| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
ਪਞ੍ਚવਗ੍ਗਿਯਕਥਾ
Pañcavaggiyakathā
੧੦. ਪਣ੍ਡਿਤੋਤਿ ਪਣ੍ਡਿਚ੍ਚੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਬ੍ਯਤ੍ਤੋਤਿ વੇਯ੍ਯਤ੍ਤਿਯੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਮੇਧਾવੀਤਿ ਠਾਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਞ੍ਞਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਅਪ੍ਪਰਜਕ੍ਖਜਾਤਿਕੋਤਿ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਿਤਤ੍ਤਾ ਨਿਕ੍ਕਿਲੇਸਜਾਤਿਕੋ વਿਸੁਦ੍ਧਸਤ੍ਤੋ। ਆਜਾਨਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਸ੍ਸਤਿ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤਿ। ਭਗવਤੋਪਿ ਖੋ ਞਾਣਂ ਉਦਪਾਦੀਤਿ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ ‘‘ਇਤੋ ਸਤ੍ਤਮਦਿવਸਮਤ੍ਥਕੇ ਕਾਲਂਕਤ੍વਾ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ’’ਤਿ। ਮਹਾਜਾਨਿਯੋਤਿ ਸਤ੍ਤਦਿવਸਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਮਗ੍ਗਫਲਤੋ ਪਰਿਹੀਨਤ੍ਤਾ ਮਹਤੀ ਜਾਨਿ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਮਹਾਜਾਨਿਯੋ ਅਕ੍ਖਣੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਤ੍ਤਾ। ਅਭਿਦੋਸਕਾਲਂਕਤੋਤਿ ਹਿਯ੍ਯੋ ਕਾਲਂਕਤੋ, ਸੋਪਿ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋਤਿ ਅਦ੍ਦਸ। ਬਹੂਕਾਰਾਤਿ ਬਹੂਪਕਾਰਾ। ਪਧਾਨਪਹਿਤਤ੍ਤਂ ਉਪਟ੍ਠਹਿਂਸੂਤਿ ਪਧਾਨਤ੍ਥਾਯ ਪੇਸਿਤਤ੍ਤਭਾવਂ ਮੁਖੋਦਕਦਾਨਾਦਿਨਾ ਉਪਟ੍ਠਹਿਂਸੁ।
10.Paṇḍitoti paṇḍiccena samannāgato. Byattoti veyyattiyena samannāgato. Medhāvīti ṭhānuppattiyā paññāya samannāgato. Apparajakkhajātikoti samāpattiyā vikkhambhitattā nikkilesajātiko visuddhasatto. Ājānissatīti sallakkhessati paṭivijjhissati. Bhagavatopi kho ñāṇaṃ udapādīti sabbaññutaññāṇaṃ uppajji ‘‘ito sattamadivasamatthake kālaṃkatvā ākiñcaññāyatane nibbatto’’ti. Mahājāniyoti sattadivasabbhantare pattabbamaggaphalato parihīnattā mahatī jāni assāti mahājāniyo akkhaṇe nibbattattā. Abhidosakālaṃkatoti hiyyo kālaṃkato, sopi nevasaññānāsaññāyatane nibbattoti addasa. Bahūkārāti bahūpakārā. Padhānapahitattaṃ upaṭṭhahiṃsūti padhānatthāya pesitattabhāvaṃ mukhodakadānādinā upaṭṭhahiṃsu.
੧੧. ਅਨ੍ਤਰਾ ਚ ਗਯਂ ਅਨ੍ਤਰਾ ਚ ਬੋਧਿਨ੍ਤਿ ਉਪਕੋ ਬੋਧਿਮਣ੍ਡਸ੍ਸ ਚ ਗਯਾਯ ਚ ਅਨ੍ਤਰੇ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਦ੍ਦਸ। ਅਦ੍ਧਾਨਮਗ੍ਗਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਅਦ੍ਧਾਨਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨਂ।
11.Antarā ca gayaṃ antarā ca bodhinti upako bodhimaṇḍassa ca gayāya ca antare bhagavantaṃ addasa. Addhānamaggappaṭipannanti addhānamaggaṃ paṭipannaṃ.
ਸਬ੍ਬਾਭਿਭੂਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਤੇਭੂਮਕਧਮ੍ਮਂ ਅਭਿਭવਿਤ੍વਾ ਠਿਤੋ। ਸਬ੍ਬવਿਦੂਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਚਤੁਭੂਮਕਧਮ੍ਮਂ ਅવੇਦਿਂ ਅਞ੍ਞਾਸਿਂ। ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਅਨੂਪਲਿਤ੍ਤੋਤਿ ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਤੇਭੂਮਕਧਮ੍ਮੇਸੁ ਕਿਲੇਸਲੇਪੇਨ ਅਲਿਤ੍ਤੋ। ਸਬ੍ਬਞ੍ਜਹੋਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਤੇਭੂਮਕਧਮ੍ਮਂ ਜਹਿਤ੍વਾ ਠਿਤੋ। ਤਣ੍ਹਕ੍ਖਯੇ વਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਤਣ੍ਹਕ੍ਖਯੇ ਨਿਬ੍ਬਾਨੇ ਆਰਮ੍ਮਣਤੋ વਿਮੁਤ੍ਤੋ। ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯਾਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਚਤੁਭੂਮਕਧਮ੍ਮਂ ਅਤ੍ਤਨਾવ ਜਾਨਿਤ੍વਾ। ਕਮੁਦ੍ਦਿਸੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਕਂ ਅਞ੍ਞਂ ‘‘ਅਯਂ ਮੇ ਆਚਰਿਯੋ’’ਤਿ ਉਦ੍ਦਿਸੇਯ੍ਯਂ।
Sabbābhibhūti sabbaṃ tebhūmakadhammaṃ abhibhavitvā ṭhito. Sabbavidūti sabbaṃ catubhūmakadhammaṃ avediṃ aññāsiṃ. Sabbesu dhammesu anūpalittoti sabbesu tebhūmakadhammesu kilesalepena alitto. Sabbañjahoti sabbaṃ tebhūmakadhammaṃ jahitvā ṭhito. Taṇhakkhaye vimuttoti taṇhakkhaye nibbāne ārammaṇato vimutto. Sayaṃ abhiññāyāti sabbaṃ catubhūmakadhammaṃ attanāva jānitvā. Kamuddiseyyanti kaṃ aññaṃ ‘‘ayaṃ me ācariyo’’ti uddiseyyaṃ.
ਨ ਮੇ ਆਚਰਿਯੋ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮੇ ਮਯ੍ਹਂ ਆਚਰਿਯੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ। ਨਤ੍ਥਿ ਮੇ ਪਟਿਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਮਯ੍ਹਂ ਪਟਿਭਾਗਪੁਗ੍ਗਲੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ। ਸੀਤਿਭੂਤੋਤਿ ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸਗ੍ਗਿਨਿਬ੍ਬਾਪਨੇਨ ਸੀਤਿਭੂਤੋ। ਕਿਲੇਸਾਨਂਯੇવ ਨਿਬ੍ਬੁਤਤ੍ਤਾ ਨਿਬ੍ਬੁਤੋ।
Na me ācariyo atthīti lokuttaradhamme mayhaṃ ācariyo nāma natthi. Natthi me paṭipuggaloti mayhaṃ paṭibhāgapuggalo nāma natthi. Sītibhūtoti sabbakilesagginibbāpanena sītibhūto. Kilesānaṃyeva nibbutattā nibbuto.
ਕਾਸੀਨਂ ਪੁਰਨ੍ਤਿ ਕਾਸਿਰਟ੍ਠੇ ਨਗਰਂ। ਆਹਞ੍ਛਂ ਅਮਤਦੁਨ੍ਦੁਭਿਨ੍ਤਿ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਪ੍ਪਟਿਲਾਭਾਯ ਅਮਤਭੇਰਿਂ ਪਹਰਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਗਚ੍ਛਾਮਿ।
Kāsīnaṃpuranti kāsiraṭṭhe nagaraṃ. Āhañchaṃ amatadundubhinti dhammacakkappaṭilābhāya amatabheriṃ paharissāmīti gacchāmi.
ਅਰਹਸਿ ਅਨਨ੍ਤਜਿਨੋਤਿ ਅਨਨ੍ਤਜਿਨੋ ਭવਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤੋ। ਹੁਪੇਯ੍ਯਪਾવੁਸੋਤਿ ਆવੁਸੋ ਏવਮ੍ਪਿ ਨਾਮ ਭવੇਯ੍ਯ। ਸੀਸਂ ਓਕਮ੍ਪੇਤ੍વਾਤਿ ਸੀਸਂ ਚਾਲੇਤ੍વਾ।
Arahasi anantajinoti anantajino bhavituṃ yutto. Hupeyyapāvusoti āvuso evampi nāma bhaveyya. Sīsaṃ okampetvāti sīsaṃ cāletvā.
੧੨. ਸਣ੍ਠਪੇਸੁਨ੍ਤਿ ਕਤਿਕਂ ਅਕਂਸੁ। ਬਾਹੁਲ੍ਲਿਕੋਤਿ ਚੀવਰਬਾਹੁਲ੍ਲਾਦੀਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ। ਪਧਾਨવਿਬ੍ਭਨ੍ਤੋਤਿ ਪਧਾਨਤੋ વਿਬ੍ਭਨ੍ਤੋ ਭਟ੍ਠੋ ਪਰਿਹੀਨੋ। ਆવਤ੍ਤੋ ਬਾਹੁਲ੍ਲਾਯਾਤਿ ਚੀવਰਾਦਿਬਹੁਲਭਾવਤ੍ਥਾਯ ਆવਤ੍ਤੋ। ਓਦਹਥ ਭਿਕ੍ਖવੇ ਸੋਤਨ੍ਤਿ ਉਪਨੇਥ ਭਿਕ੍ਖવੇ ਸੋਤਂ; ਸੋਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਧਮ੍ਮਸવਨਤ੍ਥਂ ਅਭਿਮੁਖਂ ਕਰੋਥਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਮਤਮਧਿਗਤਨ੍ਤਿ ਅਮਤਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਮਯਾ ਅਧਿਗਤਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਇਰਿਯਾਯਾਤਿ ਦੁਕ੍ਕਰਇਰਿਯਾਯ। ਪਟਿਪਦਾਯਾਤਿ ਦੁਕ੍ਕਰਪਟਿਪਦਾਯ। ਅਭਿਜਾਨਾਥ ਮੇ ਨੋਤਿ ਅਭਿਜਾਨਾਥ ਨੁ ਮੇ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਥ। ਏવਰੂਪਂ ਭਾਸਿਤਮੇਤਨ੍ਤਿ ਏਤਂ ਏવਰੂਪਂ વਾਕ੍ਯਂ ਭਾਸਿਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਸਕ੍ਖਿ ਖੋ ਭਗવਾ ਪਞ੍ਚવਗ੍ਗਿਯੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਞ੍ਞਾਪੇਤੁਨ੍ਤਿ ‘‘ਅਹਂ ਬੁਦ੍ਧੋ’’ਤਿ ਜਾਨਾਪੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਖਿ।
12.Saṇṭhapesunti katikaṃ akaṃsu. Bāhullikoti cīvarabāhullādīnaṃ atthāya paṭipanno. Padhānavibbhantoti padhānato vibbhanto bhaṭṭho parihīno. Āvatto bāhullāyāti cīvarādibahulabhāvatthāya āvatto. Odahatha bhikkhave sotanti upanetha bhikkhave sotaṃ; sotindriyaṃ dhammasavanatthaṃ abhimukhaṃ karothāti attho. Amatamadhigatanti amataṃ nibbānaṃ mayā adhigatanti dasseti. Iriyāyāti dukkarairiyāya. Paṭipadāyāti dukkarapaṭipadāya. Abhijānātha me noti abhijānātha nu me samanupassatha. Evarūpaṃ bhāsitametanti etaṃ evarūpaṃ vākyaṃ bhāsitanti attho. Asakkhi kho bhagavā pañcavaggiye bhikkhū saññāpetunti ‘‘ahaṃ buddho’’ti jānāpetuṃ asakkhi.
੧੩. ਚਕ੍ਖੁਕਰਣੀਤਿ ਪਞ੍ਞਾਚਕ੍ਖੁਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ। ਇਤੋ ਪਰਂ ਸਬ੍ਬਂ ਪਦਤ੍ਥਤੋ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇવ। ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਾਨੁਸਨ੍ਧਿਯੋਜਨਾਦਿਭੇਦਤੋ ਪਨ ਪਪਞ੍ਚਸੂਦਨਿਯਾ ਮਜ੍ਝਿਮਟ੍ਠਕਥਾਯਂ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਹਿ ਅਤਿવਿਤ੍ਥਾਰਭੀਰੁਕਸ੍ਸ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਨੁਰਕ੍ਖਨ੍ਤਾ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਕਥਂ ਅવਣ੍ਣਯਿਤ੍વਾ વਿਨਯਕਥਂਯੇવ વਣ੍ਣਯਿਸ੍ਸਾਮ।
13.Cakkhukaraṇīti paññācakkhuṃ sandhāyāha. Ito paraṃ sabbaṃ padatthato uttānameva. Adhippāyānusandhiyojanādibhedato pana papañcasūdaniyā majjhimaṭṭhakathāyaṃ vuttanayena veditabbaṃ. Ito paṭṭhāya hi ativitthārabhīrukassa mahājanassa cittaṃ anurakkhantā suttantakathaṃ avaṇṇayitvā vinayakathaṃyeva vaṇṇayissāma.
੧੮. ਸਾવ ਤਸ੍ਸ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾ ਅਹੋਸੀਤਿ ਆਸਾਲ਼੍ਹੀਪੁਣ੍ਣਮਾਯ ਅਟ੍ਠਾਰਸਹਿ ਦੇવਤਾਕੋਟੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸ ‘‘ਏਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ ਭਗવਤੋ વਚਨੇਨ ਅਭਿਨਿਪ੍ਫਨ੍ਨਾ ਸਾવ ਤਸ੍ਸ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੂਪਸਮ੍ਪਦਾ ਅਹੋਸਿ।
18.Sāva tassa āyasmato upasampadā ahosīti āsāḷhīpuṇṇamāya aṭṭhārasahi devatākoṭīhi saddhiṃ sotāpattiphale patiṭṭhitassa ‘‘ehi bhikkhū’’ti bhagavato vacanena abhinipphannā sāva tassa āyasmato ehibhikkhūpasampadā ahosi.
੧੯. ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਚ વਪ੍ਪਸ੍ਸਾਤਿ ਆਦਿਮ੍ਹਿ વਪ੍ਪਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਪਾਟਿਪਦਦਿવਸੇ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਖੁਂ ਉਦਪਾਦਿ, ਭਦ੍ਦਿਯਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਦੁਤਿਯਦਿવਸੇ, ਮਹਾਨਾਮਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਤਤਿਯਦਿવਸੇ, ਅਸ੍ਸਜਿਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਚਤੁਤ੍ਥਿਯਨ੍ਤਿ। ਇਮੇਸਞ੍ਚ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਮਲવਿਸੋਧਨਤ੍ਥਂ ਭਗવਾ ਅਨ੍ਤੋવਿਹਾਰੇਯੇવ ਅਹੋਸਿ। ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਮਲੇ ਆਕਾਸੇਨ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਮਲਂ વਿਨੋਦੇਸਿ। ਪਕ੍ਖਸ੍ਸ ਪਨ ਪਞ੍ਚਮਿਯਂ ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਏਕਤੋ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇਤ੍વਾ ਅਨਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤੇਨ ਓવਦਿ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਪਞ੍ਚવਗ੍ਗਿਯੇ’’ਤਿਆਦਿ।
19.Atha kho āyasmato ca vappassāti ādimhi vappattherassa pāṭipadadivase dhammacakkhuṃ udapādi, bhaddiyattherassa dutiyadivase, mahānāmattherassa tatiyadivase, assajittherassa catutthiyanti. Imesañca pana bhikkhūnaṃ kammaṭṭhānesu uppannamalavisodhanatthaṃ bhagavā antovihāreyeva ahosi. Uppanne uppanne kammaṭṭhānamale ākāsena gantvā malaṃ vinodesi. Pakkhassa pana pañcamiyaṃ sabbe te ekato sannipātetvā anattasuttena ovadi. Tena vuttaṃ ‘‘atha kho bhagavā pañcavaggiye’’tiādi.
੨੪. ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਛ ਲੋਕੇ ਅਰਹਨ੍ਤੋ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਪਞ੍ਚਮਿਯਾ ਪਕ੍ਖਸ੍ਸ ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ ਛ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਅਰਹਨ੍ਤੋ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
24.Tenakho pana samayena cha loke arahanto hontīti pañcamiyā pakkhassa lokasmiṃ cha manussā arahanto hontīti attho.
ਪਞ੍ਚવਗ੍ਗਿਯਕਥਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Pañcavaggiyakathā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi / ੬. ਪਞ੍ਚવਗ੍ਗਿਯਕਥਾ • 6. Pañcavaggiyakathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā
ਪਞ੍ਚવਗ੍ਗਿਯਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Pañcavaggiyakathāvaṇṇanā
ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਪ੍ਪવਤ੍ਤਨਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • Dhammacakkappavattanasuttavaṇṇanā
ਅਨਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • Anattalakkhaṇasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਪਞ੍ਚવਗ੍ਗਿਯਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Pañcavaggiyakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਪਞ੍ਚવਗ੍ਗਿਯਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Pañcavaggiyakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੬. ਪਞ੍ਚવਗ੍ਗਿਯਕਥਾ • 6. Pañcavaggiyakathā
