Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / మహావగ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvagga-aṭṭhakathā

    పఞ్చవగ్గియకథా

    Pañcavaggiyakathā

    ౧౦. పణ్డితోతి పణ్డిచ్చేన సమన్నాగతో. బ్యత్తోతి వేయ్యత్తియేన సమన్నాగతో. మేధావీతి ఠానుప్పత్తియా పఞ్ఞాయ సమన్నాగతో. అప్పరజక్ఖజాతికోతి సమాపత్తియా విక్ఖమ్భితత్తా నిక్కిలేసజాతికో విసుద్ధసత్తో. ఆజానిస్సతీతి సల్లక్ఖేస్సతి పటివిజ్ఝిస్సతి. భగవతోపి ఖో ఞాణం ఉదపాదీతి సబ్బఞ్ఞుతఞ్ఞాణం ఉప్పజ్జి ‘‘ఇతో సత్తమదివసమత్థకే కాలంకత్వా ఆకిఞ్చఞ్ఞాయతనే నిబ్బత్తో’’తి. మహాజానియోతి సత్తదివసబ్భన్తరే పత్తబ్బమగ్గఫలతో పరిహీనత్తా మహతీ జాని అస్సాతి మహాజానియో అక్ఖణే నిబ్బత్తత్తా. అభిదోసకాలంకతోతి హియ్యో కాలంకతో, సోపి నేవసఞ్ఞానాసఞ్ఞాయతనే నిబ్బత్తోతి అద్దస. బహూకారాతి బహూపకారా. పధానపహితత్తం ఉపట్ఠహింసూతి పధానత్థాయ పేసితత్తభావం ముఖోదకదానాదినా ఉపట్ఠహింసు.

    10.Paṇḍitoti paṇḍiccena samannāgato. Byattoti veyyattiyena samannāgato. Medhāvīti ṭhānuppattiyā paññāya samannāgato. Apparajakkhajātikoti samāpattiyā vikkhambhitattā nikkilesajātiko visuddhasatto. Ājānissatīti sallakkhessati paṭivijjhissati. Bhagavatopi kho ñāṇaṃ udapādīti sabbaññutaññāṇaṃ uppajji ‘‘ito sattamadivasamatthake kālaṃkatvā ākiñcaññāyatane nibbatto’’ti. Mahājāniyoti sattadivasabbhantare pattabbamaggaphalato parihīnattā mahatī jāni assāti mahājāniyo akkhaṇe nibbattattā. Abhidosakālaṃkatoti hiyyo kālaṃkato, sopi nevasaññānāsaññāyatane nibbattoti addasa. Bahūkārāti bahūpakārā. Padhānapahitattaṃ upaṭṭhahiṃsūti padhānatthāya pesitattabhāvaṃ mukhodakadānādinā upaṭṭhahiṃsu.

    ౧౧. అన్తరా చ గయం అన్తరా చ బోధిన్తి ఉపకో బోధిమణ్డస్స చ గయాయ చ అన్తరే భగవన్తం అద్దస. అద్ధానమగ్గప్పటిపన్నన్తి అద్ధానమగ్గం పటిపన్నం.

    11.Antarā ca gayaṃ antarā ca bodhinti upako bodhimaṇḍassa ca gayāya ca antare bhagavantaṃ addasa. Addhānamaggappaṭipannanti addhānamaggaṃ paṭipannaṃ.

    సబ్బాభిభూతి సబ్బం తేభూమకధమ్మం అభిభవిత్వా ఠితో. సబ్బవిదూతి సబ్బం చతుభూమకధమ్మం అవేదిం అఞ్ఞాసిం. సబ్బేసు ధమ్మేసు అనూపలిత్తోతి సబ్బేసు తేభూమకధమ్మేసు కిలేసలేపేన అలిత్తో. సబ్బఞ్జహోతి సబ్బం తేభూమకధమ్మం జహిత్వా ఠితో. తణ్హక్ఖయే విముత్తోతి తణ్హక్ఖయే నిబ్బానే ఆరమ్మణతో విముత్తో. సయం అభిఞ్ఞాయాతి సబ్బం చతుభూమకధమ్మం అత్తనావ జానిత్వా. కముద్దిసేయ్యన్తి కం అఞ్ఞం ‘‘అయం మే ఆచరియో’’తి ఉద్దిసేయ్యం.

    Sabbābhibhūti sabbaṃ tebhūmakadhammaṃ abhibhavitvā ṭhito. Sabbavidūti sabbaṃ catubhūmakadhammaṃ avediṃ aññāsiṃ. Sabbesu dhammesu anūpalittoti sabbesu tebhūmakadhammesu kilesalepena alitto. Sabbañjahoti sabbaṃ tebhūmakadhammaṃ jahitvā ṭhito. Taṇhakkhaye vimuttoti taṇhakkhaye nibbāne ārammaṇato vimutto. Sayaṃ abhiññāyāti sabbaṃ catubhūmakadhammaṃ attanāva jānitvā. Kamuddiseyyanti kaṃ aññaṃ ‘‘ayaṃ me ācariyo’’ti uddiseyyaṃ.

    న మే ఆచరియో అత్థీతి లోకుత్తరధమ్మే మయ్హం ఆచరియో నామ నత్థి. నత్థి మే పటిపుగ్గలోతి మయ్హం పటిభాగపుగ్గలో నామ నత్థి. సీతిభూతోతి సబ్బకిలేసగ్గినిబ్బాపనేన సీతిభూతో. కిలేసానంయేవ నిబ్బుతత్తా నిబ్బుతో.

    Na me ācariyo atthīti lokuttaradhamme mayhaṃ ācariyo nāma natthi. Natthi me paṭipuggaloti mayhaṃ paṭibhāgapuggalo nāma natthi. Sītibhūtoti sabbakilesagginibbāpanena sītibhūto. Kilesānaṃyeva nibbutattā nibbuto.

    కాసీనం పురన్తి కాసిరట్ఠే నగరం. ఆహఞ్ఛం అమతదున్దుభిన్తి ధమ్మచక్కప్పటిలాభాయ అమతభేరిం పహరిస్సామీతి గచ్ఛామి.

    Kāsīnaṃpuranti kāsiraṭṭhe nagaraṃ. Āhañchaṃ amatadundubhinti dhammacakkappaṭilābhāya amatabheriṃ paharissāmīti gacchāmi.

    అరహసి అనన్తజినోతి అనన్తజినో భవితుం యుత్తో. హుపేయ్యపావుసోతి ఆవుసో ఏవమ్పి నామ భవేయ్య. సీసం ఓకమ్పేత్వాతి సీసం చాలేత్వా.

    Arahasi anantajinoti anantajino bhavituṃ yutto. Hupeyyapāvusoti āvuso evampi nāma bhaveyya. Sīsaṃ okampetvāti sīsaṃ cāletvā.

    ౧౨. సణ్ఠపేసున్తి కతికం అకంసు. బాహుల్లికోతి చీవరబాహుల్లాదీనం అత్థాయ పటిపన్నో. పధానవిబ్భన్తోతి పధానతో విబ్భన్తో భట్ఠో పరిహీనో. ఆవత్తో బాహుల్లాయాతి చీవరాదిబహులభావత్థాయ ఆవత్తో. ఓదహథ భిక్ఖవే సోతన్తి ఉపనేథ భిక్ఖవే సోతం; సోతిన్ద్రియం ధమ్మసవనత్థం అభిముఖం కరోథాతి అత్థో. అమతమధిగతన్తి అమతం నిబ్బానం మయా అధిగతన్తి దస్సేతి. ఇరియాయాతి దుక్కరఇరియాయ. పటిపదాయాతి దుక్కరపటిపదాయ. అభిజానాథ మే నోతి అభిజానాథ ను మే సమనుపస్సథ. ఏవరూపం భాసితమేతన్తి ఏతం ఏవరూపం వాక్యం భాసితన్తి అత్థో. అసక్ఖి ఖో భగవా పఞ్చవగ్గియే భిక్ఖూ సఞ్ఞాపేతున్తి ‘‘అహం బుద్ధో’’తి జానాపేతుం అసక్ఖి.

    12.Saṇṭhapesunti katikaṃ akaṃsu. Bāhullikoti cīvarabāhullādīnaṃ atthāya paṭipanno. Padhānavibbhantoti padhānato vibbhanto bhaṭṭho parihīno. Āvatto bāhullāyāti cīvarādibahulabhāvatthāya āvatto. Odahatha bhikkhave sotanti upanetha bhikkhave sotaṃ; sotindriyaṃ dhammasavanatthaṃ abhimukhaṃ karothāti attho. Amatamadhigatanti amataṃ nibbānaṃ mayā adhigatanti dasseti. Iriyāyāti dukkarairiyāya. Paṭipadāyāti dukkarapaṭipadāya. Abhijānātha me noti abhijānātha nu me samanupassatha. Evarūpaṃ bhāsitametanti etaṃ evarūpaṃ vākyaṃ bhāsitanti attho. Asakkhi kho bhagavā pañcavaggiye bhikkhū saññāpetunti ‘‘ahaṃ buddho’’ti jānāpetuṃ asakkhi.

    ౧౩. చక్ఖుకరణీతి పఞ్ఞాచక్ఖుం సన్ధాయాహ. ఇతో పరం సబ్బం పదత్థతో ఉత్తానమేవ. అధిప్పాయానుసన్ధియోజనాదిభేదతో పన పపఞ్చసూదనియా మజ్ఝిమట్ఠకథాయం వుత్తనయేన వేదితబ్బం. ఇతో పట్ఠాయ హి అతివిత్థారభీరుకస్స మహాజనస్స చిత్తం అనురక్ఖన్తా సుత్తన్తకథం అవణ్ణయిత్వా వినయకథంయేవ వణ్ణయిస్సామ.

    13.Cakkhukaraṇīti paññācakkhuṃ sandhāyāha. Ito paraṃ sabbaṃ padatthato uttānameva. Adhippāyānusandhiyojanādibhedato pana papañcasūdaniyā majjhimaṭṭhakathāyaṃ vuttanayena veditabbaṃ. Ito paṭṭhāya hi ativitthārabhīrukassa mahājanassa cittaṃ anurakkhantā suttantakathaṃ avaṇṇayitvā vinayakathaṃyeva vaṇṇayissāma.

    ౧౮. సావ తస్స ఆయస్మతో ఉపసమ్పదా అహోసీతి ఆసాళ్హీపుణ్ణమాయ అట్ఠారసహి దేవతాకోటీహి సద్ధిం సోతాపత్తిఫలే పతిట్ఠితస్స ‘‘ఏహి భిక్ఖూ’’తి భగవతో వచనేన అభినిప్ఫన్నా సావ తస్స ఆయస్మతో ఏహిభిక్ఖూపసమ్పదా అహోసి.

    18.Sāva tassa āyasmato upasampadā ahosīti āsāḷhīpuṇṇamāya aṭṭhārasahi devatākoṭīhi saddhiṃ sotāpattiphale patiṭṭhitassa ‘‘ehi bhikkhū’’ti bhagavato vacanena abhinipphannā sāva tassa āyasmato ehibhikkhūpasampadā ahosi.

    ౧౯. అథ ఖో ఆయస్మతో చ వప్పస్సాతి ఆదిమ్హి వప్పత్థేరస్స పాటిపదదివసే ధమ్మచక్ఖుం ఉదపాది, భద్దియత్థేరస్స దుతియదివసే, మహానామత్థేరస్స తతియదివసే, అస్సజిత్థేరస్స చతుత్థియన్తి. ఇమేసఞ్చ పన భిక్ఖూనం కమ్మట్ఠానేసు ఉప్పన్నమలవిసోధనత్థం భగవా అన్తోవిహారేయేవ అహోసి. ఉప్పన్నే ఉప్పన్నే కమ్మట్ఠానమలే ఆకాసేన గన్త్వా మలం వినోదేసి. పక్ఖస్స పన పఞ్చమియం సబ్బే తే ఏకతో సన్నిపాతేత్వా అనత్తసుత్తేన ఓవది. తేన వుత్తం ‘‘అథ ఖో భగవా పఞ్చవగ్గియే’’తిఆది.

    19.Atha kho āyasmato ca vappassāti ādimhi vappattherassa pāṭipadadivase dhammacakkhuṃ udapādi, bhaddiyattherassa dutiyadivase, mahānāmattherassa tatiyadivase, assajittherassa catutthiyanti. Imesañca pana bhikkhūnaṃ kammaṭṭhānesu uppannamalavisodhanatthaṃ bhagavā antovihāreyeva ahosi. Uppanne uppanne kammaṭṭhānamale ākāsena gantvā malaṃ vinodesi. Pakkhassa pana pañcamiyaṃ sabbe te ekato sannipātetvā anattasuttena ovadi. Tena vuttaṃ ‘‘atha kho bhagavā pañcavaggiye’’tiādi.

    ౨౪. తేన ఖో పన సమయేన ఛ లోకే అరహన్తో హోన్తీతి పఞ్చమియా పక్ఖస్స లోకస్మిం ఛ మనుస్సా అరహన్తో హోన్తీతి అత్థో.

    24.Tenakho pana samayena cha loke arahanto hontīti pañcamiyā pakkhassa lokasmiṃ cha manussā arahanto hontīti attho.

    పఞ్చవగ్గియకథా నిట్ఠితా.

    Pañcavaggiyakathā niṭṭhitā.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / మహావగ్గపాళి • Mahāvaggapāḷi / ౬. పఞ్చవగ్గియకథా • 6. Pañcavaggiyakathā

    టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā / పఞ్చవగ్గియకథావణ్ణనా • Pañcavaggiyakathāvaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā / పఞ్చవగ్గియకథావణ్ణనా • Pañcavaggiyakathāvaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi / ౬. పఞ్చవగ్గియకథా • 6. Pañcavaggiyakathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact