పఞ్చసతమత్తానం థేరీనం గాథా. ఇమాపి పురిమబుద్ధేసు కతాధికారా తత్థ తత్థ భవే వివట్టూపనిస్సయం కుసలం ఉపచినన్తియో అనుక్కమేన ఉపచితవిమోక్ఖసమ్భారా హుత్వా ఇమస్మిం బుద్ధుప్పాదే తత్థ తత్థ కులగేహే నిబ్బత్తిత్వా వయప్పత్తా మాతాపితూహి పతికులం ఆనీతా తత్థ తత్థ పుత్తే లభిత్వా ఘరావాసం వసన్తియో సమానజాతికస్స తాదిసస్స కమ్మస్స కతత్తా సబ్బావ మతపుత్తా హుత్వా, పుత్తసోకేన అభిభూతా పటాచారాయ థేరియా సన్తికం ఉపసఙ్కమిత్వా వన్దిత్వా నిసిన్నా అత్తనో సోకకారణం ఆరోచేసుం. థేరీ తాసం సోకం వినోదేన్తీ –

    Chakkanipāte yassa maggaṃ na jānāsītiādikā pañcasatamattānaṃ therīnaṃ gāthā. Imāpi purimabuddhesu katādhikārā tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayaṃ kusalaṃ upacinantiyo anukkamena upacitavimokkhasambhārā hutvā imasmiṃ buddhuppāde tattha tattha kulagehe nibbattitvā vayappattā mātāpitūhi patikulaṃ ānītā tattha tattha putte labhitvā gharāvāsaṃ vasantiyo samānajātikassa tādisassa kammassa katattā sabbāva mataputtā hutvā, puttasokena abhibhūtā paṭācārāya theriyā santikaṃ upasaṅkamitvā vanditvā nisinnā attano sokakāraṇaṃ ārocesuṃ. Therī tāsaṃ sokaṃ vinodentī –

    ౧౨౭.

    127.

    ‘‘యస్స మగ్గం న జానాసి, ఆగతస్స గతస్స వా;

    ‘‘Yassa maggaṃ na jānāsi, āgatassa gatassa vā;

    తం కుతో చాగతం సత్తం, మమ పుత్తోతి రోదసి.

    Taṃ kuto cāgataṃ sattaṃ, mama puttoti rodasi.

    ౧౨౮.

    128.

    ‘‘మగ్గఞ్చ ఖోస్స జానాసి, ఆగతస్స గతస్స వా;

    ‘‘Maggañca khossa jānāsi, āgatassa gatassa vā;

    న నం సమనుసోచేసి, ఏవంధమ్మా హి పాణినో.

    Na naṃ samanusocesi, evaṃdhammā hi pāṇino.

    ౧౨౯.

    129.

    ‘‘అయాచితో తతాగచ్ఛి, నానుఞ్ఞాతో ఇతో గతో;

    ‘‘Ayācito tatāgacchi, nānuññāto ito gato;

    కుతోచి నూన ఆగన్త్వా, వసిత్వా కతిపాహకం;

    Kutoci nūna āgantvā, vasitvā katipāhakaṃ;

    ఇతోపి అఞ్ఞేన గతో, తతోపఞ్ఞేన గచ్ఛతి.

    Itopi aññena gato, tatopaññena gacchati.

    ౧౩౦.

    130.

    ‘‘పేతో మనుస్సరూపేన, సంసరన్తో గమిస్సతి;

    ‘‘Peto manussarūpena, saṃsaranto gamissati;

    యథాగతో తథా గతో, కా తత్థ పరిదేవనా’’తి. –

    Yathāgato tathā gato, kā tattha paridevanā’’ti. –

    ఇమాహి చతూహి గాథాహి ధమ్మం దేసేసి.

    Imāhi catūhi gāthāhi dhammaṃ desesi.

    తా తస్సా ధమ్మం సుత్వా సఞ్జాతసంవేగా థేరియా సన్తికే పబ్బజింసు. పబ్బజిత్వా విపస్సనాయ కమ్మం కరోన్తియో విముత్తిపరిపాచనీయానం ధమ్మానం పరిపాకం గతత్తా న చిరస్సేవ సహ పటిసమ్భిదాహి అరహత్తే పతిట్ఠహింసు. అథ తా అధిగతారహత్తా అత్తనో పటిపత్తిం పచ్చవేక్ఖిత్వా ఉదానవసేన ‘‘యస్స మగ్గం న జానాసీ’’తిఆదికాహి ఓవాదగాథాహి సద్ధిం –

    Tā tassā dhammaṃ sutvā sañjātasaṃvegā theriyā santike pabbajiṃsu. Pabbajitvā vipassanāya kammaṃ karontiyo vimuttiparipācanīyānaṃ dhammānaṃ paripākaṃ gatattā na cirasseva saha paṭisambhidāhi arahatte patiṭṭhahiṃsu. Atha tā adhigatārahattā attano paṭipattiṃ paccavekkhitvā udānavasena ‘‘yassa maggaṃ na jānāsī’’tiādikāhi ovādagāthāhi saddhiṃ –

    ౧౩౧.

    131.

    ‘‘అబ్బహీ వత మే సల్లం, దుద్దసం హదయస్సితం;

    ‘‘Abbahī vata me sallaṃ, duddasaṃ hadayassitaṃ;

    యా మే సోకపరేతాయ, పుత్తసోకం బ్యపానుది.

    Yā me sokaparetāya, puttasokaṃ byapānudi.

    ౧౩౨.

    132.

    ‘‘సాజ్జ అబ్బూళ్హసల్లాహం, నిచ్ఛాతా పరినిబ్బుతా;

    ‘‘Sājja abbūḷhasallāhaṃ, nicchātā parinibbutā;

    బుద్ధం ధమ్మఞ్చ సఙ్ఘఞ్చ, ఉపేమి సరణం ముని’’న్తి. –

    Buddhaṃ dhammañca saṅghañca, upemi saraṇaṃ muni’’nti. –

    ఇమా గాథా విసుం విసుం అభాసింసు.

    Imā gāthā visuṃ visuṃ abhāsiṃsu.

    తత్థ యస్స మగ్గం న జానాసి, ఆగతస్స గతస్స వాతి యస్స సత్తస్స ఇధ ఆగతస్స ఆగతమగ్గం వా ఇతో గతస్స గతమగ్గం వా త్వం న జానాసి. అనన్తరా అతీతానాగతభవూపపత్తియో సన్ధాయ వదతి. తం కుతో చాగతం సత్తన్తి తం ఏవం అవిఞ్ఞాతాగతగతమగ్గం కుతోచి గతితో ఆగతమగ్గం ఆగచ్ఛన్తేన అన్తరామగ్గే సబ్బేన సబ్బం అకతపరిచయసమాగతపురిససదిసం సత్తం కేవలం మమత్తం ఉప్పాదేత్వా మమ పుత్తోతి కుతో కేన కారణేన రోదసి. అప్పటికారతో మమ పుత్తస్స చ అకాతబ్బతో న ఏత్థ రోదనకారణం అత్థీతి అధిప్పాయో.

    Tattha yassa maggaṃ na jānāsi, āgatassa gatassa vāti yassa sattassa idha āgatassa āgatamaggaṃ vā ito gatassa gatamaggaṃ vā tvaṃ na jānāsi. Anantarā atītānāgatabhavūpapattiyo sandhāya vadati. Taṃ kuto cāgataṃ sattanti taṃ evaṃ aviññātāgatagatamaggaṃ kutoci gatito āgatamaggaṃ āgacchantena antarāmagge sabbena sabbaṃ akataparicayasamāgatapurisasadisaṃ sattaṃ kevalaṃ mamattaṃ uppādetvā mama puttoti kuto kena kāraṇena rodasi. Appaṭikārato mama puttassa ca akātabbato na ettha rodanakāraṇaṃ atthīti adhippāyo.

    మగ్గఞ్చ ఖోస్స జానాసీతి అస్స తవ పుత్తాభిమతస్స సత్తస్స ఆగతస్స ఆగతమగ్గఞ్చ గతస్స గతమగ్గఞ్చ అథ జానేయ్యాసి. న నం సమనుసోచేసీతి ఏవమ్పి నం న సమనుసోచేయ్యాసి. కస్మా? ఏవంధమ్మా హి పాణినో, దిట్ఠధమ్మేపి హి సత్తానం సబ్బేహి పియేహి మనాపేహి నానాభావా వినాభావా తత్థ వసవత్తితాయ అభావతో, పగేవ అభిసమ్పరాయం.

    Maggañca khossa jānāsīti assa tava puttābhimatassa sattassa āgatassa āgatamaggañca gatassa gatamaggañca atha jāneyyāsi. Na naṃ samanusocesīti evampi naṃ na samanusoceyyāsi. Kasmā? Evaṃdhammā hi pāṇino, diṭṭhadhammepi hi sattānaṃ sabbehi piyehi manāpehi nānābhāvā vinābhāvā tattha vasavattitāya abhāvato, pageva abhisamparāyaṃ.

    అయాచితో తతాగచ్ఛీతి తతో పరలోకతో కేనచి అయాచితో ఇధ ఆగచ్ఛి. ‘‘ఆగతో’’తిపి పాళి, సో ఏవత్థో. నానుఞ్ఞాతో ఇతో గతోతి ఇధలోకతో కేనచి అననుఞ్ఞాతో పరలోకం గతో. కుతోచీతి నిరయాదితో యతో కుతోచి గతితో. నూనాతి పరిసఙ్కాయం . వసిత్వా కతిపాహకన్తి కతిపయదివసమత్తం ఇధ వసిత్వా. ఇతోపి అఞ్ఞేన గతోతి ఇతోపి భవతో అఞ్ఞేన గతో, ఇతో అఞ్ఞమ్పి భవం పటిసన్ధివసేన ఉపగతో. తతోపఞ్ఞేన గచ్ఛతీతి తతోపి భవతో అఞ్ఞేన గమిస్సతి, అఞ్ఞమేవ భవం ఉపగమిస్సతి.

    Ayācito tatāgacchīti tato paralokato kenaci ayācito idha āgacchi. ‘‘Āgato’’tipi pāḷi, so evattho. Nānuññāto ito gatoti idhalokato kenaci ananuññāto paralokaṃ gato. Kutocīti nirayādito yato kutoci gatito. Nūnāti parisaṅkāyaṃ . Vasitvā katipāhakanti katipayadivasamattaṃ idha vasitvā. Itopi aññena gatoti itopi bhavato aññena gato, ito aññampi bhavaṃ paṭisandhivasena upagato. Tatopaññena gacchatīti tatopi bhavato aññena gamissati, aññameva bhavaṃ upagamissati.

    పేతోతి అపేతో తం తం భవం ఉపపజ్జిత్వా తతో అపగతో. మనుస్సరూపేనాతి నిదస్సనమత్తమేతం, మనుస్సభావేన తిరచ్ఛానాదిభావేన చాతి అత్థో. సంసరన్తోతి అపరాపరం ఉపపత్తివసేన సంసరన్తో. యథాగతో తథా గతోతి యథా అవిఞ్ఞాతగతితో చ అనామన్తేత్వా ఆగతో తథా అవిఞ్ఞాతగతికో అననుఞ్ఞాతోవ గతో. కా తత్థ పరిదేవనాతి తత్థ తాదిసే అవసవత్తిని యథాకామావచరే కా నామ పరిదేవనా, కిం పరిదేవితేన పయోజనన్తి అత్థో. సేసం వుత్తనయమేవ.

    Petoti apeto taṃ taṃ bhavaṃ upapajjitvā tato apagato. Manussarūpenāti nidassanamattametaṃ, manussabhāvena tiracchānādibhāvena cāti attho. Saṃsarantoti aparāparaṃ upapattivasena saṃsaranto. Yathāgato tathā gatoti yathā aviññātagatito ca anāmantetvā āgato tathā aviññātagatiko ananuññātova gato. Kā tattha paridevanāti tattha tādise avasavattini yathākāmāvacare kā nāma paridevanā, kiṃ paridevitena payojananti attho. Sesaṃ vuttanayameva.

    ఏత్థ చ ఆదితో చతస్సో గాథా పటాచారాయ థేరియా తేసం పఞ్చమత్తానం ఇత్థిసతానం సోకవినోదనవసేన విసుం విసుం భాసితా. తస్సా ఓవాదే ఠత్వా పబ్బజిత్వా అధిగతవిసేసాహి తాహి పఞ్చసతమత్తాహి భిక్ఖునీహి ఛపి గాథా పచ్చేకం భాసితాతి దట్ఠబ్బా.

    Ettha ca ādito catasso gāthā paṭācārāya theriyā tesaṃ pañcamattānaṃ itthisatānaṃ sokavinodanavasena visuṃ visuṃ bhāsitā. Tassā ovāde ṭhatvā pabbajitvā adhigatavisesāhi tāhi pañcasatamattāhi bhikkhunīhi chapi gāthā paccekaṃ bhāsitāti daṭṭhabbā.

    పఞ్చసతా పటాచారాతి పటాచారాయ థేరియా సన్తికే లద్ధఓవాదతాయ పటాచారాయ వుత్తం అవేదిసున్తి కత్వా ‘‘పటాచారా’’తి లద్ధనామా పఞ్చసతా భిక్ఖునియో.

    Pañcasatā paṭācārāti paṭācārāya theriyā santike laddhaovādatāya paṭācārāya vuttaṃ avedisunti katvā ‘‘paṭācārā’’ti laddhanāmā pañcasatā bhikkhuniyo.

    పఞ్చసతమత్తాథేరీగాథావణ్ణనా నిట్ఠితా.

    Pañcasatamattātherīgāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / థేరీగాథాపాళి • Therīgāthāpāḷi / ౧. పఞ్చసతమత్తాథేరీగాథా • 1. Pañcasatamattātherīgāthā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact