Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ಪಞ್ಚವತ್ಥುಯಾಚನಕಥಾವಣ್ಣನಾ
Pañcavatthuyācanakathāvaṇṇanā
೩೪೩. ತಿಕಭೋಜನನ್ತಿ ತೀಹಿ ಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಭೋಜನಂ, ತಿಣ್ಣಂ ಏಕತೋ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಭುಞ್ಜಿತುಂ ಪಞ್ಞಪೇಸ್ಸಾಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಕೋಕಾಲಿಕೋತಿಆದೀನಿ ಚತುನ್ನಂ ದೇವದತ್ತಪಕ್ಖಿಯಾನಂ ಗಣಪಾಮೋಕ್ಖಾನಂ ನಾಮಾನಿ। ಆಯುಕಪ್ಪನ್ತಿ ಏಕಂ ಮಹಾಕಪ್ಪಂ ಅಸೀತಿಭಾಗಂ ಕತ್ವಾ ತತೋ ಏಕಭಾಗಮತ್ತಂ ಕಾಲಂ ಅನ್ತರಕಪ್ಪಸಞ್ಞಿತಂ ಕಾಲಂ।
343.Tikabhojananti tīhi bhuñjitabbabhojanaṃ, tiṇṇaṃ ekato paṭiggahetvā bhuñjituṃ paññapessāmīti attho. Kokālikotiādīni catunnaṃ devadattapakkhiyānaṃ gaṇapāmokkhānaṃ nāmāni. Āyukappanti ekaṃ mahākappaṃ asītibhāgaṃ katvā tato ekabhāgamattaṃ kālaṃ antarakappasaññitaṃ kālaṃ.
ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಆನನ್ದಂ ಏತದವೋಚಾತಿ (ಉದಾ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೪೮) ದೇವದತ್ತೋ ಸಬ್ಬಂ ಸಙ್ಘಭೇದಸ್ಸ ಪುಬ್ಬಭಾಗಂ ನಿಪ್ಫಾದೇತ್ವಾ ‘‘ಏಕಂಸೇನೇವ ಅಜ್ಜ ಆವೇಣಿಕಂ ಉಪೋಸಥಂ ಸಙ್ಘಕಮ್ಮಞ್ಚ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಚಿನ್ತೇತ್ವಾ ಏತಂ ‘‘ಅಜ್ಜತಗ್ಗೇ’’ತಿಆದಿವಚನಂ ಅವೋಚ। ತತ್ಥ ಅಞ್ಞತ್ರೇವ ಭಗವತಾತಿ ವಿನಾ ಏವ ಭಗವನ್ತಂ, ತಂ ಸತ್ಥಾರಂ ಅಕತ್ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಞ್ಞತ್ರ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಾ ಉಪೋಸಥಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮಿ ಸಙ್ಘಕಮ್ಮಾನಿ ಚಾತಿ ಭಗವತೋ ಓವಾದಕಾರಕಂ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಂ ವಿನಾ ಮಂ ಅನುವತ್ತನ್ತೇಹಿ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಆವೇಣಿಕಂ ಉಪೋಸಥಂ ಸಙ್ಘಕಮ್ಮಾನಿ ಚ ಕರಿಸ್ಸಾಮಿ। ಅಜ್ಜತಗ್ಗೇ, ಭನ್ತೇ, ದೇವದತ್ತೋ ಸಙ್ಘಂ ಭಿನ್ದಿಸ್ಸತೀತಿ ಭೇದಕಾರಕಾನಂ ಸಬ್ಬೇಸಂ ದೇವದತ್ತೇನ ಸಜ್ಜಿತತ್ತಾ ‘‘ಏಕಂಸೇನೇವ ದೇವದತ್ತೋ ಅಜ್ಜ ಸಙ್ಘಂ ಭಿನ್ದಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ಮಞ್ಞಮಾನೋ ಏವಮಾಹ। ಭಿನ್ದಿಸ್ಸತೀತಿ ದ್ವಿಧಾ ಕರಿಸ್ಸತಿ।
Āyasmantaṃ ānandaṃ etadavocāti (udā. aṭṭha. 48) devadatto sabbaṃ saṅghabhedassa pubbabhāgaṃ nipphādetvā ‘‘ekaṃseneva ajja āveṇikaṃ uposathaṃ saṅghakammañca karissāmī’’ti cintetvā etaṃ ‘‘ajjatagge’’tiādivacanaṃ avoca. Tattha aññatreva bhagavatāti vinā eva bhagavantaṃ, taṃ satthāraṃ akatvāti attho. Aññatra bhikkhusaṅghā uposathaṃ karissāmi saṅghakammāni cāti bhagavato ovādakārakaṃ bhikkhusaṅghaṃ vinā maṃ anuvattantehi bhikkhūhi saddhiṃ āveṇikaṃ uposathaṃ saṅghakammāni ca karissāmi. Ajjatagge, bhante, devadatto saṅghaṃ bhindissatīti bhedakārakānaṃ sabbesaṃ devadattena sajjitattā ‘‘ekaṃseneva devadatto ajja saṅghaṃ bhindissatī’’ti maññamāno evamāha. Bhindissatīti dvidhā karissati.
ಏತಮತ್ಥಂ ವಿದಿತ್ವಾತಿ ಏತಂ ಅವೀಚಿಮಹಾನಿರಯುಪ್ಪತ್ತಿಸಂವತ್ತನಿಯಂ ಕಪ್ಪಟ್ಠಿಯಂ ಅತೇಕಿಚ್ಛಂ ದೇವದತ್ತೇನ ನಿಬ್ಬತ್ತಿಯಮಾನಂ ಸಙ್ಘಭೇದಕಮ್ಮಂ ಸಬ್ಬಾಕಾರತೋ ವಿದಿತ್ವಾ। ಇಮಂ ಉದಾನನ್ತಿ ಕುಸಲಾಕುಸಲೇಸು ಯಥಾಕ್ಕಮಂ ಸಪ್ಪುರಿಸಾಸಪ್ಪುರಿಸಾನಂ ಸುಕರಾ ಪಟಿಪತ್ತಿ, ನ ಪನ ನೇಸಂ ಅಕುಸಲಕುಸಲೇಸೂತಿ ಇದಮತ್ಥವಿಭಾವನಂ ಉದಾನಂ ಉದಾನೇಸಿ।
Etamatthaṃviditvāti etaṃ avīcimahānirayuppattisaṃvattaniyaṃ kappaṭṭhiyaṃ atekicchaṃ devadattena nibbattiyamānaṃ saṅghabhedakammaṃ sabbākārato viditvā. Imaṃ udānanti kusalākusalesu yathākkamaṃ sappurisāsappurisānaṃ sukarā paṭipatti, na pana nesaṃ akusalakusalesūti idamatthavibhāvanaṃ udānaṃ udānesi.
ತತ್ಥ ಸುಕರಂ ಸಾಧುನಾ ಸಾಧೂತಿ ಅತ್ತನೋ ಪರೇಸಞ್ಚ ಹಿತಂ ಸಾಧೇತೀತಿ ಸಾಧು, ಸಮ್ಮಾಪಟಿಪನ್ನೋ। ತೇನ ಸಾಧುನಾ ಸಾರಿಪುತ್ತಾದಿನಾ ಸಾವಕೇನ ಪಚ್ಚೇಕಸಮ್ಬುದ್ಧೇನ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೇನ ಅಞ್ಞೇನ ವಾ ಲೋಕಿಯಸಾಧುನಾ ಸಾಧು ಸುನ್ದರಂ ಭದ್ದಕಂ ಅತ್ತನೋ ಪರೇಸಞ್ಚ ಹಿತಸುಖಾವಹಂ ಸುಕರಂ ಸುಖೇನ ಕಾತುಂ ಸಕ್ಕಾ। ಸಾಧು ಪಾಪೇನ ದುಕ್ಕರನ್ತಿ ತದೇವ ಪನ ವುತ್ತಲಕ್ಖಣಂ ಸಾಧು ಪಾಪೇನ ದೇವದತ್ತಾದಿನಾ ಪಾಪಪುಗ್ಗಲೇನ ದುಕ್ಕರಂ ಕಾತುಂ ನ ಸಕ್ಕಾ, ನ ಸೋ ತಂ ಕಾತುಂ ಸಕ್ಕೋತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಪಾಪಂ ಪಾಪೇನ ಸುಕರನ್ತಿ ಪಾಪಂ ಅಸುನ್ದರಂ ಅತ್ತನೋ ಪರೇಸಞ್ಚ ಅನತ್ಥಾವಹಂ ಪಾಪೇನ ಯಥಾವುತ್ತಪಾಪಪುಗ್ಗಲೇನ ಸುಕರಂ ಸುಖೇನ ಕಾತುಂ ಸಕ್ಕುಣೇಯ್ಯಂ। ಪಾಪಮರಿಯೇಹಿ ದುಕ್ಕರನ್ತಿ ಅರಿಯೇಹಿ ಪನ ಬುದ್ಧಾದೀಹಿ ತಂ ಪಾಪಂ ದುಕ್ಕರಂ ದುರಭಿಸಮ್ಭವಂ। ಸೇತುಘಾತೋಯೇವ ಹಿ ತೇಸಂ ತತ್ಥಾತಿ ದೀಪೇತಿ।
Tattha sukaraṃ sādhunā sādhūti attano paresañca hitaṃ sādhetīti sādhu, sammāpaṭipanno. Tena sādhunā sāriputtādinā sāvakena paccekasambuddhena sammāsambuddhena aññena vā lokiyasādhunā sādhu sundaraṃ bhaddakaṃ attano paresañca hitasukhāvahaṃ sukaraṃ sukhena kātuṃ sakkā. Sādhu pāpena dukkaranti tadeva pana vuttalakkhaṇaṃ sādhu pāpena devadattādinā pāpapuggalena dukkaraṃ kātuṃ na sakkā, na so taṃ kātuṃ sakkotīti attho. Pāpaṃ pāpena sukaranti pāpaṃ asundaraṃ attano paresañca anatthāvahaṃ pāpena yathāvuttapāpapuggalena sukaraṃ sukhena kātuṃ sakkuṇeyyaṃ. Pāpamariyehi dukkaranti ariyehi pana buddhādīhi taṃ pāpaṃ dukkaraṃ durabhisambhavaṃ. Setughātoyeva hi tesaṃ tatthāti dīpeti.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಚೂಳವಗ್ಗಪಾಳಿ • Cūḷavaggapāḷi / ಪಞ್ಚವತ್ಥುಯಾಚನಕಥಾ • Pañcavatthuyācanakathā
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಚೂಳವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ಪಕಾಸನೀಯಕಮ್ಮಾದಿಕಥಾ • Pakāsanīyakammādikathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಛಸಕ್ಯಪಬ್ಬಜ್ಜಾಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Chasakyapabbajjākathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಛಸಕ್ಯಪಬ್ಬಜ್ಜಾಕಥಾದಿವಣ್ಣನಾ • Chasakyapabbajjākathādivaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ಪಕಾಸನೀಯಕಮ್ಮಾದಿಕಥಾ • Pakāsanīyakammādikathā