Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya |
၆. ပဉ္စသိခသုတ္တံ
6. Pañcasikhasuttaṃ
၁၁၉. ဧကံ သမယံ ဘဂဝာ ရာဇဂဟေ ဝိဟရတိ ဂိဇ္ဈကူဋေ ပဗ္ဗတေ။ အထ ခော ပဉ္စသိခော ဂန္ဓဗ္ဗဒေဝပုတ္တော ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌာသိ။ ဧကမန္တံ ဌိတော ခော ပဉ္စသိခော ဂန္ဓဗ္ဗဒေဝပုတ္တော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ကော နု ခော, ဘန္တေ, ဟေတု, ကော ပစ္စယော ယေန မိဓေကစ္စေ သတ္တာ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ နော ပရိနိဗ္ဗာယန္တိ? ကော ပန, ဘန္တေ, ဟေတု, ကော ပစ္စယော ယေန မိဓေကစ္စေ သတ္တာ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ ပရိနိဗ္ဗာယန္တီ’’တိ? ‘‘သန္တိ ခော, ပဉ္စသိခ, စက္ခုဝိညေယ္ယာ ရူပာ။ပေ.။ သန္တိ ခော, ပဉ္စသိခ, မနောဝိညေယ္ယာ ဓမ္မာ, ဣဋ္ဌာ ကန္တာ မနာပာ ပိယရူပာ ကာမူပသံဟိတာ ရဇနီယာ။ တဉ္စေ ဘိက္ခု အဘိနန္ဒတိ အဘိဝဒတိ အဇ္ဈောသာယ တိဋ္ဌတိ။ တသ္သ တံ အဘိနန္ဒတော အဘိဝဒတော အဇ္ဈောသာယ တိဋ္ဌတော တန္နိသ္သိတံ ဝိညာဏံ ဟောတိ တဒုပာဒာနံ။ သဥပာဒာနော, ပဉ္စသိခ , ဘိက္ခု နော ပရိနိဗ္ဗာယတိ။ အယံ ခော, ပဉ္စသိခ, ဟေတု, အယံ ပစ္စယော ယေန မိဓေကစ္စေ သတ္တာ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ နော ပရိနိဗ္ဗာယန္တိ’’။
119. Ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati gijjhakūṭe pabbate. Atha kho pañcasikho gandhabbadevaputto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhito kho pañcasikho gandhabbadevaputto bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, bhante, hetu, ko paccayo yena midhekacce sattā diṭṭheva dhamme no parinibbāyanti? Ko pana, bhante, hetu, ko paccayo yena midhekacce sattā diṭṭheva dhamme parinibbāyantī’’ti? ‘‘Santi kho, pañcasikha, cakkhuviññeyyā rūpā…pe… santi kho, pañcasikha, manoviññeyyā dhammā, iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā. Tañce bhikkhu abhinandati abhivadati ajjhosāya tiṭṭhati. Tassa taṃ abhinandato abhivadato ajjhosāya tiṭṭhato tannissitaṃ viññāṇaṃ hoti tadupādānaṃ. Saupādāno, pañcasikha , bhikkhu no parinibbāyati. Ayaṃ kho, pañcasikha, hetu, ayaṃ paccayo yena midhekacce sattā diṭṭheva dhamme no parinibbāyanti’’.
‘‘သန္တိ စ ခော, ပဉ္စသိခ, စက္ခုဝိညေယ္ယာ ရူပာ ဣဋ္ဌာ ကန္တာ မနာပာ။ပေ.။ သန္တိ ခော, ပဉ္စသိခ, မနောဝိညေယ္ယာ ဓမ္မာ ဣဋ္ဌာ ကန္တာ မနာပာ ပိယရူပာ ကာမူပသံဟိတာ ရဇနီယာ။ တဉ္စေ ဘိက္ခု နာဘိနန္ဒတိ နာဘိဝဒတိ နာဇ္ဈောသာယ တိဋ္ဌတိ, တသ္သ တံ အနဘိနန္ဒတော အနဘိဝဒတော အနဇ္ဈောသာယ တိဋ္ဌတော န တန္နိသ္သိတံ ဝိညာဏံ ဟောတိ, န တဒုပာဒာနံ။ အနုပာဒာနော, ပဉ္စသိခ, ဘိက္ခု ပရိနိဗ္ဗာယတိ။ အယံ ခော, ပဉ္စသိခ, ဟေတု, အယံ ပစ္စယော ယေန မိဓေကစ္စေ သတ္တာ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ ပရိနိဗ္ဗာယန္တီ’’တိ။ ဆဋ္ဌံ။
‘‘Santi ca kho, pañcasikha, cakkhuviññeyyā rūpā iṭṭhā kantā manāpā…pe… santi kho, pañcasikha, manoviññeyyā dhammā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā. Tañce bhikkhu nābhinandati nābhivadati nājjhosāya tiṭṭhati, tassa taṃ anabhinandato anabhivadato anajjhosāya tiṭṭhato na tannissitaṃ viññāṇaṃ hoti, na tadupādānaṃ. Anupādāno, pañcasikha, bhikkhu parinibbāyati. Ayaṃ kho, pañcasikha, hetu, ayaṃ paccayo yena midhekacce sattā diṭṭheva dhamme parinibbāyantī’’ti. Chaṭṭhaṃ.
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၅-၆. သက္ကပဉ္ဟသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ • 5-6. Sakkapañhasuttādivaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၅-၆. သက္ကပဉ္ဟသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ • 5-6. Sakkapañhasuttādivaṇṇanā