Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / మజ్ఝిమనికాయ • Majjhimanikāya |
౨౧. ఏవం మే సుతం – ఏకం సమయం భగవా సావత్థియం విహరతి జేతవనే అనాథపిణ్డికస్స ఆరామే. తత్ర ఖో భగవా భిక్ఖూ ఆమన్తేసి – ‘‘భిక్ఖవో’’తి. ‘‘భదన్తే’’తి తే భిక్ఖూ భగవతో పచ్చస్సోసుం. భగవా ఏతదవోచ – ‘‘సన్తి, భిక్ఖవే, ఏకే సమణబ్రాహ్మణా అపరన్తకప్పికా అపరన్తానుదిట్ఠినో అపరన్తం ఆరబ్భ అనేకవిహితాని అధివుత్తిపదాని 3 అభివదన్తి. ‘సఞ్ఞీ అత్తా హోతి అరోగో పరం మరణా’తి – ఇత్థేకే అభివదన్తి; ‘అసఞ్ఞీ అత్తా హోతి అరోగో పరం మరణా’తి – ఇత్థేకే అభివదన్తి; ‘నేవసఞ్ఞీనాసఞ్ఞీ అత్తా హోతి అరోగో పరం మరణా’తి – ఇత్థేకే అభివదన్తి; సతో వా పన సత్తస్స ఉచ్ఛేదం వినాసం విభవం పఞ్ఞపేన్తి 4, దిట్ఠధమ్మనిబ్బానం వా పనేకే అభివదన్తి. ఇతి సన్తం వా అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం 5 పరం మరణా, సతో వా పన సత్తస్స ఉచ్ఛేదం వినాసం విభవం పఞ్ఞపేన్తి, దిట్ఠధమ్మనిబ్బానం వా పనేకే అభివదన్తి. ఇతి ఇమాని పఞ్చ 6 హుత్వా తీణి హోన్తి, తీణి హుత్వా పఞ్చ హోన్తి – అయముద్దేసో పఞ్చత్తయస్స.
21. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca – ‘‘santi, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā aparantakappikā aparantānudiṭṭhino aparantaṃ ārabbha anekavihitāni adhivuttipadāni 7 abhivadanti. ‘Saññī attā hoti arogo paraṃ maraṇā’ti – ittheke abhivadanti; ‘asaññī attā hoti arogo paraṃ maraṇā’ti – ittheke abhivadanti; ‘nevasaññīnāsaññī attā hoti arogo paraṃ maraṇā’ti – ittheke abhivadanti; sato vā pana sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññapenti 8, diṭṭhadhammanibbānaṃ vā paneke abhivadanti. Iti santaṃ vā attānaṃ paññapenti arogaṃ 9 paraṃ maraṇā, sato vā pana sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññapenti, diṭṭhadhammanibbānaṃ vā paneke abhivadanti. Iti imāni pañca 10 hutvā tīṇi honti, tīṇi hutvā pañca honti – ayamuddeso pañcattayassa.
౨౨. ‘‘తత్ర, భిక్ఖవే, యే తే సమణబ్రాహ్మణా సఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, రూపిం వా తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, అరూపిం వా తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, రూపిఞ్చ అరూపిఞ్చ వా తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, నేవరూపిం నారూపిం వా తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, ఏకత్తసఞ్ఞిం వా తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, నానత్తసఞ్ఞిం వా తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, పరిత్తసఞ్ఞిం వా తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, అప్పమాణసఞ్ఞిం వా తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, ఏతం 11 వా పనేకేసం 12 ఉపాతివత్తతం విఞ్ఞాణకసిణమేకే అభివదన్తి అప్పమాణం ఆనేఞ్జం . తయిదం, భిక్ఖవే, తథాగతో అభిజానాతి 13. యే ఖో తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, రూపిం వా తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, అరూపిం వా తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, రూపిఞ్చ అరూపిఞ్చ వా తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, నేవరూపిం నారూపిం వా తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, ఏకత్తసఞ్ఞిం వా తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, నానత్తసఞ్ఞిం వా తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, పరిత్తసఞ్ఞిం వా తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, అప్పమాణసఞ్ఞిం వా తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా 14, యా వా పనేతాసం సఞ్ఞానం పరిసుద్ధా పరమా అగ్గా అనుత్తరియా అక్ఖాయతి – యది రూపసఞ్ఞానం యది అరూపసఞ్ఞానం యది ఏకత్తసఞ్ఞానం యది నానత్తసఞ్ఞానం. ‘నత్థి కిఞ్చీ’తి ఆకిఞ్చఞ్ఞాయతనమేకే అభివదన్తి అప్పమాణం ఆనేఞ్జం. ‘తయిదం సఙ్ఖతం ఓళారికం అత్థి ఖో పన సఙ్ఖారానం నిరోధో అత్థేత’న్తి – ఇతి విదిత్వా తస్స నిస్సరణదస్సావీ తథాగతో తదుపాతివత్తో.
22. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā saññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, rūpiṃ vā te bhonto samaṇabrāhmaṇā saññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, arūpiṃ vā te bhonto samaṇabrāhmaṇā saññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, rūpiñca arūpiñca vā te bhonto samaṇabrāhmaṇā saññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, nevarūpiṃ nārūpiṃ vā te bhonto samaṇabrāhmaṇā saññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, ekattasaññiṃ vā te bhonto samaṇabrāhmaṇā saññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, nānattasaññiṃ vā te bhonto samaṇabrāhmaṇā saññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, parittasaññiṃ vā te bhonto samaṇabrāhmaṇā saññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, appamāṇasaññiṃ vā te bhonto samaṇabrāhmaṇā saññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, etaṃ 15 vā panekesaṃ 16 upātivattataṃ viññāṇakasiṇameke abhivadanti appamāṇaṃ āneñjaṃ . Tayidaṃ, bhikkhave, tathāgato abhijānāti 17. Ye kho te bhonto samaṇabrāhmaṇā saññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, rūpiṃ vā te bhonto samaṇabrāhmaṇā saññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, arūpiṃ vā te bhonto samaṇabrāhmaṇā saññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, rūpiñca arūpiñca vā te bhonto samaṇabrāhmaṇā saññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, nevarūpiṃ nārūpiṃ vā te bhonto samaṇabrāhmaṇā saññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, ekattasaññiṃ vā te bhonto samaṇabrāhmaṇā saññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, nānattasaññiṃ vā te bhonto samaṇabrāhmaṇā saññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, parittasaññiṃ vā te bhonto samaṇabrāhmaṇā saññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, appamāṇasaññiṃ vā te bhonto samaṇabrāhmaṇā saññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā 18, yā vā panetāsaṃ saññānaṃ parisuddhā paramā aggā anuttariyā akkhāyati – yadi rūpasaññānaṃ yadi arūpasaññānaṃ yadi ekattasaññānaṃ yadi nānattasaññānaṃ. ‘Natthi kiñcī’ti ākiñcaññāyatanameke abhivadanti appamāṇaṃ āneñjaṃ. ‘Tayidaṃ saṅkhataṃ oḷārikaṃ atthi kho pana saṅkhārānaṃ nirodho attheta’nti – iti viditvā tassa nissaraṇadassāvī tathāgato tadupātivatto.
౨౩. ‘‘తత్ర, భిక్ఖవే, యే తే సమణబ్రాహ్మణా అసఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, రూపిం వా తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా అసఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, అరూపిం వా తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా అసఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, రూపిఞ్చ అరూపిఞ్చ వా తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా అసఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, నేవరూపిం నారూపిం వా తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా అసఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా. తత్ర, భిక్ఖవే, యే తే సమణబ్రాహ్మణా సఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా తేసమేతే పటిక్కోసన్తి. తం కిస్స హేతు? సఞ్ఞా రోగో సఞ్ఞా గణ్డో సఞ్ఞా సల్లం, ఏతం సన్తం ఏతం పణీతం యదిదం – ‘అసఞ్ఞ’న్తి. తయిదం, భిక్ఖవే, తథాగతో అభిజానాతి యే ఖో తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా అసఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, రూపిం వా తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా అసఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, అరూపిం వా తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా అసఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, రూపిఞ్చ అరూపిఞ్చ వా తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా అసఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, నేవరూపిం నారూపిం వా తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా అసఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా. యో హి కోచి, భిక్ఖవే, సమణో వా బ్రాహ్మణో వా ఏవం వదేయ్య – ‘అహమఞ్ఞత్ర రూపా, అఞ్ఞత్ర వేదనాయ, అఞ్ఞత్ర సఞ్ఞాయ, అఞ్ఞత్ర సఙ్ఖారేహి, విఞ్ఞాణస్స 19 ఆగతిం వా గతిం వా చుతిం వా ఉపపత్తిం వా వుద్ధిం వా విరూళ్హిం వా వేపుల్లం వా పఞ్ఞపేస్సామీ’తి – నేతం ఠానం విజ్జతి. ‘తయిదం సఙ్ఖతం ఓళారికం అత్థి ఖో పన సఙ్ఖారానం నిరోధో అత్థేత’న్తి – ఇతి విదిత్వా తస్స నిస్సరణదస్సావీ తథాగతో తదుపాతివత్తో.
23. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā asaññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, rūpiṃ vā te bhonto samaṇabrāhmaṇā asaññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, arūpiṃ vā te bhonto samaṇabrāhmaṇā asaññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, rūpiñca arūpiñca vā te bhonto samaṇabrāhmaṇā asaññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, nevarūpiṃ nārūpiṃ vā te bhonto samaṇabrāhmaṇā asaññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā. Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā saññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā tesamete paṭikkosanti. Taṃ kissa hetu? Saññā rogo saññā gaṇḍo saññā sallaṃ, etaṃ santaṃ etaṃ paṇītaṃ yadidaṃ – ‘asañña’nti. Tayidaṃ, bhikkhave, tathāgato abhijānāti ye kho te bhonto samaṇabrāhmaṇā asaññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, rūpiṃ vā te bhonto samaṇabrāhmaṇā asaññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, arūpiṃ vā te bhonto samaṇabrāhmaṇā asaññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, rūpiñca arūpiñca vā te bhonto samaṇabrāhmaṇā asaññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, nevarūpiṃ nārūpiṃ vā te bhonto samaṇabrāhmaṇā asaññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā. Yo hi koci, bhikkhave, samaṇo vā brāhmaṇo vā evaṃ vadeyya – ‘ahamaññatra rūpā, aññatra vedanāya, aññatra saññāya, aññatra saṅkhārehi, viññāṇassa 20 āgatiṃ vā gatiṃ vā cutiṃ vā upapattiṃ vā vuddhiṃ vā virūḷhiṃ vā vepullaṃ vā paññapessāmī’ti – netaṃ ṭhānaṃ vijjati. ‘Tayidaṃ saṅkhataṃ oḷārikaṃ atthi kho pana saṅkhārānaṃ nirodho attheta’nti – iti viditvā tassa nissaraṇadassāvī tathāgato tadupātivatto.
౨౪. ‘‘తత్ర, భిక్ఖవే, యే తే సమణబ్రాహ్మణా నేవసఞ్ఞీనాసఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, రూపిం వా తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా నేవసఞ్ఞీనాసఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, అరూపిం వా తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా నేవసఞ్ఞీనాసఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, రూపిఞ్చ అరూపిఞ్చ వా తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా నేవసఞ్ఞీనాసఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, నేవరూపిం నారూపిం వా తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా నేవసఞ్ఞీనాసఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా. తత్ర, భిక్ఖవే, యే తే సమణబ్రాహ్మణా సఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా తేసమేతే పటిక్కోసన్తి, యేపి తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా అసఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా తేసమేతే పటిక్కోసన్తి. తం కిస్స హేతు? సఞ్ఞా రోగో సఞ్ఞా గణ్డో సఞ్ఞా సల్లం, అసఞ్ఞా సమ్మోహో, ఏతం సన్తం ఏతం పణీతం యదిదం – ‘నేవసఞ్ఞానాసఞ్ఞ’న్తి. 21 తయిదం, భిక్ఖవే, తథాగతో అభిజానాతి. యే ఖో తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా నేవసఞ్ఞీనాసఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, రూపిం వా తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా నేవసఞ్ఞీనాసఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, అరూపిం వా తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా నేవసఞ్ఞీనాసఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, రూపిఞ్చ అరూపిఞ్చ వా తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా నేవసఞ్ఞీనాసఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా, నేవరూపిం నారూపిం వా తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా నేవసఞ్ఞీనాసఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా. యే హి కేచి, భిక్ఖవే, సమణా వా బ్రాహ్మణా వా 22 దిట్ఠసుతముతవిఞ్ఞాతబ్బసఙ్ఖారమత్తేన ఏతస్స ఆయతనస్స ఉపసమ్పదం పఞ్ఞపేన్తి, బ్యసనఞ్హేతం, భిక్ఖవే, అక్ఖాయతి 23 ఏతస్స ఆయతనస్స ఉపసమ్పదాయ . న హేతం, భిక్ఖవే, ఆయతనం సఙ్ఖారసమాపత్తిపత్తబ్బమక్ఖాయతి; సఙ్ఖారావసేససమాపత్తిపత్తబ్బమేతం, భిక్ఖవే, ఆయతనమక్ఖాయతి. ‘తయిదం సఙ్ఖతం ఓళారికం అత్థి ఖో పన సఙ్ఖారానం నిరోధో అత్థేత’న్తి – ఇతి విదిత్వా తస్స నిస్సరణదస్సావీ తథాగతో తదుపాతివత్తో.
24. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā nevasaññīnāsaññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, rūpiṃ vā te bhonto samaṇabrāhmaṇā nevasaññīnāsaññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, arūpiṃ vā te bhonto samaṇabrāhmaṇā nevasaññīnāsaññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, rūpiñca arūpiñca vā te bhonto samaṇabrāhmaṇā nevasaññīnāsaññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, nevarūpiṃ nārūpiṃ vā te bhonto samaṇabrāhmaṇā nevasaññīnāsaññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā. Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā saññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā tesamete paṭikkosanti, yepi te bhonto samaṇabrāhmaṇā asaññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā tesamete paṭikkosanti. Taṃ kissa hetu? Saññā rogo saññā gaṇḍo saññā sallaṃ, asaññā sammoho, etaṃ santaṃ etaṃ paṇītaṃ yadidaṃ – ‘nevasaññānāsañña’nti. 24 Tayidaṃ, bhikkhave, tathāgato abhijānāti. Ye kho te bhonto samaṇabrāhmaṇā nevasaññīnāsaññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, rūpiṃ vā te bhonto samaṇabrāhmaṇā nevasaññīnāsaññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, arūpiṃ vā te bhonto samaṇabrāhmaṇā nevasaññīnāsaññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, rūpiñca arūpiñca vā te bhonto samaṇabrāhmaṇā nevasaññīnāsaññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā, nevarūpiṃ nārūpiṃ vā te bhonto samaṇabrāhmaṇā nevasaññīnāsaññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā. Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā 25 diṭṭhasutamutaviññātabbasaṅkhāramattena etassa āyatanassa upasampadaṃ paññapenti, byasanañhetaṃ, bhikkhave, akkhāyati 26 etassa āyatanassa upasampadāya . Na hetaṃ, bhikkhave, āyatanaṃ saṅkhārasamāpattipattabbamakkhāyati; saṅkhārāvasesasamāpattipattabbametaṃ, bhikkhave, āyatanamakkhāyati. ‘Tayidaṃ saṅkhataṃ oḷārikaṃ atthi kho pana saṅkhārānaṃ nirodho attheta’nti – iti viditvā tassa nissaraṇadassāvī tathāgato tadupātivatto.
౨౫. ‘‘తత్ర, భిక్ఖవే, యే తే సమణబ్రాహ్మణా సతో సత్తస్స ఉచ్ఛేదం వినాసం విభవం పఞ్ఞపేన్తి , తత్ర, భిక్ఖవే, యే తే సమణబ్రాహ్మణా సఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా తేసమేతే పటిక్కోసన్తి, యేపి తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా అసఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా తేసమేతే పటిక్కోసన్తి, యేపి తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా నేవసఞ్ఞీనాసఞ్ఞిం అత్తానం పఞ్ఞపేన్తి అరోగం పరం మరణా తేసమేతే పటిక్కోసన్తి. తం కిస్స హేతు? సబ్బేపిమే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా ఉద్ధం సరం 27 ఆసత్తింయేవ అభివదన్తి – ‘ఇతి పేచ్చ భవిస్సామ, ఇతి పేచ్చ భవిస్సామా’తి. సేయ్యథాపి నామ వాణిజస్స వాణిజ్జాయ గచ్ఛతో ఏవం హోతి – ‘ఇతో మే ఇదం భవిస్సతి, ఇమినా ఇదం లచ్ఛామీ’తి, ఏవమేవిమే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా వాణిజూపమా మఞ్ఞే పటిభన్తి – ‘ఇతి పేచ్చ భవిస్సామ, ఇతి పేచ్చ భవిస్సామా’తి. తయిదం, భిక్ఖవే, తథాగతో అభిజానాతి. యే ఖో తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సతో సత్తస్స ఉచ్ఛేదం వినాసం విభవం పఞ్ఞపేన్తి తే సక్కాయభయా సక్కాయపరిజేగుచ్ఛా సక్కాయఞ్ఞేవ అనుపరిధావన్తి అనుపరివత్తన్తి. సేయ్యథాపి నామ సా గద్దులబద్ధో దళ్హే థమ్భే వా ఖిలే 28 వా ఉపనిబద్ధో , తమేవ థమ్భం వా ఖిలం వా అనుపరిధావతి అనుపరివత్తతి ; ఏవమేవిమే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సక్కాయభయా సక్కాయపరిజేగుచ్ఛా సక్కాయఞ్ఞేవ అనుపరిధావన్తి అనుపరివత్తన్తి. ‘తయిదం సఙ్ఖతం ఓళారికం అత్థి ఖో పన సఙ్ఖారానం నిరోధో అత్థేత’న్తి – ఇతి విదిత్వా తస్స నిస్సరణదస్సావీ తథాగతో తదుపాతివత్తో.
25. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññapenti , tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā saññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā tesamete paṭikkosanti, yepi te bhonto samaṇabrāhmaṇā asaññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā tesamete paṭikkosanti, yepi te bhonto samaṇabrāhmaṇā nevasaññīnāsaññiṃ attānaṃ paññapenti arogaṃ paraṃ maraṇā tesamete paṭikkosanti. Taṃ kissa hetu? Sabbepime bhonto samaṇabrāhmaṇā uddhaṃ saraṃ 29 āsattiṃyeva abhivadanti – ‘iti pecca bhavissāma, iti pecca bhavissāmā’ti. Seyyathāpi nāma vāṇijassa vāṇijjāya gacchato evaṃ hoti – ‘ito me idaṃ bhavissati, iminā idaṃ lacchāmī’ti, evamevime bhonto samaṇabrāhmaṇā vāṇijūpamā maññe paṭibhanti – ‘iti pecca bhavissāma, iti pecca bhavissāmā’ti. Tayidaṃ, bhikkhave, tathāgato abhijānāti. Ye kho te bhonto samaṇabrāhmaṇā sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññapenti te sakkāyabhayā sakkāyaparijegucchā sakkāyaññeva anuparidhāvanti anuparivattanti. Seyyathāpi nāma sā gaddulabaddho daḷhe thambhe vā khile 30 vā upanibaddho , tameva thambhaṃ vā khilaṃ vā anuparidhāvati anuparivattati ; evamevime bhonto samaṇabrāhmaṇā sakkāyabhayā sakkāyaparijegucchā sakkāyaññeva anuparidhāvanti anuparivattanti. ‘Tayidaṃ saṅkhataṃ oḷārikaṃ atthi kho pana saṅkhārānaṃ nirodho attheta’nti – iti viditvā tassa nissaraṇadassāvī tathāgato tadupātivatto.
౨౬. ‘‘యే హి కేచి, భిక్ఖవే, సమణా వా బ్రాహ్మణా వా అపరన్తకప్పికా అపరన్తానుదిట్ఠినో అపరన్తం ఆరబ్భ అనేకవిహితాని అధివుత్తిపదాని అభివదన్తి, సబ్బే తే ఇమానేవ పఞ్చాయతనాని అభివదన్తి ఏతేసం వా అఞ్ఞతరం.
26. ‘‘Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā aparantakappikā aparantānudiṭṭhino aparantaṃ ārabbha anekavihitāni adhivuttipadāni abhivadanti, sabbe te imāneva pañcāyatanāni abhivadanti etesaṃ vā aññataraṃ.
౨౭. ‘‘సన్తి, భిక్ఖవే, ఏకే సమణబ్రాహ్మణా పుబ్బన్తకప్పికా పుబ్బన్తానుదిట్ఠినో పుబ్బన్తం ఆరబ్భ అనేకవిహితాని అధివుత్తిపదాని అభివదన్తి. ‘సస్సతో అత్తా చ లోకో చ, ఇదమేవ సచ్చం మోఘమఞ్ఞ’న్తి – ఇత్థేకే అభివదన్తి, ‘అసస్సతో అత్తా చ లోకో చ, ఇదమేవ సచ్చం మోఘమఞ్ఞ’న్తి – ఇత్థేకే అభివదన్తి, ‘సస్సతో చ అసస్సతో చ అత్తా చ లోకో చ, ఇదమేవ సచ్చం మోఘమఞ్ఞ’న్తి – ఇత్థేకే అభివదన్తి, ‘నేవసస్సతో నాసస్సతో అత్తా చ లోకో చ, ఇదమేవ సచ్చం మోఘమఞ్ఞ’న్తి – ఇత్థేకే అభివదన్తి, ‘అన్తవా అత్తా చ లోకో చ, ఇదమేవ సచ్చం మోఘమఞ్ఞ’న్తి – ఇత్థేకే అభివదన్తి, ‘అనన్తవా అత్తా చ లోకో చ, ఇదమేవ సచ్చం మోఘమఞ్ఞ’న్తి – ఇత్థేకే అభివదన్తి, ‘అన్తవా చ అనన్తవా చ అత్తా చ లోకో చ, ఇదమేవ సచ్చం మోఘమఞ్ఞ’న్తి – ఇత్థేకే అభివదన్తి, ‘నేవన్తవా నానన్తవా అత్తా చ లోకో చ, ఇదమేవ సచ్చం మోఘమఞ్ఞ’న్తి – ఇత్థేకే అభివదన్తి, ‘ఏకత్తసఞ్ఞీ అత్తా చ లోకో చ, ఇదమేవ సచ్చం మోఘమఞ్ఞ’న్తి – ఇత్థేకే అభివదన్తి, ‘నానత్తసఞ్ఞీ అత్తా చ లోకో చ, ఇదమేవ సచ్చం మోఘమఞ్ఞ’న్తి – ఇత్థేకే అభివదన్తి, ‘పరిత్తసఞ్ఞీ అత్తా చ లోకో చ, ఇదమేవ సచ్చం మోఘమఞ్ఞ’న్తి – ఇత్థేకే అభివదన్తి, ‘అప్పమాణసఞ్ఞీ అత్తా చ లోకో చ, ఇదమేవ సచ్చం మోఘమఞ్ఞ’న్తి – ఇత్థేకే అభివదన్తి, ‘ఏకన్తసుఖీ అత్తా చ లోకో చ, ఇదమేవ సచ్చం మోఘమఞ్ఞ’న్తి – ఇత్థేకే అభివదన్తి, ‘ఏకన్తదుక్ఖీ అత్తా చ లోకో చ, ఇదమేవ సచ్చం మోఘమఞ్ఞ’న్తి – ఇత్థేకే అభివదన్తి, ‘సుఖదుక్ఖీ అత్తా చ లోకో చ, ఇదమేవ సచ్చం మోఘమఞ్ఞ’న్తి – ఇత్థేకే అభివదన్తి, ‘అదుక్ఖమసుఖీ అత్తా చ లోకో చ, ఇదమేవ సచ్చం మోఘమఞ్ఞ’న్తి – ఇత్థేకే అభివదన్తి.
27. ‘‘Santi, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā pubbantakappikā pubbantānudiṭṭhino pubbantaṃ ārabbha anekavihitāni adhivuttipadāni abhivadanti. ‘Sassato attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’nti – ittheke abhivadanti, ‘asassato attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’nti – ittheke abhivadanti, ‘sassato ca asassato ca attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’nti – ittheke abhivadanti, ‘nevasassato nāsassato attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’nti – ittheke abhivadanti, ‘antavā attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’nti – ittheke abhivadanti, ‘anantavā attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’nti – ittheke abhivadanti, ‘antavā ca anantavā ca attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’nti – ittheke abhivadanti, ‘nevantavā nānantavā attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’nti – ittheke abhivadanti, ‘ekattasaññī attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’nti – ittheke abhivadanti, ‘nānattasaññī attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’nti – ittheke abhivadanti, ‘parittasaññī attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’nti – ittheke abhivadanti, ‘appamāṇasaññī attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’nti – ittheke abhivadanti, ‘ekantasukhī attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’nti – ittheke abhivadanti, ‘ekantadukkhī attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’nti – ittheke abhivadanti, ‘sukhadukkhī attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’nti – ittheke abhivadanti, ‘adukkhamasukhī attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’nti – ittheke abhivadanti.
౨౮. ‘‘తత్ర , భిక్ఖవే, యే తే సమణబ్రాహ్మణా ఏవంవాదినో ఏవందిట్ఠినో – ‘సస్సతో అత్తా చ లోకో చ, ఇదమేవ సచ్చం మోఘమఞ్ఞ’న్తి , తేసం వత అఞ్ఞత్రేవ సద్ధాయ అఞ్ఞత్ర రుచియా అఞ్ఞత్ర అనుస్సవా అఞ్ఞత్ర ఆకారపరివితక్కా అఞ్ఞత్ర దిట్ఠినిజ్ఝానక్ఖన్తియా పచ్చత్తంయేవ ఞాణం భవిస్సతి పరిసుద్ధం పరియోదాతన్తి – నేతం ఠానం విజ్జతి. పచ్చత్తం ఖో పన, భిక్ఖవే, ఞాణే అసతి పరిసుద్ధే పరియోదాతే యదపి 31 తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా తత్థ ఞాణభాగమత్తమేవ పరియోదపేన్తి తదపి తేసం భవతం సమణబ్రాహ్మణానం ఉపాదానమక్ఖాయతి. ‘తయిదం సఙ్ఖతం ఓళారికం అత్థి ఖో పన సఙ్ఖారానం నిరోధో అత్థేత’న్తి – ఇతి విదిత్వా తస్స నిస్సరణదస్సావీ తథాగతో తదుపాతివత్తో.
28. ‘‘Tatra , bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘sassato attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’nti , tesaṃ vata aññatreva saddhāya aññatra ruciyā aññatra anussavā aññatra ākāraparivitakkā aññatra diṭṭhinijjhānakkhantiyā paccattaṃyeva ñāṇaṃ bhavissati parisuddhaṃ pariyodātanti – netaṃ ṭhānaṃ vijjati. Paccattaṃ kho pana, bhikkhave, ñāṇe asati parisuddhe pariyodāte yadapi 32 te bhonto samaṇabrāhmaṇā tattha ñāṇabhāgamattameva pariyodapenti tadapi tesaṃ bhavataṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ upādānamakkhāyati. ‘Tayidaṃ saṅkhataṃ oḷārikaṃ atthi kho pana saṅkhārānaṃ nirodho attheta’nti – iti viditvā tassa nissaraṇadassāvī tathāgato tadupātivatto.
౨౯. ‘‘తత్ర, భిక్ఖవే, యే తే సమణబ్రాహ్మణా ఏవంవాదినో ఏవందిట్ఠినో – ‘అసస్సతో అత్తా చ లోకో చ, ఇదమేవ సచ్చం మోఘమఞ్ఞ’న్తి…పే॰… 33 సస్సతో చ అసస్సతో చ అత్తా చ లోకో చ… నేవసస్సతో నాసస్సతో అత్తా చ లోకో చ… అన్తవా అత్తా చ లోకో చ… అనన్తవా అత్తా చ లోకో చ… అన్తవా చ అనన్తవా చ అత్తా చ లోకో చ… నేవన్తవా నానన్తవా అత్తా చ లోకో చ… ఏకత్తసఞ్ఞీ అత్తా చ లోకో చ… నానత్తసఞ్ఞీ అత్తా చ లోకో చ… పరిత్తసఞ్ఞీ అత్తా చ లోకో చ… అప్పమాణసఞ్ఞీ అత్తా చ లోకో చ… ఏకన్తసుఖీ అత్తా చ లోకో చ… ఏకన్తదుక్ఖీ అత్తా చ లోకో చ… సుఖదుక్ఖీ అత్తా చ లోకో చ… అదుక్ఖమసుఖీ అత్తా చ లోకో చ, ఇదమేవ సచ్చం మోఘమఞ్ఞన్తి, తేసం వత అఞ్ఞత్రేవ సద్ధాయ అఞ్ఞత్ర రుచియా అఞ్ఞత్ర అనుస్సవా అఞ్ఞత్ర ఆకారపరివితక్కా అఞ్ఞత్ర దిట్ఠినిజ్ఝానక్ఖన్తియా పచ్చత్తంయేవ ఞాణం భవిస్సతి పరిసుద్ధం పరియోదాతన్తి – నేతం ఠానం విజ్జతి. పచ్చత్తం ఖో పన, భిక్ఖవే, ఞాణే అసతి పరిసుద్ధే పరియోదాతే యదపి తే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా తత్థ ఞాణభాగమత్తమేవ పరియోదపేన్తి తదపి తేసం భవతం సమణబ్రాహ్మణానం ఉపాదానమక్ఖాయతి. ‘తయిదం సఙ్ఖతం ఓళారికం అత్థి ఖో పన సఙ్ఖారానం నిరోధో అత్థేత’న్తి – ఇతి విదిత్వా తస్స నిస్సరణదస్సావీ తథాగతో తదుపాతివత్తో.
29. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘asassato attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’nti…pe… 34 sassato ca asassato ca attā ca loko ca… nevasassato nāsassato attā ca loko ca… antavā attā ca loko ca… anantavā attā ca loko ca… antavā ca anantavā ca attā ca loko ca… nevantavā nānantavā attā ca loko ca… ekattasaññī attā ca loko ca… nānattasaññī attā ca loko ca… parittasaññī attā ca loko ca… appamāṇasaññī attā ca loko ca… ekantasukhī attā ca loko ca… ekantadukkhī attā ca loko ca… sukhadukkhī attā ca loko ca… adukkhamasukhī attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamaññanti, tesaṃ vata aññatreva saddhāya aññatra ruciyā aññatra anussavā aññatra ākāraparivitakkā aññatra diṭṭhinijjhānakkhantiyā paccattaṃyeva ñāṇaṃ bhavissati parisuddhaṃ pariyodātanti – netaṃ ṭhānaṃ vijjati. Paccattaṃ kho pana, bhikkhave, ñāṇe asati parisuddhe pariyodāte yadapi te bhonto samaṇabrāhmaṇā tattha ñāṇabhāgamattameva pariyodapenti tadapi tesaṃ bhavataṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ upādānamakkhāyati. ‘Tayidaṃ saṅkhataṃ oḷārikaṃ atthi kho pana saṅkhārānaṃ nirodho attheta’nti – iti viditvā tassa nissaraṇadassāvī tathāgato tadupātivatto.
౩౦. ‘‘ఇధ , భిక్ఖవే, ఏకచ్చో సమణో వా బ్రాహ్మణో వా పుబ్బన్తానుదిట్ఠీనఞ్చ పటినిస్సగ్గా, అపరన్తానుదిట్ఠీనఞ్చ పటినిస్సగ్గా, సబ్బసో కామసంయోజనానం అనధిట్ఠానా, పవివేకం పీతిం ఉపసమ్పజ్జ విహరతి – ‘ఏతం సన్తం ఏతం పణీతం యదిదం పవివేకం పీతిం ఉపసమ్పజ్జ విహరామీ’తి. తస్స సా పవివేకా పీతి నిరుజ్ఝతి. పవివేకాయ పీతియా నిరోధా ఉప్పజ్జతి దోమనస్సం, దోమనస్సస్స నిరోధా ఉప్పజ్జతి పవివేకా పీతి. సేయ్యథాపి, భిక్ఖవే, యం ఛాయా జహతి తం ఆతపో ఫరతి, యం ఆతపో జహతి తం ఛాయా ఫరతి; ఏవమేవ ఖో, భిక్ఖవే, పవివేకాయ పీతియా నిరోధా ఉప్పజ్జతి దోమనస్సం, దోమనస్సస్స నిరోధా ఉప్పజ్జతి పవివేకా పీతి. తయిదం, భిక్ఖవే, తథాగతో అభిజానాతి. అయం ఖో భవం సమణో వా బ్రాహ్మణో వా పుబ్బన్తానుదిట్ఠీనఞ్చ పటినిస్సగ్గా , అపరన్తానుదిట్ఠీనఞ్చ పటినిస్సగ్గా, సబ్బసో కామసంయోజనానం అనధిట్ఠానా, పవివేకం పీతిం ఉపసమ్పజ్జ విహరతి – ‘ఏతం సన్తం ఏతం పణీతం యదిదం పవివేకం పీతిం ఉపసమ్పజ్జ విహరామీ’తి. తస్స సా పవివేకా పీతి నిరుజ్ఝతి. పవివేకాయ పీతియా నిరోధా ఉప్పజ్జతి దోమనస్సం, దోమనస్సస్స నిరోధా ఉప్పజ్జతి పవివేకా పీతి. ‘తయిదం సఙ్ఖతం ఓళారికం అత్థి ఖో పన సఙ్ఖారానం నిరోధో అత్థేత’న్తి – ఇతి విదిత్వా తస్స నిస్సరణదస్సావీ తథాగతో తదుపాతివత్తో.
30. ‘‘Idha , bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā pubbantānudiṭṭhīnañca paṭinissaggā, aparantānudiṭṭhīnañca paṭinissaggā, sabbaso kāmasaṃyojanānaṃ anadhiṭṭhānā, pavivekaṃ pītiṃ upasampajja viharati – ‘etaṃ santaṃ etaṃ paṇītaṃ yadidaṃ pavivekaṃ pītiṃ upasampajja viharāmī’ti. Tassa sā pavivekā pīti nirujjhati. Pavivekāya pītiyā nirodhā uppajjati domanassaṃ, domanassassa nirodhā uppajjati pavivekā pīti. Seyyathāpi, bhikkhave, yaṃ chāyā jahati taṃ ātapo pharati, yaṃ ātapo jahati taṃ chāyā pharati; evameva kho, bhikkhave, pavivekāya pītiyā nirodhā uppajjati domanassaṃ, domanassassa nirodhā uppajjati pavivekā pīti. Tayidaṃ, bhikkhave, tathāgato abhijānāti. Ayaṃ kho bhavaṃ samaṇo vā brāhmaṇo vā pubbantānudiṭṭhīnañca paṭinissaggā , aparantānudiṭṭhīnañca paṭinissaggā, sabbaso kāmasaṃyojanānaṃ anadhiṭṭhānā, pavivekaṃ pītiṃ upasampajja viharati – ‘etaṃ santaṃ etaṃ paṇītaṃ yadidaṃ pavivekaṃ pītiṃ upasampajja viharāmī’ti. Tassa sā pavivekā pīti nirujjhati. Pavivekāya pītiyā nirodhā uppajjati domanassaṃ, domanassassa nirodhā uppajjati pavivekā pīti. ‘Tayidaṃ saṅkhataṃ oḷārikaṃ atthi kho pana saṅkhārānaṃ nirodho attheta’nti – iti viditvā tassa nissaraṇadassāvī tathāgato tadupātivatto.
౩౧. ‘‘ఇధ పన, భిక్ఖవే, ఏకచ్చో సమణో వా బ్రాహ్మణో వా పుబ్బన్తానుదిట్ఠీనఞ్చ పటినిస్సగ్గా, అపరన్తానుదిట్ఠీనఞ్చ పటినిస్సగ్గా, సబ్బసో కామసంయోజనానం అనధిట్ఠానా, పవివేకాయ పీతియా సమతిక్కమా నిరామిసం సుఖం ఉపసమ్పజ్జ విహరతి – ‘ఏతం సన్తం ఏతం పణీతం యదిదం నిరామిసం సుఖం ఉపసమ్పజ్జ విహరామీ’తి. తస్స తం నిరామిసం సుఖం నిరుజ్ఝతి. నిరామిసస్స సుఖస్స నిరోధా ఉప్పజ్జతి పవివేకా పీతి, పవివేకాయ పీతియా నిరోధా ఉప్పజ్జతి నిరామిసం సుఖం . సేయ్యథాపి, భిక్ఖవే, యం ఛాయా జహతి తం ఆతపో ఫరతి, యం ఆతపో జహతి తం ఛాయా ఫరతి; ఏవమేవ ఖో, భిక్ఖవే, నిరామిసస్స సుఖస్స నిరోధా ఉప్పజ్జతి పవివేకా పీతి, పవివేకాయ పీతియా నిరోధా ఉప్పజ్జతి నిరామిసం సుఖం. తయిదం, భిక్ఖవే, తథాగతో అభిజానాతి. అయం ఖో భవం సమణో వా బ్రాహ్మణో వా పుబ్బన్తానుదిట్ఠీనఞ్చ పటినిస్సగ్గా, అపరన్తానుదిట్ఠీనఞ్చ పటినిస్సగ్గా, సబ్బసో కామసంయోజనానం అనధిట్ఠానా , పవివేకాయ పీతియా సమతిక్కమా, నిరామిసం సుఖం ఉపసమ్పజ్జ విహరతి – ‘ఏతం సన్తం ఏతం పణీతం యదిదం నిరామిసం సుఖం ఉపసమ్పజ్జ విహరామీ’తి. తస్స తం నిరామిసం సుఖం నిరుజ్ఝతి. నిరామిసస్స సుఖస్స నిరోధా ఉప్పజ్జతి పవివేకా పీతి, పవివేకాయ పీతియా నిరోధా ఉప్పజ్జతి నిరామిసం సుఖం. ‘తయిదం సఙ్ఖతం ఓళారికం అత్థి ఖో పన సఙ్ఖారానం నిరోధో అత్థేత’న్తి – ఇతి విదిత్వా తస్స నిస్సరణదస్సావీ తథాగతో తదుపాతివత్తో.
31. ‘‘Idha pana, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā pubbantānudiṭṭhīnañca paṭinissaggā, aparantānudiṭṭhīnañca paṭinissaggā, sabbaso kāmasaṃyojanānaṃ anadhiṭṭhānā, pavivekāya pītiyā samatikkamā nirāmisaṃ sukhaṃ upasampajja viharati – ‘etaṃ santaṃ etaṃ paṇītaṃ yadidaṃ nirāmisaṃ sukhaṃ upasampajja viharāmī’ti. Tassa taṃ nirāmisaṃ sukhaṃ nirujjhati. Nirāmisassa sukhassa nirodhā uppajjati pavivekā pīti, pavivekāya pītiyā nirodhā uppajjati nirāmisaṃ sukhaṃ . Seyyathāpi, bhikkhave, yaṃ chāyā jahati taṃ ātapo pharati, yaṃ ātapo jahati taṃ chāyā pharati; evameva kho, bhikkhave, nirāmisassa sukhassa nirodhā uppajjati pavivekā pīti, pavivekāya pītiyā nirodhā uppajjati nirāmisaṃ sukhaṃ. Tayidaṃ, bhikkhave, tathāgato abhijānāti. Ayaṃ kho bhavaṃ samaṇo vā brāhmaṇo vā pubbantānudiṭṭhīnañca paṭinissaggā, aparantānudiṭṭhīnañca paṭinissaggā, sabbaso kāmasaṃyojanānaṃ anadhiṭṭhānā , pavivekāya pītiyā samatikkamā, nirāmisaṃ sukhaṃ upasampajja viharati – ‘etaṃ santaṃ etaṃ paṇītaṃ yadidaṃ nirāmisaṃ sukhaṃ upasampajja viharāmī’ti. Tassa taṃ nirāmisaṃ sukhaṃ nirujjhati. Nirāmisassa sukhassa nirodhā uppajjati pavivekā pīti, pavivekāya pītiyā nirodhā uppajjati nirāmisaṃ sukhaṃ. ‘Tayidaṃ saṅkhataṃ oḷārikaṃ atthi kho pana saṅkhārānaṃ nirodho attheta’nti – iti viditvā tassa nissaraṇadassāvī tathāgato tadupātivatto.
౩౨. ‘‘ఇధ పన, భిక్ఖవే, ఏకచ్చో సమణో వా బ్రాహ్మణో వా పుబ్బన్తానుదిట్ఠీనఞ్చ పటినిస్సగ్గా, అపరన్తానుదిట్ఠీనఞ్చ పటినిస్సగ్గా, సబ్బసో కామసంయోజనానం అనధిట్ఠానా, పవివేకాయ పీతియా సమతిక్కమా, నిరామిసస్స సుఖస్స సమతిక్కమా, అదుక్ఖమసుఖం వేదనం ఉపసమ్పజ్జ విహరతి – ‘ఏతం సన్తం ఏతం పణీతం యదిదం అదుక్ఖమసుఖం వేదనం ఉపసమ్పజ్జ విహరామీ’తి. తస్స సా అదుక్ఖమసుఖా వేదనా నిరుజ్ఝతి. అదుక్ఖమసుఖాయ వేదనాయ నిరోధా ఉప్పజ్జతి నిరామిసం సుఖం, నిరామిసస్స సుఖస్స నిరోధా ఉప్పజ్జతి అదుక్ఖమసుఖా వేదనా. సేయ్యథాపి, భిక్ఖవే, యం ఛాయా జహతి తం ఆతపో ఫరతి, యం ఆతపో జహతి తం ఛాయా ఫరతి; ఏవమేవ ఖో, భిక్ఖవే, అదుక్ఖమసుఖాయ వేదనాయ నిరోధా ఉప్పజ్జతి నిరామిసం సుఖం, నిరామిసస్స సుఖస్స నిరోధా ఉప్పజ్జతి అదుక్ఖమసుఖా వేదనా. తయిదం, భిక్ఖవే, తథాగతో అభిజానాతి. అయం ఖో భవం సమణో వా బ్రాహ్మణో వా పుబ్బన్తానుదిట్ఠీనఞ్చ పటినిస్సగ్గా , అపరన్తానుదిట్ఠీనఞ్చ పటినిస్సగ్గా, సబ్బసో కామసంయోజనానం అనధిట్ఠానా, పవివేకాయ పీతియా సమతిక్కమా, నిరామిసస్స సుఖస్స సమతిక్కమా, అదుక్ఖమసుఖం వేదనం ఉపసమ్పజ్జ విహరతి – ‘ఏతం సన్తం ఏతం పణీతం యదిదం అదుక్ఖమసుఖం వేదనం ఉపసమ్పజ్జ విహరామీ’తి. తస్స సా అదుక్ఖమసుఖా వేదనా నిరుజ్ఝతి. అదుక్ఖమసుఖాయ వేదనాయ నిరోధా ఉప్పజ్జతి నిరామిసం సుఖం, నిరామిసస్స సుఖస్స నిరోధా ఉప్పజ్జతి అదుక్ఖమసుఖా వేదనా. ‘తయిదం సఙ్ఖతం ఓళారికం అత్థి ఖో పన సఙ్ఖారానం నిరోధో అత్థేత’న్తి – ఇతి విదిత్వా తస్స నిస్సరణదస్సావీ తథాగతో తదుపాతివత్తో.
32. ‘‘Idha pana, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā pubbantānudiṭṭhīnañca paṭinissaggā, aparantānudiṭṭhīnañca paṭinissaggā, sabbaso kāmasaṃyojanānaṃ anadhiṭṭhānā, pavivekāya pītiyā samatikkamā, nirāmisassa sukhassa samatikkamā, adukkhamasukhaṃ vedanaṃ upasampajja viharati – ‘etaṃ santaṃ etaṃ paṇītaṃ yadidaṃ adukkhamasukhaṃ vedanaṃ upasampajja viharāmī’ti. Tassa sā adukkhamasukhā vedanā nirujjhati. Adukkhamasukhāya vedanāya nirodhā uppajjati nirāmisaṃ sukhaṃ, nirāmisassa sukhassa nirodhā uppajjati adukkhamasukhā vedanā. Seyyathāpi, bhikkhave, yaṃ chāyā jahati taṃ ātapo pharati, yaṃ ātapo jahati taṃ chāyā pharati; evameva kho, bhikkhave, adukkhamasukhāya vedanāya nirodhā uppajjati nirāmisaṃ sukhaṃ, nirāmisassa sukhassa nirodhā uppajjati adukkhamasukhā vedanā. Tayidaṃ, bhikkhave, tathāgato abhijānāti. Ayaṃ kho bhavaṃ samaṇo vā brāhmaṇo vā pubbantānudiṭṭhīnañca paṭinissaggā , aparantānudiṭṭhīnañca paṭinissaggā, sabbaso kāmasaṃyojanānaṃ anadhiṭṭhānā, pavivekāya pītiyā samatikkamā, nirāmisassa sukhassa samatikkamā, adukkhamasukhaṃ vedanaṃ upasampajja viharati – ‘etaṃ santaṃ etaṃ paṇītaṃ yadidaṃ adukkhamasukhaṃ vedanaṃ upasampajja viharāmī’ti. Tassa sā adukkhamasukhā vedanā nirujjhati. Adukkhamasukhāya vedanāya nirodhā uppajjati nirāmisaṃ sukhaṃ, nirāmisassa sukhassa nirodhā uppajjati adukkhamasukhā vedanā. ‘Tayidaṃ saṅkhataṃ oḷārikaṃ atthi kho pana saṅkhārānaṃ nirodho attheta’nti – iti viditvā tassa nissaraṇadassāvī tathāgato tadupātivatto.
౩౩. ‘‘ఇధ పన, భిక్ఖవే, ఏకచ్చో సమణో వా బ్రాహ్మణో వా పుబ్బన్తానుదిట్ఠీనఞ్చ పటినిస్సగ్గా, అపరన్తానుదిట్ఠీనఞ్చ పటినిస్సగ్గా, సబ్బసో కామసంయోజనానం అనధిట్ఠానా, పవివేకాయ పీతియా సమతిక్కమా, నిరామిసస్స సుఖస్స సమతిక్కమా, అదుక్ఖమసుఖాయ వేదనాయ సమతిక్కమా – ‘సన్తోహమస్మి, నిబ్బుతోహమస్మి, అనుపాదానోహమస్మీ’తి సమనుపస్సతి. తయిదం, భిక్ఖవే, తథాగతో అభిజానాతి. అయం ఖో భవం సమణో వా బ్రాహ్మణో వా పుబ్బన్తానుదిట్ఠీనఞ్చ పటినిస్సగ్గా, అపరన్తానుదిట్ఠీనఞ్చ పటినిస్సగ్గా, సబ్బసో కామసంయోజనానం అనధిట్ఠానా, పవివేకాయ పీతియా సమతిక్కమా, నిరామిసస్స సుఖస్స సమతిక్కమా, అదుక్ఖమసుఖాయ వేదనాయ సమతిక్కమా – ‘సన్తోహమస్మి, నిబ్బుతోహమస్మి, అనుపాదానోహమస్మీ’తి సమనుపస్సతి; అద్ధా అయమాయస్మా నిబ్బానసప్పాయంయేవ పటిపదం అభివదతి. అథ చ పనాయం భవం సమణో వా బ్రాహ్మణో వా పుబ్బన్తానుదిట్ఠిం వా ఉపాదియమానో ఉపాదియతి, అపరన్తానుదిట్ఠిం వా ఉపాదియమానో ఉపాదియతి, కామసంయోజనం వా ఉపాదియమానో ఉపాదియతి, పవివేకం వా పీతిం ఉపాదియమానో ఉపాదియతి, నిరామిసం వా సుఖం ఉపాదియమానో ఉపాదియతి, అదుక్ఖమసుఖం వా వేదనం ఉపాదియమానో ఉపాదియతి. యఞ్చ ఖో అయమాయస్మా – ‘సన్తోహమస్మి, నిబ్బుతోహమస్మి, అనుపాదానోహమస్మీ’తి సమనుపస్సతి తదపి ఇమస్స భోతో సమణస్స బ్రాహ్మణస్స ఉపాదానమక్ఖాయతి. ‘తయిదం సఙ్ఖతం ఓళారికం అత్థి ఖో పన సఙ్ఖారానం నిరోధో అత్థేత’న్తి – ఇతి విదిత్వా తస్స నిస్సరణదస్సావీ తథాగతో తదుపాతివత్తో.
33. ‘‘Idha pana, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā pubbantānudiṭṭhīnañca paṭinissaggā, aparantānudiṭṭhīnañca paṭinissaggā, sabbaso kāmasaṃyojanānaṃ anadhiṭṭhānā, pavivekāya pītiyā samatikkamā, nirāmisassa sukhassa samatikkamā, adukkhamasukhāya vedanāya samatikkamā – ‘santohamasmi, nibbutohamasmi, anupādānohamasmī’ti samanupassati. Tayidaṃ, bhikkhave, tathāgato abhijānāti. Ayaṃ kho bhavaṃ samaṇo vā brāhmaṇo vā pubbantānudiṭṭhīnañca paṭinissaggā, aparantānudiṭṭhīnañca paṭinissaggā, sabbaso kāmasaṃyojanānaṃ anadhiṭṭhānā, pavivekāya pītiyā samatikkamā, nirāmisassa sukhassa samatikkamā, adukkhamasukhāya vedanāya samatikkamā – ‘santohamasmi, nibbutohamasmi, anupādānohamasmī’ti samanupassati; addhā ayamāyasmā nibbānasappāyaṃyeva paṭipadaṃ abhivadati. Atha ca panāyaṃ bhavaṃ samaṇo vā brāhmaṇo vā pubbantānudiṭṭhiṃ vā upādiyamāno upādiyati, aparantānudiṭṭhiṃ vā upādiyamāno upādiyati, kāmasaṃyojanaṃ vā upādiyamāno upādiyati, pavivekaṃ vā pītiṃ upādiyamāno upādiyati, nirāmisaṃ vā sukhaṃ upādiyamāno upādiyati, adukkhamasukhaṃ vā vedanaṃ upādiyamāno upādiyati. Yañca kho ayamāyasmā – ‘santohamasmi, nibbutohamasmi, anupādānohamasmī’ti samanupassati tadapi imassa bhoto samaṇassa brāhmaṇassa upādānamakkhāyati. ‘Tayidaṃ saṅkhataṃ oḷārikaṃ atthi kho pana saṅkhārānaṃ nirodho attheta’nti – iti viditvā tassa nissaraṇadassāvī tathāgato tadupātivatto.
ఇదమవోచ భగవా. అత్తమనా తే భిక్ఖూ భగవతో భాసితం అభినన్దున్తి.
Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.
పఞ్చత్తయసుత్తం నిట్ఠితం దుతియం.
Pañcattayasuttaṃ niṭṭhitaṃ dutiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / మజ్ఝిమనికాయ (అట్ఠకథా) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ౨. పఞ్చత్తయసుత్తవణ్ణనా • 2. Pañcattayasuttavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / మజ్ఝిమనికాయ (టీకా) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ౨. పఞ్చత్తయసుత్తవణ్ణనా • 2. Pañcattayasuttavaṇṇanā