| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अपदान-अट्ठकथा • Apadāna-aṭṭhakathā |
४. पञ्चसीलसमादानियत्थेरअपदानवण्णना
4. Pañcasīlasamādāniyattheraapadānavaṇṇanā
नगरे चन्दवतियातिआदिकं आयस्मतो पञ्चसीलसमादानियत्थेरस्स अपदानं। अयम्पि पुरिमबुद्धेसु कताधिकारो तत्थ तत्थ भवे विवट्टूपनिस्सयानि पुञ्ञानि उपचिनन्तो अनोमदस्सिस्स भगवतो काले एकस्मिं कुले निब्बत्तो पुरिमभवे कताकुसलकम्मानुरूपेन दलिद्दो हुत्वा अप्पन्नपानभोजनो परेसं भतिं कत्वा जीवन्तो संसारे आदीनवं ञत्वा पब्बजितुकामोपि पब्बज्जं अलभमानो अनोमदस्सिस्स भगवतो सावकस्स निसभत्थेरस्स सन्तिके पञ्च सिक्खापदानि समादियि। दीघायुककाले उप्पन्नत्ता वस्ससतसहस्सानि सीलं परिपालेसि। तेन कम्मेन सो देवमनुस्सेसु संसरन्तो इमस्मिं बुद्धुप्पादे वेसालियं महाभोगकुले निब्बत्तो। मातापितरो सीलं समादियन्ते दिस्वा अत्तनो सीलं सरित्वा विपस्सनं वड्ढेत्वा अरहत्तं पत्वा पब्बजि।
Nagare candavatiyātiādikaṃ āyasmato pañcasīlasamādāniyattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto anomadassissa bhagavato kāle ekasmiṃ kule nibbatto purimabhave katākusalakammānurūpena daliddo hutvā appannapānabhojano paresaṃ bhatiṃ katvā jīvanto saṃsāre ādīnavaṃ ñatvā pabbajitukāmopi pabbajjaṃ alabhamāno anomadassissa bhagavato sāvakassa nisabhattherassa santike pañca sikkhāpadāni samādiyi. Dīghāyukakāle uppannattā vassasatasahassāni sīlaṃ paripālesi. Tena kammena so devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde vesāliyaṃ mahābhogakule nibbatto. Mātāpitaro sīlaṃ samādiyante disvā attano sīlaṃ saritvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ patvā pabbaji.
१३४. सो अत्तनो पुब्बकम्मं सरित्वा सोमनस्सजातो उदानवसेन पुब्बचरितापदानं पकासेन्तो नगरे चन्दवतियातिआदिमाह। भतको आसहं तदाति तदा मम पुञ्ञकरणकाले अहं भतको भतिया कम्मकारको आसिं अहोसिं। परकम्मायने युत्तोति भतिया परेसं कम्मकरणे आयुत्तो योजितो ओकासाभावेन संसारतो मुच्चनत्थाय अहं पब्बज्जं न लभामि।
134. So attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto udānavasena pubbacaritāpadānaṃ pakāsento nagare candavatiyātiādimāha. Bhatakoāsahaṃ tadāti tadā mama puññakaraṇakāle ahaṃ bhatako bhatiyā kammakārako āsiṃ ahosiṃ. Parakammāyane yuttoti bhatiyā paresaṃ kammakaraṇe āyutto yojito okāsābhāvena saṃsārato muccanatthāya ahaṃ pabbajjaṃ na labhāmi.
१३५. महन्धकारपिहिताति महन्तेहि किलेसन्धकारेहि पिहिता संवुता थकिता। तिविधग्गीहि डय्हरेति नरकग्गिपेतग्गिसंसारग्गिसङ्खातेहि तीहि अग्गीहि डय्हन्ति। अहं पन केन उपायेन केन कारणेन विसंयुत्तो भवेय्यन्ति अत्थो।
135.Mahandhakārapihitāti mahantehi kilesandhakārehi pihitā saṃvutā thakitā. Tividhaggīhi ḍayhareti narakaggipetaggisaṃsāraggisaṅkhātehi tīhi aggīhi ḍayhanti. Ahaṃ pana kena upāyena kena kāraṇena visaṃyutto bhaveyyanti attho.
१३६. देय्यधम्मो अन्नपानादिदातब्बयुत्तकं वत्थु मय्हं नत्थि, तस्साभावेन अहं वराको दुक्खितो भतको भतिया जीवनको यंनूनाहं पञ्चसीलं रक्खेय्यं परिपूरयन्ति पञ्चसीलं समादियित्वा परिपूरेन्तो यंनून रक्खेय्यं साधुकं भद्दकं सुन्दरं कत्वा परिपालेय्यन्ति अत्थो।
136.Deyyadhammo annapānādidātabbayuttakaṃ vatthu mayhaṃ natthi, tassābhāvena ahaṃ varāko dukkhito bhatako bhatiyā jīvanako yaṃnūnāhaṃ pañcasīlaṃ rakkheyyaṃ paripūrayanti pañcasīlaṃ samādiyitvā paripūrento yaṃnūna rakkheyyaṃ sādhukaṃ bhaddakaṃ sundaraṃ katvā paripāleyyanti attho.
१४८. स्वाहं यसमनुभविन्ति सो अहं देवमनुस्सेसु महन्तं यसं अनुभविं तेसं सीलानं वाहसा आनुभावेनाति अत्थो। कप्पकोटिम्पि तेसं सीलानं फलं कित्तेन्तो एककोट्ठासमेव कित्तये पाकटं करेय्यन्ति अत्थो। सेसं सुविञ्ञेय्यमेवाति।
148.Svāhaṃ yasamanubhavinti so ahaṃ devamanussesu mahantaṃ yasaṃ anubhaviṃ tesaṃ sīlānaṃ vāhasā ānubhāvenāti attho. Kappakoṭimpi tesaṃ sīlānaṃ phalaṃ kittento ekakoṭṭhāsameva kittaye pākaṭaṃ kareyyanti attho. Sesaṃ suviññeyyamevāti.
पञ्चसीलसमादानियत्थेरअपदानवण्णना समत्ता।
Pañcasīlasamādāniyattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / खुद्दकनिकाय • Khuddakanikāya / अपदानपाळि • Apadānapāḷi / ४. पञ्चसीलसमादानियत्थेरअपदानं • 4. Pañcasīlasamādāniyattheraapadānaṃ
